steno

Wat de internationale gemeenschap [...] in Srebrenica heeft gedaan is doorrijden na een verschrikkelijk ongeluk. Beeld uit het vliegtuig, dat ik in steno noteerde in mijn opschrijfboekje: 'Bomen die uit de kapotgeschoten huizen groeien.'

Werktuiglijk schreef ze mee, nu het toch een therapeutisch gesprek leek te worden. Een spraakwaterval van theorieën, die ze vanwege de snelheid voornamelijk in steno noteerde, de eigenaardige tekentaal met afgesproken betekenis, die woorden terugbracht tot een afgekorte, enigszins fonetische vorm, wat het noteren op spreeksnelheid mogelijk maakte.

Het was een babbelgesprek, schreef Esther na afloop in haar nauwkeurig gestenografeerde verslag. Steno had ze geleerd toen ze op kantoor werkte [...]. De hiëroglifische schrijfwijze beviel haar goed als ze in gezelschap zat te schrijven, zoals in de pauzes op haar werk.

Ik liep naar de receptie en kopieerde alles wat zij had geschreven. Ofschoon ik geen steno kon lezen, twijfelde ik er niet aan dat ik iemand zou kunnen vinden, die dat wel kon als het nodig mocht zijn.

Zij wil goed Maleis leren, niet de taal van de pasar, die we allemaal vlot spreken, maar het officiële Hoogmaleis, dat op kantoren gebruikt wordt en waarin de inlandse kranten geschreven zijn. Ook oefent ze zich in steno en typen.