kartelverbod

Het kartelverbod betreft alleen afspraken die de concurrentie beperken.

Voor afspraken die reeds bestonden op het moment van inwerkingtreding van het kartelverbod en die niet onverbindend of verboden waren op grond van de Wet economische mededinging (waarschijnlijk 1 januari 1998) geldt een overgangsregeling. Voor dergelijke afspraken geldt het kartelverbod de eerste drie maanden niet.

Op grond van de Mededingingswet van 1 januari 1998 zijn concentraties van ondernemingen (bijvoorbeeld door fusie) zonder voorafgaande aanmelding verboden. Naast concentratietoezicht kent deze wet ook een kartelverbod en een verbod op misbruik van een economische machtspositie.

Een verzoek tot ontheffing van het Europese kartelverbod kan worden ingediend bij de Europese Commissie in Brussel.

Door het systeem wordt volgens de NMa ook de toetreding van nieuwkomers tot de markt bemoeilijkt. Het gaat bij het steunsysteem om een zogenoemde verticale prijsafspraak. Omdat voor zulke afspraken in principe een Europese vrijstelling geldt, vallen ze niet onder het kartelverbod. Maar in Nederland hebben deze praktijken een dusdanig concurrentiebeperkend effect dat de NMa de doorwerking van de Europese vrijstelling naar het Nederlandse kartelverbod "buiten toepassing" kan verklaren.

Nadat de overeenkomsten waren aangemeld, heeft de NMa inmiddels haar oordeel gegeven: individuele verticale prijsbinding voor buitenlandse boeken is in strijd met het kartelverbod van artikel 6 MW en komt niet in aanmerking voor een ontheffing op grond van artikel 17 MW. De NMa volgt daarbij grotendeels de argumentatie van de Europese Commissie.

Prijsafspraken vallen [...] altijd onder het kartelverbod van artikel 81, lid 1, EG. Toch lijkt het Hof, gezien de bijzondere markt van perspublicaties, de mogelijkheid van een ontheffing op grond van artikel 81, lid 3, EG niet geheel uit te sluiten.

Met betrekking tot artikel 81 EG zou het integratiebeginsel gevolgen kunnen hebben zowel voor de toepassing van het kartelverbod van lid 1, als voor het verlenen van een individuele vrijstelling op grond van lid 3.

De Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) heeft bepaald dat de anti-leurregeling die schilders onderling handhaven in strijd is met het kartelverbod.

In deze zaak kwam ook de toepassing van de mededingingsregels aan de orde. Op grond van de artikelen 3g, 10 en 81 EG zou de Franse regeling in strijd kunnen zijn met het kartelverbod. Lidstaten moeten zich namelijk onthouden van maatregelen die het nuttig effect ontnemen aan artikel 81 EG.

De nieuwe biercontracten die Heineken afsluit met cafés en andere horecagelegenheden zijn niet in strijd met het kartelverbod. Dat heeft de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) bepaald.

Prijsafspraken vallen [...] altijd onder het kartelverbod van artikel 81, lid 1, EG. Toch lijkt het Hof, gezien de bijzondere markt van perspublicaties, de mogelijkheid van een ontheffing op grond van artikel 81, lid 3, EG niet geheel uit te sluiten.

Het gaat bij het steunsysteem om een zogenoemde verticale prijsafspraak. Omdat voor zulke afspraken in principe een Europese vrijstelling geldt, vallen ze niet onder het kartelverbod.

Voor afspraken die reeds bestonden op het moment van inwerkingtreding van het kartelverbod en die niet onverbindend of verboden waren op grond van de Wet economische mededinging (waarschijnlijk 1 januari 1998) geldt een overgangsregeling.

Indien voor deze bestaande afspraken binnen drie maanden na inwerkingtreding van het kartelverbod een verzoek om ontheffing wordt ingediend zijn deze afspraken niet verboden zolang de directeur-generaal van de NMa niet op het verzoek heeft beslist.

De NMa kan ontheffing verlenen van het kartelverbod als afspraken bijdragen tot verbetering van de productie of de distributie.

Op 31 maart 1998 diende de Nederlandse Dagbladpers (NDP), waarbij 30 van de in totaal 32 uitgevers waren aangesloten, een aanvraag in bij de NMa met het verzoek om ontheffing te verlenen van het kartelverbod voor het Bindend Besluit Cadeaustelsel.

U moet bij de NMa verzoeken indienen voor ontheffing van het kartelverbod en uw voorgenomen fusie melden.

Branchebeschermingsovereenkomsten kunnen in de opstartfase van een winkelcentrum echter nuttige effecten hebben. Ze zijn daarom in nieuwe winkelcentra voor een beperkte periode vrijgesteld van het kartelverbod.

Exclusieve afname als onderdeel van een alleenverkoopovereenkomst valt onder de vrijstellingsregels voor alleenverkoop. Staat de exclusieve afname op zichzelf, dan zijn de volgende afspraken vrijgesteld van het kartelverbod. De leverancier mag instemmen met het verbod om zelf in het afzetgebied de contractsproducten te verkopen. Partijen mogen overeenkomen dat de alleenverkoper geen concurrerende producten zal vervaardigen of verhandelen, dat hij een volledig warenassortiment of een minimumhoeveelheid zal afnemen en dat hij de producten zal verkopen onder de merknaam van leverancier of in een voorgeschreven verpakking. Voorwaarde voor vrijstelling is dat de afspraken niet gelden voor onbepaalde tijd of voor een periode langer dan vijf jaar.

Volgens de NMa wordt de regel in Nederland dusdanig toegepast dat op het moment dat een concurrent in de buurt de prijzen verlaagt, de maatschappij bijspringt om haar eigen pomphouder dezelfde prijsverlaging te kunnen laten doorvoeren. De oliemaatschappijen kunnen nu hun zienswijze geven op de conclusies van de NMa. Ze krijgen daarvoor volgens een woordvoerster "een redelijke termijn". Daarna neemt de NMa een definitief besluit. Houdt ook dat oordeel in dat de afspraken een overtreding vormen van het kartelverbod, dan kan de NMa bij voortzetting van de praktijken een boete of sanctie opleggen.

Het integratiebeginsel kan in beginsel aanleiding geven tot een beperking van de reikwijdte van het kartelverbod.

Met betrekking tot artikel 81 EG zou het integratiebeginsel gevolgen kunnen hebben zowel voor de toepassing van het kartelverbod van lid 1, als voor het verlenen van een individuele vrijstelling op grond van lid 3.

In Duitsland wordt op grond van § 16 GWB (Gezets gegen Wettbewerbsbeschränkungen) verticale prijsbinding voor boeken uitgezonderd van het kartelverbod, maar is wel onderhevig aan een misbruiktoezicht.