vetje 1.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een vetje…
is een vis; is een dier
- [Afmeting] is meestal tussen de 6 en 8 cm lang en niet langer dan 12 cm
- [Kleur] is zilverachtig van kleur, soms onder invloed van zijn voedsel (watervlooien) ook wat lila
- [Vorm] is spoelvormig met afgeronde vinnen
- [Bouw] is gewerveld
- [Deel] heeft een vrij stomp kopje en een breed, bovenstandig bekje
- [Herkomst of oorsprong] is pas sinds 1890 in Vlaanderen bekend en is pas in 1921 officieel als soort in Nederland vastgesteld
- [Voortplanting] legt eieren; plant zich voort doordat de wijfjes een spiraalvormige band met eitjes afzetten, die door de mannetjes van zuurstof wordt voorzien
- [Plaats] leeft in ondiep, zoet water, zoals kleine slootjes en vijvers, met begroeide oevers en veel waterplanten
- [Woongebied] komt voor in Europa
- [Leeftijd] wordt ongeveer 2 tot 6 jaar oud
- [Gedrag] is een vleeseter
- [Gelijkenis] wordt vaak verward met andere visjes, zoals met een alver of met een jong visje van andere karperachtige vissen (witvisjes)
Wetenschappelijke naam: Leucaspius delineatus
Rijk | Animalia; Dieren |
---|---|
Stam | Chordata; Chordadieren |
Klasse | Actinopterygii; Straalvinnigen |
Orde | Cypriniformes; Karperachtigen |
Familie | Cyprinidae; Eigenlijke karpers |
Geslacht | Leucaspius |
Soort | Leucaspius delineatus |
Algemene voorbeelden
Lange tijd is er weinig bekend geweest over de verspreiding van het vetje in Nederland, doordat het kleine visje vaak als een jonge vis van een onbekende soort werd gezien. De bovenstandige bek, een onvolledige (schuin aflopende) zijlijn en een lange anaalvin maken herkenning van het vetje mogelijk. Met zijn groot uitgevallen bek jaagt de soort overdag op zoöplankton, insecten en kreeftachtigen.
Vetje (Leucaspius delineatus). Het vetje is een karperachtig visje dat leeft in stilstaande en langzaam stromende wateren [...]. Sinds 1921 is het vetje bekend, daarvoor werd hij over het hoofd gezien, of beschouwd als jong 'witvisje'.
Vetjes kunnen zich explosief ontwikkelen in pionierssituaties. In latere successiestadia worden ze door andere vissoorten in aantal teruggedrongen. Door de korte levenscyclus is de soort extra gevoelig voor verstoringen van de voortplanting.
Bij veldonderzoek in de Gelderse Rassenbeek bleek dat vetjes zich maar één generatie lang konden handhaven.
Pas in 1921 is het vetje als soort officieel in Nederland vastgesteld.
Een ander opmerkelijk geval is het vetje (Leucaspius delineatus). Deze soort zou vanaf 1890 als verstekeling zijn meegekomen en via het nieuw aangelegde kanalensysteem onze wateren hebben gekoloniseerd.
vetje 2.0
((vooral) in Nederland)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een vetje…
is een lichaamsonderdeel
- [Vorm] is een uitpuilend huidrolletje
- [Functie] dient als reserve voor het lichaam
- [Ontstaan] wordt bij inname van veel calorieën door het lichaam aangemaakt
- [Plaats] zit meestal op de buik, heup of billen
- [Waardering] wordt als lelijk en ongezond gezien, omdat het op teveel gewicht duidt
Algemene voorbeelden
Mijn zoon van 5 heeft ook een te hoge BMI, maar niks geen vetjes op z'n lijf te bekennen.
Ten slotte nog je onderrug: zoals de naam al doet vermoeden is dit het onderste gedeelte van je rug. Over de gehele breedte, vetjes niet meegerekend, loopt de erector spinae.
Niet alleen in het midden van de buik bevinden zich spieren en dit is waarschijnlijk ook niet de enige plek waar zich een vetje bevindt. Heeft u niet ook boven uw heupen een rolletje op uw broekrand hangen?
Wil jij van je overtollige vetjes af? Met alleen wat oefeningen voor die delen van het lichaam waar je vet kwijt wilt, kom je er niet!
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
vetje 2.1
Betekenisbetrekking
Betrokken betekenissen | 2.0 : 2.1 |
---|
Algemene voorbeelden
In het leger ben ik voor het eerst extreem afgevallen. Ik ging er als een vetje in en kwam er als een spriet weer uit.
Max was toen al niet te hanteren. Het was een vetje, flink wat babyvet, geen ribben meer voelbaar en een kittenkopje, dus je kan begrijpen wat een koddig gezicht het was.
vetje 3.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een vetje…
is een deel
- [Smaak] wordt door sommigen vies en door anderen juist lekker gevonden
- [Waarneembaarheid] is een doorzichtig, gelig of wittig randje vet aan een stukje vlees of een doorzichtig of wittig stukje vet in worst
- [Ingrediënt] bestaat uit vet
- [Geheel] zit vast aan een stuk vlees of in een stuk worst
- [Consistentie] kan zacht, lellerig of juist hard en taai zijn
Algemene voorbeelden
Misschien is dit iets te veel van het goede voor jullie dieet, een kalfsentrecote heeft toch een vetje. Het is overigens het vetje wat de smaak geeft, het zit niet door het vlees doch aan de zijkant. Na bereiding kan het verwijderd worden.
Niet de vetjes van het vlees afsnijden, die horen er gewoon bij.
Het goorste aan sommige worst vind ik als het vel te hard is of als er harde stukjes in zitten. Van die vieze witte vetjes die je niet doorgebeten krijgt.
Tournedos (met dun vetje rond gebonden, ook dikker gesneden, verpakt per 170 g à 220g).
vetje 4.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een vetje…
is een substantie
- [Gevoelsindruk] is glibberig en vet
- [Kleur] is doorgaans doorzichtig, gelig of ondoorzichtig wit
- [Functie] wordt gebruikt om in te bakken of frituren of als cosmetisch middeltje
- [Consistentie] is vloeibaar of semivloeibaar
- [Stoffelijke eigenschap algemeen] bestaat uitsluitend of voornamelijk uit vet
- [Voorbeeld of specimen] kan bv. een bakvet, een zalf of gel aanduiden
Algemene voorbeelden
"Glad haar is 'in' nu. Ons Leentje thuis zit er vetjes en papjes op te smeren, maar het blijft springerig."
Mijn broer had vroeger ook vaak last van eczeem en had daarvoor een vetje gekregen van de dokter.
Een biefstuk bakken in goedkope margarine en van dat viezige vetje vervolgens "een overheerlijke jus" maken, het moest toch verboden worden.
De margarinefabrikanten hebben ons tientallen jaren lang producten in de maag gesplitst met transvetten en een overdosis linolzuur, allebei garant staand voor hart- en vaatziekten. En nu zouden hun vieze vetjes ineens goed voor ons en onze kinderen zijn?
Volgens mij heb ik nog een zwart leren halster met gouden randje en gespen [...]. Hij heeft al ruim een jaar in de schuur gehangen en is maar 1 weekje gebruikt maar hij moet wel echt een vetje hebben.
vetje 5.0
(media, communicatie en telecommunicatie; (vooral) in België; (vooral) in Nederland)
Algemene voorbeelden
Uiterlijk bleef de band dezelfde, maar de tekst is niet meer in de klassieke druk gezet, maar klaarblijkelijk samengesteld met een soort offset-procédé. De vetjes in de tekst zijn daarom ook vervangen door streepjes onder de bewuste letters.
Combinatiemogelijkheden
in voorzetselgroep
- in vetjes
- in een vetje
Vele namen ontbreken, want alleen die met uitvloeisels in onze taal zijn in beginsel weerhouden, voorbeelden volgen in vetjes.
De relaties met de gewantrouwde buren Irak en Iran stonden dinsdag in vetjes op de agenda van de jaarlijkse top van de zes Arabische staten aan de Perzische Golf, die de Samenwerkingsraad voor de Golf (GCC) vormen.
De regels van de brieftekst heb ik met het oog op de verwijzingen in de bespreking hierna om de drie in een vetje van een nummer voorzien.