worst 1.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Worst…
is vlees; is voedsel
- [Functie] wordt gegeten; is voedsel; is beleg; is een tussendoortje, snack, borrelhapje of lekkernij
Algemene voorbeelden
Van de restanten vlees en spek dat na het afhakken van het varken overbleef, werd worst gemaakt. Het werd gemalen, gekruid en gezouten en door een vleesmolen in schoongemaakte darmen geperst.
Die zuurkool zou ik wel eens kunnen maken, stoven met moezelwijn, mager spek, paar uien, een wortel en wat zei ze ook weer, o ja, tijm. En geen worst, jongen, dat doet iedereen en het smaakt niet.
Kaas op brood, dat is tenminste gewoon, of worst.
Combinatiemogelijkheden
als object bij een werkwoord
- worst eten
Verscheidene wetenschappers waarschuwen voor meer gevallen van gekke-koeienziekte bij mensen die in de jaren tachtig hamburgers en worst aten.
met adjectief ervoor
- Duitse worst
- grove worst
- vette worst
- warme worst
Het ministerie van Volksgezondheid heeft jaren geweten dat Nederlandse consumenten Duitse worst aten die mogelijk besmet was met BSE.
Tjitske serveerde rozijnencake en boterhammen met kaas en grove worst.
Geur van natte jassen, vette worst en parfum.
Voor doorgewinterde gastronomen bestond er overigens altijd nog een adequate uitwijkmogelijkheid naar stalletjes, waar hamburgers en broodjes met warme worst voor een zo typische geur zorgden, die velen het water in de mond deed lopen.
met adjectivisch voltooid deelwoord
- gebraden worst
- gegrilde worst
- gekookte worst
- gerookte worst
De lucht van gebraden vis in olijfolie is bijna te sterk, ik vraag bier en krijg onmiddellijk een schoteltje met gebraden worst en brood in pikante saus.
Zij drinken bier, eten brood en gegrilde worst.
Een stukje gekookte worst kan er ook nog wel bij, ter versiering mikt ze een flinke klodder mosterd in het midden van het schaaltje.
Dat vind ik nou net zo lekker zegt Kobus, zo'n stukje gerookte worst.
in voorzetselgroep
- boerenkool met worst
- boterhammen met worst
- brood met worst
- stamppot met worst
- zuurkool met worst
Een ouder meisje in een oranje haltertruitje maakt boterhammen met worst uit een gezinsverpakking.
De maaltijd blijkt te bestaan uit boerenkool met worst en een sinaasappel na.
Menig tiener zingt alle nummers mee en tijdens de pauze vinden behalve de sneetjes brood met worst ook de posters gretig aftrek.
'Hollands eten' dat is veel en vet en stevig, 'Hollands eten' dat is stamppot met worst, dat is pap waar de lepel in blijft staan, dat is een bietenprak met speklapjes.
Wat volgt is zuurkool met worst. Gelukkig geen geit. 'De worst komt uit de stad, Mâcon, één keer per maand gaan we daarheen om boodschappen te doen,' zegt Wil. 'Dit is goede worst.'
met substantief ervoor
- een eind worst
- een plak worst
- een plakje worst
- een schijfje worst
- een stuk worst
- een stukje worst
Op zondagavond pakte ze zo economisch mijn tassen in, dat er nog ruimte overbleef voor een half brood van zaterdag, een stuk kaas, een pakje roomboter, een eind worst, twee pakken koffie en een achtste slagroom.
Alles wat waarde had werd verzameld. Halve sneden brood, plakken worst, gekookte aardappelresten.
Als amuse komt een schaaltje met plakjes worst en goede olijven, samen met slappe, ongare knoflook-broodsticks en een schaaltje olie waarop wat gedroogde tijm drijft.
Hij schepte een bord vol boerenkool en legde daar met zorg schijfjes worst op.
Stamppot boerenkool met een lekker stuk worst, dat zal menigmaal op het wintermenu prijken.
De slager snijdt een stukje worst af en houdt het de baby voor.
met ander, nevengeschikt substantief
- worst of ham
- worst en bier
- worst en kaas
- worst en spek
Even later zag ik het terug: aan de poten aan een ketting hangend temidden van zijn kornuiten; leeggebloed, waardoor het lijk de kleur had van een marsepeinen varken. Eens wellicht zal ik het in gedeelten wederzien: in verse worst of ham, maar daar zal ik - evenmin als het varken - weet van hebben.
Waarschijnlijk zullen vele Duitsers niet elke dag Sauerkraut met worst en bier eten en gaan vele Nederlanders bij de geur van kaas al van hun stokje.
Verder is er worst en kaas op de tafel.
Vetten moeten niet meer dan 30% van de totale calorie-inname vormen. Kies daarom magere ham, gevogelte en rundvlees in plaats van vette vleessoorten zoals worst en spek.
Vaste verbindingen
het zal me worst zijn
worst 2.0
Betekenisbetrekking
Betrokken betekenissen | 1.0 : 2.0 |
---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een worst…
is een vleesproduct; is een zaak
- [Kleur] is lichtroze tot donkerrood, of bruin, of rood-wit gespikkeld
- [Smaak] smaakt hartig, kruidig
- [Vorm] is langwerpig, rolrond en vaak iets gebogen
- [Deel] bestaat uit een vel van darm van slachtdieren, bijvoorbeeld varkensdarm, of een vel van plastic of een andere kunststof, en de vulling
- [Ingrediënt] bevat gemalen vlees of slachtafval, bv. van varkensvlees, rundvlees of kalfsvlees, met kruiden, of bevat bloed van slachtvee gemengd met vlees en kruiden
- [Samenstelling] bevat vrij veel vet
- [Functie] wordt gegeten als vleesgerecht, als broodbeleg, of als borrelhapje
- [Bereiding] wordt gemaakt door het vlees fijn te malen en in een darm of vel te stoppen; wordt soms na het vullen op ronde stokken gehangen om te drogen (droge worst); wordt rauw verkocht om thuis te bakken of te braden (verse worst)
- [Consistentie] is stevig, hard, en geschikt om in plakjes te snijden, of is zacht, smeuïg en smeerbaar
- [Behandeling of bewerking] wordt, afhankelijk van de soort, gekookt, gerookt, gedroogd, gebakken, gegrild of gebraden; wordt in plakjes gesneden, of in zijn geheel gegeten
- [Gebruikswijze] wordt vaak gegeten met puree of stamppot
Algemene voorbeelden
Alle ballen gehakt, alle worsten, spiezen en hamburgers lagen daar omkranst door slierten plastieken peterselie.
Mijn Groninger Boerenmetworst met kruidnagel, de Drentse Boerenmetworst en de Friese Boerenmetworst zijn met zijn drieën een staaltje van mijn vakmanschap. Lekker sappige, stevige worsten zijn het, om eens goed je tanden in te zetten. In centimeter dikke plakken bij de borrel bijvoorbeeld. Of heel dun gesneden op brood; dan komt de smaak nog beter tot zijn recht.
Twee geschakelde machines, werkend volgens een wereldwijd gepatenteerd systeem, vormen in hoog tempo gevulde kroketten, worsten en broodjes.
De spaarzame Belg eet nog steeds vlees, maar zal in plaats van een biefstuk in zijn karretje te droppen, al eens gemakkelijker grijpen naar worsten of hamburgers, legde Gui de Vaucleroy, vanaf vandaag de nieuwe voorzitter van Fedis, uit.
Combinatiemogelijkheden
als object bij een werkwoord
- worst afdraaien
- worst draaien
- worst stoppen
- worst vullen
- worsten afdraaien
- worsten draaien
- worsten stoppen
- worsten vullen
- een worst eten
De wolfset is zowel met als zonder separator te gebruiken, waarbij de laatste snijding direct voor het vullen en afdraaien van de worst plaatsvindt. Het stoppen van worst en de productie van extra dunne massa (verwerking van fijn worstvlees met een korrelgrootte tot 0,6 mm) kan volledig autonoom door de machine worden uitgevoerd.
Worsten draaien in de slagerij van zijn vader? Nou vooruit, maar dan wel eerst een blik op de klok en vervolgens in een minuut zijn eigen 'worstendraaien-record' breken.
In de tegenreeks komen de Nederlanders niet verder dan: "Een Duits mens of zo? Dan denk ik aan een man met een dikke buik die een worst aan het eten is."
met adjectief ervoor
- een dikke worst
- een lange worst
- een vette worst
- een warme worst
Ook 'Haggis' is een typisch Schots product. Dit is een dikke worst waarin ingewanden van het schaap, havermout en ui verwerkt zijn.
Terwijl de rechercheurs de blikken en pakken, de zware bloedworst, het overgebleven spek en de flessen olie weer terug pakten in een doos, rolde de rechercheur die de leiding had de metworst uit het papier, brak de lange worst in twee stukken, en borg die op in zijn aktetas.
Zo, laat maar eens kijken wat je in die zak hebt! Aha, een fles bier en een lekkere vette worst!'
Om half tien duwen we een warme worst tussen twee gebroken stukken bruin brood, onze hotdog op kerstochtend.
met adjectivisch voltooid deelwoord
- een gebraden worst
- een gegrilde worst
- een gekookte worst
- een gerookte worst
Werden voorgaande kerstmarkten in Amsterdam omgeven door gedoe over vergunningen en klachten over de omvang en takdikte van de kerstboom, het aanbod op de markt en de lucht van gebraden worsten, tot nu toe is het dit jaar nog stil.
Aan het eind van de middag grillen wij met elkaar een aantal worsten om de middag met een glaasje wijn en een gegrilde worst af te sluiten.
Grillworst is niks anders van een gekookte worst die daarna nog wordt gegrild.
En als laatste in het rijtje lekkernijen noemen we gepureerde aardappelen met andijvie, jus en een gerookte worst, dit is andijviestamppot of andijviesla.
met ander, nevengeschikt substantief
- worsten en hammen
Worsten en hammen uit de schouw, het vlees van de slacht.
voorafgegaan door als
- (zo) dik als worsten
Ze is net zo breed als hoog. En ze heeft vingers zo dik als worsten.
Mijn vingers zijn dik als worsten, ik voel me vreselijk opgeblazen.
Vaste verbindingen
het zal me een worst zijn
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
- barbecueworst
- bierworst
- bloedworst
- boerenmetworst
- boterhamworst
- braadworst
- cervelaatworst
- chipolataworst
- chorizoworst
- curryworst
- eenheidsworst
- feestworst
- fusieworst
- grillworst
- hansworst
- hespenworst
- hondenworst
- kalfsworst
- kerrieworst
- kippenworst
- knakworst
- kookworst
- lamsworst
- leverworst
- lookworst
- lunchworst
- metworst
- nepworst
- ossenworst
- paardenworst
- palingworst
- ringworst
- rookworst
- salamiworst
- smeerworst
- snijworst
- subsidieworst
- theeworst
- tongenworst
- tongworst
- Unoxworst
- varkensworst
- visworst
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
- worstenactie
- worstenboom
- worstenbrood
- worstenbroodje
- worstenindustrie
- worstenkoning
- worstenmaker
- worstenvel
- worstenvelletje
- worstenventer
- worstenverkoper
- worstenvinger
- worstenvingertje
- worstenvuller
- worstfabricage
- worstfabriek
- worstkar
- worstkoe
- worstkraampje
- worstkruid
- worstkwaliteit
- worstmachine
- worstmaker
- worstmakerij
- worstmelange
- worstmix
- worstmolen
- worstsalade
- worstsoort
- worstteen
- worstvinger
- worstvlees
- worstvulling
- worstwaren
Als deel van een samenstellende afleiding
worst 3.0
Betekenisbetrekking
Betrokken betekenissen | 2.0 : 3.0 |
---|
Algemene voorbeelden
Vervolgens bukte hij zich, greep zowel kraag als broeksriem beet en bewoog de man, van wie hij zo-even de bloedende hand nog had verbonden, als een reusachtige, tot een worst opgerolde dweil over de vloer heen en weer.
Vrouwen met hongeroedeem, zoals mijn moeder had gehad, waarbij gaten in het lichaam vielen, en de benen opzwollen tot dikke worsten.
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
worst 3.1
Betekenisbetrekking
Betrokken betekenissen | 2.0 : 3.1 |
---|
Betekenisbetrekking
Betrokken betekenissen | 3.0 : 3.1 |
---|
Combinatiemogelijkheden
met adjectief ervoor
- een dikke worst
Ze hield haar ogen krampachtig gesloten en spreidde haar benen zo ver mogelijk, legde haar handen onder haar billen en duwde ze omhoog om de schroeiende pijn in haar kutje wat te verzachten, voelde hoe die dikke worst er bij iedere stoot een stukje verder inschoof totdat hij ineens wat gemakkelijker naar binnen gleed, vlugger nu, schurend langs haar gevoelige schaamlippen totdat hij niet verder kon en met die gloeiende kogel tegen haar baarmoeder aandrukte.