baard 1.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een baard…
is haar
- [Plaats] bevindt zich op kin en wangen
- [Geslacht] komt vooral voor bij mannen; is bij vrouwen een uitzondering
- [Activiteit of handeling] groeit op kin en wangen
- [Behandeling of bewerking] wordt geheel of gedeeltelijk afgeschoren indien men dat verkiest
- [Betrokkene] groeit met name op de kin en wangen van mannen; begint bij jongens te groeien in de loop van de puberteit
- [Waardering] wordt door jongeren vaak gezien als teken van volwassenheid; wordt gezien als een teken van ouderdom, wijsheid en eerbiedwaardigheid
Hoofdsemagram: haar
Algemene voorbeelden
Door zijn baard was er maar weinig van zijn gezicht te zien, maar wat er was te zien, zag er bekommerd uit.
Mijn papieren zeiden dat ik Techniker in Kriegswichtiger Stelle was, zes jaar ouder dan in het echt, wat ik met een baard probeerde te bewijzen.
Combinatiemogelijkheden
als subject bij een werkwoord
- doorkomen
Hij glimlachte, wreef zich over zijn kin waarop de baard al weer doorkwam, en trok de kol van zijn trui eroverheen.
- groeien
Uw baard is gegroeid, maar ik weet dat u het bent.
- prikken
Zijn rood met grijze baard prikt als hij me op mijn wang zoent.
- schuren
Zijn baard schuurt tegen mijn wang en in mijn nek.
als object bij een werkwoord
- de, zijn baard afscheren
- de, zijn baard scheren
Bij een benzinepompstation kocht hij scheermesjes en een krabbertje, en in het toilet van een wegrestaurant schoor hij zijn baard af.
Mannen scheren de baard, vrouwen nemen met regelmaat het mes ter hand om oksels en benen te verfraaien.
- de, zijn baard bijknippen
Je hebt je baard bijgeknipt, zoveel zit er niet meer.
- een, zijn baard laten botten
Wil het mensdom zich regenereren, dan moeten de mannen, die iets te zeggen hebben, eens een maand hun baard laten botten.
- een baard dragen
Hij zag eruit als een oude, wijze man en droeg een lange baard.
- zijn baard laten groeien
De mannen worden geacht hun baard te laten groeien, het hoofdhaar kort geknipt te houden en een tulband te dragen.
- een baard hebben
Hij was op sandalen, droeg een kapotte spijkerbroek en een t-shirt, hij had een baard en twee rotte snijtanden.
- een baard krijgen
'Als wij jong zijn, zijn we slank en sensueel. Bij het ouder worden, zetten we uit. We krijgen een baard en we beginnen te schelden.'
- zijn baard laten staan
Hij probeerde zijn baard te laten staan, maar meer dan een laagje dons wilde er nog niet op zijn kin en wangen groeien.
met adjectief ervoor
- een blonde baard
Het enige nieuwe aan Daniel Hoppe is een blonde baard, die hem jonger en hartelijker maakt.
- een donkere baard
Hij had een donkere baard en droeg een lange regenjas.
- een grijze baard
- een zilveren baard
Dan moet je mijn vader zien zitten, één en al statigheid, met die zilveren baard en die nog felle, levenskrachtige blik.
Een oude man met een grijze baard legde zijn arm om de schouders van een naakte vrouw.
- een korte baard
Tyson, met een snorretje en een korte baard, zat op de eerste rij tegenover zijn leraar.
- een lange baard
Hij zag eruit als een oude, wijze man en droeg een lange baard.
- een rode baard
- een rosse baard
- een rossige baard
Een plompe kerel, een fractie kleiner dan zij, met een rode baard en een zilveren ring door zijn oorlel.
Hij liep [...] mee met de achterbuurman, die zijn ruige uiterlijk nog eens ondersteunde met een rossige baard, een ribfluwelen broek, geitewollen sokken en sandalen.
Hij kijkt achterom naar zijn vader die groot en imposant is en die er met zijn rosse baard ook nogal woest uitziet.
- een ruige baard
Hij was een Frans heerschap met een ruige baard en een neusje om niet jaloers op te zijn.
- een sneeuwwitte baard
- een witte baard
Een kromme oude man met een witte baard, debiel listig grinnikend, elke hand steunend op een stok.
Voorzitter Bert Blaauw van de Natuurbeschermingsvereniging IJhorst/Staphorst en omstreken haalt de hand door z'n sneeuwwitte baard.
- een spitse baard
De oude druïde, wiens spitse baard als een tweede, lagere baken hemelwaarts wees, antwoordde onthecht: 'Dat ligt nog verborgen, in de Schoot van de Tijd.'
- een vierkante baard
Hij was een zachtmoedige zeventiger met een keurige vierkante baard.
- een vlassige baard
Een hologige man met een vlassige baard heeft de radio keihard aan.
- een volle baard
Destijds had ik een leraar die Noordewier heette, een jonge, kale man met een blozend gezicht en een volle baard.
- een woeste baard
Movdajev zelf is een man met een woeste baard en een haviksneus.
- een zware baard
Het enige wat Felix nu van Toms vader verwachtte was wraak. Dat deze imposante gestalte met zware baard de jongens zou achterhalen en straffen, streng en zonder mededogen.
- een zwarte baard
Hij had een zwarte baard, een vlezige neus, een vurige blos op zijn wangen en glimmende oogjes.
met adjectivisch tegenwoordig deelwoord
- een beginnende baard
Even later had Jeroen een groep van een vijftigtal jongens op de been: broekjes van de lagere school, knapen die de Plechtige Kommunie al achter de rug hadden, verwarde pubers en leiders met beginnende baard op de kin.
- een golvende baard
Een rimpelloze roodblonde man met een golvende baard die zeer precies in twee identieke punten verdeeld was en gekamd, schold Louis uit in het Latijn.
- de volgende baard
Hij was zorgvuldig geschoren, maar de volgende baard schemerde al blauwig op zijn wangen.
- een wuivende baard
Weer zo'n Vlaamse zendeling met de wuivende baard die tot over het kruis op zijn borst slaat.
met adjectivisch voltooid deelwoord
- een netjes geknipte baard
Hier staat een onberispelijke man met een netjes geknipte baard en een garderobe waarop een Italiaan jaloers zou zijn.
- een getrimde baard
Met zijn keurig getrimde baard en zilvergrijze haren had hij een aristokratisch voorkomen.
- een verzorgde baard
Hij is een mooie man, met een verzorgde baard en heldere blauwe ogen, hij kleedt zich duur, en beschikt over welwillende manieren.
met voorzetselgroep
Voorzetsel: aan
- een baard aan de kin
Een jonge monnik in zwarte pij en met een zwarte kokervormige hoed op zijn hoofd luidde een klok op het kloosterplein in het dal en zowel Tom als Joris vertrouwden Lilly toe dat zij die monnik hadden kunnen zijn, misschien zelfs zouden willen zijn, ware het niet dat ze een afkeer hadden van lange baarden in het algemeen en een baard aan hun eigen kin in het bijzonder.
Voorzetsel: op
- een baard op de kin
Even later had Jeroen een groep van een vijftigtal jongens op de been: broekjes van de lagere school, knapen die de Plechtige Kommunie al achter de rug hadden, verwarde pubers en leiders met beginnende baard op de kin.
Voorzetsel: van
- een baard van een paar dagen
- een baard van twee dagen
- een baard van drie dagen
- een baard van een week
Hij zag er uit als bijna iedereen van die generatie: spijkerbroek, gymnastiekschoenen, T-shirt, leren jek, baard van een week, koptelefoon om zijn hoofd en een cassetterecorder aan zijn riem.
Zijn pikzwarte haar stak alle kanten uit en hij had een baard van een paar dagen.
Hij zag een grauw gezicht met een baard van drie dagen.
Hij had een baard van twee dagen, en verder zag hij eruit alsof hij lang niet had geslapen.
in voorzetselgroep
- aan zijn baard plukken
'Wat was uw beroep voor u nachtwaker werd?' De oude plukte nadrukkelijk aan zijn baard. 'Leraar, leraar aan een kunstnijverheidschool.'
- in zijn baard krabben
'Het gaat er meer om of jij misschien nog mensen kent die ons wat verder kunnen helpen met die Thorstedt-figuur, want we hebben nog geen enkel aanknopingspunt.' Ab krabt in zijn baard. 'Ik zal eens wat gaan navragen, maar ik kan niks beloven.'
- een heer met een baard
- een kerel met een baard
- een man met een baard
- mannen met baarden
Andy streek over zijn baard zoals mannen met baarden dat doen.
Dickens is een ernstige heer met een baard.
Het tweede meisje dacht dat ze zich bij de kerel die tegen een muur leunde, een kerel met een baard, wel veilig zou voelen.
Vanaf de Utrechtsebrug liep aan de overkant van de rivier een man met een baard in een blauw T-shirt gelijk met hem op, in looppas.
- over zijn baard strijken
Andy streek over zijn baard zoals mannen met baarden dat doen.
- zich zijn haren uit zijn baard rukken
Misschien zou Dostojevski zich z'n haren uit z'n baard rukken, als ik hem vertellen kon wat ik allemaal over Iwan Karamazov denk.
- de haren van een baard
Wat had het voor zin om de haren van een baard opzij te duwen en naar reepjes bleke huid te kijken?
- zonder baard
Ik had u haast niet herkend zonder baard.
Naast haar stond Olaf, zonder baard.
met bezittelijk voornaamwoord
- mijn baard
- je baard
- hun baard
- uw baard
- zijn baard
Je grote kop was omlijst door haar, en van alles aan je dat mij ogenblikkelijk intrigeerde vond ik je baard, die niet lang en niet kort was, wel heel interessant.
Hij was toen pas achter in de twintig, maar dankzij zijn baard leek hij veel ouder.
Ik had veertien dagen mijn baard laten groeien.
De mannen worden geacht hun baard te laten groeien, het hoofdhaar kort geknipt te houden en een tulband te dragen.
Het wonder is geschied, uw baard heeft zijn wuivende verreining in uw herwording gespeeld.
met ander, nevengeschikt substantief
- baard en hoed
- baarden en hoeden
Al met al, met baard en hoed, gebed en sabbat, was hij toch de oude Simon voor mij gebleven.
In de Pelikaanstraat liepen de sjofele zwarte vogels met baarden en hoeden.
- baard en lang haar
- baard en lange haren
- baarden en lange haren
- lang haar en een baard
- lang haar en baarden
Een jongen met lang zwart haar en een baard kwam binnen en liep naar haar toe.
De softe welzijnssector van de jaren zeventig heeft definitief de macht overgenomen. Alleen zijn tuinbroeken, baarden en lange haren in de kast gehangen en vervangen door snelle babbels en goed zittende pakken.
Hij baart er opzien met zijn kaalgeschoren hoofd bij de standaard sandaal, baard en lang haar dragende gewetensbezwaarden.
In de beklaagdenbank van het gerechtszaaltje in het enorme justitiepaleis in Berlijn zit een dikke man met cowboylaarzen, western overhemd, baard en lange haren.
Hij haat jonge mensen alleen omdat ze lang haar en baarden hebben.
- baard en snor
- baarden en snorren
- baarden of snorren
Je mocht niets in Albanië toen ik klein was: geen rockmuziek, geen jeans, geen zonnebrillen, geen baarden of snorren voor de jongens, geen minirokjes of geen make-up voor de meisjes.
Van de giganten met baarden en snorren uit mijn jeugd die grote trommels voor hun buik uit torsten en daar gemakkelijk kilometers overheen zwaaiden is niets meer over.
Vóór de opkomst van de televisie zagen veel politici baard en snor als een middel om indruk te maken en hun gezag te versterken.
voorafgegaan door naamvalsgenitief
- Castro's baard
Laat het programma 'snuffelen' aan een foto van Fidel Castro, en het zal aan de hand van eigenschappen als de ruwheid van Castro's baard, de kleur van zijn uniform en de vorm van zijn ogen allerlei andere foto's opduikelen van de Cubaanse president.
gevolgd door als
- baarden als struiken
Alle grote filosofen waren [...] mannen geweest, onzijdige mannen met kale hoofden of baarden als struiken.
overig
- geen baard
Ik droeg in die tijd helemaal geen baard.
Neen, zijn helle blauwe ogen konden van warme ontroering wenen en zijn fijngesneden gelaat waar je geen baard op voelde, zo zacht en dun was zijn haar, kon verkrampen van angst voor zijn kinderen.
Vaste verbindingen
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Als deel van een samenstellende samenstelling
Overige woordfamilieleden
baard 1.1
Betekenisbetrekking
Betrokken betekenissen | 1.0 : 1.1 |
---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een baard…
is begroeiing
Combinatiemogelijkheden
met voorzetselgroep
Voorzetsel: van
- de baard van een bok
De gnoe, die is ingedeeld bij de antilopen, kan met geen enkel ander dier worden verward. Zijn wonderlijk silhouet lijkt te zijn samengesteld uit delen van andere dieren: de voorkant van een rund, met een buitensporig grote kop met de horens van een muskusos en de baard van een bok, de ingevallen romp van een zeboe en ten slotte, de ranke poten, manen en staart van een paard.
- de baard van een geit
De eenhoorn is [...] een wereldberoemd fabeldier, dat meestal wordt beschreven als een soort wilde ezel, zo groot als een paard. Hij is wit en heeft donkerblauwe ogen. Op zijn voorhoofd draagt hij een hoorn van ongeveer 45 centimeter, spiraalvormig gedraaid en uitlopend op een punt. Zijn hoeven zijn gespleten zoals die van een bok, hij heeft de staart van een leeuw en de baard van een geit.
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
baard 1.2
Betekenisbetrekking
Betrokken betekenissen | 1.0 : 1.2 |
---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een baard…
is een persoon
- [Geslacht] is meestal een man
- [Activiteit of handeling] draagt een baard; heeft een baard
Algemene voorbeelden
Ze tuurde naar het water waarop grassprietjes dreven en zei dat ze bang was dat ze vermoord zou worden. 'Door een van die baarden. De dappere strijders voor het geloof die hier tot Taliban worden opgeleid.'
Een blote elleboog is al genoeg om die baarden naar hun geweer of mes te laten grijpen. Pas nog is hier in Islamabad een vrouwelijke arts vermoord. En waarom? Omdat ze haar opleiding in Amerika had gehad en omdat ze niet getrouwd was, christelijke bedienden had en weleens ging skiën.
Terwijl ze zich met factor zestien insmeerde, knikte ze naar het gordijn dat ons van de buitenwereld afsloot en zei: 'Wie weet staat daarachter zo'n baard zich aan ons te verlekkeren.'
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
baard 1.3
Betekenisbetrekking
Betrokken betekenissen | 1.0 : 1.3 |
---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een baard…
is een voorwerp
- [Uiterlijk] stelt een baard voor
- [Materiaal] wordt gemaakt van haar of kunsthaar
- [Wijze] wordt door middel van lijm op kin en wangen bevestigd en met elastiek achter de oren vastgezet
- [Gelijkenis] lijkt op een natuurlijke baard
- [Voorbeeld of specimen] is bijvoorbeeld de baard van Sinterklaas of de kerstman; is bijvoorbeeld de baard van een vermomming
Algemene voorbeelden
Een vader vertelt aan zijn zoon over Sinterklaas. Zegt-ie: 'Ach, schei toch uit met je Sinterklaas. Ik heb alles gevonden in de kelder: het kostuum, een baard en die staf.'
Combinatiemogelijkheden
als object bij een werkwoord
- iemands baard aftrekken
- zijn baard lostrekken
Als Napoleon wist hij een afspraak met hem te maken. Lachend en schertsend kwam hij bij zijn gastheer binnen. Wat was de stemming goed. Hij ging zitten en ineens trok hij zijn baard en wenkbrauwen los.
Mijn vader verkleedt zich als Sinterklaas, maar ik herken hem onmiddellijk, ik ontmasker hem en trek zijn baard af.
- iemand een baard opplakken
Harpo Marx, die in het complot zat, plakte hem een baard op en stak een handdoek onder zijn jas om een bochel te suggereren.
- een baard voordoen
Het is toch ook veel gewoner dat iemand een baard vóórdoet, dan aan te nemen dat al dat haar zomaar uit zijn gezicht groeit!
met adjectivisch voltooid deelwoord
- een aangeplakte baard
Barabas, met zijn aangeplakte zwarte baard, ziet er zeer vreeswekkend uit.
- een opgeplakte baard
Het enige dat hem te binnenschoot was de avond dat hij de Kerstman ontmaskerde als vader met een opgeplakte baard en een kussen voor de buik.
met voorzetselgroep
Voorzetsel: van
- een baard van engelenhaar
Hij past in alle seizoenen, want met zijn lang wit haar en prachtig uitstaande dito baard van engelenhaar zien langskomende kinderen in hem tijdens de warme zomermaanden een trol of een kabouter, vanaf november onderkennen ze in hem de Sint en nadien, "maar nooit voor 6 december", zegt hij streng, "ben ik dan weer Santa."
- de baard van de kerstman
In Denemarken, Frankrijk, Duitsland, Brazilië rookten de fabriekspijpen van Bruynzeel hun pluimen van nijverheid, die op plaatjes als mooie witte wattenslierten werden afgebeeld, vrolijk als de baard van de kerstman, ze hadden nog niets van de wolken van vervuiling waar ze in onze tijd voor staan.
- de baard van Sinterklaas
Samkalden wist toen te vertellen dat de baard van Sinterklaas van haar uit Nepal was gemaakt.
in voorzetselgroep
- vermomd met een baard
Onlangs verscheen hij hier vermomd met een baard op de tribune om nadien met zijn vele vriendjes in de klub te gaan souperen in het sjieke Park Hotel.
- de pluizen van een baard
Ik heb hem uit zijn Sinterklaaspak gehesen en samen hebben we een glaasje wijn gedronken. De pluizen van zijn baard plakten nog aan zijn ingevallen wangen.
met ander, nevengeschikt substantief
- baarden en snorren
Reusachtige spinnen, holle taarten waaruit naakte meiden springen, rode neuzen, valse baarden en snorren, en niet te vergeten: artificiële drollen.
- mijter en baard
Zijn overgrootvader schijnt Sinterklaas te zijn geweest. Zijn grootvader en vader kwamen door allerlei oorzaken niet aan het ambt toe, maar Karel vecht al veertig jaar om mijter en baard.
- pruik en baard
- pruiken en baarden
Een van de hoofdrollen was voor Christopher Lee (Dracula), die in de Tolkien-verfilming met precies dezelfde pruik en baard komt opdraven in de rol van de tovenaar Saruman.
Men konfronteerde de akteur met archiefmateriaal uit de KVS waarop hij vermomd is als Romeo, Shylock of Oedipus. "Die pruiken en baarden herken je wel."
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
baard 1.4
Betekenisbetrekking
Betrokken betekenissen | 1.0 : 1.4 |
---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een baard…
is een verschijningsvorm
- [Vorm] lijkt op een baard
- [Plaats] bevindt zich op kin en wangen
- [Voorbeeld of specimen] is bijvoorbeeld een aandoening als krentenbaard of rozijnenbaard; is bijvoorbeeld een baard van kwijl (kwijlbaard) of van melk (melkbaard)
Combinatiemogelijkheden
met voorzetselgroep
Voorzetsel: van
- een baard van bloed
Nu had hij het bloed uit zijn neus willen zien stromen. Een baard van bloed dat in stralen van zijn kin droop.
- een baard van ijspegels
Aan zijn kin hangt een baard van ijspegels.
- een baard van melk
Micky zat naast mij. Onder de hagelslag en met een baard van melk.
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
baard 2.0
Betekenisbetrekking
Betrokken betekenissen | 1.0 : 2.0 |
---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een baard…
is een uitgroeisel
- [Uiterlijk] is harig
- [Gelijkenis] lijkt op een baard
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
baard 2.1
Betekenisbetrekking
Betrokken betekenissen | 1.0 : 2.1 |
---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een baard…
is een lichaamsdeel
- [Materiaal] is van hoorn
- [Functie] dient om er voedsel, het zogeheten krill, mee uit het water te zeven
- [Plaats] bevindt zich in de bek van sommige walvissoorten, de zogeheten baleinwalvissen of baardwalvissen
- [Object betroffen] behoort aan sommige walvissoorten, de zogeheten baleinwalvissen of baardwalvissen
Algemene voorbeelden
In de bek van een baardwalvis hangen rijen baleinen dat is dus de baard waarmee hij kleine zeediertjes uit het water zeeft. In deze groep hoort bijvoorbeeld: de blauwe vinvis, het grootste dier aller tijden.
Combinatiemogelijkheden
met adjectief ervoor
- lange baarden
Deze dikke, trage, 'ouderwetse' walvis leeft alleen in het Arctisch gebied. Hij bezit een zeer dikke speklaag en lange baarden, waarmee hij zijn voedsel, plankton, uit het water zeeft.
- reusachtige baarden
Als de Groenlandse walvis niet zo'n sympathieke glimlach had, zou hij wellicht de reputatie hebben een dikkop te zijn [...]. Met zijn reusachtige baarden (die tot 5,20 meter lang kunnen worden) filtert hij het krill en andere kleine schaaldieren waarmee hij zich voedt.
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
baard 2.2
Betekenisbetrekking
Betrokken betekenissen | 1.0 : 2.2 |
---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een baard…
is een lichaamsdeel
- [Functie] dient om zich ermee ergens op vast te zetten
- [Object betroffen] behoren tot een mossel
- [Gelijkenis] lijkt op een baard
Algemene voorbeelden
Na ongeveer een maand begint de schelp zich te ontwikkelen en zinkt het zogenaamde mosselzaad onder het gewicht van hun schelp naar de bodem. Met behulp van byssusdraden (ook wel de baard genoemd) hechten zij zich vast aan de zeebodem, aan voorwerpen of aan elkaar.
Combinatiemogelijkheden
met voorzetselgroep
Voorzetsel: van
- de baard van een mossel
Vele tweekleppigen hechten zich aan rotsen met vele draden die uitgescheiden worden door een klier (byssus). Deze draden vormen de zogenaamde baard van de mossel.
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
baard 2.3
Betekenisbetrekking
Betrokken betekenissen | 1.0 : 2.3 |
---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een baard…
is een plantendeel
- [Materiaal] bestaat uit de stempels en stijlen van de vrouwelijke maisbloemen
- [Functie] wordt in de natuurgeneeskunde gebruikt als vochtafdrijvend middel en bij blaasontsteking
- [Plaats] bevindt zich aan het uiteinde van een maiskolf
- [Behandeling of bewerking] wordt in de natuurgeneeskunde gedroogd en dan in verschillende heilzame aftreksels verwerkt
- [Object betroffen] behoort tot een maiskolf
- [Gelijkenis] lijkt op een baard
Hoofdsemagram: plantendeel
Combinatiemogelijkheden
met voorzetselgroep
Voorzetsel: van
- de baarden van maiskolven
Daar konden de jonge snoeshanen vuur vinden voor de sigaretten die ze gedraaid hadden van dorre noteblaren, of van de baarden van maïskolven, of uit de geraapte peukjes.
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
baard 2.4
Betekenisbetrekking
Betrokken betekenissen | 1.0 : 2.4 |
---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een baard…
is een lichaamsdeel
- [Constructie] groeit uit de veerschacht; bestaat uit dwars geplaatste baardjes met daaraan weer haakjes
- [Deel] maakt deel uit van een vogelveer
- [Materiaal] bestaat uit keratine
- [Functie] dient om de vogelveer flexibel en buigzaam te maken
- [Plaats] bevindt zich aan de schacht van een vogelveer
- [Object betroffen] behoort tot een vogel
- [Gelijkenis] lijkt op een baard
Algemene voorbeelden
Aan weerskanten van de schacht bevindt zich de vlag, die bestaat uit baarden, zijtakken van de schacht. Dwars op de baarden staan de fijne baardjes, die enkel met de microscoop zichtbaar zijn.
Bij uilen zijn de baarden aan het uiteinde van de handpennen extra lang, gebogen en goed gescheiden zodat de turbulentie verminderd wordt en ze in volledige stilte hun prooi kunnen benaderen.
Een donsveer is heel pluizig omdat de schacht veel korter is en er geen web wordt gevormd. De donsveren hebben wel baarden maar deze liggen niet parallel.
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
baard 3.0
Betekenisbetrekking
Betrokken betekenissen | 1.0 : 3.0 |
---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een baard…
is een blad
- [Vorm] is breder dan het gedeelte dat in het slot gestoken wordt om meer grip te hebben bij het draaien van de sleutel
- [Functie] dient om meer houvast te hebben bij het gebruik van een sleutel
- [Plaats] bevindt zich aan het uiteinde (de bovenkant) van een sleutel; bevindt zich aan die kant van de sleutel die bij gebruik niet in het slot verdwijnt
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is het blad van een sleutel
- [Activiteit of handeling] wordt gebruikt om de sleutel daadwerkelijk mee in het slot te draaien, zodat iets geopend of gesloten kan worden
Algemene voorbeelden
Een sleutel heeft een handvat, en een gedeelte dat 'baard' heet en dat in het sleutelgat verdwijnt.
Reeds ver voor de Franse Revolutie bestond er te Temse een schepenzegel in metaal - een schild beladen met een sleutel met de baard bovenwaarts en links gekeerd.
Combinatiemogelijkheden
met voorzetselgroep
Voorzetsel: van
- de baard van de sleutel
Zij stopte de baard van de sleutel in haar mond.
in voorzetselgroep
- de tandjes van de baard
Zonder erbij na te denken zal hij na afloop de sleutel boven zijn hoofd op de richel geschoven hebben, in plaats van in de boekenkast, waar het ding hoorde te liggen. Ik heb vergeefs staan morrelen, de tandjes van de baard zijn wat verbogen, en misschien ook is het slot vanbinnen verroest.
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
baard 4.0
Betekenisbetrekking
Betrokken betekenissen | 1.0 : 4.0 |
---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een baard…
is een rand
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is een scherpe oneffenheid of kant aan de rand van een voorwerp
- [Object betroffen] kan voorkomen aan voorwerpen als een beitel of een bijl
Combinatiemogelijkheden
met voorzetselgroep
Voorzetsel: van
- de baard van een beitel
Er zijn ook goedkopere alternatieven maar bij dit type krult de kant waarop geslagen wordt op den duur om (de zogenaamde baard van de beitel) en kunnen metaalsplinters loskomen.
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
baard 5.0
Betekenisbetrekking
Betrokken betekenissen | 1.0 : 5.0 |
---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een baard…
is een paneel
- [Vorm] is uitgesneden en versierd
- [Functie] beschermt de kuip en het kruiwerk van de molen tegen inslaand regenwater
- [Plaats] bevindt zich aan de voorzijde van een molenkap achter en onder de wieken
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] vermeldt vaak de naam en het bouwjaar van de molen
Hoofdsemagram: paneel
Algemene voorbeelden
Blijkens het opschrift op de baard en de sluitsteen van de toog boven de achtergroot is het bouwjaar van de Achtkante Molen 1761 en kan men dus stellen dat de Kleine Molen in datzelfde jaar werd gebouwd.
De kap heeft maar liefst 11 spanten en tegen een gewone bovenkruier 2! En opmerkelijk detail is, dat de baard voor de boeghouten langs gaat. Deze voeghouten zijn vroegen al eens ingekort.