mol


A - dier

mol 1.0

afbeelding

Bron: Didier Descouens
( CC BY-SA 3.0 )

afbeelding

Bron: Stefan Didam
( CC BY-SA 3.0 )

onder de grond levend, bijna blind zoogdier met een zachte zwarte vacht, graafpoten en een spitse roze snuit; Talpa europaea

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een mol…

is een zoogdier; is een dier

  • [Afmeting] is een klein zoogdier; is ongeveer 11 tot 16 cm lang
  • [Geluid] piept, blaast; maakt een piepend of blazend geluid
  • [Gevoelsindruk] heeft een fluweelzachte vacht
  • [Kleur] heeft een zwarte vacht; heeft een roze snuit
  • [Bouw] is gewerveld; heeft vier poten
  • [Deel] heeft naar buiten gerichte voorpoten die ontwikkeld zijn tot graafpoten; heeft een spitse snuit en slecht ontwikkelde ogen
  • [Voortplanting] brengt de jongen levend ter wereld
  • [Plaats] leeft vrijwel permanent onder de grond in gangen; komt af en toe omhoog, bijvoorbeeld om nestmateriaal te verzamelen
  • [Woongebied] komt in Europa voor in gebieden waar de grond geschikt is om in te graven
  • [Leeftijd] kan 7 jaar oud worden, maar wordt gemiddeld 3 jaar
  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is bijna blind; heeft wel gevoelige snorharen en heeft een zeer goede tastzin; heeft een goed gehoor
  • [Behandeling of bewerking] wordt door de mens bejaagd, omdat hij overlast kan veroorzaken of voor zijn pels
  • [Gedrag] is een vleeseter; graaft gangen onder de grond en maakt molshopen; leeft solitair en leeft alleen in de paartijd in paartjes; is zowel overdag als 's nachts actief
  • [Waardering] wordt niet altijd graag gezien, omdat hij gangen en gaten graaft in grasvelden en omdat hij molshopen maakt

Wetenschappelijke naam: Talpa europaea

Rijk Animalia; Dieren
Stam Chordata; Chordadieren
Klasse Mammalia; Zoogdieren
Orde Eulipotyphla; Insecteneters
Familie Talpidae; Mollen
Geslacht Talpa
Soort Talpa europaea

Algemene voorbeelden


Nu weet iedereen dat een uil die 's nachts niet ziet ondervoed raakt. Immers hij moet leven van de jacht op ratten, muizen, mollen en ander ongedierte dat overdag niet buiten komt.

De Standaard,

Mollen wroeten [...] en zetten hun hopen op hoger gelegen grond, daarmee te kennen gevend dat regen in aantocht is.

Meppeler Courant,

Iedereen heeft vroeg of laat wel eens last van een mol in zijn tuin. Vooral een molshoop in je grasperkje kan zeer vervelend zijn. Mollen hebben zo echter ook hun voordelen: ze eten voornamelijk parasieten, insecten, wormen enz. en hun gangen dragen bij tot verluchting en drainage van vochtige gronden.

http://www.ecoline.org/verde/publicaties/stopdeplaag/index.shtml

Kleine zoogdieren zoals de mol, de veldmuis en de spitsmuis wroeten in de bodem en helpen eveneens bij het verluchten, ze vermengen daarbij humus met aarde.

http://www.pienternet.be/lessen/pime/bodem/bijl2.html

'Nee,' zei Simon, 'dat was 't hem nou juist, die mol kwam niet meer terug, en toen had mijn vader, die zo graag van die mol af had gewild, maar die te teergevoelig was om hem dood te slaan, enorm de schurft in.'

Het woeden der gehele wereld, Maarten 't Hart,

Combinatiemogelijkheden


als object bij een werkwoord


  • een mol vangen
  • mollen vangen

Kasper had een mol gevangen met een molleklem.

Vriendschappen, Jochen Arsleven,

Vaste verbindingen


Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


mol 2.0

iemand die infiltreert in een bepaald milieu of in een organisatie om van binnen uit informatie aan zijn opdrachtgever buiten het milieu of de organisatie door te geven; infiltrant; spion

Betekenisbetrekking


metafoor
Betrokken betekenissen 1.0 : 2.0

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een mol…

is een persoon

      Algemene voorbeelden


      Voor de mea culpa's van de CIA zijn de redenen legio. Dat ze tien jaar lang een "mol", Aldrich Ames, hadden gekoesterd aan de top van hun organisatie zal waarschijnlijk hun sterkste misser blijven.

      De Standaard,

      Ik doe ook bedrijfsspionage: weet je dat het daar exact de Koude Oorlog is? Jonge technici die als mol slapend in een ander bedrijf worden ingebracht en pas na vijf jaar, als ze alles van de interne gang van zaken weten, worden gewekt.

      Dovemansoren, Rinus Ferdinandusse,

      Die lange aanloop had Forsyth nodig om omstandig verslag te doen van het slim opgezette spionagenetwerk dat Monk had uitgebouwd, én van de wijze waarop één mol binnen de CIA door zijn verraad het hele systeem ontwrichtte.

      De Standaard,

      Woordfamilie


      Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


      mol 3.0

      iemand die sterk bijziend is; iemand die slecht ziet

      Betekenisbetrekking


      metafoor
      Betrokken betekenissen 1.0 : 3.0

      Semagram (extra betekenisinformatie)


      Een mol…

      is een persoon

          Algemene voorbeelden


          Zülle, de mol, duikt over de rand, ploft meters diep in een boomkruin. Verdwaasd, ontzetting in de ogen. De Zwitser klautert naar boven. De fiets op, achtervolgen. Nauwelijks terug bij de elite en wéér plat.

          De Standaard,

          Combinatiemogelijkheden


          met adjectief ervoor


          • een bijziende mol
          • een blinde mol

          Ook loopspelletjes waren een fiasco. Constant waren zijn gedachten bezig om toch maar nergens tegen aan te botsen, waardoor hij geen snelheid kon maken. Soms viel hij ook. Hij werd altijd als laatste gekozen. Op de lagere school had hij de spottende bijnaam 'de blinde mol'.

          http://home.kpn.nl/belangenbehartiging/achtergebleven_laserstralen.htm

          Aan die persoonsverwisseling mocht ik niet zulke vergaande conclusies verbinden, daar was het nog veel te vroeg voor, en daarbij kwam dat de vrouw van Edersheim alles ontkend had en haar man voor een bijziende mol had uitgemaakt.

          Het woeden der gehele wereld, Maarten 't Hart,

          mol 4.0

          grote boormachine voor het boren van tunnels

          Betekenisbetrekking


          metafoor
          Betrokken betekenissen 1.0 : 4.0

          Semagram (extra betekenisinformatie)


          Een mol…

          is een machine; is een voorwerp

              Algemene voorbeelden


              Eindbestemming is een boormachine, die hard zijn best doet om de laatste meters zand onder Zuid-Beveland weg te graven. De reusachtige mol begon op 9 juli 1999 op een bouwplaats bij Terneuzen, en stootte gistermorgen zijn neus tegen een ingegraven caisson bij Ellewoutsdijk.

              Reformatorisch Dagblad,

              Een "mol" die onder de ring in Dilbeek nutsleidingen moest trekken, ging wellicht de verkeerde kant op en duwde het wegdek over twee rijvakken naar omhoog.

              De Standaard,

              Van der Hoorn heeft een negentig meter lange, ondergrondse boormachine ontworpen, die als een soort gemechaniseerde mol een tunnel graaft.

              NRC,

              Er zit een maar aan dit verhaal: als bij de Betuwelijn gekozen zou worden voor de tunnelvariant, waarbij een 'mol' zich diep door de grond heen graaft, lijkt de archeologie buiten spel komen te staan.

              NRC,

              B - muziekteken

              mol 1.0

              afbeelding

              Bron: Hyacinth
              ( CC BY-SA 3.0 )

              (muziek)

              teken op een notenbalk dat aangeeft dat een noot een halve toon verlaagd moet worden; molteken

              Semagram (extra betekenisinformatie)


              Een mol…

              is een teken

              • [Uiterlijk] ziet eruit als een letter b
              • [Functie] geeft aan dat een noot een halve toon verlaagd moet worden
              • [Plaats] staat op een notenbalk; staat aan het begin van een notenbalk en geldt dan voor de hele balk en alle octaven; staat voor een noot in een maat en geldt dan voor die maat

                Algemene voorbeelden


                Hij besloot zich het echte muziekschrift, compleet met mollen en kruisen, eigen te maken.

                De Cock en de moord op melodie, Appie Baantjer,

                In 1650 publiceert de musicus/uitgever/voorzanger Cornelis de Leeuw voor het eerst een psalmboek waarin alle psalmmelodieën met de altsleutel (met of zonder mol) zijn genoteerd, in plaats van met de sopraan-, alt- of tenorsleutel (met of zonder mol), een kenmerk ook van de revisies die in 1656 en 1658 op naam van Jan Pietersz worden uitgegeven.

                http://www.let.uu.nl/~Rudolf.A.Rasch/personal/dmh08.htm

                Woordfamilie


                Als deel van een afleiding


                Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


                Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


                C - eenheid

                mol 1.0

                (chemie en mineralogie)

                eenheid van hoeveelheid stof, met name het aantal deeltjes dat je van een bepaalde isotoop van koolstof (C-12) nodig hebt om een massa te krijgen van precies 12 gram

                Semagram (extra betekenisinformatie)


                Een mol…

                is een eenheid

                • [Groep] is een SI-eenheid; SI staat voor Système International d'Unités, in het Nederlands internationaal eenhedenstelsel
                • [Functie] wordt gebruikt voor het bepalen van de hoeveelheid stof
                • [Waarde] is de hoeveelheid stof die evenveel deeltjes bevat als er atomen zijn in 12 gram koolstof-12; is de hoeveelheid van 6,02 x 1023 atomen, ionen of moleculen van een stof (constante van Avogadro)
                • [Object betroffen] is een standaardeenheid voor hoeveelheid stof

                Algemene voorbeelden


                Met de invoering van het metrieke stelsel kwam er normalisatie. Nog altijd is het de basis van het SI-eenhedenstelsel, het Système Internationale d'Unités, met als basiseenheden de meter, seconde, kilogram, kelvin (temperatuur), candela (lichtsterkte) en de mol (hoeveelheid stof).

                NRC,

                Herinner: 1 mol is de hoeveelheid substantie die evenveel deeltjes bevat als er zich atomen koolstof bevinden in precies 12 gram 12 C; zo voert men ook molaire massa, molair volume, molaire concentratie, enz. in.

                http://itf.fys.kuleuven.ac.be/~christ/teach/thermo/ther.ps.

                In plaats van over warmtecapaciteiten te spreken, gebruikt men wel eens de woorden 'soortelijke warmte' en 'molaire warmte'. Deze worden direct per mol gedefinieerd.

                http://itf.fys.kuleuven.ac.be/~christ/teach/thermo/ther.ps.

                De alcoholische gisting is een exotherme reactie, dat betekent dat er warmte vrijkomt. Er komt 24 kcal energie vrij per mol suiker = 133 cal per gram. (De mol is een scheikundige massaeenheid, wat bij glucose overeenkomt met 180 gram).

                http://www.wijnbouw.nl/

                Molaliteit, het aantal molen opgeloste stof per kg oplosmiddel. Molariteit, het aantal molen opgeloste stof per liter oplossing.

                http://www.ronaldschulte.nl/Subpagina%20Oplossingen%2001.htm

                Woordfamilie


                Als deel van een afleiding


                Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


                Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen