ratel


ratel 1.0

afbeelding

Bron: Rept0n1x
( CC BY-SA 3.0 )

houten instrument dat een langgerekt kletterend geluid maakt als men het om een handvat ronddraait

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een ratel…

is een instrument; is een voorwerp

  • [Geluid] maakt een langgerekt klepperend geluid
  • [Constructie] is een houten constructie bestaande uit een handvat met aan het uiteinde een tandrad en uit een raam dat daar omheen kan draaien en waarop een tong vastzit
  • [Functie] werd vroeger gebruikt om te waarschuwen dat men in de buurt kwam, in de middeleeuwen door melaatsen, later door allerhande lieden die voor hun beroep huis aan huis langskwamen, in de katholieke kerk werd hij gebruikt tijdens de Goede Week ter vervanging van de kerkbel, en thans is hij in gebruik als slagwerkinstrument, als kinderspeelgoed en is hij populair bij voetbalfans als middel om tijdens een wedstrijd lawaai te maken
  • [Werking of functionering] werkt door het instrument om het handvat te draaien, waardoor de tong tegen de tanden van het tandrad aan kleppert

Algemene voorbeelden


Achter het lijkenhuisje schoten de zwarte gedaantes onder onze voeten weg. De ratten die daar in het donker rondzwierven, steeds meer ratten kwamen op de lijken af. Als de dag aanbrak werden wij gewekt door de houten ratels waarmee de lijkenopruimers hun komst aankondigden en de ratten verjoegen.

De Hunnen. Dl 2: Bevrijding, Jan Cremer,

Een jengelende tweesnarige viool, ratels, gongs en cymbalen begeleiden de zangers in de Peking Opera.

NRC,

Woordfamilie


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


ratel 2.0

gereedschap dat voorzien is van een ratelmechanisme

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een ratel…

is een gereedschap; is een voorwerp

  • [Samenstelling] bestaat uit een ratelmechanisme, te weten een tandrad en een tong die bij het draaien van het tandrad door de tanden heen en weer bewogen wordt
  • [Functie] dient om iets snel, vlot en zonder veel inspanning rond te draaien, bijvoorbeeld een schroevendraaier, een sleutel of een spanband

    Algemene voorbeelden


    Omschakelbare ratel, kniegewricht met blokkering, maximaal aanhaalmoment 300Nm.

    https://www.prof-tools.nl/showgroup.asp?Lang=1&Grp=264

    Woordfamilie


    Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


    ratel 3.0

    iemand die ononderbroken druk praat

    Betekenisbetrekking


    metafoor
    Betrokken betekenissen 1.0 : 3.0

    Algemene voorbeelden


    Het slenteren door de rosse buurt de avond voordien had mijn appetijt naar vrouwelijk gezelschap aangescherpt, en al was Bolles zus een ratel, ze was evengoed een vrouw, en terwijl ik haar afkeurde, herinnerde ze me aan de enige vrouw bij wie ik me goed voelde: Jane.

    De baan van gaan en gissen, Bruno Bartels,

    ratel 4.0

    ratelend geluid

    Algemene voorbeelden


    Met een oorverdovende ratel was de eerste bliksem door de lucht gescheurd [...]. Oom Charles leek doof voor het natuurgeweld.

    Franklin, Thomas Lieske,

    ratel 5.0

    afbeelding

    ( Publiek domein )

    hol gedeelte van de staart van een ratelslang, waarmee ze, door ermee te schudden, een ratelend geluid kan voortbrengen

    Betekenisbetrekking


    metafoor
    Betrokken betekenissen 1.0 : 5.0

    Algemene voorbeelden


    Ratelslangen heten zo omdat ze met de punt van hun staart, de ratel, kunnen schudden om hun vijanden te verjagen. De ratel bestaat uit een paar holle staartdelen die de slang kan laten rammelen.

    http://users.skynet.be/zoekheteensop/reptielen.htm

    ratel 6.0

    Afrikaans of Aziatisch zoogdier uit de familie der marterachtigen met een vacht die grijs is aan de rugrijde en zwart aan de onderzijde, grote klauwen en een dikke en losse huid, dat bekend staat als agressief en door zijn kracht, wildheid, taaiheid, onvermoeibaarheid en ongevoeligheid voor gif altijd onverschrokken vecht met andere dieren, ongeacht het aantal of de grootte, en dit gevecht vaak wint; honingdas

    Semagram (extra betekenisinformatie)


    Een ratel…

    is een zoogdier; is een dier

        Wetenschappelijke naam: Mellivora capensis

        Rijk Animalia; Dieren
        Stam Chordata; Chordadieren
        Klasse Mammalia; Zoogdieren
        Orde Carnivora; Roofdieren
        Familie Mustelidae; Marterachtigen
        Geslacht Mellivora
        Soort Mellivora capensis

        Algemene voorbeelden


        Als er gevaar is, dan maakt hij een flink lawaai dat op een ratel lijkt. Vandaar wordt de honingdas ook wel de ratel genoemd.

        http://diertjevandedag.classy.be/zoogdieren/roofdieren/hondachtigen/marterachtigen/onderfamilie_honingdassen.htm