wormsalamander 1.0
Bron:
Wilkinson M, Sherratt E, Starace F, Gower DJ
(
CC BY 3.0
)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een wormsalamander…
is een amfibie; is een dier
- [Afmeting] wordt, afhankelijk van de soort, 9 cm tot 2,4 m lang
- [Geluid] piept; maakt een piepend geluid
- [Vorm] heeft een langgerekt lichaam
- [Bouw] is gewerveld
- [Deel] heeft een afgeplatte, stompe kop en een korte, stompe staart; heeft honderden segmentachtige groeven, geen poten, één ontwikkelde long (rechterlong), scherpe tandjes en nauwelijks zichtbare ogen
- [Voortplanting] legt eieren
- [Plaats] leeft in vochtige grond, soms in water, in tropische gebieden
- [Woongebied] komt voor in Zuid-Amerika, Afrika en Zuid-Azië en komt niet voor in Europa
- [Leeftijd] kan, afhankelijk van de soort, tot 16 jaar oud worden
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] heeft een permanent vochtige huid en ziet weinig of niets
- [Gedrag] is een alleseter
- [Gelijkenis] lijkt op een worm of een slang
- [Onderscheid of tegenstelling] heeft, in tegenstelling tot een slang, geen schubben
- [Verscheidenheid] komt voor in ongeveer 200 soorten
| Rijk | Animalia; Dieren |
|---|---|
| Stam | Chordata; Chordadieren |
| Klasse | Amphibia; Amfibieën |
| Orde | Gymnophiona |
Algemene voorbeelden
Er zijn tegenwoordig nog zo'n 2000 soorten amfibieën, die worden onderverdeeld in drie groepen: de kikkers en padden, de wormsalamanders en de salamanders.
Op het eerste gezicht lijkt een wormsalamander wel een uit zijn krachten gegroeide aardworm. Poten zitten er niet aan zijn lange, glibberige lijf. Zijn staart is bijna even stomp als z'n kop. En de minieme oogjes zijn bedekt met een laagje huid of zelfs bot. Toch zit zo'n dier heel anders in elkaar dan de wormen waarop hij jaagt. Dat zie je het beste als zijn bek opengaat en rijen vlijmscherpe tandjes te voorschijn komen. Het is een woest roofdier, een pitbull zonder pootjes.
Langgerekte lichaamsvormen blijken ook niet mogelijk te zijn voor endothermen. Het energieverbruik door deze cilindervorm wordt te hoog. Wezels verbruiken hierdoor tweemaal zoveel energie als een rat met hetzelfde gewicht. Bij onze ectothermen daarentegen zijn net deze langgerekte vormen zeer populair, denken we maar aan slangen, wormsalamanders, wormhagedissen, en hagedissen (bvb. Takydromus sexlineatus; de langstaarthagedis). Door hun lage metabole vereisten verbruiken ectothermen ook minder water dan de endothermen.
Zoveel dieren zien er wormachtig uit. Ten eerste alles wat officieel worm heet, maar helemaal niet verwant is. Ten tweede de dieren van de vreemdste komaf die op eigen houtje wormachtig zijn gaan doen. Misschien moet je daar de vele alen en slangvormen bij rekenen (en de duizendpoten, miljoenpoten, peripatus, wormsalamanders, rupsen, maden, keverlarven etc.). Er moet voordeel in zitten.
Wormsalamanders zijn behoorlijk onbekende amfibieën. Dat is niet zo vreemd, want ze zitten, net als de wormen waar ze logischerwijze veel op lijken, bijna altijd onder de grond. Ze hebben amper ogen en geen poten. Daar hebben ze namelijk, in het onderaardse, alleen maar last van. Soms komen ze even boven.