dorst


dorst 1.0

gevoel van behoefte aan drinken

Semagram (extra betekenisinformatie)


Dorst…

is een gevoel

  • [Functie] geeft aan dat het lichaam vocht en met name water nodig heeft; waarschuwt tegen uitdroging
  • [Oorzaak] wordt veroorzaakt door de natuurlijke behoefte aan vocht
  • [Bezitter of eigenaar] is een behoefte van mensen en dieren
  • [Object betroffen] is een lichamelijke behoefte
  • [Symptoom] gaat gepaard met een droge mond, een droge keel en het verlangen naar drinken
  • [Toepassingsgebied of bereik] is een lichamelijke behoefte

Algemene voorbeelden


Wacht niet met drinken tot je dorst hebt. Het dorstgevoel loopt immers niet echt gelijk met het vochtverlies. Als je dorst hebt is het met andere woorden al te laat.

http://home.tiscali.be/mardejonghe/body/vragen.htm

Dorst is geen goede graadmeter voor het gehalte aan lichaamsvocht. Het is zelden dat men te veel drinkt - veel vaker is het probleem dat men te weinig drinkt.

http://www.recreazw.be/

Combinatiemogelijkheden


als object bij een werkwoord


  • dorst hebben
  • dorst krijgen
  • dorst lijden
  • de dorst lessen
  • zijn dorst lessen

Ik had dorst, maar zelfs op een glas water hoefde ik niet te rekenen.

Emmeke, Jan Lampo,

Zijn geheim zijn de bulten. Het verhaaltje dat de kameel daarin water opslaat, die het kan aanspreken wanneer het dier dorst heeft, is echter een fabel.

http://www.pretparken.be/nl/info/zoo/dieren/zeeleeuw.asp

Ik had behoorlijk dorst gekregen na alle inspanningen.

Crisis four, Andy McNab,

We kregen droge kelen van de dorst, maar de dorst lessen was niet toegestaan.

De Hunnen. Dl. 3: Vrede, Jan Cremer,

Akkoord, op een kruis genageld worden, hevige dorst lijden en niets te drinken krijgen, wat azijn uit een spons daargelaten, en dan op het einde nog een steek in uw zij met een pas geslepen speer moeten verduren, het was allemaal niet niets, maar geroosterd worden op een klein vuurtje zoals Sint-Laurentius, dat was toch straffere tabak vond ik.

Een lichtgevoelige jongen, Walter van den Broeck,

Nogal wat mensen houden halt in Merkem. Bij de "Onze-Lieve-Vrouw van de Langewaede", meerbepaald. Ze gaan er bidden, of hun dorst lessen in de afspanning aan de overkant van de weg.

De Standaard,

met adjectief ervoor


  • erge dorst
  • hevige dorst
  • onlesbare dorst
  • verschrikkelijke dorst
  • vreselijke dorst

Als ik na een grote inspanning, of zomaar op een zomerdag, erge dorst heb, geniet ik met volle teugen van een glas koude wijn.

Het nietigste, Marie Kessels,

Je kunt niet meer slikken en je weigert te drinken, zelfs als je hevige dorst hebt.

http://www.alfheim.cistron.nl/shaman/nl/idx_weer.htm

Voortdurend werd hij gekweld door een onlesbare dorst.

De desintegratie, Hugo Raes,

Het is hier zo heet. Ik heb verschrikkelijke dorst.

De achterkant van de aarde, Karel Osstyn,

Daarna kreeg hij jeuk en vreselijke dorst.

De doosjesvuller en andere vondsten, Janwillem van de Wetering,

met adjectivisch tegenwoordig deelwoord


  • een verschroeiende dorst

Ze had een verschroeiende dorst, dorst naar wijn, want zien drinken doet drinken, maar ze hield stand.

Niet doen Agnes, Peter van Straaten,

met voorzetselgroep


  • dorst naar wijn
  • dorst krijgen van iets

Ze had een verschroeiende dorst, dorst naar wijn, want zien drinken doet drinken, maar ze hield stand.

Niet doen Agnes, Peter van Straaten,

Je krijgt dorst van zoute haring, en dus pikten de bierbrouwers ook een graantje mee.

http://members.home.nl/vismarkt/trefword.htm

met aanwijzend voornaamwoord


  • zo'n dorst

En eindelijk zag hij 'n café midden in de woestijn. Er stond alleen 'n bordje met de tekst: "Verboden voor blanken" maar de man had zo'n dorst dat hij toch naar binnen ging.

http://users.pandora.be/de_humorsite/pagina_op_het_hoogste_niveau22.htm

met ander, nevengeschikt substantief


  • dorst en honger
  • dorst en uitputting
  • dorst of honger
  • honger, dorst en uitputting

Niet wachten tot er dorst of honger wordt gevoeld.

http://marmotte.bizland.com/,

Wie gelooft er nog in het respect voor de burgerbevolking, als in Rwanda, voor het oog van de camera's, mensen werden onthoofd, als verkrachting een methode wordt van oorlogsvoering, als, b.v. in Bosnië, dorst en honger een wapen zijn om mensen uit hun huizen te krijgen om ze dan te beschieten?

http://www.redcross.be/nl/ACTUEEL/O970219.htm,

Later zal nog blijken dat hij het hondje heeft opgegeten voordat hij van dorst en uitputting bezweek.

De dronken kanarie, Jan Gerhard Toonder,

Hij zou sterven van honger, dorst en uitputting.

Poes poes poes, Paul Mennes,

Vaste verbindingen


Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


dorst 1.1

( Gezegd van planten)
behoefte aan water

Betekenisbetrekking


generalisering
Betrokken betekenissen 1.0 : 1.1

Algemene voorbeelden


Fruittuin. Perziken hebben nu behoorlijke dorst door het zwellen van de vruchten.

De Standaard,

In de natuur lessen regenbuien de dorst van de planten.

De Standaard,

dorst 2.0

hevig verlangen; onverzadigbare begeerte

Betekenisbetrekking


metafoor
Betrokken betekenissen 1.0 : 2.0

Semagram (extra betekenisinformatie)


Dorst…

is een gevoel

  • [Doel of bestemming] is een hevig verlangen om iets te verkrijgen
  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is intens verlangen
  • [Object betroffen] is een geestelijke en emotionele behoefte

    Combinatiemogelijkheden


    met adjectief ervoor


    • een onlesbare dorst

    Er is een onlesbare dorst naar kennis over de cultuur van etnische minderheden.

    http://home.wanadoo.nl/nijhofflaan/media/ou_info/s03221.pdf

    met voorzetselgroep


    • dorst naar kennis
    • dorst naar liefde
    • dorst naar macht

    Met trage vleugelslag wiekt Plato's proza naar stratosferische hoogten wanneer hij ons voorhoudt dat we het meest vooraanstaande deel van de ziel, de redelijkheid, moeten voeden met een onlesbare dorst naar kennis, met goddelijke en onsterfelijke gedachten.

    http://mdr.aletheia.be/

    Zijn dorst naar liefde wordt zwaar bestraft: frustratie, eenzaamheid en dood worden zijn deel.

    De Standaard,

    Freud zou dit aan de hand van enkele citaten uit de bundel zonder moeite kunnen concluderen: Ik blaakte van eerzucht en dorst naar macht.

    NRC,

    Woordfamilie


    Als deel van een afleiding


    Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen