riooljournalistiek 1.0
(pejoratief)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Riooljournalistiek…
is journalistiek
- [Doel of bestemming] heeft tot doel personen of zaken te schaden en meer lezers, kijkers of luisteraars te trekken
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is lasterlijk
- [Onstoffelijke inhoud] bevat vaak onvoldoende geverifieerde, persoonlijke informatie over personen of zaken die normaliter niet geopenbaard wordt
- [Waardering] wordt vaak niet gewaardeerd
Hoofdsemagram: journalistiek
Algemene voorbeelden
Het dagblad Het Laatste Nieuws meldt vanmorgen dat Claes vorige week heeft voorgesteld zijn geschil met dit blad bij te leggen. Een jaar geleden diende Claes een klacht in tegen de krant wegens laster en eerroof, omdat Het Laatste Nieuws gemeld had dat hij betrokken zou zijn geweest bij de Agusta-affaire. In een emotioneel betoog zei Claes toen dat hij "zich in de zaak niets te verwijten had" en dat hij als minister van economische zaken alleen zijn "verdomde plicht" had gedaan. Hij beschuldigde het dagblad van riooljournalistiek waarop deze op zijn beurt een klacht indiende.
Nu journalisten het minder moeten opnemen voor bepaalde politieke belangen kunnen zij meer dan voorheen hun politieke waakhondrol vervullen. De meningen blijven hier echter verdeeld want de zogenaamde onthullingsjournalistiek ontaardde meermaals in riooljournalistiek met tal van inbreuken op privacy.
Een journalist die op de man speelt noem ik een slechte journalist. In dit geval riooljournalistiek. Mensen afzeiken met naam en toenaam is verwerpelijk. Kritiek op de organisatie? Moet kunnen. Maar wel op een nette manier.
Ik pleit slechts voor meer discussie over de regels van het vak. Daarbij heb ik duidelijk aangegeven dat er journalistiek in soorten bestaat, van integere onderzoeksjournalistiek tot riooljournalistiek. Het spreekt vanzelf dat het journalistieke normbesef dienovereenkomstig varieert.
De roddelbladen stillen uw honger naar privéweetjes. De technieken die daarbij gehanteerd worden bevatten bovendien een opvallend dwingend karakter. Wanneer informatie vanuit directe bron niet bruikbaar genoeg blijkt, kan door middel van een breed scala aan laag-bij-de-grondse middelen nieuwe informatie gewonnen worden. Allerlei kanalen zoals familie, vrienden, buren en kennissen worden aangewend om hun versie van de feiten te geven, alsof deze vermeende verwantschap de bijdrage legitimeert. De vakpers schuwt daarbij enige moeite om druk te gebruiken niet. Juridisch gesproken bevindt deze riooljournalistiek zich natuurlijk op dubieus domein. De wetgever maakt namelijk een onderscheid tussen de rechten van een publiek figuur en die van een privéfiguur. Waar houdt een publiek figuur op te bestaan en wordt deze een particulier persoon, en weer omgekeerd?
Dat de redactie verantwoordelijk is voor de eigen stukken klopt natuurlijk, maar aangezien het hier om citaten gaat lijkt het me weinig relevant. Het zijn immers stukjes die, hoewel niet bewust aangeleverd als kopij, niet van de hand van de redactie zijn, maar van degene die die uitspraak doet. In het geval van 'Kiss my ass honey' Gerda dus. En verder zijn wij dus oneerlijk en bedrijven wij riooljournalistiek. Ik lees de Story en de Prive niet, dus ik weet niet precies hoe mensen daarin geciteerd worden.
Met name bladen die hun omzet voornamelijk uit de losse verkoop moeten halen, zouden zich snel laten verleiden tot riooljournalistiek.
Combinatiemogelijkheden
als object bij een werkwoord
- de riooljournalistiek benaderen
Die klasse van Belgische journalisten die de deontologie van eerlijke journalistiek nastreven, ken ik. Gelukkig is dit een zeer grote meerderheid in dit land. Hugo Camps maakt hier nu een uitzondering op. Een geslagen Willy Claes in de meest dramatische periode in zijn leven voor de leeuwen gooien is misplaatst, verdient afkeuring en benadert de riooljournalistiek.
in voorzetselgroep
- een vorm van riooljournalistiek
Een parlementaire commissie in Engeland geeft de populaire kranten gedeeltelijk de schuld van de rellen die woensdag uitbraken na Engeland-Duitsland. De tabloids schreven hun voorbeschouwingen in oorlogszuchtige taal, bol van verwijzingen naar de Pruisisch-militaire aard van de Duitsers en naar het bisnummer van Lebensraum-uitstapjes uit de twintigste eeuw. In het snel geschreven rapport krijgen de kranten te horen dat ze onverantwoordelijk bezig zijn geweest. "De commissie heeft besloten haar walging uit te spreken over deze vorm van riooljournalistiek, die doorspekt was van vreemdelingenhaat en chauvinisme. Misschien heeft deze verslaggeving wel bijgedragen tot de ongeregeldheden die na de Duitse overwinning uitbraken."
Ik vind het tamelijk triest dat de redactie, die blijkbaar niet in staat is om op een eerlijke manier kopij te verzamelen, haar toevlucht neemt tot deze vorm van riooljournalistiek. Voor zover ik weet is de taak van een redactie altijd het verzamelen en/of produceren van kopij. Het doel van de Levitraan kan nooit geweest zijn dat het qua inhoud op de Story of de Prive zou gaan lijken. De Levitraan is niet zover gegaan dat ze foto's heeft gepubliceerd van bekende mensen in (zogenaamd) compromitterende houdingen met een verzonnen tekst erbij, maar ze waagt zich wel aan het drukken van opgevangen uitspraken van mensen, zonder de juistheid hiervan te verifiëren of op zijn minst de context van de gedane uitspraak hierbij op te nemen.