zeboe 1.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een zeboe…
is een zoogdier; is een dier
- [Afmeting] heeft een schofthoogte van ongeveer 1 m
- [Geluid] gromt of buldert; maakt een grommend of bulderend geluid
- [Kleur] heeft een witte, bruine, grijze en/of zwarte vacht
- [Bouw] is gewerveld; heeft vier poten; is vaak log van bouw
- [Deel] heeft een kortharige vacht; heeft horens; heeft een bult achter zijn nek; heeft een grote halskwab; heeft een lange staart met een kwast onderaan; heeft als vrouwtje een uier; heeft vier magen: pens, netmaag, boekmaag, lebmaag; heeft soms hangende oren
- [Ras] komt voor in 75 rassen
- [Functie] wordt gehouden als trekdier of lastdier en voor de melk en bijproducten als de huid, bot en uitwerpselen
- [Herkomst of oorsprong] stamt af van de oeros (Bos primigenius)
- [Voortplanting] brengt de jongen levend ter wereld; wordt wel gekruist met andere rundersoorten om de melkproductie te verhogen, maar dit zorgt vaak wel voor een kleinere of zelfs helemaal afwezige vetbult op de rug
- [Plaats] wordt gehouden in boerderijen en grote veeteeltbedrijven
- [Woongebied] komt in het wild voor in Afrika en Azië en als tam dier op boerderijen in veel andere landen, waaronder ook Nederland
- [Leeftijd] wordt 12 tot 16 jaar oud; wordt als het nog niet volwassen is kalf genoemd
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is goed bestand tegen vochtige en warme klimaten en tropische ziekten
- [Behandeling of bewerking] wordt gemolken
- [Gedrag] is een planteneter; graast; is een herkauwer; leeft in het wild in kuddes
- [Gelijkenis] lijkt op een rund
- [Onderscheid of tegenstelling] heeft, in tegenstelling tot een rund, een vetbult, een halskwab, soms hangende oren en meer zweetklieren; is, in tegenstelling tot een rund, meer resistent tegen een leven in warme en vochtige gebieden; levert, in tegenstelling tot het rund, minder melk en pas vaak ook op latere leeftijd
- [Betrekking of relatie] wordt samen met het rund ook wel gezien als ondersoort van de oeros (Bos primigenius)
Wetenschappelijke naam: Bos indicus
| Rijk | Animalia; Dieren |
|---|---|
| Stam | Chordata; Chordadieren |
| Klasse | Mammalia; Zoogdieren |
| Orde | Artiodactyla; Evenhoevigen |
| Familie | Bovidae; Holhoornigen |
| Geslacht | Bos |
| Soort | Bos indicus |
Algemene voorbeelden
Europees rundvee kan beter tegen de kou dan tegen de warmte. Bij de exotische zeboe is het precies andersom. Het enorme huidoppervlak met zijn huidkwabben, huidplooien en schoftbult is er net als de grote hangoren op gericht om zoveel mogelijk warmte te kunnen ventileren. De zeboe heeft ook meer zweetklieren dan westerse koeienrassen. Dat maakt dit rund ook nog eens beter bestand tegen vochtige klimaten en (tropische) ziekten.
De Zeboe heeft een sierlijk uiterlijk, ranke ledematen, de kleine hoorns staan rechtop en heeft de karakteristieke bult achter de nek. De bult is bij stieren royaler aanwezig dan bij de vrouwelijke variant. Het is net als bij een kameel een soort reservevat van energie. Na de intensieve paringstijd zie je de bult verminderen.
Wij kijken naar de zeboes maar de Malagasy kijken naar ons, want zeboes zien ze iedere dag en zijn tenslotte niet meer of minder dan koeien met een vetbult op hun rug.
Combinatiemogelijkheden
als subject bij een werkwoord
- zeboes trekken
Veel volk onderweg, bijna allemaal te voet, af en toe een kar die door zeboes wordt getrokken, een enkele 4x4, en lichte vrachtauto's die als taxi brousse dienst doen.
met adjectief ervoor
- de exotische zeboe
Europees rundvee kan beter tegen de kou dan tegen de warmte. Bij de exotische zeboe is het precies andersom. Het enorme huidoppervlak met zijn huidkwabben, huidplooien en schoftbult is er net als de grote hangoren op gericht om zoveel mogelijk warmte te kunnen ventileren.
met substantief ervoor
- kuddes zeboes
Onderweg moeten we een paar keer van onze fiets stappen om grote kuddes zeboes en route pour Tana te laten passeren, en in Ambalavo zien we er nog meer op de marché de zebus die daar iedere woensdag wordt gehouden.
met telwoord ervoor
- duizend zeboes
Stel dat een man duizend zeboes heeft dan moeten die bij zijn dood alle duizend worden afgeslacht.