krent 1.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een krent…
is een vrucht; is een zaak
- [Afmeting] wordt gemaakt van kleine, pitloze druifjes
- [Kleur] is bruin tot bijna zwart van kleur
- [Smaak] is zoet, maar smaakt wel iets zuurder dan een rozijn
- [Uiterlijk] ziet er in gedroogde toestand verschrompeld uit
- [Soort] is de gedroogde vrucht van een druivenras dat kleine vruchten geeft, met name de vitis vinifera corinthiaca
- [Plaats van herkomst] wordt geïmporteerd uit Zuid-Europa, Californië, Australië en het Nabije Oosten
- [Behandeling of bewerking] is een gedroogde, pitloze druif
- [Gebruikswijze] wordt vaak verwerkt in krentenbrood, cake en gebak
- [Gelijkenis] lijkt op een rozijn
- [Onderscheid of tegenstelling] onderscheidt zich van de rozijn in omvang en kleur; rozijnen zijn grotere gedroogde druiven van een ander druivenras en zijn doorgaans lichter van kleur
Algemene voorbeelden
Het hele heelal zet uit zoals de krenten in een krentenbrood dat in de oven zit. Het brood zet uit en de krenten zetten mee alle kanten uit. Zo is dat ook het geval in het heelal.
De maaltijd achteraf was in haar geest, bood naast de broodjes met ham en kaas een brede keur aan geglazuurde en gevulde koeken, alom suiker en gekonfijte kersen en chocola en krenten en pudding.
"Doet jouw moeder ook zo weinig krenten in de oliebollen?"
Combinatiemogelijkheden
met ander, nevengeschikt substantief
- krenten en rozijnen
- rozijnen, krenten en sukade
Pasen kan je ook niet loskoppelen van de traditionele paasboom - een versierde bundel snoeihout - en het paasbrood met krenten en rozijnen.
's Winters bakte moeder twee kerstbroden van meer dan een meter elk. Die maakte ze zelf helemaal klaar: rozijnen, krenten en sukade erin en heel wat eieren.
Krentenwegge. Wie in het oosten van het land te gast is, wordt vaak onthaald met zo'n langwerpige snede vers brood, rijkelijk gevuld met krenten en rozijnen en besmeerd met roomboter.
Vaste verbindingen
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Etymologie
Benoemingsmotief | Krent is een verkorting van raisin de Corinthe, genoemd naar de Griekse stad Korinthe. |
---|
krent 1.1
Algemene voorbeelden
Krenten uit het pocketaanbod zijn De markiezin, een roman uit 1988 van Charlotte Mutsaers [...], De gelukkige zomer van mevrouw Forbes, twaalf "zwerfverhalen" van Gabriël García Márquez [...] en Wat doe je met me, Tijd?, een bloemlezing uit de poëzie van Hans Warren, samengesteld en ingeleid door Tom Lanoye.
Vaste verbindingen
krent 2.0
Betekenisbetrekking
Betrokken betekenissen | 1.0 : 2.0 |
---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een krent…
is een korst; is een aandoening
- [Uiterlijk] is eerst een rode vlek of bult, dan een blaasje en na het openspringen en uitdrogen een gelige of bruine korst; vormt vaak reeksen, vandaar de benaming krentenbaard voor de aandoening
- [Overdraagbaarheid] is besmettelijk
- [Behandeling of bewerking] kan behandeld worden met een crème of zalf met antibiotica en met een zinkzalf om de jeuk te verminderen
- [Ondervinder] komt vaak voor bij kinderen; komt ook wel voor bij volwassenen
- [Lichaamsdeel] komt heel vaak voor rond de mond, de kin en elders in het aangezicht, maar kan ook op andere lichaamsdelen voorkomen
- [Oorzaak, reden of aanleiding] ontstaat door een bacteriële infectie met stafylokokken of streptokokken
- [Symptoom] kan gepaard gaan met jeuk
Algemene voorbeelden
Waar komt de naam krentenbaard vandaan? Het blaasje barst open, er komt vocht uit waardoor een gele korst (krent) ontstaat. Doordat de blaasjes zich uitbreiden, ontstaat er een 'baard van krenten'. De infectie zit meestal in het gezicht rond de mond of neus.
Toen ik haar gezicht weer eens wat afbette begon ze opeens over een schoolreisje dat ze vroeger als kind had meegemaakt. Ze moest toen krenten rond haar mond hebben gehad en onder de zinkzalf hebben gezeten. 'Allemaal grote witte plekken in mijn gezicht... En toen hebben een paar jongens mijn schoenen verstopt. Maar dat vertelden ze mij niet!' haalde ze, bijna weer jammerend, op.
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
krent 3.0
(informeel; schertsend; (vooral) gesproken taal)
Betekenisbetrekking
Betrokken betekenissen | 1.0 : 3.0 |
---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een krent…
is een lichaamsdeel; is een deel; is een zaak
Combinatiemogelijkheden
met adjectief ervoor
- zijn luie krent
Voor wie eens niet met zijn luie krent aan een zwembad wil liggen bakken, een uitdagend alternatief voor een actieve vakantie.
Vaste verbindingen
op zijn luie krent zitten; op zijn krent zitten
-
blijven zitten en niets doen
Ze worden niet opgeleid om straks op hun luie krent in een kazerne te gaan zitten klaverjassen.
Er bestaat een groot misverstand over Florida. Met name dat het niet meer is dan een bestemming voor de massatoerist die onder een palmboom op zijn krent wil zitten en vermaak zoekt in kitscherige pretparken.
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
krent 4.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een krent…
is een heester; is een plant
- [Afmeting] wordt twee tot vier meter hoog
- [Uiterlijk] heeft witte bloesems en paarsrode bessen
- [Plaats] komt in Nederland en België voor; komt in Nederland vaak in Drenthe voor
- [Tijd] bloeit van april tot mei
- [Producent] heeft paarsrode vruchten die eetbaar zijn voor mensen en dieren
Wetenschappelijke naam: Amelanchier
Rijk | Plantae; Planten |
---|---|
Stam | Embryophyta; Landplanten |
Klasse | Spermatopsida; Zaadplanten |
Orde | Rosales |
Familie | Rosaceae; Rozenfamilie |
Geslacht | Amelanchier |
Algemene voorbeelden
'Er is landelijk ontdekt dat de krent een hele mooie struik is om in singels en parken te verwerken. In het voorjaar geeft de krent bloesem, in de zomer mooie rode bessen en in de herfst is de krent heel decoratief door de mooie manier waarop het blad verkleurt', legt de hovenier uit Dwingeloo uit.
De krent bleek hier zo goed te groeien dat de bossen in de verre omgeving nu vol staan met deze boom. Vooral de spreeuwen zijn verzot op de rijpe vruchten en zij zorgden voor de verspreiding van de krent.
De krent stond ook in 1975 sterk in de belangstelling. De jonge krentestruiken werden toen door kweker Frens Waninge uit Ruinen op grote schaal geëxporteerd naar Scandinavië, om daar te worden geplant op hellingen van de bergen.
Vaste verbindingen
Drentse krent
-
soort krentenboompje die veel in Drenthe voorkomt; Drents krentenboompje (Amelanchier laevis)
'Het gaat om de pitjes in de rijpe vrucht. Misschien dat er uit 1000 krenten uiteindelijk 50 boompjes zullen groeien', verklaart Warnders de grote vraag naar de 'Drentse Krent'.
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
krent 5.0
(informeel; pejoratief)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een krent…
is een persoon
Algemene voorbeelden
Gelukkig was 'de krent' dood, dacht ze met een zeker leedvermaak. Hij had haar nooit iets gegund. Het geld dat hij uitgaf, diende alleen om zijn status te vergulden, zij had er nooit enig plezier aan beleefd.
Zijn vader noemde hem onlangs voor driekwart een Nederlander en voor een kwart een Catalaan. "Een zuiniger iemand kan moeilijk geboren worden, want Nederlanders zijn krenten en Catalanen zijn nog erger", grapte senior.
'Niet zo zuinig op de vodka,' zei Guggenheimer, 'of denk je dat ik vodka voor je insla om 'm niet zelf op te drinken? Uitvreterig stuk krent dat je daar staat.'