rotsmoes

'Wir haben es nicht gewusst,' zeiden de Duitsers later. Een rotsmoes, waarvan het erge is dat je hem moet geloven.

Op de achterbank zat ik maar naar die twee ruggen te kijken. Wat zouden ze zeggen op het internaat? De waarheid? Of een of andere rotsmoes? Mijn moeder liep op hoge poten voor ons uit naar binnen en vroeg de directrice te spreken.

Het zogenaamde hitteam van de smeris trapt de deur open, stormt binnen en onder bedreiging van hun getrokken vuurwapens worden alle bezoekers tegen de muur gekwakt en je benen uit elkaar geschopt. Wat ze komen doen? Officieel heet het dat ze de handhaving van het lokale coffeeshopbeleid voor mijnheer Cohen komen 'toetsen'. En dat doen ze met een kabaal en overbodig machtsvertoon dat doet vermoeden dat ze in Amerika zijn afgericht. Het beleid handhaven is natuurlijk een slappe rotsmoes. In werkelijkheid zijn ze bezig om 'dossiers' op te bouwen.

Wie er ook in staat, is Herman Krebbers. Hij beschrijft de inderdaad voor hem tragische dag waarop hij zijn violistenarm verwondde, maar was het ter nagedachtenis van Anne Frank niet eerlijker geweest als Krebbers de dag in 1944 had beschreven, toen hij samen met pianist Cor de Groot had staan fiedelen op het buitenhuis van Seyss-Inquart? Daarvoor werd Krebbers na de oorlog voor twee jaar van het Nederlandse muziekleven uitgesloten, een straf die later ongedaan werd gemaakt, omdat de Centrale Ereraad, zuiveringsmoe, een rotsmoes van Krebbers accepteerde.

Oordeelt niet opdat gij niet geoordeeld wordt. Wie zonder zonden is werpe de eerste steen. Dat soort dingen. Ik ben zelfs geneigd, die rotsmoes te aanvaarden; 'wir haben es nicht gewollt, wir haben es nicht gewusst'... nu ja, in sommige gevallen tenminste, je kunt een ander mens niet in de ziel kijken.

Als je geen carrière maakt [...] en je op geen enkele wijze distingeert van de grote tobbende meute, kun je als man niet eens zeggen dat dat komt van de onderdrukking die je reeds als kleuter onderging. Vrouwen hoor je dat wel zeggen, alsof ze allemaal, zo onnozel als ze voor je zitten, een daverende persoonlijkheid geworden waren als pa maar gezien had dat ze het in zich hadden. Nee, deze verklaring is voor mannen niet weggelegd. Ze hebben heus wel andere en in principe zij iedereen zijn eigen rotsmoes gegund.

Mijn moeder [...] heeft Imro's eerste grote reis op een onbewaakt moment met het vullis meegegeven, omdat er, zoals ze later tot haar verdediging aanvoerde, 'een hondje over had gepiest'. Verder niets dan goeds over haar [...], maar nu zal ik nooit meer aan de weet kunnen komen hoe de 'groeitaart' heette, of met wat voor geniepige rotsmoes de schooierachtige jongen Imro zijn met berkeolie doorknede laarzen ontfutselde.