krent


krent 1.0

gedroogde, pitloze blauwe druif van een druivenras met kleine vruchten

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een krent…

is een vrucht; is een zaak

  • [Afmeting] wordt gemaakt van kleine, pitloze druifjes
  • [Kleur] is bruin tot bijna zwart van kleur
  • [Smaak] is zoet, maar smaakt wel iets zuurder dan een rozijn
  • [Uiterlijk] ziet er in gedroogde toestand verschrompeld uit
  • [Soort] is de gedroogde vrucht van een druivenras dat kleine vruchten geeft, met name de vitis vinifera corinthiaca
  • [Plaats van herkomst] wordt geïmporteerd uit Zuid-Europa, Californië, Australië en het Nabije Oosten
  • [Behandeling of bewerking] is een gedroogde, pitloze druif
  • [Gebruikswijze] wordt vaak verwerkt in krentenbrood, cake en gebak
  • [Gelijkenis] lijkt op een rozijn
  • [Onderscheid of tegenstelling] onderscheidt zich van de rozijn in omvang en kleur; rozijnen zijn grotere gedroogde druiven van een ander druivenras en zijn doorgaans lichter van kleur

Algemene voorbeelden


Het hele heelal zet uit zoals de krenten in een krentenbrood dat in de oven zit. Het brood zet uit en de krenten zetten mee alle kanten uit. Zo is dat ook het geval in het heelal.

http://www.human.nl/constandse/lezingen/index.htm,

De maaltijd achteraf was in haar geest, bood naast de broodjes met ham en kaas een brede keur aan geglazuurde en gevulde koeken, alom suiker en gekonfijte kersen en chocola en krenten en pudding.

http://www.brakkehond.be/60/note1.html

"Doet jouw moeder ook zo weinig krenten in de oliebollen?"

Requiem voor een vriend, J.J. Voskuil,

Combinatiemogelijkheden


met ander, nevengeschikt substantief


  • krenten en rozijnen
  • rozijnen, krenten en sukade

Pasen kan je ook niet loskoppelen van de traditionele paasboom - een versierde bundel snoeihout - en het paasbrood met krenten en rozijnen.

http://www.gva.be/dossiers/-p/pasen/paasalfabet.asp

's Winters bakte moeder twee kerstbroden van meer dan een meter elk. Die maakte ze zelf helemaal klaar: rozijnen, krenten en sukade erin en heel wat eieren.

Nathalie, Ger Verrips,

Krentenwegge. Wie in het oosten van het land te gast is, wordt vaak onthaald met zo'n langwerpige snede vers brood, rijkelijk gevuld met krenten en rozijnen en besmeerd met roomboter.

http://www.brood.net/gesc_00.cfm

Vaste verbindingen


Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Etymologie


Benoemingsmotief Krent is een verkorting van raisin de Corinthe, genoemd naar de Griekse stad Korinthe.

krent 1.1

het beste van iets

Algemene voorbeelden


Krenten uit het pocketaanbod zijn De markiezin, een roman uit 1988 van Charlotte Mutsaers [...], De gelukkige zomer van mevrouw Forbes, twaalf "zwerfverhalen" van Gabriël García Márquez [...] en Wat doe je met me, Tijd?, een bloemlezing uit de poëzie van Hans Warren, samengesteld en ingeleid door Tom Lanoye.

De Standaard,

Vaste verbindingen


krent 2.0

afbeelding

Bron: Evanherk
( CC BY-SA 3.0 )

geel, doorzichtig korstje dat in groepjes voorkomt als huiduitslag bij de aandoening impetigo, ook krentenbaard of kindzeer genoemd

Betekenisbetrekking


metafoor
Betrokken betekenissen 1.0 : 2.0

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een krent…

is een korst; is een aandoening

  • [Uiterlijk] is eerst een rode vlek of bult, dan een blaasje en na het openspringen en uitdrogen een gelige of bruine korst; vormt vaak reeksen, vandaar de benaming krentenbaard voor de aandoening
  • [Overdraagbaarheid] is besmettelijk
  • [Behandeling of bewerking] kan behandeld worden met een crème of zalf met antibiotica en met een zinkzalf om de jeuk te verminderen
  • [Ondervinder] komt vaak voor bij kinderen; komt ook wel voor bij volwassenen
  • [Lichaamsdeel] komt heel vaak voor rond de mond, de kin en elders in het aangezicht, maar kan ook op andere lichaamsdelen voorkomen
  • [Oorzaak, reden of aanleiding] ontstaat door een bacteriële infectie met stafylokokken of streptokokken
  • [Symptoom] kan gepaard gaan met jeuk

Algemene voorbeelden


Waar komt de naam krentenbaard vandaan? Het blaasje barst open, er komt vocht uit waardoor een gele korst (krent) ontstaat. Doordat de blaasjes zich uitbreiden, ontstaat er een 'baard van krenten'. De infectie zit meestal in het gezicht rond de mond of neus.

http://www.gezondheid-afvallen-dieet.nl/krentenbaard/

Toen ik haar gezicht weer eens wat afbette begon ze opeens over een schoolreisje dat ze vroeger als kind had meegemaakt. Ze moest toen krenten rond haar mond hebben gehad en onder de zinkzalf hebben gezeten. 'Allemaal grote witte plekken in mijn gezicht... En toen hebben een paar jongens mijn schoenen verstopt. Maar dat vertelden ze mij niet!' haalde ze, bijna weer jammerend, op.

Nathalie, Ger Verrips,

Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


krent 3.0

(informeel; schertsend; (vooral) gesproken taal)

achterwerk waarop men zit; zitvlak

Betekenisbetrekking


metafoor
Betrokken betekenissen 1.0 : 3.0

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een krent…

is een lichaamsdeel; is een deel; is een zaak

      Combinatiemogelijkheden


      met adjectief ervoor


      • zijn luie krent

      Voor wie eens niet met zijn luie krent aan een zwembad wil liggen bakken, een uitdagend alternatief voor een actieve vakantie.

      De Standaard,

      Vaste verbindingen


      op zijn luie krent zitten; op zijn krent zitten

      1. blijven zitten en niets doen

        Ze worden niet opgeleid om straks op hun luie krent in een kazerne te gaan zitten klaverjassen.

        Meppeler Courant,

        Er bestaat een groot misverstand over Florida. Met name dat het niet meer is dan een bestemming voor de massatoerist die onder een palmboom op zijn krent wil zitten en vermaak zoekt in kitscherige pretparken.

        De Standaard,

      Woordfamilie


      Als deel van een afleiding


      krent 4.0

      afbeelding

      Bron: https://lh3.googleusercontent.com/-rM5ysSqpkxs/U9DoAcEJoBI/AAAAAAAAMjA/LsWYSPekkAM/s720/krent_4.0_a.jpg
      ( CC BY-SA 3.0 )

      afbeelding

      Bron: Rasbak
      ( CC BY-SA 3.0 )

      heester uit de rozenfamilie, met witte bloempjes in het voorjaar en paarsrode eetbare besjes in de zomer; krentenboompje (Amelanchier)
      Men onderscheidt verschillende soorten.

      Semagram (extra betekenisinformatie)


      Een krent…

      is een heester; is een plant

      • [Afmeting] wordt twee tot vier meter hoog
      • [Uiterlijk] heeft witte bloesems en paarsrode bessen
      • [Plaats] komt in Nederland en België voor; komt in Nederland vaak in Drenthe voor
      • [Tijd] bloeit van april tot mei
      • [Producent] heeft paarsrode vruchten die eetbaar zijn voor mensen en dieren

      Wetenschappelijke naam: Amelanchier

      Rijk Plantae; Planten
      Stam Embryophyta; Landplanten
      Klasse Spermatopsida; Zaadplanten
      Orde Rosales
      Familie Rosaceae; Rozenfamilie
      Geslacht Amelanchier

      Algemene voorbeelden


      'Er is landelijk ontdekt dat de krent een hele mooie struik is om in singels en parken te verwerken. In het voorjaar geeft de krent bloesem, in de zomer mooie rode bessen en in de herfst is de krent heel decoratief door de mooie manier waarop het blad verkleurt', legt de hovenier uit Dwingeloo uit.

      Meppeler Courant,

      De krent bleek hier zo goed te groeien dat de bossen in de verre omgeving nu vol staan met deze boom. Vooral de spreeuwen zijn verzot op de rijpe vruchten en zij zorgden voor de verspreiding van de krent.

      Meppeler Courant,

      De krent stond ook in 1975 sterk in de belangstelling. De jonge krentestruiken werden toen door kweker Frens Waninge uit Ruinen op grote schaal geëxporteerd naar Scandinavië, om daar te worden geplant op hellingen van de bergen.

      Meppeler Courant,

      Vaste verbindingen


      Drentse krent

      1. soort krentenboompje die veel in Drenthe voorkomt; Drents krentenboompje (Amelanchier laevis)

        'Het gaat om de pitjes in de rijpe vrucht. Misschien dat er uit 1000 krenten uiteindelijk 50 boompjes zullen groeien', verklaart Warnders de grote vraag naar de 'Drentse Krent'.

        Meppeler Courant,

      Woordfamilie


      Als deel van een afleiding


      Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


      krent 5.0

      (informeel; pejoratief)

      iemand die gierig, krenterig is; gierigaard

      Semagram (extra betekenisinformatie)


      Een krent…

      is een persoon

          Hoofdsemagram: vrek


          Algemene voorbeelden


          Gelukkig was 'de krent' dood, dacht ze met een zeker leedvermaak. Hij had haar nooit iets gegund. Het geld dat hij uitgaf, diende alleen om zijn status te vergulden, zij had er nooit enig plezier aan beleefd.

          De vijfde macht, Pieter Aspe,

          Zijn vader noemde hem onlangs voor driekwart een Nederlander en voor een kwart een Catalaan. "Een zuiniger iemand kan moeilijk geboren worden, want Nederlanders zijn krenten en Catalanen zijn nog erger", grapte senior.

          NRC,

          'Niet zo zuinig op de vodka,' zei Guggenheimer, 'of denk je dat ik vodka voor je insla om 'm niet zelf op te drinken? Uitvreterig stuk krent dat je daar staat.'

          Uitgeverij Guggenheimer, Herman Brusselmans,

          Woordfamilie


          Als deel van een afleiding