uncanny valley


uncanny valley 1.0

(media, communicatie en telecommunicatie; ICT; neologisme)

verschijnsel dat iemand op een gegeven moment gaat griezelen bij of walgen van een robot of een robotachtig wezen omdat op dat moment het besef doordringt dat de robot te veel op een mens lijkt; mate van gelijkenis met mensen waarbij een robot niet langer als schattig maar als griezelig wordt ervaren; ook algemener: gegeven dat mensen geneigd zijn robots die op mensen lijken eng te vinden
Het woord 'valley ('vallei') wordt hier gebruikt omdat er bij een visualisatie van dit gegeven, bv. in een grafiek, een plotse daling optreedt vanaf het punt waarop een robot zo sterk op een mens lijkt dat hij als griezelig wordt ervaren; hoe sterker de robot op een mens lijkt, hoe enger hij wordt gevonden.

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een uncanny valley…

is een verschijnsel

  • [Ontstaan] treedt op op het moment dat mensen zich realiseren dat een robot of robotachtig wezen wel erg veel op een mens lijkt
  • [Object betroffen] heeft betrekking op robots of robotachtige wezens

    Algemene voorbeelden


    Het grootste gedeelte van de film is het perspectief bij hen, maar er zit ook iets problematisch en ouderwets in de manier waarop zij uiteindelijk figureren in een groot mythisch verhaal over machtige witte mannen en hun benarde situatie. Esthetisch gezien speelt Majewski's film zich af in een technologische uncanny valley: droneshots, imposante natuurbeelden, CGI en green screen-locaties vloeien net niet helemaal naadloos in elkaar over. Dat levert spannende narratieve aardlagen op waar allerlei interpretaties en symbolen uit naar buiten stulpen. Het gaat over kapitalisme en kolonialisme, over het delven van grondstoffen, verhalen en betekenissen.

    NRC Handelsblad,

    Net als met robots of poppen, zodra een pop te realistisch wordt, maar net niet realistisch genoeg, dan wordt het eng. Ik vind haar eng! Waarom is zij zo creepy? Wie is dat? Uncanny valley heet dat.

    Fok!,

    Die vrouwen waren zo opgeverfd en dichtgeplamuurd dat ze niet helemaal menselijk meer leken, maar eerder 'net echt'. Ze zaten middenin de uncanny valley. Robotonderzoekers noemen de uncanny valley trouwens een dal omdat volgens hen de grafiek daarna weer omhoog gaat, namelijk als er een robot gemaakt wordt die echt een mens is. Of dat kan weten we niet – misschien is het 'uncanny dal' wel een 'uncanny afgrond'.

    nrc.next,

    De uncanny valley is makkelijk voor te stellen: een zombie is griezeliger dan een lijk. Volgens dit artikel komt dat omdat de robot ons aan de dood doet denken, maar dat is te kort door de bocht. Zombies zijn zo eng omdat ze grenzen van categorieën overschrijden: ze zijn tegelijk dood en levend, tegelijk zoals wij zelf en totaal anders. Een lijk is een lijk – ooit worden wij dat ook, maar dan zijn we niet meer wie we nu zijn.

    https://www.miriamrasch.nl/filosofie/menselijk-al-te-menselijk-de-uncanny-valley/,

    Woordfamilie


    Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


    Etymologie


    Aard herkomst leenwoord
    Vroegste datering 2008
    Brontaal Engels
    Vorm in brontaal uncanny valley
    Betekenis in brontaal idem
    Bedenker De term uncanny valley is uitgevonden door de Japanse roboticaprofessor Masahiro Mori in 1970; in het Nederlands werd het woord uit het Engels overgenomen.