syfilis


syfilis 1.0

afbeelding

Bron: F.E.Bilz
( Publiek domein )

(gezondheid, geneeskunde en zorg)

geslachtsziekte die veroorzaakt wordt door de bacterie Treponema pallidum en zich in het eerste stadium kenmerkt door een zweertje op de oorspronkelijke plaats van de infectie (meestal op het geslachtsdeel, bij de mond en bij de anus) en in het laatste stadium zelfs het gehele lichaam en zenuwstelsel kan aantasten; lues

Semagram (extra betekenisinformatie)


Syfilis…

is een geslachtsziekte; is een ziekte

  • [Oorzaak] is een infectieziekte die veroorzaakt wordt door de bacterie Treponema pallidum
  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is seksueel overdraagbaar, verloopt in drie stadia en kan dodelijk zijn
  • [Ondervinder] komt voor bij mensen
  • [Bijverschijnsel] kenmerkt zich in het eerste stadium door de vorming van een zweertje op de plaats van infectie, meestal op het geslachtsdeel of bij de mond of anus; kenmerkt zich in het tweede stadium door griepachtige verschijnselen en huidaandoeningen; kenmerkt zich in het derde stadium door aantasting van het gehele lichaam en het centrale zenuwstelsel

Algemene voorbeelden


Syfilis heette tot in de vorige eeuw de Franse ziekte. Dat ook de Engelsen de bron in Frankrijk situeerden, mag misschien hieruit worden afgeleid dat een condoom a "French letter" doopten. Fransen op hun beurt noemden het "une capote anglaise" en gaven zo uitdrukking aan hun anglofobie en hun afkeer van dit als hinderlijk ervaren omhulsel.

http://www.titusbrandsmacollege.nl/projecten/Allons%20Enfants%20Etcetera/slag.htm

Deze week hebben Britse wetenschappers duidelijk gemaakt dat syfilis allang in Europa bestond voordat Columbus terugkeerde uit de Nieuwe Wereld met een aantal mannen die besmet waren geraakt met de potentieel dodelijke bacterie Treponema pallidum.

de Volkskrant,

Enkele dagen later. Een ontstoken rechteroog, een gezwollen rechterknie, hoge koorts. De dokter vroeg of ik een vaste vriendin had. Ik zei maar ja. Hij dacht aan syfilis.

Engelen van het duister, Jan Siebelink,

Jules was de vrolijkste en de meest zorgeloze van beiden. Een wrede ironie heeft echter gewild dat hij, die de waanzin van Baudelaire had beschreven, zelf ondermijnd door syfilis, compleet waanzinnig is gestorven.

De Standaard,

De mainstream der geneesmiddelen bestond uit krokodillemest, menstruatiebloed, ingewandstenen van dieren en duizenden kruidenmengsels, middelen die reeds in de tweede eeuw waren opgetekend door Galenus. Verder was men bekend met de geneeskrachtige werking van bepaalde giftige stoffen, zoals kwik tegen syfilis en opium tegen pijn.

http://www.groene.nl/1996/45/pw_homeo.html,

In de Sovjet-literatuur is altijd de indruk gewekt dat Lenin vrijwel tot zijn dood op 21 januari 1924 tamelijk goed bleef functioneren. Volkogonov toont nu aan dat hij de laatste anderhalf jaar niet veel meer deed dan vegeteren [...]. De autopsie wees later uit dat er, anders dan wel werd vermoed, geen syfilis in het spel was.

NRC,

Syfilis was zowat het aids van het einde van vorige eeuw.

De Standaard,

Toen Columbus in 1492 de Nieuwe Wereld ontdekte, nam hij niet alleen specerijen en edele metalen mee terug, maar zonder het te weten importeerden de ontdekkers van Amerika ook een nieuwe ziekte. Door veelvuldig seksueel contact met de inheemse bevolking door de Spaanse, Franse, Portugese, Nederlandse en Engelse zeelieden breidde deze ziekte, die we nu syfilis noemen, zich snel over Europa uit.

http://home.planet.nl/~neven042/,

Combinatiemogelijkheden


als subject bij een werkwoord


  • woeden

Als het Franse leger aan het eind van 1495 demobilizeert, is dat het startsein voor een gigantische syfilisuitbraak in Frankrijk en Italië. "In Frankrijk kreeg die de naam van Napolitaanse ziekte", zegt Marota. "In Napels, waar de syfilis even hard woedde, had men het over de Franse ziekte."

De Standaard,

als object bij een werkwoord


  • syfilis hebben
  • syfilis oplopen (bij iemand)

Met een bloedtest kan de dokter zien of je syfilis hebt.

http://www.passie.nl/

Alleen, de jongste liep bij haar syfilis op die hem na een afzichtelijke agonie, in het Dagboek beschreven, op veertigjarige leeftijd velde.

http://www.jansiebelink.nl/parijs.html,

Ondanks het gebruik van dit voorbehoedsmiddel kun je syfillis oplopen door seksueel contact en door kussen.

http://www.passie.nl/

De mannen wisten niet dat ze syfilis hadden en kregen ook geen behandeling, zelfs niet toen in de jaren veertig penicilline een eenvoudig geneesmiddel bleek te zijn.

http://www.amerika.nl/politiek/html/achtergronden/samzwer.htm

  • syfilis behandelen (met iets)
  • syfilis genezen (met iets)

Ook artsen mochten de aantallen hoeren in de stad en het gevaar van geslachtsziekten graag overdrijven. Dat kwam doordat zij zich vanaf het midden van de eeuw begonnen op te werpen als verdedigers van een officieel getolereerde, strak gereglementeerde prostitutie met verplichte medische controle voor prostituées. Het was hun hierbij overigens niet bekend hoe syfilis genezen moest worden.

NRC,

Als syfilis niet wordt behandeld krijg je huiduitslag, koorts en kan het zelfs leiden tot de beschadiging van verschillende organen.

http://home.wish.net/~jipschijndel/

Syfilis wordt met een antibioticum behandeld, meestal in de vorm van injecties.

http://www.nvog.nl/

Syfilis is, mits op tijd, goed te genezen.

http://www.e-condooms.nl/

  • iemand syfilis bezorgen
  • syfilis krijgen (van iemand of iets)

Dat waren allemaal verhalen over een of andere Hollander die met een hoertje naar bed was geweest, dat hem zijn geld had afgenomen, of hem syfilis had bezorgd.

Ik ga altijd uit de weg voor een andere ezel, Jos de Man,

Van roken krijg je longkanker. Van saccharine krijg je buikkanker. Van lief zijn krijg je syfilis. Van eten word je dik. Van geboren worden ga je dood.

De doosjesvuller en andere vondsten, Janwillem van de Wetering,

  • syfilis voorkomen

Om syfilis te voorkomen, is zelfs het vrijen met een condoom niet veilig genoeg.

http://www.passie.nl/

met substantief ervoor


  • de geslachtsziekte syfilis
  • de ziekte syfilis

In die tijd dacht men dat lepra de laatste fase was van de ziekte syfilis.

http://www.damiaanactie.be/jongeren/dammiss2.html

Framboesia wordt verwekt door een organisme dat nauw verwant is aan de verwekker van de geslachtsziekte syfilis.

http://www.e-gezondheid.be/guide/article_4257_888.htm,

De geschiedenis van het condoom in Europa is eigenlijk pas in de 16de eeuw begonnen toen de geslachtsziekte syfilis epidemische vormen aannam.

http://www.condomerie.com/Geschiedenis.html

in voorzetselgroep


  • aan syfilis lijden
  • aan syfilis lijdend

Je arts vraagt tevens tests aan om na te gaan of je niet aan genitale herpes, chlamydia, syfilis, hepatitis-B of AIDS lijdt.

http://www.9maand.be/zwanger/

Telkens wanneer ik dacht dat er een einde aan deze zaak zou komen, kwam de aanklager met een kunstschilder op de proppen, of een aan syfilis lijdende romancier die zijn gedegenereerde geest had losgelaten op mijn cliënt.

De mensheid zij geprezen, Arnon Grunberg,

Dat Schubert nooit trouwde kwam deels door zijn armoede, maar vooral ook door zijn diepgevoelde levensopdracht tot componeren, waarin zijn sexualiteit zich ongetwijfeld heeft gesublimeerd - een enkele escapade daargelaten, waar hij duur voor moest betalen: hij leed jarenlang aan syfilis, al was dit niet de rechtstreekse oorzaak van zijn vroegtijdige dood.

http://www.schubert.nl/start.htm

  • aan syfilis doodgaan
  • aan syfilis overlijden
  • aan syfilis sterven

Maria van Aragon stierf aan syfilis [...]. Maria van Aragon, in de zestiende eeuw markiezin van het Zuiditaliaanse Vasto, ging dood aan de geslachtsziekte syfilis.

De Standaard,

Zijn weggesneden ballen liet hij mummificeren en daarna inleggen in goud. Hij droeg ze als zeldzame juwelen aan een kettinkje rond zijn hals. Roman von Schleissinger. Vier jaar later stierf hij aan syfilis.

Calvados, Elvis Peeters,

  • besmetting met syfilis
  • infectie met syfilis
  • besmet zijn met syfilis

De angst voor besmetting neemt af en er is condoommoeheid opgetreden. Ook onder heteroseksuelen, vooral jongeren, wordt er minder veilig gevreeën. Ook het aantal besmettingen met syfilis neemt toe.

De Standaard,

In 1560 opperde de Italiaanse arts en geleerde Gabriello Fallopius dat als er een barrière werd geplaatst tussen de penis en de vagina tijdens seksueel contact, infectie met syfilis voorkomen kon worden.

http://home.planet.nl/~neven042/,

Als een vrouw voor of tijdens de zwangerschap een S.O.A. oploopt, kan de baby tijdens de zwangerschap ook besmet raken. Dit is dan ook de reden dat bij een zwangerschap er altijd wordt gecontroleerd op besmetting met syfilis en hepatitis b.

http://home.wish.net/~jipschijndel/

Bestaat er een kans dat u kort geleden besmet bent met syfilis, dan is het verstandig bloedonderzoek na drie maanden te herhalen.

http://www.nvog.nl/

met ander, nevengeschikt substantief


  • syfilis en aids
  • syfilis en chlamydia
  • syfilis en genitale wratten
  • syfilis en gonorroe
  • syfilis en hepatitis
  • syfilis en herpes
  • syfilis of aids

De curatieve SOA-zorg. Deze behelst dat elke patiënt standaard wordt onderzocht op de meest voorkomende geslachtsziekten: gonorroe, chlamydia en syfilis.

http://www.gggd.amsterdam.nl/algemeen/jaarverslag/index.htm,

Landelijke gegevens ontbreken sinds in 1999 de aangifteplicht voor syfilis en gonorroe is afgeschaft.

http://www.gggd.amsterdam.nl/algemeen/jaarverslag/index.htm,

Evenmin vond hij bewijs voor de veronderstelling dat seksueel gedrag en seksueel overdraagbare aandoeningen zoals syfilis en hepatitis B het ziekteverloop beïnvloeden.

De Standaard,

Fallaci beschrijft hoe Somalische islamieten maandenlang in tenten woonden aan de voet van de Duomo in Florence, haar stad, met de eis om paspoorten en 'de horden van hun familieleden naar Europa te laten komen'. Albanese dieven, Marokkaanse drughandelaars, hoeren met aids of syfilis, verkopers en bedelaars die de stad bezoedelen.

Pleidooi voor individualisme, Dirk Verhofstadt,

De bekendste soa is een infectie met hiv, het virus dat aids veroorzaakt. Andere soa zijn bijvoorbeeld gonorroe, genitale wratten, herpes, hepatitis en syfilis.

http://www.aidsteam.be/

Woordfamilie


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


syfilis 1.1

(dieren; gezondheid, geneeskunde en zorg)

geslachtsziekte die voorkomt bij konijnen en hazen, die veroorzaakt wordt door de bacterie Bifidobacterium cuniculi en die niet overdraagbaar is op mensen
Vaak ten onrechte vereenzelvigd met syfilis in de betekenis 1.0.

Semagram (extra betekenisinformatie)


Syfilis…

is een dierziekte; is een geslachtsziekte; is een ziekte

  • [Oorzaak] is een infectieziekte die wordt veroorzaakt wordt door de bacterie Bifidobacterium cuniculi
  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is niet overdraagbaar op mensen en kan lijden tot onvruchtbaarheid
  • [Ondervinder] komt voor bij konijnen en hazen
  • [Bijverschijnsel] kenmerkt zich door verschijnselen die sterk lijken op die van de ziekte syfilis bij mensen, zoals in het eerste stadium de vorming van een zweertje op de plaats van infectie, meestal op het geslachtorgaan of bij de bek of anus

Algemene voorbeelden


Syfilis wordt veroorzaakt door de bacterie treponema. Zowel hazen, konijnen en mensen zijn er bevattelijk voor. Van konijnen was al langer bekend dat ze besmet kunnen zijn met syfilis. Lumeij gaat er vanuit dat besmette hazen de ziekte niet kunnen doorgeven aan mensen.

Meppeler Courant,

De Rijksuniversiteit Utrecht is een onderzoek gestart naar geslachtsziekte bij hazen. De faculteit Diergeneeskunde vermoedt dat de hazen in ons land op grote schaal zijn besmet met syfilis.

Meppeler Courant,

Volgens onderzoeker dr. J.T. Lumeij is gebleken dat ruim de helft van de hazen in Flevoland in aanraking is geweest met de bacterie die syfilis veroorzaakt.

Meppeler Courant,