topos


topos 1.0

(poëtisch/literair; weinig gebruikt; (vooral) geschreven taal)

plaats; plek

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een topos…

is een plaats

      Hoofdsemagram: plaats


      Algemene voorbeelden


      Zijn huis werd, zo leek het, aan alle kanten heen en weer geschud en raakte steeds verder van zijn oorspronkelijke topos verwijderd.

      De langverwachte, Abdelkader Benali,

      topos 2.0

      (filosofie)

      in de filosofie, retorica en logica: plaats in het menselijk denken of in het geheugen waar bepaalde patronen van argumentatie, types van redeneringen, te vinden zijn; geheugenplaats; gemeenplaats; toop

      Betekenisbetrekking


      metafoor
      Betrokken betekenissen 1.0 : 2.0

      Semagram (extra betekenisinformatie)


      Een topos…

      is een plaats

      • [Bestaansvorm of zijnsorde] is een mentale plaats
      • [Onstoffelijke inhoud] bevat bepaalde patronen en strategieën van argumentatie

        Algemene voorbeelden


        In zijn verbeelding wandelt hij door de stad langs een route die hij in de werkelijkheid vele malen heeft afgelegd en die rijk is aan markante herkenningspunten, zoals monumenten, openbare gebouwen, bijzondere cafés, pleinen, fonteinen, bibliotheken of kerken. Deze herkenningspunten dienen als loci, als topoi, als gemeenplaatsen.

        Rupert, een bekentenis, Ilja Leonard Pfeijffer,

        topos 3.0

        (literatuur en theater)

        in de literatuur: regelmatig terugkerend thema of regelmatig terugkerende uitdrukking, bv. eens een dief, altijd een dief; gemeenplaats; toop

        Semagram (extra betekenisinformatie)


        Een topos…

        is een thema of uitdrukking; is een taaluiting

        • [Frequentie] keert regelmatig terug in de loop van de tijd en bij verschillende schrijvers
        • [Toepassingsgebied of bereik] is een gedachtewending, een thema, een uitdrukking

          Combinatiemogelijkheden


          met adjectief ervoor


          • een bekend topos
          • vaste topoi

          En het is geen toeval dat de kaart al lang een bekend topos is in de Westerse literatuur. Kaarten stimuleren het denken natuurlijk omdat ze altijd selectief zijn: zij geven rivieren, wegen of steden weer, of een combinatie daarvan, maar altijd ontbreekt er iets.

          NRC,

          In veel van wat Tacitus beschreef over de Germanen ziet hij een literair procédé: vaste topoi, die in Latijnse teksten werden gebruikt om ongeciviliseerden herkenbaar te karakteriseren. Zo komt het cliché van de blauwe ogen en het roodachtige haar ook voor bij Herodotes als hij de Scythen beschrijft.

          NRC,

          topos 3.1

          thema in de overige kunsten

          Algemene voorbeelden


          Overzicht van stijlrichtingen en topoi in de plastische kunsten en de muziek in Europa van de 15de tot de 20ste eeuw (met dia's en geluidsvoorbeelden).

          http://www.ipem.ugent.be/musicologie/musicologie.html