palmtak 1.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een palmtak…
is een tak; is een deel
- [Geheel] is of was een deel van een palmboom
- [Herkomst of oorsprong] zit aan of komt van een palmboom
Algemene voorbeelden
Voor de eerste keer dit jaar profileert de toeristische dienst van de stad Barcelona als een kerstshoppingtrip. De kerstmarkt is rond de kathedraal in de oude stad opgetrokken [...]. Onder eeuwenoude palmbomen staan Jozef, Maria, het kindje Jezus, de sterren, de drie koningen, de ossen, ezels, schapen en schaapherders. En de ingepakte dennenbomen, die als kleinoden worden gekocht en behandeld. Terwijl de zonnestralen door de palmtakken priemen en de Barcelonese temperatuur tot 18 graden opdrijven.
Er is een zachte wind gaan waaien waardoor de palmtakken bewegen en een ritselend geluid maken.
Witgekalkte geveltjes en daken van palmtakken liggen verscholen tussen prachtige rijstvelden of sawa's.
Combinatiemogelijkheden
in voorzetselgroep
- toewuiven met palmtakken
Hoe zou een Marokkaan of een Sri-Lankees de koningin willen huldigen? Misschien willen die mensen haar wel toewuiven met palmtakken?
Danseressen staan aan de ingang van de gaanderijen opzwepend te zingen en wuiven ons met palmtakken en waaiers van veren van onder pajongs koelte toe.
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
palmtak 2.0
Betekenisbetrekking
Betrokken betekenissen | 1.0 : 2.0 |
---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een palmtak…
is een tak
- [Soort] is een tak, in België en Nederland een buxustak
- [Functie] wordt gebruikt om de intocht van Jezus in Jeruzalem te herdenken, omdat Jezus destijds bij binnenkomst met palmtakken onthaald zou zijn
- [Herkomst of oorsprong] komt eigenlijk van een palmboom, in noordelijkere landen vanwege het klimaat vrijwel altijd van een buxus en in Midden-Europa worden soms ook wel wilgenkatjes gebruikt
- [Levensduur] bestaat in de katholieke kerk een jaar minus de vastenperiode, want wordt gewijd met Pasen en verbrand voor Aswoensdag
- [Waarde] heeft symbolische waarde
- [Ongewone of afwijkende eigenschap of hoedanigheid] is gezegend door een priester
- [Behandeling of bewerking] wordt gezegend en in de katholieke traditie later verbrand
- [Gebruikswijze] wordt in de katholieke kerk in groten getale met Palmpasen gezegend met wijwater voor de processie, waarna ze in de kerk worden gezet en bij mensen thuis achter kruisbeelden gestoken worden, totdat ze voor Aswoensdag verbrand worden, zodat de priester met de as een askruisje kan geven; wordt binnen de protestantse traditie gebruikt ter versiering van een palmpasentak die kinderen na afloop van de kindernevendienst de kerk indragen
Algemene voorbeelden
Palmzondag is de zondag voor Pasen. Met palmtakken herdenken katholieken dan de intocht van Jezus in Jeruzalem. Gelovigen bewaarden een gewijd palmtakje achter een kruisbeeld om hun huis tegen donder en bliksem en ander onheil te behoeden.
Met de stok van het paars omfloerste processiekruis waarop een palmtak stak, stootte de subdiaken driemaal op de deuren die dan door de koster weer geopend werden.
Combinatiemogelijkheden
als object bij een werkwoord
- palmtakken verbranden
- palmtakken wijden
- palmtakken zegenen
Komende woensdag begint de vasten. Op deze Aswoensdag worden in de parochiekerk O.L.V.-Middelares om 19uur palmtakken verbrand. Er is een eucharistieviering en er worden askruisjes gegeven.
Om het begin van deze periode duidelijk te markeren worden tijdens een liturgische viering op Aswoensdag de palmtakken, die overgebleven zijn van de Palmzondagviering van het jaar ervoor, verbrand en gewijd.
Als het palmzondag is, zegent de priester palmtakken in de kerk. De mensen nemen die takjes mee naar huis. De takjes die overblijven worden verbrandt tot asblokjes.
In katholieke kerken worden op die dag nog steeds palmtakken gezegend en uitgedeeld. Omdat er in Nederland geen palmen groeien, worden in plaats daarvan takken van buxusstruiken gebruikt.
met adjectivisch voltooid deelwoord
- gewijde palmtakken
- gezegende palmtakken
- verbrande palmtakken
Bij de processie lopen kinderen met gewijde palmtakken die ze aan de omstaanders proberen verkopen.
Na Palmzondag - de uitdeling van gewijde palmtakken brengt ook meer mensen in de kerk - is er een verdichting van de religieuze intensiteit.
Oorspronkelijk was aswoensdag een dag van boete. De priester tekende tijdens de boeteviering op het voorhoofd van de gelovige een kruisje van gewijde as van verbrande palmtakken, waarbij hij zei: Gedenk, mens, dat gij stof zijt en tot stof zult wederkeren.
met voorzetselgroep
Voorzetsel: in
- een palmtak in de hand
Iedereen in de kerk heeft op Palmzondag een palmtak in de hand, waarmee ritmisch wordt geritseld en gezwaaid.
- palmtakken in een vaas
Vooraan in de kerk kunnen grote palmtakken in een vaas staan, die straks gebruikt worden bij de processie door de kerk.
Voorzetsel: uit
- een palmtak uit een glas wijwater
Edith gaat langs het bed, neemt een palmtak uit het glas wijwater en tekent een kruis.
met ander, nevengeschikt substantief
- een mirretak, een wilgentak, een palmtak
Een loelav is een bundel van een mirretak, een wilgentak, een palmtak. Deze bundel houdt je in de linkerhand, terwijl je de etrog in je rechter houdt. Een etrog is een zeer aromatische citrusvrucht.
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
palmtak 3.0
(kunst en architectuur)
Betekenisbetrekking
Betrokken betekenissen | 1.0 : 3.0 |
---|
Algemene voorbeelden
De palmtak geldt reeds in het Oude Testament als symbool van vreugde (vgl. Leviticus 23,40 over het loofhuttenfeest). In de christelijke iconografie symboliseert de palmtak de overwinning, namelijk van Christus op de dood. Daarom hebben martelaren de palmtak als attribuut en dragen de zaligen uit Apokalyps 7,9-10 er eveneens een.
Ik denk er ineens aan dat we vroeger op iconografie gekregen hebben dat de palmtak het symbool is van het martelaarschap.
Beide zijn mooie jonge vrouwen met de palmtak van de martelaren, een handkruis of een boek.