wijnsteenzuur


wijnsteenzuur 1.0

organisch zuur, dat vrij òf deels in gebonden toestand van nature voorkomt in de meeste zure vruchten, vooral in druiven, en zouten vormt die in druivensap en wijn kunnen kristalliseren tot wijnsteen

Semagram (extra betekenisinformatie)


Wijnsteenzuur…

is een zuur; is een stof

  • [Geheel] behoort tot de organische zuren
  • [Herkomst of oorsprong] komt van nature voor in vele vruchten, zoals in druiven, pompelmoezen en sappen daarvan
  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] vormt kristallen door chemische reactie met kalium in wijn

    Hoofdsemagram: zuur


    Wetenschappelijke naam: 2,3-dihydroxybutaandizuur

    Formule H2C4H4O6

    Algemene voorbeelden


    Naast barnsteenzuur, melkzuur en minieme porties ascorbinezuur, komen in druiven, most en wijn vooral appelzuur en wijnsteenzuur voor.

    http://www.brabantsewijnbouwers.nl/index.php?section=14&page=171,

    In de druiven bevinden zich een aantal zuren waarvan wijnsteenzuur en appelzuur de belangrijkste zijn. Het wijnsteenzuur geeft de wijn een frisse aangename smaak.

    http://www.wijnbouw.nl/

    Cream of tartar (KC4H5O6). NL: Wijnsteen (niet verwarren met wijnsteenzuur, of potassium tartrate, want dat is H2C4H4O6), crème de tartre, cream of tartar, cremortart, kaliumbitartraat, kaliumwaterstoftartraat, E336.

    http://www.aziatische-ingredienten.nl/rijsmiddelen/,

    Wijnsteen is wijnsteenzuur wat omgezet is in kristallen. Het ziet er uit als grote suikerkorrels en kun je zowel op de bodem van de fles vinden als aan de onderkant van de kurk. Het zijn de zouten van de wijnsteen die gekristalliseerd zijn. De kristallen zijn smaakloos en hebben geen invloed op de kwaliteit van de wijn en ook niet op je gezondheid dus je kunt de wijn gewoon drinken.

    http://wijnwoordenboek.skynetblogs.be/tag/wijnsteenzuur,

    Combinatiemogelijkheden


    met adjectivisch voltooid deelwoord


    • gekristalliseerd wijnsteenzuur
    • uitgekristalliseerd wijnsteenzuur

    Bij het bestuderen van gekristalliseerd wijnsteenzuur viel het Louis Pasteur op dat er twee typen kristallen waren. De kristallen waren gelijk van vorm, maar de schuine vlakken vormden precies elkaars spiegelbeeld.

    http://nl.wikipedia.org/wiki/Stereochemie,

    In witte wijn en sherry [...] vindt u soms glinsterende witte kristalletjes waarvan de consument vaak denkt dat het suiker is, maar dat is niet zo. Dit is uitgekristalliseerd wijnsteenzuur. Wijnsteenzuur komt in alle wijn van druiven voor en helpt de smaak vormen.

    http://eten-en-drinken.infonu.nl/bier-en-wijn/22950-bezinksel-volkomen-natuurlijk.html,

    Woordfamilie


    Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


    wijnsteenzuur 1.1

    wijnsteenzuur van een bepaalde druivensoort of met bepaalde scheikundige eigenschappen; soort wijnsteenzuur

    Betekenisbetrekking


    metonymie
    Specifiek stof : soort stof
    Betrokken betekenissen 1.0 : 1.1

    Algemene voorbeelden


    De trivalente alcoholen [...], de carboxylische alcoholen zoals melkzuren, zoals bijvoorbeeld een glycolinezuur, een malinezuur, een wijnsteenzuur, een citroenzuur.

    http://epatras.economie.fgov.be/DisplayPDF/ExtraData/NL/649/134528.pdf,

    Bocasan bevat waterstoftartraat, tartraat is een zout van een wijnsteenzuur.

    http://forum.sekswoordenboek.nl/index.php?topic=113389.30,

    Ook systemen met gelijkwaardige asymmetrische koolstofatomen als de wijnsteenzuren doet Van 't Hoff uit de doeken. Met de wijnsteenzuren legt hij een verbinding met eerder werk van Pasteur.

    http://www.knaw.nl/Pages/DEF/30/094.bGFuZz1OTA.html,

    In 1989 werden druiven aangeplant (Muller-Thurgau, Kerner, Chardonnay) en vanaf 1995 werd wijn gemaakt van laagstamappelen uit het Maasland (jonagold, elstar). De Maaslander is een product ontstaan als gevolg van menging van deze drie en bevat zodoende de goede eigenschappen van elk van deze drie. De oude appelsoorten geven de mooie kleur en de fijne zuren, de druiven geven de fijne wijnsteenzuren en de jonagold geeft de mooie en zachte zuren.

    http://www.dilsen-stokkem.be/index.php?option=com_content&view=article&id=171:toerisme-streekdrank-maaslander&catid=75:dewissen&Itemid=79,

    Het woord hoge zuren schrikt veel wijndrinkers af maar onthou: je hebt zuren én zuren! Wat we niet graag in een wijn willen tegenkomen zijn de harde, scherpe appelzuren. Wat wel mooie zuren oplevert zijn de wijnsteenzuren, en juist deze vinden we terug in de mooie Rieslingwijnen.

    http://www.henribloem.nl/Artikelen/Je-hebt-zuren-en-zuren.html

    Bij decanteren heb je een karaf nodig, want de bedoeling is dat je de wijn van zijn "depot" scheidt. Dit depot wordt gevormd door allerlei natuurlijke chemische uitwisselingen en verouderingen in de wijn, zoals uitgewerkte gistresten, tannines, neergeslagen wijnsteenzuren.

    http://wijnkalender.be/index.php/site/tips_en_advies/wanneer_decanteer_ik_een_wijn

    wijnsteenzuur 1.2

    afbeelding

    Bron: Elena Veguillas
    ( CC BY-NC 2.0 )

    wijnsteenzuur in de vorm van wit poeder, onder meer gebruikt in culinaire toepassing, bijvoorbeeld als rijsmiddel; poeder van wijnsteenzuur

    Betekenisbetrekking


    metonymie
    Betrokken betekenissen 1.0 : 1.2

    Semagram (extra betekenisinformatie)


    Wijnsteenzuur…

    is een poeder; is een stof

    • [Smaak] smaakt intens zuur en scherp
    • [Structuur] is poedervormig
    • [Functie] dient onder meer als rijsmiddel in bakproducten, als beitsmiddel in de textielnijverheid, bij de vervaardiging van cosmetische producten enz.
    • [Grondstof] wordt gemaakt uit natuurlijk wijnsteenzuur of is synthetisch verkregen
    • [Onderscheid of tegenstelling] is zuurder dan wijnsteen

    Algemene voorbeelden


    Wijnsteen, ook bekend als Cream of Tartar, is een natuurlijk zout uit de wijnproductie. Het gebruik van wijnsteen: stabilisator van eiwit, het versterken van het volume en de hittebestendigheid van eiwitschuim [...]. Verkrijgbaar in potjes van 100 gram, 225 gram en 1 kilogram [...]. Wijnsteenzuur, ook bekend als tartaric acid, wordt in voedingsmiddelen gebruikt als: natuurlijk bewaarmiddel; rijsmiddel, vaak in combinatie met bakzout.

    http://www.roeldelicatessen.nl/index.php?action=page&group_id=10000002&lang=NL

    Wijnsteenzuur, ook bekend als tartaric acid, wordt in voedingsmiddelen gebruikt als natuurlijk bewaarmiddel, rijsmiddel (vaak in combinatie met bakzout), stabilisator van eiwit en voor het versterken van de hittebestendigheid en volume van eiwit. Verder voorkomt het kristallisatie van suikerstropen en verkleuring van gekookte groenten.

    http://www.spullenvoorjetaart.nl/funcakes-wijnsteenzuur-100gr

    Hierna volgt het beitsen van de wol. Door het beitsen met (niet-giftige!) beitsmiddelen als aluin of wijnsteenzuur openen de schubben op de wolvezel zich waardoor de kleurstof zich beter aan de wol kan hechten.

    http://www.levensdorp.be/index.php/nl/van-nature-zijn/103-vindingrijk/286-wol-en-linnen-natuurlijk-kleuren.html