lever


lever 1.0

afbeelding

Bron: Suseno
( Publiek domein )

roodbruin orgaan rechtsboven in de buikholte bij mensen en gewervelde dieren, dat onder andere gal voortbrengt en verder in de stofwisseling van het organisme een zeer veelzijdige en belangrijke rol speelt

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een lever…

is een orgaan; is een lichaamsdeel; is een zaak

  • [Afmeting] is een groot orgaan
  • [Kleur] heeft een bruinrode kleur
  • [Uiterlijk] heeft een afgeplatte onderzijde en een gewelfde bovenzijde; is opgebouwd uit een linkerkwab en een rechterkwab en beide kwabben bestaan samen uit acht segmenten
  • [Functie] heeft vele onmisbare functies, waaronder vele taken in de stofwisseling van eiwitten, koolhydraten en vetten
  • [Plaats] ligt rechtsboven in de buikholte, naast de maag
  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] heeft een groot herstellend vermogen en een grote reservecapaciteit
  • [Werking of functionering] bewerkt voedingsstoffen en zet deze om in bouwstoffen of in energie; heeft ook een ontgiftende werking: schadelijke stoffen die ons lichaam binnenkomen, worden door de lever onschadelijk gemaakt en afgevoerd met de urine of ontlasting; produceert galvloeistof (gal), die nodig is voor een goede vertering van vetten; zorgt ook voor opslag van bepaalde stoffen, bijvoorbeeld ijzer en vitamines
  • [Belang] is een belangrijk orgaan; is een vitaal orgaan

Algemene voorbeelden


Normaal worden er rode bloedlichaampjes afgebroken en ook weer aangemaakt. Dat gebeurt voortdurend in de lever, de milt en het beenmerg [...]. Een andere taak van de lever is het zuiveren van het bloed van stoffen die schadelijk zijn voor het lichaam.

http://www.absmid.demon.nl/mainpage.htm

Normaal gesproken verzamelt de galblaas per dag een liter gal, afkomstig uit de lever. Die gal zet brokken vet om in kleine druppeltjes in de twaalfvingerige darm.

http://www.andersbeterworden.nl/bibliotheek/inhoud/Galstenen.htm

Als gezonde mensen wat meer cholesterol in hun voeding krijgen dan ze gewend zijn, wordt er in de lever wat minder aangemaakt dan gebruikelijk. Als de consumptie van cholesterolbevattende voedingsmiddelen verminderd wordt, gaat de lever meer cholesterol aanmaken. Zo blijft er een gezond evenwicht gehandhaafd.

http://www.blijmeteenei.nl/

De lever is het belangrijkste orgaan dat de circulerende cholesterol- en lipidenspiegels reguleert, d.w.z. door middel van de biosynthese en klaring van cholesterol, lipoproteïnen en galzuren.

http://www.health.tno.nl/homepage_pg.html

Het lichaam maakt via de lever ook cholesterol aan uit verzadigde vetzuren.

http://www.couvert.nl/techniek/fr_braden.htm

Ernstige vormen van hepatitis kunnen nare gevolgen hebben. De lever kan het opgeven, waardoor de patiënt in coma raakt en vervolgens in acuut levensgevaar.

NRC,

Haar lever was kapot en haar longen zaten vol teer.

De vijfde macht, Pieter Aspe,

Combinatiemogelijkheden


als object bij een werkwoord


  • de lever aantasten

Het opsnuiven van lijm en verfverdunner in het bijzonder kan nierafwijkingen met zich meebrengen, terwijl de oplosmiddelen tolueen en trichloorethyleen de lever kunnen aantasten.

http://nl.psychiatrie.be/bgdisplay.jhtml?itemname=nonprofbacksub029,

met adjectief ervoor


  • een gezonde lever
  • een menselijke lever
  • een zieke lever

In de kunstlever, die zich buiten het menselijk lichaam bevindt, wordt het bloed van de patient gezuiverd door levercellen van varkens. De dierlijke cellen nemen zo de funkties van de zieke menselijke lever over, in afwachting van een levertransplantatie.

De Standaard,

De mate waarin de erfelijke informatie van het DNA, vastgelegd in de bekende wenteltrap, wordt afgelezen tot RNA kunnen we op verschillende manieren bepalen. Dat kan voor individuele genen maar ook in een zeer grootschalige vorm met behulp van microarrays. Deze techniek maakt het mogelijk om de RNA gehaltes van een zeer groot aantal genen, weergegeven door de rode en groene stipjes op deze dia, voor verschillende situaties met elkaar te vergelijken. Deze techniek kan bijvoorbeeld worden gebruikt voor vergelijking van gezonde en zieke levers, om zo te beoordelen welke genen in meerdere of juist in mindere mate worden afgelezen bij die bepaalde leverziekte.

http://home.wanadoo.nl/vincent.bloks/web-files_Oratie/onder.html,

met adjectivisch voltooid deelwoord


  • een vergrote lever

De eerste vorm van congenitale syfillis omvat de symptomen die bij de geboorte aanwezig zijn of in het eerste levensjaar ontstaan: huidafwijkingen, rhinitis, tekenen van algemene infectie (vergrote lever, pneumonie, meningitis).

http://www.gezondheid.be/index.cfm?fuseaction=art_id=277

met ander, nevengeschikt substantief


  • lever en darmen
  • lever en longen
  • lever en milt
  • lever en nieren
  • nieren, hart, longen, lever en alvleesklier
  • lever, hart en longen

Je hart pompt bloed rond, je hebt een maag en nieren, een lever en darmen.

http://www.bop.vgc.be/didmat/gvo/vobinho.html

Hij zou aan diabetes lijden en problemen hebben met lever en longen.

NRC,

Steken ter hoogte van de zij (lever en milt) tijdens een inspanning vormen een vervelend probleem.

http://home.tiscali.be/mardejonghe/body/vragen.htm

Leptospirose lijkt op geelzucht. Lever en nieren van de patiënt functioneren niet meer en er hopen zich allerlei schadelijke stoffen op, waardoor het slachtoffer uiteindelijk overlijdt.

NRC,

De discussie gaat met name over de donatie van organen in engere zin: nieren, hart, longen, lever en alvleesklier.

NRC,

Vitale organen: hart, nieren, lever, longen en alvleesklier.

http://www.donorvoorlichting.nl/

Men kan vanaf ongeveer nul jaar al donor zijn van bijvoorbeeld lever, hart en longen.

NRC,

Vaste verbindingen


Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als deel van een afleiding


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


lever 1.1

lever van een dier gebruikt als voedsel

Algemene voorbeelden


Kippenlevers op z'n Frans: 750 gram kippenlevers, 2 sjalotjes, 2 eetlepels kappers, 1 wijnglas Monbazillac, 50 gram boter, zout, peper. Maak de levers schoon en was ze.

NRC,

De lever wordt in plakken van 25 gram en 40 gram gesneden, gegarneerd met o.a. truffel, aspergepunten, morilles, vijgen of druiven, in plastic bakjes verpakt en vervolgens gesealed.

NRC,

Combinatiemogelijkheden


met adjectief ervoor


  • een dierlijke lever
  • een vette lever

Het eten van lever in het begin van de zwangerschap vergroot sterk de kans op aangeboren afwijkingen [...]. Onderzoek afgelopen november bracht aan het licht dat het nuttigen van een kleine hoeveelheid lever zeer ernstige gevolgen kan hebben. Dit komt door het verhoogde vitamine A-gehalte in dierlijke levers.

De Standaard,

Ganzen worden buitenproportionele hoeveelheden voedsel "letterlijk" in de strot geduwd alleen omdat mensen die vette lever (dat klinkt prozaïscher dan foie gras, niet?) zo lekker vinden.

http://www.gaia.be/nl/column/kraes.html,

Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


lever 1.2

vlees van de lever van geslachte dieren

Betekenisbetrekking


metonymie
Betrokken betekenissen 1.0 : 1.2

Algemene voorbeelden


Foliumzuur zit onder meer in bladgroenten, fruit, aardappelen, brood en lever.

News.nl,

Hij was snel afgestapt van lever en nier. Varkensvlees, vers varkensvlees, zo van de slager, was veel beter, had hij ontdekt.

En zondags een stukje vlees, Frank Herzen,

Vermeng de stukjes lever in een kop met de sjalot en het ei en voeg er naar behoefte het bakvet van de levertjes aan toe, tot een smeuïg mengsel is verkregen.

NRC,

Postelein vormt een uitstekende kombinatie met riblappen, klapstuk, lever en niertjes.

http://www.degroentenman.nl/

Het eten van lever in het begin van de zwangerschap vergroot sterk de kans op aangeboren afwijkingen.

De Standaard,

Combinatiemogelijkheden


met adjectivisch voltooid deelwoord


  • gebakken lever
  • gehakte lever

Rond de kolonel en de vaandrig staat een kring; in de hoek waar de piano staat, wordt gedanst en plateaus met dranken en in reepjes spek gebakken lever zweven aan boven hun hoofden.

Weerloos, Jan Siebelink,

Koude gehakte lever is een bekende voorspijs in joodse kringen.

NRC,

met ander, nevengeschikt substantief


  • lever en nieren

Orgaanvlees dat voor menselijke consumptie geschikt is (zoals lever, nieren, hart, tong, hersenen), heet slachtafval. Lever en nieren zijn erg rijk aan ijzer.

http://www.ecoline.org/verde/publicaties/50vragen/index.shtml,

Woordfamilie


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen