achtervoegsel


achtervoegsel 1.0

(taal en taalkunde)

niet zelfstandig in de taal voorkomend element dat achter een grondwoord of de stam van een grondwoord geplaatst wordt en in combinatie daarmee een afleiding vormt; suffix

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een achtervoegsel…

is een element; is een deel

  • [Geheel] is een deel van een woord
  • [Groep] behoort samen met het prefix tot de groep van de affixen
  • [Functie] wordt gebruikt om samen met een grondwoord of de stam van een grondwoord een afleiding te vormen
  • [Plaats] staat achter het grondwoord
  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is een niet zelfstandig optredend woorddeel
  • [Onstoffelijke eigenschap algemeen] heeft een bepaalde betekenis die van toepassing is op het grondwoord
  • [Voorbeeld of specimen] is voor het Nederlands bv. -baar, -heid, -ing, -lijk of -te

Algemene voorbeelden


Omdat het Turks grammaticaal zo afwijkt, met werkwoordstammen die vergezeld gaan van een sliert ruimtebesparende achtervoegsels, is de originele tekst herverdeeld over Nederlandse versregels.

NRC,

In de Mediterm COO zijn er keuzemogelijkheden tussen categorieën van oefeningen, bijvoorbeeld stamwoorden of achtervoegsels.

http://utopia.knoware.nl/users/edenboer/index%20Eelco.html,

Combinatiemogelijkheden


overig


  • het achtervoegsel -achtig
  • het achtervoegsel -baar
  • het achtervoegsel -lijk

Vrijwel alle woorden op het achtervoegsel '-baar' zijn afgeleid van transitieve werkwoorden, en zijn van toepassing op het lijdend voorwerp van die werkwoorden.

http://www.neder-l.nl/newindex.html?http://www.neder-l.nl/bulletin/2002/01/020127.html,

Men breekt liever niet af in volgende gevallen [...] als op de tweede regel slechts 2 letters overblijven; tussen medeklinkerparen ng en nk; vóór het achtervoegsel 'lijk'; buiten de woordsamenstelling, b.v. niet boe-kenkast, wel boeken-kast.

http://fuzzy.arts.kuleuven.ac.be/f206/tekstver.htm

Het achtervoegsel -achtig krijgt geen klemtoon in vier gevallen en gelijkhebberig voeg ik eraan toe: het gaat om negenennegentig percent van de afleidingen op -achtig.

De Standaard,

met ander, nevengeschikt substantief


  • voorvoegsels en achtervoegsels
  • voorvoegsel of achtervoegsel

Gelijkvormigheid houdt in dat we woorden, voorvoegsels en achtervoegsels steeds op dezelfde manier schrijven, ongeacht de mogelijke verschillen in uitspraak.

http://www.argo.be/pbd/leerplannenbao/leerplannenbao/ lager/lagerned/0542spelli.doc

Een afleiding is een woord met een voor- of achtervoegsel dat niet zelfstandig - los- gebruikt kan worden: geërgerd is een "ge-afleiding" van ergeren, net als geofferd dat van offeren is.

http://www.ppintaal.nl/e_cursus_Nieuwe_spelling/De_Nieuwe_Spelling.pdf

achtervoegsel 1.1

in ruimere zin ook: achterste deel van een woord ook als er taalkundig gezien geen sprake is van een afleiding

Algemene voorbeelden


In samenstelling met voorvoegsels die verwijzen naar bepaalde takken van het recht wordt ook de term "-rechtelijk" gebruikt, zoals in "arbeidsrechtelijk", "publiekrechtelijk". Slechts één lettertje verschil is het achtervoegsel "-rechterlijk", dat echter een veel beperktere betekenis heeft.

http://allserv.rug.ac.be/%7Egmartyn/Syllabus.html,

Bij zijn ontwerp voor een geheel nieuwe taal ging Zamenhof uit van zoveel mogelijk internationaal bekende woorden en volstrekte regelmaat in de grammatica. Toen op een keer zijn blik viel op enkele uithangborden waarop teksten met gelijke achtervoegsels stonden (zoals ze ook voorkomen in het Nederlands: bakkerij, wasserij enz.) besloot hij dit principe te gebruiken bij zijn woordvorming.

http://users.pandora.be/esperanto/fleja/

Moeilijker te vergelijken zijn de samenstellingen met hetzelfde achtervoegsel, omdat ze op verschillende plekken staan. In Van Dale staan op -industrie wel: balata-, ramee-, pijpen-, gloeikous- en sajetindustrie, maar niet wagon-, amusements-, brood-, gas- en computerindustrie.

Televisie, psychiaters, computers en andere griezelverhalen, Piet Grijs,

achtervoegsel 2.0

element dat achter de naam van een persoon of zaak wordt gevoegd, bij personen vaak een titel, bij zaken vaak een typeaanduiding

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een achtervoegsel…

is een element; is een deel

  • [Geheel] kan deel uitmaken van de naam van een persoon of een zaak
  • [Plaats] wordt toegevoegd achter de naam van een persoon of een zaak
  • [Voorbeeld of specimen] is bv. bij auto's een typeaanduiding als 107 of Martin; is bv. bij personen een titel als MA of RI

    Algemene voorbeelden


    Sinds Lionel Martin en Robert Bamford in 1914 hun eerste auto's in mekaar staken, zijn er maar 12.000 Astons gebouwd. De naam leenden Martin en Bamford van Aston Clinton, een geliefde plek voor dolle heuvelraces. Toen Bamford er de brui aan gaf, kreeg Aston het achtervoegsel Martin.

    De Standaard,

    Combinatiemogelijkheden


    overig


    • het achtervoegsel RI

    Registerinformatici, automatiseringsdeskundigen die zijn opgenomen in het register van de Vereniging van Register Informatici (VRI), maken zich zorgen over de waarde van hun titel. Het tweeletterige achtervoegsel RI, dat ze als ingeschrevenen achter hun naam mogen zetten, is volgens een aantal RI's een wassen neus.

    Automatiseringsgids,

    achtervoegsel 3.0

    (media, communicatie en telecommunicatie; ICT)

    opeenvolging van letters, cijfers of tekens die men als onderscheidende code laat volgen op andere data; element in een naam of nummer

    Semagram (extra betekenisinformatie)


    Een achtervoegsel…

    is een element; is een deel

    • [Deel] bestaat uit letters, cijfers of tekens
    • [Geheel] is een deel van een naam of nummer
    • [Functie] wordt gebruikt om iets of iemand te onderscheiden of te identificeren
    • [Plaats] staat achter andere data
    • [Voorbeeld of specimen] maakt bv. deel uit van de naam van een internetadres

    Algemene voorbeelden


    Het meest gebruikte achtervoegsel is .com. Wereldwijd zijn er al zo'n 20 miljoen .com-websites.

    de Volkskrant,

    Combinatiemogelijkheden


    gevolgd door als


    • achtervoegsels als .biz
    • achtervoegsels als .info
    • achtervoegsels als .sex
    • achtervoegsels als .shop

    Op dit moment zijn er alleen de landenextenties en standaard uitgangen als .com, .net en .org. Die worden dit najaar uitgebreid met zeven achtervoegsels als .info en .biz.

    ANP,

    Internet krijgt achtervoegsels als .shop en .sex. Binnenkort hoeven commerciële e-mail-adressen en webpagina's niet langer te eindigen op .com.

    de Volkskrant,

    overig


    • het achtervoegsel .com
    • het achtervoegsel .edu
    • het achtervoegsel .gov
    • het achtervoegsel .jpg
    • het achtervoegsel .net
    • het achtervoegsel .org

    Zo toont een .com achter het adres dat het gaat om een computer van een commerciële organisatie; het achtervoegsel .edu is voorbehouden voor scholen en universiteiten.

    De Standaard,

    Het achtervoegsel gov duidt op overheidsdomein.

    De Standaard,

    In de naam bekaert.com duidt het achtervoegsel com erop dat het om een bedrijf gaat.

    De Standaard,

    De originele file-names verving ik door de naam van het model in kwestie, voornaam, punt, achternaam, punt, twee cijfers, punt en het achtervoegsel JPG.

    Rupert: een bekentenis, Ilja Leonard Pfeijffer,

    Het aantal geregistreerde adressen met het achtervoegsel .com, .net of .org is sinds 2000 verdrievoudigd tot 32 miljoen vorig jaar.

    de Volkskrant,

    Woordfamilie


    Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen