koopziekte 1.0
(gezondheid, geneeskunde en zorg)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Koopziekte…
is een verslaving; is een toestand
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is dwangmatig en vaak ook impulsief
- [Betrokkene] komt bij vrouwen vaker voor dan bij mannen; komt bij jongeren vaker voor dan bij ouderen
- [Gevolg of resultaat] kan ertoe leiden dat iemand in financiële problemen komt
Algemene voorbeelden
Koopziekte wordt door de medische wereld beschouwd als een verslaving, welke vergelijkbaar is met elke andere klinische verslaving zoals drugs, gokken of alcohol. Bij koopziekte wordt het probleem echter minder snel opgemerkt en wordt ze vaak genegeerd door de patiënt.
De term oniomanie wordt niet zo vaak gebruikt in de volksmond. Meer herkenbare synoniemen hiervoor zijn koopzucht, koopziekte, aankoopziekte, shopaholisme, koopverslaving of de Engelse term compulsive buying disorder.
Van mensen die almaar naar winkels gaan en veel dingen en dingetjes kopen, ook als ze die niet nodig hebben wordt wel spottend gezegd dat ze 'koopziek' zijn. Maar een groep psychiaters en andere wetenschappers van onder meer de Universiteit van Hannover, vinden dat koopziekte formeel als psychische aandoening moet worden erkend, omdat het een verslaving is, net als gokverslaving. Ze stellen "compulsive buying disorder" (CBD) als naam voor de aandoening voor.
Volgens deskundigen hebben koopzieke mensen een laag zelfbeeld. Door te winkelen en mooie spullen te kopen, raken ze dat dan even kwijt. In een economie die draait op impulsaankopen, waar in het rood gaan niet langer taboe is, lijkt de koopziekte aan een opmars toe.
We moeten allemaal een hoge opleiding volgen, veel geld verdienen, ons uiterlijk moet perfect zijn, we moeten de nieuwste hightech snufjes bezitten, enz. Anders tellen we niet meer mee. Gevolgen? Denk maar aan bv. anorexia, koopziektes, enorme stress omdat men niet aan de verwachtingen van de maatschappij kan voldoen.
Koopziekte is een fenomeen dat hoofdzakelijk (80 tot 90 procent) vrouwen overkomt. De koopzieke of shopaholic kan erg ver gaan in haar koopgedrag. Een kast vol jurkjes bijvoorbeeld, waarvan de helft er na verloop van tijd gewoon weer uitgaat (met het prijskaartje er nog aan). Mannen met veertien gsm's of werkmaterieel om een heel bouwbedrijf mee uit te rusten, vrouwen met te veel ongedragen schoenen in hun gangkast.
Acht procent van de Belgen heeft last van onionomie, oftewel de koopziekte. Drie op vier van de verslaafden is een jonge vrouw. Bovendien heeft het online shoppen een nieuw verschijnsel in het leven geroepen 'de online shopaholic'.
Mevrouw Sloof en Mevrouw Modern toonden het in de jaren vijftig overtuigend aan: de weg naar het geluk lag niet meer in werk of geloof, maar in kopen en consumeren. Zo werd de consument verleid tot de aanschaf van nieuw; nieuwe strijkijzers, nieuwe wasmachines, radio's, auto's... De geschiedenis van de koopziekte. Packaging the New: Design and the American Consumer 1925-1975, t/m 14. aug in het Cooper-Hewitt National Design Museum, 2 E. 91st St., New York, Di 10-21u, wo-za 10-17u, zo 12-17u.
Adenyl Cyclase werkt in feite contra-productief voor wie zijn gedrag veranderen wil. Wie b.v. verlangt naar meer energie zal verlangen naar Dopamine-bevorderende voeding en activiteiten. Als dan het Dopaminegehalte omhoog gaat zorgt Adenyl Cyclase, dat de efficiëntie van de verhoogde hoeveelheid Dopamine zo ver teruggeschroefd wordt, dat de oorspronkelijke, lagere uitwerking ontstaat. Het gevolg kan zijn dat zo iemand naar nog meer Dopamine-bevorderende voeding en activiteiten gaat verlangen enzovoort. ADD-ers kanaliseren soms dit effect door "riskant" geachte aktiviteiten als motorrijden, parachutespringen en bergbeklimmen, soms ook door gokverslaving en koopziekte om op die manier een teveel aan Dopamine kwijt te raken.
Combinatiemogelijkheden
als subject bij een werkwoord
- heersen
- losbreken
- ontstaan
De koopziekte die heerst in de Chinese Super League baart Arsenal-manager Arsène Wenger zorgen. De Fransman bewaart de kalmte nu zijn ploeg steeds verder achterop raakt in de titelrace, maar luidt de noodklok over de mega-transfers naar de Aziatische volksrepubliek.
Door de oorlog liet de marvelous world of tomorrow even op zich wachten, maar daarna brak de koopziekte pas goed los ('The U.S. on a shopping spree'). Op een foto uit 1952 maakt een huisvrouw een vreugdesprong temidden van een onafzienbare hoeveelheid spullen: ijskast, stofzuiger, straalkachel, blik verf, tv, pak koekjes, theeservies, tikmachine, sigaretten, radio, een six-pack Cola, wasmachine, ad nauseam.
Volgens de een ontstaat koopziekte vanuit een psychologisch probleem, dat met psychotherapie verholpen moet worden. Anderen schrijven pillen voor die het roesgevoel wegnemen dat bij het winkelen ontstaat.
als object bij een werkwoord
- koopziekte behandelen
- koopziekte binnen de perken houden
- zijn koopziekte overwinnen
- de koopziekte te pakken hebben
Verslavingskliniek Brijder behandelt koopziekte wél, maar kan naar eigen zeggen door gebrek aan onderzoek naar de onderliggende mechanismen geen toegespitste behandeling bieden aan koopverslaafden. "Koopverslaafden zijn bij ons welkom, maar we behandelen koopverslaving noodgedwongen hetzelfde als elke andere verslaving."
Koopziekte kan behandeld worden. Bepaalde antidepressiva kunnen op dwangmatig gedrag een positieve uitwerking hebben. Veel mensen vinden medicijnen niet de oplossing en vinden juist dat je naar een psycholoog moet gaan.
Hou jij ook aan het eind van je geld een stukje maand over? Wees gerust, daarin ben je niet alleen. Helemaal nu het voorjaar aanbreekt, brandt het geld waarschijnlijk in je tas om te investeren in een nieuwe voorjaarscollectie. Libelle heeft tips voor je op rij gezet om je koopziekte enigszins binnen de perken te houden.
Het belangrijkste is dat ik mijn koopziekte heb overwonnen. Veel spullen kopen is één van de minst duurzame hobby's die je kan hebben. Járen geleden was het mijn lievelingshobby om de H&M en Douglas leeg te kopen.
PSV heeft de koopziekte weer te pakken, zal me niets verbazen als ze nog bij Groningen/Nijland aankloppen voor V Dijk deze maand.
met adjectief ervoor
- platte koopziekte
Het is opvallend dat Schippers in De vermiste kindertekening zowel schrijft over een kunstenaar als Cornell, die soms jarenlang op zoek was naar die paar dingen waar hij dan zijn kijkdozen mee maakte, als over iemand als Warhol, die zijn huis volstouwde met de grootste prullaria. [...]. "Bij Warhol zat er een nogal platte koopziekte achter. Het is toch ontzettend leuk én ontroerend dat hij zijn huis volpropte met van die doorgeflipte 19de-eeuwse schilderijen. En dat voor een man die lang alleen maar op popart werd vastgepind."
met voorzetselgroep
Voorzetsel: van
- de koopziekte van aanstaande ouders
- de koopziekte van PSV
- de koopziekte van het publiek
- de koopziektes van de rijke teams
- de koopziekte van iemands vrouw
Het is natuurlijk best lastig te bepalen wat je moet kopen voordat de baby er is. Er zijn zoveel leuke en mooie producten op de markt! Babyzaken spelen daarnaast natuurlijk met hun marketing handig in op de koopziekte van aanstaande ouders.
Ajax en Feyenoord vormden even een coalitie om de koopziekte van PSV te kapittelen.
De drukte en koopziekte van het publiek hebben soms grote gevolgen. Zo zijn er sinds 2006 in verschillende landen tien doden en meer dan 100 gewonden gevallen tijdens het Black Friday shoppen, met verschillende oorzaken.
Jammer dat de voetbalwereld de dupe wordt van de koopziektes van de rijke teams (Chelsea, Man C). Zo wordt het nooit spannend meer in de voetbalwereld.
Craig, haar man, vindt de koopziekte van zijn vrouw minder fraai: "Het is vreselijk. Ze koopt met mijn kaart. Dit moet stoppen want sinds de geboorte van ons zoontje is al het geld welkom."
in voorzetselgroep
- aan koopziekten lijden
- lijders aan koopziekte
Als Amerikaanse cijfers van toepassing zijn op Nederland, lijdt bijna een miljoen Nederlanders aan koopziekte. Toch is hier nauwelijks aandacht voor. Creditcards en postorderbedrijven maken het de verslaafde wel heel eenvoudig...
Geld kan op zich wel gelukkig maken, helaas lijden veel echte rijken aan koopziekten; die 'kopen' hun (psychische?) problemen weg... tijdelijk!
De lijders aan de koopziekte voelen zich vaak depressief en kopen dan grote hoeveelheden kleren, make-up, schoenen en juwelen. Zij voelen zich vervolgens zo schuldig, dat alleen een nieuwe gang naar de winkels hen op kan fleuren.
- een medicijn tegen koopziekte
Een farmaceutisch bedrijf test nu een medicijn tegen koopziekte. Het gaat om een antidepressivum, verwant aan Prozac. Het middel versterkt de aanmaak van serotonine, een stof in de hersenen die de stemming van personen beïnvloedt.
- iemand behoeden voor koopziekte
Om haar dochters te behoeden voor koopziekte beslist Lisa de hulp in te roepen van een psycholoog. Die moet haar van haar verslaving afhelpen.
met bezittelijk voornaamwoord
- mijn koopziekte
- je koopziekte
- zijn koopziekte
- onze koopziekte
- hun koopziekte
Het belangrijkste is dat ik mijn koopziekte heb overwonnen. Veel spullen kopen is één van de minst duurzame hobby's die je kan hebben. Járen geleden was het mijn lievelingshobby om de H&M en Douglas leeg te kopen.
Hou jij ook aan het eind van je geld een stukje maand over? Wees gerust, daarin ben je niet alleen. Helemaal nu het voorjaar aanbreekt, brandt het geld waarschijnlijk in je tas om te investeren in een nieuwe voorjaarscollectie. Libelle heeft tips voor je op rij gezet om je koopziekte enigszins binnen de perken te houden.
Geen onzekerheid blijft onbenoemd: hij beschimpt zijn narcisme, walgt van zijn koopziekte en is er tot zijn ontsteltenis achter gekomen dat hij helemaal niet bijzonder is.
Terwijl de temperaturen blijven stijgen, neemt ook onze koopziekte ernstige vormen aan. Strandjurkje hier, slippertjes daar - toffe summer items heb je nooit genoeg.
De Nederlandse psychotherapeute Carien Karsten heeft zich gespecialiseerd in koopziekte. Ze schreef er een boek over en geeft nu cursussen om mensen van hun koopziekte af te helpen.
met ander, nevengeschikt substantief
- koopziekte of koopverslaving
- koopziekte of verzameldrang
Er zijn veel termen die gebruikt worden voor de aandoening koopziekte. De officiële term voor koopziekte of koopverslaving is oniomanie. Hier volgen enkele termen: shopaholisme, compulsive buying, koopdwang, ongecontroleerd koopgedrag, koopobsessie.
Bij alleenstaande ernstige zieken of invaliden, mensen met ADHD, en ook bij patiënten met psychiatrische stoornissen zoals depressie of schizofrenie, wil het nog weleens uit de hand lopen met de bende in huis. Verder zijn dwangstoornissen als koopziekte of verzameldrang er ook vaak oorzaak van dat een huis uitpuilt van de rommel.