panopticum 1.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een panopticum…
is een gevangenis; is een gebouw; is een bouwwerk
- [Vorm] is cirkelvormig
- [Deel] bestaat uit een centrale ruimte of toren in het midden met daaromheen in een cirkel gebouwde cellen met veel glas
- [Functie] is in een cirkel gebouwd om de gevangenen constant in de gaten te kunnen houden en hen ook het gevoel van constant toezicht te geven met de bedoeling het gedrag van de gevangenen te beïnvloeden
- [Onderscheid of tegenstelling] is in tegenstelling tot andere gevangenissen zo gebouwd dat de gevangenen constant geobserveerd kunnen worden en zelf ook dat gevoel krijgen
Algemene voorbeelden
Eerst was een kamp niet meer dan een puntraster van individuele hokjes. In een volgend stadium ontwikkelden zich rechthoekige en rechtlijnige, tot radiaal georganiseerde kampen. Zo werd het panopticum geïntroduceerd, een principe dat al met succes werd toegepast in de Europese gevangenissen.
panopticum 2.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een panopticum…
is een museum; is een gebouw; is een bouwwerk
- [Functie] wordt als vermaak bezocht om curiosa, bij voorkeur wassen beelden, te bekijken
Algemene voorbeelden
Zij zag onmiddellijk dat er iets fataals was gebeurd. Herter lag nog in dezelfde houding als toen zij hem had verlaten, met gesloten ogen, maar tegelijk was hij onherkenbaar veranderd, alsof hij was verwisseld met zijn kopie uit het panopticum in Amsterdam.