steek 1.0
(Het is onzeker of steek een ongeleed woord is, of een afleiding, na conversie, van steken.)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een steek…
is een handeling
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is de handeling van het steken of stoten
- [Handelende persoon] wordt meestal gedaan door een persoon
- [Middel] wordt vaak gedaan met een puntig voorwerp, bijvoorbeeld een mes
- [Gevolg of resultaat] heeft vaak een verwonding of andere beschadiging tot gevolg
Algemene voorbeelden
De steken werden met kracht en precisie toegebracht in de rug van de teckel, vier rechts en vier links op ongeveer vijf centimeter van de ruggegraat.
Combinatiemogelijkheden
met adjectief ervoor
- een dodelijke steek
Wij lagen daar rondom het mengvat en de volle tafels: de vloer een schuimende rivier van bloed, 't Afschuwelijkste was Kassandra's kreet, Priamos' dochter; zij lag boven op mij en werd door Klytaimnestra zelf vermoord; 'k wilde haar nog beschermen met mijn armen, maar ik werd dadelijk door Klytaimnestra getroffen met een dodelijke steek.
met voorzetselgroep
Voorzetsel: in
- een steek in de keel
De zestiende juni van het jaar des Heren 1882, werd in zijn woning vermoord door een steek in de keel, aangebracht met een scherp steekwapen, onze goed bekende medeburger, de heer Alouis Quintackers, herbergier.
Vaste verbindingen
een steek onder water
-
iets onaangenaams wat niet rechtstreeks wordt uitgesproken; een bedekte aanval
Neukirchen, die gisteren een toelichting gaf op de jongste kwartaalcijfers [...], zei dat het concern nu bovendien 'echte' winst heeft gemaakt, die tot eind september moet oplopen tot 100 miljoen. Daarmee gaf hij een steek onder water naar zijn ontslagen voorganger Heinz Schimmelbusch, onder wiens leiding MG de afgelopen jaren feitelijke grote verliezen 'verstopt waren onder balansmaatregelen en bijzondere baten'.
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
steek 2.0
(Het is onzeker of steek een ongeleed woord is, of een afleiding, na conversie, van steken.)
Betekenisbetrekking
| Betrokken betekenissen | 1.0 : 2.0 |
|---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een steek…
is een gevoel
- [Gevoelsindruk] voelt stekend aan
- [Object betroffen] wordt meestal gevoeld in het lichaam, vaak in een specifiek lichaamsdeel
- [Ondervinder] wordt meestal gevoeld door een persoon
Algemene voorbeelden
Het feit dat ik de laatste twee uur niet aan Eva had gedacht gaf me moed. Nu zij zich weer aandiende, ging dat toch met een steek gepaard. Maar ik stond niet toe dat zij zich weer volledig van mijn gemoed meester maakte en herstelde mijn zelfcontrole zodanig dat ik alleen nog een zacht zeurend onbehagen voelde.
Een steek joeg door zijn borst toen hij de bittere smart in de ogen van zijn lief las.
Combinatiemogelijkheden
met adjectief ervoor
- felle steken
- een scherpe steek
Het kloppende gevoel gaat over in felle steken, die zich tot aan mijn pols voortplanten.
Als hij overeind komt sabelt een scherpe steek in zijn hoofd hem weer neer.
met voorzetselgroep
Voorzetsel: door
- een steek door het hart
Er ging een steek door mijn hart toen ik hem zo in zichzelf verzonken zag zitten.
Voorzetsel: in
- een steek in de borst
- een steek in de maag
- een steek in het hart
Emile voelt een steek in zijn borst. Zijn hoofd begint te duizelen.
De camera bleef even hangen bij een meisje dat op de grond lag. Het schildpaddenmeisje. Haar verwrongen gezicht was opengehaald. Hij voelde een steek in zijn hart. Hij meende twee schildpadjes over haar buik te zien lopen, maar ze was al uit beeld. Het meisje was dood.
Voorzetsel: van
- een steek van bezorgdheid
- een steek van hoofdpijn
- een steek van jaloezie
- een steek van medelijden
- een steek van pijn
- een steek van verdriet
Maar hij lijkt alweer moe en een steek van bezorgdheid schiet door me heen.
Franklin schudde zijn kop zodat hij zelf een steek van hoofdpijn voelde, de karbonade sloeg tegen zijn wang en liet daar een streep van vet en rozemarijntakjes achter.
Voor het eerst bekeek ik haar afstandelijk en zag hoe adembenemend mooi ze was. Ik voelde een steek van jaloezie in mijn hart.
Ik voelde een hevige steek van medelijden voor hem. Geen wonder dat hij soms somber en vreemd was en dat hij zijn liefde uitte met geweld.
Zij voelde een steek van pijn, een heldere duisternis in het witte van Haar Ziel, Zij kende medelijden en liefde en liet Hem binnen en ze werden tot één verenigd.
Hij voelt een steek van verdriet om zijn verloren verlangen.
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
steek 3.0
(Het is onzeker of steek een ongeleed woord is, of een afleiding, na conversie, van steken.)
Betekenisbetrekking
| Betrokken betekenissen | 1.0 : 3.0 |
|---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een steek…
is een beet
- [Gevoelsindruk] voelt meestal prikkend of stekend aan
- [Handelende persoon] wordt toegebracht door een dier, meestal een insect
- [Ondervinder] wordt meestal gevoeld door een persoon
- [Gevolg of resultaat] heeft vaak roodheid en een zwelling die jeukt tot gevolg en kan soms, als de gestoken persoon allergisch is, een heftiger reactie oproepen die soms zelfs levensbedreigend is
Algemene voorbeelden
Malaria wordt veroorzaakt door de parasiet Plasmodium, die overgebracht wordt door de steek van de anophelesmug.
Na een steek van een besmette tsee-tsee-vlieg krijgt men koortsaanvallen.
Bij de vertegenwoordigers van de visfamilie Scorpaenidae is dit niet anders, het gif bevindt zich evenwel niet in de staart maar in de vinstralen. Tegenwoordig weten wij dat er niet enkel gif zit in alle rugvinstralen maar ook in de borstvinnen en de aarsvin. Alhoewel doorgaans niet dodelijk, kan een steek meestal enkele uren erge pijn veroorzaken.
Malaria. Wordt overgebracht door besmette muggen (één steek volstaat!).
Voor mensen met een allergie tegen wespen of bijensteken geldt juist het tegenovergestelde. Een steek kan een levensbedreigende reactie geven met anafylactische shock of met een dichtgeknepen keel.
Combinatiemogelijkheden
met adjectief ervoor
- een volgende steek
- pijnlijke steken
Wie zo'n uitgesproken zware reactie opgelopen heeft, moet deze feiten zeer ernstig nemen: een volgende steek kan hem of haar in een zeer zware allergische crisistoestand brengen.
Als ze zich bedreigd voelen kunnen wespen pijnlijke steken veroorzaken.
met voorzetselgroep
Voorzetsel: van
- een steek van een mug
Malaria wordt veroorzaakt door malariaparasieten die na een steek van een mug in het lichaam komen.
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
steek 4.0
(Het is onzeker of steek een ongeleed woord is, of een afleiding, na conversie, van steken.)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een steek…
is een draad
- [Attribuut] wordt meestal in een reeks opgezet op speciale naalden
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is een doorgehaalde draad
- [Object betroffen] komt voor in handwerken, bijvoorbeeld breiwerken of haakwerken
Algemene voorbeelden
Brei een toer met de ene naald, schuif de steken dan terug naar het andere uiteinde van deze naald en brei de volgende toer met de andere naald enz.
Achteraf bevinden alle steken zich op de rechternaald.
Laat de steek van de linkernaald afglijden en hou de overige steken op hun plaats met de wijsvinger.
Ook je rechternaald komt bovenop te liggen. Steekt nu van rechts naar links boven de naald in de steek. Herhaal telkens dezelfde stappen als bij rechts breien: insteken, omslaan, doorhalen en afglijden tot alle steken op de rechternaald zijn.
Combinatiemogelijkheden
als object bij een werkwoord
- steken opzetten
Ook bij het opzetten dient u op de juiste techniek te letten: als u de steken altijd erg losjes opzet kunt u hiervoor beter dunnere naalden gebruiken, anders worden de panden op deze plaats snel te wijd, zeker als er geen boord gebreid wordt.
met adjectief ervoor
- een averechte steek
- een grove steek
- een rechte steek
U laat deze steken in elke naald verspringen, zodat boven een rechte steek altijd een averechte steek komt, en boven een averechte steek altijd een rechte.
Een zelfgebreide pullover met ronde hals, blauw, in een grove steek.
Vaste verbindingen
een (flinke) steek laten vallen
-
een (flinke) fout maken; ergens (flink) de mist mee ingaan
Na een goede serie liet in de vierde klasse C district Oost Rouveen zaterdag een steek vallen door met 0-2 te verliezen van Tonego.
De SP redeneert dat het rijk een flinke steek laat vallen door deze categorie vluchtelingen aan haar lot over te laten.
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
- ajoursteek
- blindzoomsteek
- borduursteek
- breisteek
- decoratiesteek
- driegsteek
- festonsteek
- fixatiesteek
- glijsteek
- hokjessteek
- insteek
- kantsteek
- kettingsteek
- kruisjessteek
- kruissteek
- linkersteek
- matrassteek
- naaldsteek
- opzetsteek
- overlocksteek
- parelsteek
- patentsteek
- quiltsteek
- ribbelsteek
- rijgsteek
- rijstpapsteek
- siersteek
- spansteek
- steelsteek
- stersteek
- stiksteek
- stretchsteek
- tricotsteek
- vlechtsteek
- voorsteek
- vulsteek
- wafelsteek
- zaksteek
- zigzagsteek
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
steek 5.0
(Het is onzeker of steek een ongeleed woord is, of een afleiding, na conversie, van steken.)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een steek…
is een knoop
- [Functie] dient om een touw aan een ander touw of een voorwerp vast te maken
- [Omstandigheid] wordt veel gebruikt in de scheepvaart en in de scouting
Combinatiemogelijkheden
met adjectief ervoor
- een halve steek
De halve steek is een zeer eenvoudige knoop en wordt zeer veel toegepast als onderdeel van andere knopen. Zo bestaat de platte knoop uit twee halve steken.
met ander, nevengeschikt substantief
- steken en knopen
Het is onduidelijk wat het verschil is tussen steken en knopen. De meeste boeken hebben hun eigen indeling. Je mag een knoop een steek noemen en andersom. De namen proberen we wel goed te gebruiken.
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
steek 6.0
(verouderend. Het is onzeker of steek een ongeleed woord is, of een afleiding, na conversie, van steken.)
Vaste verbindingen
geen steek
-
niets
Niets gevonden dus en geen steek opgeschoten.
ergens geen steek van begrijpen
-
ergens niets van begrijpen
''Ik begrijp er geen steek van'', zei hij geprikkeld, ''waarom toch dat alles?''.
geen steek doen; geen steek uitvoeren
-
niets doen; niets uitvoeren
Ik zie haar enkele uren en dan weer dagen niet. Ik zit hier, wacht op haar en denk aan haar en wacht weer op haar. En al die tijd voer ik geen steek uit. Het lijkt wel alsof ik behekst ben.
geen steek verder komen
-
ergens niets mee bereiken
Maar vader die een redelijk man was, zag in de loop der jaren in, dat zijn arbeidersklasse met dat anarchisme geen steek verder kwam en dat de sociaal-demokraten en de moderne vakbeweging voor het werkende volk veel tot stand brachten.
geen steek veranderd zijn
-
niets veranderd zijn
Dat "bevriende staatshoofd" of voormalig "bevriende staatshoofd" was geen steek veranderd en hij had ook nooit zijn moorddadige plannen verzwegen.
(geen) steek houden
-
(niet) opgaan; (niet) bestand zijn tegen de meningen van anderen
Het legaal maken van een product verandert niets aan het al dan niet gevaarlijke karakter ervan. Bovendien wordt controle moeilijker als bepaalde producten mogen en andere niet. Ook de praktijk wijst uit dat die stelling geen steek houdt. Amerika zit opgescheept met een niet meer te controleren fraudeprobleem.
Het vreselijke vermoeden werd bevestigd toen mevrouw Candries het verhaal in horten en stoten afmaakte. Het eerste gedeelte, namelijk dat Dominique Sofietje midden in de nacht levenloos in haar wiegje had aangetroffen en in paniek met haar naar het ziekenhuis was gereden waar de dienstdoende dokter vaststelde dat het kind aan wiegendood was gestorven, klonk aannemelijk. Maar het tweede gedeelte hield totaal geen steek. Welke dokter zou een moeder in die omstandigheden voorstellen haar pas overleden baby af te staan voor wetenschappelijk onderzoek en een grootmoeder verbieden afscheid te nemen van haar kleinkind?
geen steek voor ogen zien
-
niets zien
Ik zie geen steek voor mijn ogen; er is niet de minste verlichting, en het contrast met de felle woestijnzon is groot.
Woordfamilie
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
steek 7.0
( Publiek domein )
(Het is onzeker of steek een ongeleed woord is, of een afleiding, na conversie, van steken.)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een steek…
is een hoofddeksel
- [Deel] heeft een rand die aan weerszijden of aan drie kanten is opgeslagen
- [Materiaal] is meestal gemaakt van een stugge, stevige stof en wordt soms ook voor de gelegenheid gevouwen van bijvoorbeeld een krant of ander papier
- [Functie] dient om het hoofd te bedekken maar wordt meestal vooral om esthetische of ceremoniële redenen gedragen
- [Tijd] werd vooral in vroegere tijden gedragen en nu soms nog bij feestelijke gelegenheden, bijvoorbeeld op carnaval of bij andere verkleedfeesten
Algemene voorbeelden
Die vreemde kinderen gaven me een houten sabel en zetten me een steek van gevouwen krantenpapier op mijn hoofd en zo duwden ze me de oorlog in.
Een steek of punthoed is een hoofddeksel die door de Raad van XI en het Bestuur wordt gedragen tijdens carnaval, vooral om aan te geven dat de drager bij de prins hoort.
Combinatiemogelijkheden
met adjectief ervoor
- een driekanten steek
Hij zag in de kajuit bij een patrijspoort een gestalte staan met een driekanten steek op het hoofd.
met voorzetselgroep
Voorzetsel: op
- een steek op het hoofd
Hij had een grote bewondering voor Robespierre die hij in bloeddorstigheid trachtte te evenaren, en voor Napoleon, die hij met een steek op het hoofd zocht te imiteren.