bang


A - Als adjectief

bang 1.0

in angst verkerend; angst voelend

Combinatiemogelijkheden


met substantief


  • een beetje bang

Sjon had zijn armen weer om Beppie heen geslagen en zij hing met haar hoofd op zijn schouder [...]. Ik ging rechtop zitten tegen de muur en trok mijn konijn dicht tegen me aan. Ik was een beetje bang geworden en voelde me heel erg alleen met die twee zo dicht tegen elkaar.

Het verrotte leven van Floortje Bloem, Yvonne Keuls,

  • een bang hart
  • een bang hartje
  • een bang kind

Sinds ik in therapie ben geweest, voel ik me een stuk vrijer. In begin geloofde ik nochtans niet dat iemand me zou kunnen helpen. De eerste keer ben ik met een bang hartje naar Leuven gereden. Er zouden spinnen zijn, dat wist ik.

http://www.isw.be/nl/publication/tv_express_11_2001spinnen.html

Maar jij verlamt me en verjaagt al mijn kwade voornemens, zoals een moeder bij een bang kind met zachte woorden de verschrikkelijke dromen verdrijft.

Iks, Johan Van Nijen,

met bijwoord


  • echt bang
  • erg bang
  • minder bang
  • niet bang
  • ontzettend bang
  • te bang
  • verschrikkelijk bang
  • vreselijk bang
  • zo bang
  • zo bang dat

Eén keer ben ik echt bang geweest. Een cliënt die jaloers was op de baby die ik - in die periode zeer zichtbaar - verwachtte, kwam dronken naar de consultatie en dreigde de tafel naar me toe te gooien.

De Standaard,

Dan vertelde ze dat ze op dertienjarige leeftijd een stem gehoord had die van God kwam. De eerste keer was ze erg bang geweest. De stem kwam bijna altijd om 12 uur 's middags, 's zomers in de tuin van haar vader.

De Standaard,

Ze weten niet zeker of de mannen elkaar nu te lijf gaan. Maar later horen ze gedempte stemmen. Andreas is meteen minder bang. De vaders hebben besloten er eens rustig over te praten.

Je moet niet denken dat ik altijd bij je blijf, Hans Münstermann,

Naast mij bewegen schaduwen van nachtdieren met groene ogen. Maar ik ben niet bang, mijn grootvader waakt.

Buiten regent het, Gerda van Erkel,

Met de spuit in aanslag verkondigde een lachende verpleegster 'jouw beurt nu' [...]. Mijn handen en voeten werden klam en ijskoud, 'dat zal wel aan die spuit liggen', dacht ik. Wat meer was: ik werd plotseling ontzettend bang. Ik probeerde mezelf uit te lachen want het had allemaal toch niets te betekenen, maar zelfs dat lukte niet.

Die kleine dingen, Helene Hemelaers,

Ik verloor bijna het bewustzijn, maar ik denk dat ik te bang was om flauw te kunnen vallen.

Kras, Peter Terrin,

Toen zag hij de ogen van de hond. Ze waren zwart, bloeddoorlopen en kwaadaardig. Hij werd opeens verschrikkelijk bang. En door die angst maakte hij een onbeheerste beweging.

Bedorven vlees, John Vermeulen,

Ik zie nog hoe die wagen steeds harder ging. Ik werd vreselijk bang. En ja hoor... Dat ging zo hard dat alles omsloeg en Erich eruit viel. Op de stenen.

Nathalie, Ger Verrips,

We hebben ons aan elkaar vastgehouden, zo bang waren we. Zal ik je iets vertellen: ik heb van de schrik in mijn broek geplast. Een klein beetje, maar toch.

Alle verhalen, Kristien Hemmerechts,

Hildo klimt [...] naar rechts om het touw op te halen. Ik ben zo bang dat ik niet durf te kijken. Gelukkig wist hij het er heelhuids vanaf te brengen, maar ik kijk sindsdien wel goed uit dat ik niet dezelfde fout maak.

http://www.robertsteenmeijer.nl/instructieboeken/handboektouwtechniekenvoordebergsport/abseilen/

met werkwoord


  • bang kijken
  • bang wachten
  • bang worden
  • bang zijn
  • iemand bang maken

Haar moeder zag haar schrik en zei kalmerend: 'Kijk niet zo bang.'

Anna, Hanna en Johanna, Marianne Fredriksson,

Ze zaten sinds 23 uur zonder licht en konden niets anders doen dan bang wachten op hulp.

De Standaard,

Heel in de verte hoorde hij de winkeldeur opengaan en weer in het slot vallen. Minst voelde zich plotseling alleen en werd bang.

Weerloos, Jan Siebelink,

Hij had het over de nieuwe heup die volgens de orthopedisch chirurg in mijn lijf geschroefd moest worden. 'Ik ben bang', zei ik. De man keek me vriendelijk aan. 'Kijk nou eens hoe je er nu aan toe bent.' Hij wees naar de wandelstok van mijn grootmoeder die ik 's ochtends uit een kast had opgediept.

Nette mensen in een nieuwe tijd, Hans van der Kamp,

Eén keer een beetje over de streep gaan is al erg. Maar iemand elke dag weer bang maken, pijn doen en pesten, dat is onaanvaardbaar.

http://www.aps.nl/dvs/pesten2.html

met dat-zin


Als we vlakbij de lunchroom zijn gaat mijn zaktelefoon weer over. Zuchtend neem ik aan. 'Ik ben bang dat ik doodga,' zegt Linea. Meteen daarna hoor ik haar kokhalzen. 'Misschien moet je even gaan liggen,' zeg ik. 'Wat heb ik daar nou aan. Kan je niet naar huis komen? Ik voel me zo beroerd.'

Alle vogels van de wereld, Daphne Buter,

met ander, nevengeschikt adjectief


  • bang en blij tegelijk

Toen ik voor de laatste keer de boerentram pakte naar de Rooseveltplaats, om nooit meer naar dit bekrompen instituut terug te hoeven, voelde ik me bang en blij tegelijk.

Het blije lijden, Alex Rosseels,

Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als deel van een samenstellende afleiding


bang 2.0

een al dan niet beredeneerde vrees koesterend voor iets of iemand; ook: snel of in veel situaties angstig; geneigd tot bangheid; van nature angstig; bangelijk

Combinatiemogelijkheden


met substantief


  • een beetje bang

Ik ben een beetje bang voor journalisten.

Met voorbedachten rade, Henri Knap,

  • bange burgers
  • bange mensen
  • een bang kind
  • een bange jongen

Rechtszekerheid is de essentie van elke democratie: bange burgers zijn niet tolerant.

NRC,

Wie besmet is door het haatvirus zal altijd gebruik maken van het middel angst. Terreur – 'terror' – betekent ook angst. Haat en angst zijn hetzelfde. Bange mensen proberen ook altijd zichzelf te verdedigen door anderen angst aan te jagen.

http://www.isis-stg.org/antwoord.html

We proberen een alarmsysteem bij kinderen te ontwikkelen, maar dan zonder angsthazen van ze te maken. Want een bang kind is veel kwetsbaarder dan een kind met zelfvertrouwen.

De Standaard,

Kees was haar grote broer, maar hij was ook een bange jongen.

't Is zo weer nacht, Joyce Roodnat,

met bijwoord


  • echt bang
  • erg bang
  • minder bang
  • niet bang
  • ontzettend bang
  • te bang
  • verschrikkelijk bang
  • vreselijk bang
  • zo bang

Ik loog over alles. Uit angst. Mama kon soms ook zo gemeen zijn. Niet dat ik echt bang was van haar, maar ze zei dingen die mij diep troffen.

Idil, een meisje, Yasmine Allas,

Ze is niet erg bang voor de dood.

Koud, Geertrui Daem,

In de etalage hingen vleermuisposters. Gelukkig ben ik daar minder bang voor dan voor spinnen.

De zonnewijzer, Maarten 't Hart,

Ik ben niet bang voor bedelaars of bietsers en geef ze altijd wat.

Rupert: een bekentenis, Ilja Leonard Pfeijffer,

Het is een kleine, bibberende chihuahua die, de tong uit de bek, zijn baas smekend aankijkt. "Hij is ontzettend bang voor de dokter", zegt deze ter toelichting.

NRC,

Neem nu Marcel, die heeft dat goed bekeken met zijn frietkot. Zijn broodje is gebakken. Maar ge moet durven natuurlijk. Vrouwen zijn te bang, vooral vrouwen met kinderen.

Koud, Geertrui Daem,

Ze had een heel slecht gebit en voortdurend ontstekingen, maar ze was verschrikkelijk bang voor een tandarts.

Het verrotte leven van Floortje Bloem, Yvonne Keuls,

Dus spraken we af dat we de volgende dag uit zeilen zouden gaan als de wind en het weer goed waren. Maar moeder wilde niet: 'Ik ben zo vreselijk bang voor water.'

Anna, Hanna en Johanna, Marianne Fredriksson,

"Als het opmerkelijke ritme van krisissen en bloeiperiodes blijft aanhouden, beleven we over 15 à 20 jaar - gelijktijdig met het hoogtepunt van de vergrijzing - een periode van enorme welstand. 2020 wordt spetterend. We gaan geld te veel hebben", lacht Van Steenberge. "Waarom de mensen dan zo bang zijn? Omdat ze door de drukkingsgroepen bang gemaakt worden. En de privé-verzekeringsmaatschappijen doen daar lustig aan mee."

De Standaard,

met werkwoord


  • bang worden
  • bang zijn
  • niet bang uitgevallen zijn

Je zou bijna bang worden van de grote toename van het aantal straatroven als je de berichten leest.

NRC,

Iedereen is bang tegenwoordig, ik niet. Kennelijk is bij de meeste mannen de ruggengraat uitgesneden. Ze zitten bij de vrouw onder de plak, of ze kruipen door het kattenluik.

Rotterdams Dagblad,

Meiden willen tegenwoordig niet onderdoen voor jongens. Die zijn zeer zelfbewust, niet bang uitgevallen en op zoek naar een vorm van erkenning.

NRC,

met voorzetselgroep


Voorzetsel: voor

  • bang voor de dood
  • bang voor de tandarts
  • bang zijn voor iets of iemand
  • nergens bang voor zijn

Ik bracht vlak voor zijn dood vele uren bij zijn bed door. Dat wilde hij graag. Hij was niet bang voor de dood.

De doosjesvuller en andere vondsten, Janwillem van de Wetering,

Miljoenen mensen zijn bang voor de tandarts.

Haarlems Dagblad,

De meeste wilde katten kun je niet temmen, maar de Nubische kat is van nature al niet bang voor mensen.

http://users.pandora.be/ggjv/Honden/kInfo.htm

Hij was nergens bang voor, voor God niet en de duivel niet.

Alles over Tristan, Tommy Wieringa,

Voorzetsel: van

( (vooral) in België)
  • bang van de dood
  • bang van honden
  • bang van de mens

Ze zijn bang van de dood, en dus willen ze intenser leven.

Vliegen in een spinnenweb, Fernand Auwera,

Aarzelend lachend riep hij, op de hond wijzend: 'Doet die iets?' 'Neen, alleen bedelen.' 'Ha,' en voorzichtig zette hij zich in beweging, op de voet gevolgd door de hond. 'Bang van honden?' 'Neen hoor, maar je weet maar nooit,' zei hij heel struis.

Die kleine dingen, Helene Hemelaers,

De wolf is bang van de mens.

http://www.gva.be/dossiers/-w/wolf/boos.asp,

met infinitief met om te


  • bang zijn om te falen
  • bang zijn om te praten
  • bang zijn om te sterven
  • bang zijn om te vliegen

Ze zijn bang om te falen en stellen hoge eisen aan zichzelf om zo waardering te krijgen.

http://www.gc-beverwaard.nl/pdf/juni'01web2.pdf,

Sommige angstige kinderen zijn bang om te praten met nieuwe mensen en kunnen daardoor maar weinig vrienden hebben buiten de familie.

http://nl.psychiatrie.be/bgdisplay.jhtml?itemname=nonprofbackpaed017,

Ik verzeker je, ik ben niet bang om te sterven, want ik heb god en al zijn heiligen gezien en zij wenkten me glimlachend; en ik heb ook de hel gezien, maar de duivels vluchtten in wanorde zover mogelijk van mij weg.

De hemelvaart van Massimo en Lui oog, Oek de Jong,

'Ik heb al gedacht,' zei ze. 'Als er geen boot is, wil ik niet. Ik ben bang om te vliegen. Jij moet maar voor mij gaan.'

Mevrouw mijn moeder, Yvonne Keuls,

met ander, nevengeschikt adjectief


  • bang en bezorgd
  • bang en onzeker
  • bang of boos

Vrouwen zijn bang en bezorgd: om de eindjes aan mekaar te kunnen knopen, om misdaad, om de veiligheid van hun kinderen in een samenleving die almaar gewelddadiger lijkt te worden, om de betaalbaarheid van de gezondheidszorg, om degelijk onderwijs voor hun kinderen in scholen die lijken te verloederen.

De Standaard,

Mensen zijn bang en onzeker geworden; van alle kanten wordt het leven bedreigd.

http://www.algemeennederlandsverbond.org/frameset.html

De linkse benadering van de wereld, waarin 'klein gehouden witte, bruine en zwarte mensen' tegenover 'het establishment' staan en samen moeten vechten voor rechtvaardige wereld, vereist uitleg, vereist dat mensen willen communiceren en vereist - vooral in het geval van mensen die bang of boos zijn - dat zij je, jouw verhaal en jouw organisatie als een deel van de oplossing in plaats van het probleem zien.

http://www.autonoomcentrum.nl/

Vaste verbindingen


Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als deel van een samenstellende afleiding


bang 3.0

zich zorgen makend dat iets al of niet gebeuren zal; bezorgd

Combinatiemogelijkheden


met substantief


  • een beetje bang

Als organisatie waren we in het begin een klein beetje bang voor een matige opkomst van de jeugd uit Staphorst.

Meppeler Courant,

  • een bang hart
  • een bang hartje

Wall Street kiest richting in het zicht van een "fatale" renteverhoging, terwijl Europa met een bang hart de economische ontwikkelingen in Frankrijk en Duitsland volgt.

De Standaard,

De Heizel maakt zich met een bang hartje op voor zijn negende Europese finale.

De Standaard,

met bijwoord


  • echt bang
  • niet bang
  • niet echt bang
  • minder bang
  • ontzettend bang
  • te bang
  • vreselijk bang
  • zo bang

Kapsalon Marjel heeft met name problemen met de gehalveerde prijzen waar de kappersschool mee werkt. 'Zulke lage prijzen zijn stijlloos.' Ondanks deze prijzen is ze niet echt bang voor concurrentie van de school, omdat mensen vaak niet geknipt willen worden door een leerling.

Meppeler Courant,

Voorts zou de VVD volgens Nijpels ook niet moeten schromen intern een inhoudelijk debat te voeren. "Daar is men binnen de VVD altijd ontzettend bang voor. De vrees is dat zoiets wordt uitgelegd als verdeeldheid."

NRC,

Wetenschappers moeten niet bang zijn zich ten dienste van de samenleving te stellen.

http://www.veto.student.kuleuven.ac.be/veto2228/koe.html

Maar we moeten ook niet te bang zijn om ambitie te hebben.

http://www.attac.nl/Opinie-nsfblauwdruk,

De losgeslagen inflatie is bedwongen zodat de burger weet dat een schotel bonen morgen evenveel kost als vandaag. En buitenlandse investeerders zijn minder bang dat hun dollars binnen een dag verdampen.

NRC,

Vele bankiers, managers, politici, vakbondslui en anderen die graag verklaringen afleggen over dingen die ze gaan doen met de centen van een ander, zijn kennelijk vreselijk bang voor het vermeende misverstand dat men hun bedoelingen niet met de toekomst zou verbinden.

De Standaard,

Zo verliefd als ze zijn, zo bang zijn ze voor alles wat hun geluk kan aantasten.

De Standaard,

met werkwoord


  • bang afwachten
  • bang zijn

Het blijft intussen nog enkele weken bang afwachten of er geen varkenspest in ons land opduikt.

De Standaard,

Met subsidieverstrekking aan deze organisaties wordt nogal omzichtig omgegaan, men is bang om precedenten te scheppen.

http://www.islamenburgerschap.nl/artikel.html

met voorzetselgroep


  • bang zijn voor iets

De tank is een beetje leeg. Ik was bang voor een burn out.

Meppeler Courant,

Hij voelde zich angstig, bang voor de toekomst.

Leven op het lemmet, Renee Van Hekken,

met dat-zin


Ik ben bang dat de film niet leuk is.

http://www.jeanne-doomen.net/doodle.html

Ik ben bang dat de werkgevers terugvallen op hun oude gedrag: rammelen met de geldbuidel.

NRC,

Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als deel van een samenstellende afleiding


bang 4.0

blijk gevend van angst of voortkomend uit angst

Betekenisbetrekking


metonymie
Betrokken betekenissen 1.0 : 4.0
Betrokken betekenissen 2.0 : 4.0
Betrokken betekenissen 3.0 : 4.0

Combinatiemogelijkheden


met substantief


  • bange ogen
  • een bang gezicht
  • een bange blik

Fabienne sloeg met haar vlakke hand op het metalen blad van het grote aanrecht, terwijl ze haar man aan de overzijde boos en tegelijk met grote, bange ogen aankeek. Haar besluit stond vast. Ze zou hier geen seconde langer blijven, in dit huis, op deze heuvel, in dit dorp, in de buurt van dat lijk.

De Openbaring, Tom De Cock,

Trek je een boos gezicht, dan voel je je boos worden, je eigen bange gezicht maakt je bang.

Poot: verhalen over de hond, Midas Dekkers,

Axel Dolmy boog zich over de badkuip en draaide de kraan open. Een waterdruppel maakte zich los uit de badkraan, daarna volgde er onwillig en heel langzaam een tweede. Toen hield het op. 'Nee!' zei Axel hardop. Er kwam een bange blik in zijn ogen. Zijn wangen kleurden rood. 'Nee, dat niet [...]!' Maar het was zo. De receptionist berichtte dat er in heel de stad geen water meer was.

De nymfentrein en andere verhalen, Herman Pieter de Boer,

bang 5.0

waarbij of waarin angst of bezorgdheid gevoeld wordt; ook: angstig of bezorgd makend; bang makend; angstaanjagend

Betekenisbetrekking


metonymie
Betrokken betekenissen 1.0: 5.0
Betrokken betekenissen 2.0 : 5.0
Betrokken betekenissen 3.0 : 5.0

Combinatiemogelijkheden


met substantief


  • een bang vermoeden
  • een bang voorgevoel
  • bange momenten
  • bange vermoedens

Elke keer als de gevoelige discussie over splitsing van de sociale zekerheid in een Waals en Vlaams deel oplaait, groeit in Wallonië het bange vermoeden dat Vlaanderen zich voorbereidt op de ultieme stap.

NRC,

Trillend, met een bang voorgevoel, hield ik de ingang van de receptiezaal in de gaten.

Mise-en-scène, Axel Bouts,

De drie kosmonauten die in het Russische ruimtestation Mir rond de aarde zweven, beleefden enkele bange momenten toen ze twee dagen geleden een lek ontdekten in de installatie die de temperatuur aan boord regelt.

De Standaard,

in voorzetselgroep


  • in bange afwachting
  • in bange verwachting

Ik heb de film nog niet gezien, maar ben in bange afwachting.

Het leukste jaar uit de geschiedenis van de mensheid, Ronald Giphart,

Ze leven in hotels [...]. Weg van hun gezin. Blijkbaar tilde Alain Prost er niet zwaar aan, want in zijn 'oude' dag gaat hij opnieuw de hort op. Weg van Nicolas (14) en Sacha (5) [...]. "Het helpt dat de notie 'risico' uit hun bestaan is gebannen. Ze moeten niet meer leven in bange verwachting van hun vader."

De Standaard,

Vaste verbindingen


Woordfamilie


Als deel van een afleiding


B - Als klanknabootsing

bang 1.0

nabootsing van het geluid van een harde slag

Algemene voorbeelden


Ik schiet je dood, bang bang, zodra Vera maar een kik geeft.

Iedereen kan het, Christophe Vekeman,

Woordfamilie


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


bang 2.0

harde klap

Algemene voorbeelden


De deur slaat dicht met een harde bang.

http://www.columnx.nl/het-studentenleven/