kabeljauw/Kabeljauw

Volgens de Europese Commissie was de ingreep nodig vanwege de belabberde toestand van de kabeljauw, die vaak bijvangst is van schol- en tongvissers. Deze vissoort is er vooral in de Noordzee slecht aan toe. Volgens het Wereld Natuur Fonds wordt door overbevissing de kabeljauw met uitsterven bedreigd. EU-landbouwcommissaris Fischler kreeg zijn zin om de kabeljauwvangst fors in te perken.

Net zoals vogels zijn er ook vissen die trekken. Kabeljauwen, makrelen, haringen en vele andere soorten zoeken in de winter warmer water op. De beroemdste trekvissen zijn de zalmen.

Voor de Belgische visserij is kabeljauw de op twee na belangrijkste vissoort, een heel eind na tong en schol.

Er kwam kabeljauw als voorgerecht, koud gerookt en vervolgens licht gebakken en op het bord gebracht met sla, Banyuls-vinaigrette en mousseline met pastinaak en appelkappers.

Door zijn structuur en smaak is nijlbaars een prima vervanger voor de schaarse kabeljauw.

En wie niets wil betalen, werpt gewoon een hengel uit langs de duizenden kilometers lange kust (IJsland is bijna drie keer zo groot als Nederland). De kans is zeer groot dat een fikse kabeljauw of een andere smakelijke vis kosteloos als avondmaal kan worden opgediend.

Er zijn veel vissoorten (schelvis, kabeljauw, tong en koolvis) die maar een spoortje vet bevatten.

Als hoofdgerecht kozen wij kabeljauw, die gestoomd op het bord kwam met reepjes prei, voorgekookte, zeshoekig gesneden aardappels en een witte-wijnsaus met het parfum van salie.

Met het kinderloos overlijden van de Hollandse graaf Willem IV in 1345, begonnen in Holland de Hoekse en Kabeljauwse twisten [...]. De aanhangers van Willem V werden Kabeljauwen genoemd, waarschijnlijk omdat in het Beierse familiewapen blauwe ruiten zaten, die deden denken aan schubben van een vis. Margaretha's aanhangers werden vervolgens Hoeken genoemd, omdat men met een 'hoek' (haak) een kabeljauw ving.

De herkomst van de naam voor de twisten is nog steeds niet helemaal duidelijk. Wellicht dat het iets te maken heeft met de dubbelzinnige lading die aan de woorden verbonden is. Als een hoeker (een handelaar) in de stad Dordrecht een kabeljauw aan de schout zond, mochten de bemanningsleden 'meisjes van plezier' meenemen naar hun schip [...]. Een andere verklaring is dat een Kabeljauw een scheldnaam was voor de in blauw-grijze Beierse Ruiten geklede aanhangers van Graaf Willem V, die hierdoor leken op wandelende kabeljauwen met al die schubben.

Het land werd verdeeld in twee kampen. De aanhang van Willem V bestond uit steden en een aantal edelen. Zij noemden zich Kabeljauwen, naar de roofvissen die graag in de aanval gaan. Margaretha werd gesteund door de plattelandsadel, die Hoeken heetten. Met een hoek, een vishaak, kon je immers heel wat kabeljauwen vangen. De strijd kreeg de naam Hoekse en Kabeljauwse twisten.

Voetbalsupporters schelden hun tegenstanders niet uit voor hoeken of kabeljauwen, papen of geuzen, kezen of oranjeklanten.

Geschiedschrijving [...] is tijdgebonden. In een zeldzame methodologische paragraaf gaat De Jong in op het verschil tussen "sluipmoord" en "liquidatie". Terecht lijkt me dat verschil: we zijn nog niet zo ver van de Tweede Wereldoorlog af dat we, net als bij Hoeksen en Kabeljauwen, geen voorkeur hebben. Maar aan welke tijd is De Jong gebonden?

Kabeljauwen leven voornamelijk op het noordelijk halfrond in gematigde en koude zeeën.

De familie Gadidae bevat 91 vissoorten [..] Kenmerken van deze familie zijn: het lichaam is spoelvormig of langgerekt met een dikke buik, weinig zijdelings afgeplat en met cycloïdschubben bedekt. De snuit heeft in de regel één of meer voeldraden. Kabeljauwen hebben of drie rugvinnen en twee anaalvinnen, of twee rugvinnen (waarvan de eerste soms gereduceerd) en één (lange) anaalvin. De buikvinnen zijn klein, staan voor de borstvinnen ingeplant (keelstandig) en hebben weinig vinstralen. De staartvin is symmetrisch ten opzichte van het uiteinde van de wervelkolom. Alle vinnen zijn voorzien van alleen weke stralen (geen stekelstralen).

De kwabaal is de enige uit de familie der kabeljauwen die in het zoete water leeft. Zijn stevige kindraad is een typisch kabeljauwkenmerk.

Heek - een soort kabeljauw - werd volledig weggevist en toen de schepen uiteindelijk werden verbannen uit de Namibische wateren, trok de vloot naar het noordwesten van de Atlantische Oceaan.