rups 1.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een rups…
is een vlinder; is een insect; is een dier
- [Afmeting] is 1 tot enkele centimeters lang
- [Geluid] piept; maakt een piepend geluid
- [Kleur] heeft wisselende kleuren naargelang van de vlindersoort waarvan hij voortkomt
- [Vorm] heeft een lang, wormvormig lichaam
- [Bouw] is ongewerveld; heeft zes echte poten
- [Deel] heeft een lichaam dat geleed is in segmenten; heeft een groot aantal korte pootjes; heeft meestal beharing, soms nauwelijks zichtbaar, soms in de vorm van harde borstels
- [Ontstaan] komt uit de eieren die vlinders op planten leggen en ontwikkelt zich tot een cocon of pop door zich in te kapselen in een dicht net van zelf voortgebrachte draden
- [Voortplanting] legt als vlinder eieren
- [Woongebied] leeft op de planten waar hij uit het ei gekomen is; leeft op een plant die typisch is voor de vlindersoort waartoe hij behoort, de zogenaamde waardplant
- [Stadium] ondergaat meestal metamorfose in enkele maanden; is nog niet ontwikkeld tot een volwassen vlinder; is in het larvenstadium
- [Beweging] kruipt; rolt zich op; kromt zijn rug en strekt zich bij het voortbewegen; kronkelt
- [Gedrag] is een planteneter; eet enorm veel; vreet de planten waarop hij leeft kaal; richt soms schade aan landbouwgewassen aan; vervelt regelmatig terwijl ze groeit
- [Waardering] wordt soms als schadelijk beschouwd voor de land- en tuinbouw
Algemene voorbeelden
Dankzij de milieuregels had de natuur zich voor een groot deel hersteld. De grote veeboeren mestten de slachtdieren in België en ontwikkelingslanden en voerden het vlees dan in. Vooral de rupsen en meikevers hadden ervan geprofiteerd en verslonden alle bladeren, ook die van de groente.
In het hart van de kool die ze aanwees, zag hij een rups zitten.
Bij het spinnen van de cocon maakt de rups min of meer achtvormige bewegingen met de kop.
Combinatiemogelijkheden
als subject bij een werkwoord
- iets aanvreten
- kruipen
- zich oprollen
Beneden, in de enge tuin, staan de trossen van de seringen reeds verlept, verdroogd, bruinverkleurd. De bladeren, hartvormig, krullen krampachtig hun randen om. Weldra kruipen de rupsen die enge kokers uit, en verdringen me van de schommel. Ik ben tien jaar, ik ben bang voor de rupsen.
Zo blijkt een koolplant, die door rupsen van het Koolwitje wordt aangevreten, een chemisch alarmsignaal af te geven, waarmee hij hulptroepen 'optrommelt'.
Hij droomt van zijn vader, die zich oprolt als een rups en hem vraagt of hij dit wil worden, daarna stiekem lacht en verdwijnt in zijn waterpijp.
met adjectief ervoor
- een groene rups
- een harige rups
- een vette rups
- een vraatzuchtige rups
- een zwarte rups
- hongerige rupsen
- schadelijke rupsen
Achter een bureau zat een man met een snorretje als een harige rups.
De vraatzuchtige rups van de atlasvlinder moet de bladeren van een hele struik opvreten voordat hij aan verpoppen toe is.
Als door omstandigheden de aantallen dan de hoogte inschieten, betekent vijf procent van het totaal plots véél hongerige rupsen op een veldje.
Op deze site vindt u informatie over de meest voorkomende schadelijke rupsen en motten voor de glastuinbouw in Nederland.
Uit haar lieve wang die hij zo dikwijls had gestreeld, kroop een vette rups, en haar lippen waaraan hij zich dag en nacht had bezat, waren helemaal weggerot.
Het flesvormige eitje is eerst licht van kleur, later oranje. De groene rups heeft over het hele lichaam kleine zwarte stippen. Als de rups verpopt is lijkt de pop sprekend op een stekel en is goed gecamoufleerd.
De rups lijkt veel op die van de andere beertjes: een zwarte rups met grijzige haren, en een geelwitte lengtestreep op de rug. Hij is gelukkig gemakkelijk te herkennen aan een witte balk vlak na het midden van het lichaam.
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
rups 1.1
Betekenisbetrekking
| Betrokken betekenissen | 1.0 : 1.1 |
|---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een rups…
is een wand
- [Uiterlijk] is geplooid als een harmonica; ziet eruit als de opeenvolgende segmenten van een rups
- [Materiaal] is meestal van rubber
- [Functie] dient als tussenwand waarmee de delen van een gelede bus of tram met elkaar verbonden worden
- [Plaats] bevindt zich in een gelede bus of tram
- [Beweging] is wendbaar als het lichaam van een rups
Algemene voorbeelden
We lopen de hele bus door, een gelede bus met een rubberen rups in het midden om met zijn allen door de bocht te kunnen, en we gaan op de achterbank zitten.
rups 1.2
(techniek en technologie)
Betekenisbetrekking
| Betrokken betekenissen | 1.0 : 1.2 |
|---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een rups…
is een naad
- [Uiterlijk] bestaat uit een rij van gelijke bolvormige segmentjes die licht boven het lasoppervlak uitkomen; lijkt op het gesegmenteerde lichaam van een rups
- [Plaats] bevindt zich tussen twee aan elkaar gelaste stukken metaal
Algemene voorbeelden
Onvoldoende 'overlap' bij het lassen, waardoor tussen de rupsen slak kan blijven zitten, welke niet meer wordt omgesmolten bij het aanbrengen van de volgende lasrups.
De lasser kan met de laselectroden rupsen lassen maar moet telkens de slak van de rups afbikken. Dit is nodig om een massieve las te produceren. Dit is een intensieve manier van lassen en de kwaliteit is kritisch.
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
rups 2.0
Betekenisbetrekking
| Betrokken betekenissen | 1.0 : 2.0 |
|---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een rups…
is een attractie
- [Constructie] bestaat uit een carrousel van tweepersoonswagentjes die worden rondgereden op een golvend parcours
- [Plaats] staat vooral op kermissen en in pretparken
- [Werking of functionering] wordt rondgereden aan een steeds hogere snelheid; wordt op zijn hoogste snelheid over de hele lengte bedekt met een zeil, zodat men niet meer kan zien wat er in de wagentjes gebeurt
- [Waardering] is een populaire attractie bij contact zoekende stelletjes
Algemene voorbeelden
Nog geen week geleden op de kermis had hij me overal achtervolgd: in de botsautootjes, de cake-walk, het reuzenrad, de rups.
In het stadion was het voor de verwende aanhang van les Hurlus schudden en beven alsof ze op een slecht gesmeerde rups zaten.
rups 3.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een rups…
is een band
- [Samenstelling] bestaat uit een gesloten reeks gelijke segmenten die met scharnieren aan elkaar vastgemaakt zijn
- [Functie] dient om zware voertuigen, zoals tanks en bouwkranen, op te laten rijden
- [Plaats] bevindt zich onderaan het voertuig, over nagenoeg de hele lengte
- [Werking of functionering] loopt over loopwielen; wordt meestal aangedreven door tandraderen
Algemene voorbeelden
Compacte mini-graafmachine 1000 kg op rupsen. Spoorbreedte van 75 tot 9 cm uitschuifbaar. Kan door een deur! Max graafdiepte 180 cm; max storthoogte 305 cm. Steeds inclusief gratis bakken.