bisschop


bisschop 1.0

hoge geestelijke in de anglicaanse kerk, katholieke kerk of oudkatholieke kerk die veelal aan het hoofd staat van een bisdom en die in rang hoger is dan een deken en lager dan een aartsbisschop

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een bisschop…

is een geestelijke; is een persoon

  • [Kleur] De kleur die hoort bij de rang van bisschop is paars of purper en komt tot uiting in kledingstukken zoals toga en kalot
  • [Uiterlijk] draagt een toga en een kalot
  • [Attribuut] draagt als uiterlijke tekenen van waardigheid bij kerkelijke plechtigheden een mijter, een kromstaf, een bisschopsring en een borstkruis
  • [Organisatie of instelling] maakt deel uit van de geestelijkheid van de anglicaanse kerk, de episcopaalse kerk, de rooms-katholieke kerk of de oudkatholieke kerk
  • [Functie] oefent de hoogste kerkelijke macht uit onder het oppertoezicht van de paus en is veelal hoofd van een bisdom
  • [Rang of hiërarchische positie] heeft een hoge rang, is hoger dan een deken, maar lager dan een aartsbisschop en staat onder oppertoezicht van de paus; staat veelal aan het hoofd van een bisdom
  • [Activiteit of handeling] bestuurt veelal een bisdom, wijdt priesters en dient het vormsel toe
  • [Gedrag] leeft naar het celibaat; leeft celibatair
  • [Legitimiteit] wordt benoemd door de paus en gewijd
  • [Overige] draagt de titel Monseigneur (Mgr.)

Algemene voorbeelden


Bij installaties en bijzondere vieringen (jubilea, uitvaarten van pastores) gaat de deken (mee) voor in de liturgie. Op verzoek van de bisschop dient de deken het sacrament van het vormsel toe. Ook op andere manieren onderhoudt hij contact met parochies en besturen (bv. door op uitnodiging deel te nemen aan vergaderingen).

http://web.inter.nl.net/users/dekenaatsalland/samen.html,

De rechterhand van de bisschop werd vaak omschreven als de officiaal van de bisschop. De officiaal zat in het bisdom een rechtbank voor, vaak bekend als het consistorium van de bisschop. Die benaming liet toe deze rechtbank te onderscheiden van de door de bisschop voorgezeten rechtszittingen en die vaak werden omschreven als hof of rechtbank van audiëntie. Kerkelijke ambtsdragers van mindere rang dan die van bisschop, zoals aartsdiakens en soms landdekens, zowel op het platteland als in steden, richtten bijkomende eigen rechtbanken op.

http://allserv.rug.ac.be/~mvmelkeb/Page5.htm

Paars geldt in de roomse liturgie als een symbool voor boete en droefheid. Een bisschop zou zich volgens katholieke naslagwerken in het paars steken omdat dit de kleur is van het bloed dat hij bereid moet zijn 'te storten voor het Kruis', zoals het ergens heet.

NRC,

De werkkamer van de bisschop was sober ingericht: een eikenhouten schrijftafel, boekenrekken, een bidbank in neogotische stijl en een bronzen kruisbeeld aan de muur.

Pandora, Pieter Aspe,

"Emotionele beleving bij kleuren is zeer ingewikkeld. De lichtwaarde speelt een rol, de helderheid, en de complexe interacties met de omgeving. Maar vaste gevoelswaarden bij kleuren bestaan niet. Neem paars, in Nederland heeft die kleur nu een politieke connotatie gekregen, terwijl anderen die kleur blijven associëren met bisschoppen."

NRC,

De Paus is ook bisschop van Rome, want Rome is ook een gewoon bisdom. Daarin is hij de gelijke van alle andere bisschoppen op de wereld. Dat is minder bekend. In Rome wonen wel meer priesters, bisschoppen en kardinalen dan in een bisdom elders op de wereld, maar verder is het in principe vergelijkbaar. Het bisdom van 's-Hertogenbosch doet dus niet voor dat van Rome onder.

http://www.bisdomdenbosch.nl/

Onder de adviesorganen neemt het Landelijk Pastoraal Overleg (LPO) een aparte plaats in als platform voor dialoog en bezinning in de Nederlandse kerkprovincie. Afgevaardigden van Diocesane Pastorale Raden, kerkelijke werkvelden, katholieke maatschappelijke organisaties en bewegingen in de kerk zijn er met elkaar en hun bisschoppen in gesprek. Dat gesprek maakt zichtbaar wat er leeft in de geloofsgemeenschap.

http://www.omroep.nl/rkk/documenten/adlimina98/index.html,

Combinatiemogelijkheden


als subject bij een werkwoord


  • benoemen
  • wijden

De katholieke kerk heeft zeer snel pogingen ondernomen om de Italiaanse migranten in België geloofsgetrouw te houden. Mgr. Himmer, bisschop van Doornik, benoemde vanaf 1948 priesters die Italiaans spraken in mijngebieden.

De Standaard,

Volgens het kerkelijk recht behoort een bisdom verdeeld te worden in districten welke een aantal parochies omvatten; deze districten zijn de dekenaten. Aan het hoofd van een dekenaat staat de deken, die door de diocesane bisschop wordt benoemd en in de regel tevens pastoor van een parochie-kerk is.

http://www.katholieknederland.nl/rkkerk/kerkprovincie/dekenaten/

Tijdens de Chrismamis wijdt de bisschop de heilige oliën, die de priesters gebruiken bij het toedienen van de sacramenten (doopsel, vormsel en ziekenzalving).

http://www.bisdom-roermond.nl/

Monseigneur Van Gheluwe, bisschop van Brugge, wijdt tijdens de eerste helft van juli zeven jongemannen tot priester.

De Standaard,

als object bij een werkwoord


  • iemand bisschop wijden
  • bisschoppen benoemen

Hij werd geboren te Kerkrade op 2 december 1942. Hij is priester gewijd op 30 maart 1968. [...] Bisschop gewijd te Roermond door Zijne Eminentie Adrianus Kardinaal Simonis en geïnstalleerd op 25 september 1993.

http://www.bisdom-roermond.nl/

Jacques David is 65 en afkomstig uit de Vendée. Hij werd in 1956 priester en in 1981 bisschop gewijd.

De Standaard,

Johannes XXIII en Paulus VI hadden naar een vreedzame coëxistentie gestreefd. Door de spanningen tussen de kerk en de communistische regimes te verminderen hoopten zij nieuwe vervolgingen te voorkomen, meer kerken gebouwd te krijgen, meer priesters te kunnen wijden en meer bisschoppen te kunnen benoemen.

De Standaard,

met adjectief ervoor


  • een anglicaanse bisschop
  • anglicaanse bisschoppen

Een gepensioneerde anglicaanse bisschop, Derek Rawcliff (73), heeft bekend dat hij homoseksueel is. De publieke bekentenis van Rawcliff heeft voor opschudding gezorgd in de hiërarchie van de Anglicaanse kerk, waar de vraag of homoseksualiteit is geoorloofd tot dusver onopgelost is gebleven.

NRC,

George Carey, het hoofd van de anglicaanse Kerk en de aartsbisschop van Canterbury, denkt eraan voortijdig af te treden. Dat zegt hij in een tv-interview dat volgende maand wordt uitgezonden. Het is gebruikelijk dat anglicaanse bisschoppen op hun 70ste verjaardag aftreden. Carey is 61.

De Standaard,

  • een diocesane bisschop
  • diocesane bisschoppen

Volgens het kerkelijk recht behoort een bisdom verdeeld te worden in districten welke een aantal parochies omvatten; deze districten zijn de dekenaten. Aan het hoofd van een dekenaat staat de deken, die door de diocesane bisschop wordt benoemd en in de regel tevens pastoor van een parochie-kerk is.

http://www.katholieknederland.nl/rkkerk/kerkprovincie/dekenaten/

Ordinarius is de huidige prelaat van het Opus Dei , mgr. Javier Echevarria. De clerus, of het presbyterium, van het Opus Dei bestaat uitsluitend uit priesters gerekruteerd uit leken van de beweging die tevoren een beroep uitoefenden. De priesters zijn afhankelijk van de prelaat maar behoren in principe de richtlijnen van de diocesane bisschoppen in acht te nemen inzake de algemene discipline van de clerus.

De Standaard,

  • (de, een) katholieke bisschop
  • (de, een) rooms-katholieke bisschop
  • katholieke bisschoppen
  • rooms-katholieke bisschoppen

De Sudanese katholieke bisschop, Paride Taban, verklaarde vorige week dat Sudanese gevechtsvliegtuigen bombardementen uitvoerden in de buurt van de Sudanees-Ugandese grens. De bisschop zei dit terwijl hij 47 katholieke Sudanese weeskinderen begeleidde die door het UNHCR in veiligheid werden gebracht in Kyatiri in West-Uganda.

De Standaard,

Een Schotse rooms-katholieke bisschop, die volgens krantenberichten zou weggelopen zijn met een gescheiden vrouw, liet de paus weten dat hij zijn ambt neerlegt. Bisschop Roderick Wright (55) van Argyll verdween op 9 september op het moment dat ook Kathleen Macphee, een gescheiden moeder van drie kinderen, uit haar woning in de Highlands verdween.

De Standaard,

De katholieke bisschoppen van Zuid-Afrika trekken fel van leer tegen een wetsontwerp voor de liberalisering van abortus dat vorige week door de Zuid-Afrikaanse regering werd goedgekeurd.

De Standaard,

De rooms-katholieke bisschoppen hebbben de parochies gevraagd volgend weekeind een collecte te houden.

NRC,

  • de Belgische bisschoppen
  • de Franse bisschoppen
  • de Nederlandse bisschoppen
  • de Vlaamse bisschoppen

De Belgische bisschoppen werken niet aan een verklaring over het gebruik van condooms in de strijd tegen aids. Toch delen sommigen het standpunt van hun Franse kollega's die deze week in een gezamenlijke brief lieten uitschijnen dat het gebruik van condooms in sommige gevallen een groter kwaad kan voorkomen.

De Standaard,

"Vorig jaar nodigden de Franse bisschoppen de katolieken uit getuigenis af te leggen van hun geloofservaring. Die oproep heeft gehoor gevonden. De vele getuigenissen die we ontvingen spreken ons van het lijden, de ontgoocheling en de kritiek, maar ook van een sterke verbondenheid met het evangelie van Kristus en met de evangelische zending van de Kerk." Dat verklaarde de voorzitter van de Franse bisschoppenkonferentie.

De Standaard,

De Nederlandse bisschoppen zijn een eigen inzamelingsactie begonnen om de nood door aids te lenigen. Daartoe zijn twee projecten in Oeganda uitgekozen die rechtstreeks door de bisschoppenconferentie financieel worden ondersteund. Aanleiding is de komende wereld-aidsdag op 1 december.

http://www.katholieknieuwsblad.nl/actueel/kn1808c.htm,

De voorzitter van Katholieke Bijbelstichting (KBS), H. van Munster, uitte op de Nederlandse radio zijn ongenoegen over het feit dat de vorig jaar verschenen nieuwe rooms-katholieke bijbelvertaling te weinig te horen is in de erediensten. De Vlaamse bisschoppen zouden de Willibrordvertaling te Hollands vinden. In Nederland blijft de Haarlemse bisschop Bomers zich verzetten tegen het gebruik ervan.

De Standaard,

in voorzetselgroep


  • benoemd door de bisschop
  • gewijd door de bisschop

Het dekenaat beschikt over een fulltime deken, benoemd door de bisschop, gehoord hebbend het dekenaal bestuur en de cura. De deken maakt deel uit van de bisdomraad en heeft daar een eigen verantwoordelijkheid inzake bisdombeleid.

http://web.inter.nl.net/users/dekenaatsalland/samen.html,

Het is nu bijna een jaar geleden, dat ik door de Bisschop tot diaken gewijd werd.

http://www.bethlehemparochie.nl/

Later werd hij priester gewijd door de bisschop van Amiens, in wiens dienst hij werkte.

De Standaard,

  • benoemen tot bisschop
  • wijden tot bisschop

De huidige bisschop is mgr. Frans Jozef Marie Wiertz. Hij werd geboren te Kerkrade op 2 december 1942. Hij is priester gewijd op 30 maart 1968. Benoemd tot bisschop van Roermond op 10 juli 1993.

http://www.bisdom-roermond.nl/

De secretaris-generaal van de Nederlandse bisschoppenconferentie pater drs. A.H. van Luyn (58) is benoemd tot bisschop van Rotterdam. De benoeming werd zaterdag om 12 uur gelijktijdig door het Vaticaan en het bisdom Rotterdam bekendgemaakt.

NRC,

Onder strenge veiligheidsmaatregelen is zondag de 56-jarige Amerikaan Gene Robinson gewijd tot bisschop van de Episcopaalse (Anglicaanse) Kerk in de Verenigde Staten.

de Volkskrant,

met voorzetselgroep


Voorzetsel: van

  • bisschop van Antwerpen
  • bisschop van Breda
  • bisschop van Brugge
  • bisschop van Doornik
  • bisschop van Evreux
  • bisschop van Gent
  • bisschop van 's-Hertogenbosch

Op 16 november 1977 werd hij door Paus Johannes-Paulus II tot bisschop van Antwerpen benoemd en op 18 december van datzelfde jaar door Kardinaal Suenens gewijd.

http://www.kerknet.be/kerkvlaanderen/Bisdommen/Aartsbisdom/index3_3.html

De feestelijke viering van het vormsel vindt plaats rond Pinksteren. Hierin dient de Bisschop van Breda, of de Vicaris de kinderen het sacrament van het vormsel toe.

http://www.bethlehemparochie.nl/

Volgens de bisschop van Brugge is bidden vooral een kwestie van aandacht en gewoonte. De eenvoudige gedachte aan God, het besef dat Hij ons leven in handen houdt, raakt ons ten diepste. Bidden kan in alle omstandigheden maar niet alle omstandigheden zijn even inspirerend, aldus Vangheluwe.

De Standaard,

De katholieke kerk heeft zeer snel pogingen ondernomen om de Italiaanse migranten in België geloofsgetrouw te houden. Mgr. Himmer, bisschop van Doornik, benoemde vanaf 1948 priesters die Italiaans spraken in mijngebieden.

De Standaard,

Paus Joannes Paulus II benoemde Jacques David, de bisschop van La Rochelle en Saintes, tot de nieuwe bisschop van Evreux.

De Standaard,

Luysterman pleitte voor een moreel verantwoord seksueel leven, gesteund op de liefdesrelatie tussen man en vrouw en op wederzijdse trouw. "Het spreekt vanzelf dat wie daartoe niet bereid is en kiest voor wisselende partners, redelijk handelt door een condoom te gebruiken", aldus de bisschop van Gent.

De Standaard,

Een jaar later werd hij hulpbisschop van Roermond en begin 1985 bisschop van 's-Hertogenbosch, tot augustus 1998.

http://www.bisdomdenbosch.nl/

  • bisschoppen van de anglicaanse kerk
  • bisschoppen van de episcopaalse kerk
  • bisschoppen van de katholieke kerk
  • bisschoppen van de oudkatholieke kerk

Een verslag van de vergadering van bisschoppen van de Anglicaanse Kerk uit de gehele wereld.

http://www.condomerie.com/NKerk.html,

Onder strenge veiligheidsmaatregelen is zondag de 56-jarige Amerikaan Gene Robinson gewijd tot bisschop van de Episcopaalse (Anglicaanse) Kerk in de Verenigde Staten.

de Volkskrant,

De paus geeft zijn veroordeling van abortus wel extra gewicht. "Met het gezag dat Christus heeft toegekend aan Petrus en zijn opvolgers verklaar ik, samen met alle bisschoppen van de katholieke kerk, dat directe abortus steeds een ernstige aantasting van de moraal is, omdat het de bewuste eliminatie is van een onschuldig menselijk leven."

NRC,

De bisschoppen van de Oud-Katholieke Kerk van Nederland zijn dankbaar voor de grote rol die Willebrands gespeeld heeft in de toenadering tussen hun kerk en de Rooms-Katholieke Kerk.

http://www.trouw.nl/tr/nl/4324/Nieuws/article/detail/1517135/2006/08/02/Oud-katholieken-dankbaar.dhtml,

met ander, nevengeschikt substantief


  • paus, bisschoppen, priesters, diakens, gelovigen
  • kardinalen, bisschoppen en priesters
  • paus, bisschoppen, priesters en diakens

De katholieke kerk is een zeer georganiseerde geloofsgemeenschap. De formele organisatie van het leidinggeven is voornamelijk hiërarchisch van aard (paus, bisschoppen, priesters, diakens, gelovigen).

http://www.kuleuven.ac.be/rzl/lb/cursus/cursustekst.htm

Het was de eerste mis die de 76-jarige paus opdroeg in het openbaar sinds zijn blindedarmoperatie op 15 oktober. Bij de dienst waren kardinalen, bisschoppen en priesters uit de hele wereld aanwezig.

De Standaard,

De katholieke kerk is volk van God. In dienst van dit volk staat de clerus: paus, bisschoppen, priesters en diakens. Ze vormen een hiërarchische structuur. Dit is een kenmerk van de organisatievorm van de katholieke kerk.

http://users.pandora.be/odette.storms/christen.htm#oktober,

met eigennaam


  • bisschop Bomers
  • bisschop Muskens
  • bisschop Tutu
  • bisschop Wiertz

De Vlaamse bisschoppen zouden de Willibrordvertaling te Hollands vinden. In Nederland blijft de Haarlemse bisschop Bomers zich verzetten tegen het gebruik ervan. De behoudsgezinde Bomers stak zijn ongenoegen over de nieuwe vertaling nooit onder stoelen of banken.

De Standaard,

Bij de presentatie van de bisschoppelijke brief 'Ik was Vreemdeling', is door bisschop Muskens van Breda erop gewezen dat het verschil tussen economische en politieke vluchtelingen nauwelijks meer is te maken.

http://www.law.uu.nl/sim/publ/baehr/,

De anglicaanse bisschop Tutu is inmiddels naar Maseru vertrokken om te bemiddelen tussen Letsie en Mokhehle.

NRC,

Er moet volgens bisschop Wiertz beter gelet worden op de gevolgen van nieuwe maatschappelijke ontwikkelingen voor kinderen.

Algemeen Dagblad,

voorafgegaan door als


  • als bisschop

Gijsen is 64 en was van 1972 tot januari 1993 de omstreden bisschop van Roermond. In januari 1993 aanvaardde de paus zijn aftreden als bisschop van Roermond, formeel wegens gezondheidsredenen.

De Standaard,

Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als deel van een afleiding


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen