kapoen


kapoen 1.0

gecastreerde haan

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een kapoen…

is een haan; is een vogel; is een dier

  • [Doel of bestemming] wordt vetgemest om als gevogelte bereid te worden
  • [Behandeling of bewerking] is gecastreerd

    Hoofdsemagram: haan


    Algemene voorbeelden


    In de verte kraaide een haan [...]. Door het open raam klonk de stem van Thijm, die die heldere zomerse ochtend inriep: "Genoeg, kapoen!' Als je dat kunt doen wanneer je oprecht meent, dat je helemaal alleen bent... - ja, dan moet het wel echt zijn.

    Ik herinner mij, A. Roland Holst,

    Sexuele onmacht kan alleen in schijn genezen. Na mijn genezing bleef ik opzichtig impotent, juist doordat ik zo nadrukkelijk het omgekeerde gedrag van een sexueel onmachtige aan de dag legde. Ik hing het haantje uit, maar was zo impotent als een kapoentje.

    De tandeloze tijd. Dl. 1: Vallende ouders, A.F.Th. van der Heijden,

    Ik heb een vent gekend die zoveel van zijn tamme haan hield dat hij er zijn gezin voor verwaarloosde. Op aanraden van de pastoor, meen ik, en van haar familieleden liet zijn vrouw de haan, een kolossale kapoen, een schijnbaar natuurlijke dood sterven.

    De Standaard,

    Combinatiemogelijkheden


    als object bij een werkwoord


    • een kapoen vetmesten

    Het zijn dus boeiende discussiepunten maar, om met Hamlet te spreken, je kunt er geen kapoenen mee vetmesten. De Nederlandse politiek gaat al meer dan een halve eeuw niet om ideologie maar om belangen [...]. Kortom om geld.

    NRC,

    kapoen 1.1

    een geslachte kapoen om te bereiden als voedsel

    Betekenisbetrekking


    metonymie
    Betrokken betekenissen 1.0 : 1.1

    Algemene voorbeelden


    Verdeel de kapoen in 8 stukken (of vraag de poelier om dat te doen).

    http://www.libelle.be/cps/rde/xchg/lib/hs.xsl/culinair_recepten_detail.html?recId=2460

    kapoen 1.2

    kapoenenvlees gebruikt als voedsel

    Betekenisbetrekking


    metonymie
    Betrokken betekenissen 1.0 : 1.2

    Algemene voorbeelden


    Schik per bord een stuk kapoen met een beetje vulsel, een gekarameliseerde clementine en wat saus. Garneer met kerveltakjes.

    http://www.jerryke.be/recept?id=8905

    kapoen 2.0

    ((vooral) in België; liefkozend)

    deugniet

    Betekenisbetrekking


    metafoor
    Betrokken betekenissen 1.0 : 2.0

    Semagram (extra betekenisinformatie)


    Een kapoen…

    is een persoon

    • [Leeftijd] is jong
    • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is wat ondeugend, guitig, grappig
    • [Geslacht] is een jongen of meisje

      Algemene voorbeelden


      Het is 1 uur en ik heb er al vijf lesuren opzitten. "Bonjour, madame!" Een glunderend gezichtje op heuphoogte. Achter haar staat een bende kapoenen te giechelen. Ik knik. "Je suis Felicia. Vous travaillez ici?" Wat vriendelijk zijn ze hier toch. En dan klopt Felicia plots op mijn arm en giert het uit. "Vous êtes contaminée!". De bende schiet in de lach. Blijkbaar een spelletje.

      http://www.klasse.be/archieven/archieven.taf?actie=detail=3529,

      Combinatiemogelijkheden


      met adjectief ervoor


      • kleine kapoen

      Voor de allerkleinsten onder ons hebben wij speciale voorzieningen getroffen. Zo kunnen de papa's of mama's een buggy verkrijgen, zodat ze met hun kleine kapoen heel het park kunnen rondrijden.

      http://www.bobbejaanland.be/nonflash/nl/info/index.html

      met bezittelijk voornaamwoord


      ( Vaak als ondertekening van een nieuwjaarsbrief van kinderen aan hun ouders, grootouders, meter en peter.)
      • je kapoen Johan
      • uw kapoen Johan

      "Achteraan de nieuwjaarsbrief van de CVP-fractievoorzitter missen we alleen nog: uw kapoen Johan," begon Filip Dewinter, de voorman van het Vlaams Blok, schamper. Hij bestempelde het begrotingsdebat van de voorbije dagen als hallucinant.

      De Standaard,

      kapoen 2.1

      (sport en recreatie; (vooral) in België)

      scout in de leeftijdsgroep van zes tot acht jaar

      Semagram (extra betekenisinformatie)


      Een kapoen…

      is een persoon

          Algemene voorbeelden


          Het leven van een kapoen (6-8 jaar) is er één vol spel, fantasie, creativiteit en expressie. Spelenderwijs en ongedwongen ontdekken we samen met hen de wereld. De leiding gaat hierbij uit van het kind zelf, van wat hen boeit en aanspreekt.

          http://www.scoutsshop.be/kos/index.asp

          Het basisuniform is voor welpen, kabouters, jonggidsen, jongverkenners, gidsen, verkenners, jins en leiding hetzelfde [...]. Kapoenen hebben geen voorgeschreven uniform. Het basisuniform is eventueel ook in kapoenenmaten beschikbaar.

          http://www.scoutsshop.be/kos/index.asp

          De mate waarin we leden betrekken bij de voorbereiding van een kamp evolueert van kapoen tot jin. Ook de aard van het kamp varieert van tak tot tak. Voor kapoenen zijn vijf dagen weg van thuis al een hele onderneming. Zij vinden daarom voor hun kamp best onderdak in een goed ingericht bivakheem. Gidsen en verkenners slapen in tenten en koken hun eigen potje.

          http://www.scoutsshop.be/kos/index.asp

          kapoen 2.2

          vleinaam voor Sinterklaas in het liedje "Sinterklaas kapoentje"
          Als verkleinwoord.

          Betekenisbetrekking


          onduidelijk

          Algemene voorbeelden


          Sinterklaas kapoentje, Gooi wat in mijn schoentje, Gooi wat in mijn laarsje, Dank u Sinterklaasje.

          http://nl.wikisource.org/wiki/Sinterklaas_kapoentje