monstrum


monstrum 1.0

afbeelding

Bron: Dave Russ
( CC BY-SA 2.0 )

mens die misvormd geboren is; ook: kind (foetus) of dier, met name pup, dat geboren wordt met een ernstige afwijking en meestal niet levensvatbaar is; misgeboorte

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een monstrum…

is een levend wezen

  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is misvormd, heeft een ernstige afwijking en is meestal niet levensvatbaar

    Algemene voorbeelden


    Van Jeroen Bosch tot The elephant man, van Aristoteles Historia Animalium tot Darwins Origin of species zien we hoe de geschiedenis van het denken doorkruist wordt door de vraag naar de betekenis van aangeboren misvormingen. De woorden die daarbij gehanteerd worden - misvorming, afwijking, gebrek, wangedrocht en monstrum, maar ook woorden als orde, normaliteit en natuurlijkheid - zijn elk voor zich reeds uitdrukking van het hier besproken probleem. De aangeboren afwijking verbreekt de orde waardoor het leven gekenmerkt lijkt en stelt de vanzelfsprekendheid daarvan ter discussie.

    http://www.kantel.nl/Trots%20en%20treurnis/Blad03/B0302.htm,

    Beklaagde heeft daarop, zoals afgesproken, ook een ovariohysterectomie toegepast. Het verwijderen van de 4 levende pups verliep zonder problemen. Schokkend voor alle betrokken was de geboorte van een nog levend monstrum.

    http://www.agro.nl/vtc/particulier/honden/therapie/1997-078.pdf,

    Misgeboorte: misvormde, meestal niet-levensvatbare foetus. Synoniem: monstrum.

    http://www.dokterdokter.nl/medisch/begrippen/view/title/misgeboorte,

    monstrum 2.0

    gedrochtelijk of vreesaanjagend schepsel; monster; gedrocht; wangedrocht; wanschepsel

    Semagram (extra betekenisinformatie)


    Een monstrum…

    is een wezen

    • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is gedrochtelijk of jaagt schrik aan

      Algemene voorbeelden


      En zo moeten ze ertoe gekomen zijn om ons met een zo levensecht mogelijke Christus op te zadelen door een joodse schedel uit het jaar nul onhandig [...] met klei te bedekken. En wat is het resultaat?! In gedachten zie ik al in het televisieprogramma Opsporing Verzocht presentatrice Nelleke van der Krogt met haar politiemensen ontzet terugdeinzen bij het zien van de reconstructie van dat monstrum. Seriemoordenaar uit roeping, kinderverkrachter uit noodzaak. En ik hoor Nelleke al huiverend zeggen, op haar bekende halfnaïeve manier,' Dat dat nog vrij rondloopt, daar krijg je de kriebels van.'

      De weerspiegeling, Jan Wolkers,

      Ecce dodo. Wie de weerzinwekkende braakbal op pootjes met monstersnebbe aanschouwt die Roelandt Savery van het gedierte maakte [...] moet wel tot de veronderstelling komen dat de schilder zich [...] heeft laten voorlichten en natuurlijk misleiden door een stel opgefokte zeelui met het taaie vlees van de vogel nog tussen de kiezen [...]. Het lijkt wel of ze de hand van de schilder vastgehouden hebben om hem te drijven naar hun onsmakelijke fantasmagorieën [...]. Zijn neef Johannes Savery doet er nog een schepje bovenop. Je zou bijna vermoeden dat hij hetzelfde scheepsvolk over de vloer van zijn atelier heeft gehad, maar dan drie kroegen later. Het kikkertje dat onder het godslasterlijke monstrum in het gras zit en dat met bolle schrikoogjes opkijkt naar die weerzin in dons, schijnt er verstijfd van schrik voorgoed van in de winterslaap te vluchten.

      NRC,

      monstrum 3.0

      iets wat in zijn soort abnormaal groot is

      Semagram (extra betekenisinformatie)


      Een monstrum…

      is een grote zaak; is een zaak

      • [Omvang concreet] is abnormaal groot

        Algemene voorbeelden


        Hij leek soms op zijn vader, alleen kleiner, minder weldoorvoed, zoals hij zich als een spons volzoog met al die grote woorden die hij gratis en voor niks had gekregen en epauletten vormden op zijn ziel, die van zijn toch al niet geringe voordelige neus een trots, duur monstrum maakten, die zijn goedkope stok tot iets anders, iets grimmigers maakten, klaar om water uit steen te slaan, en halfverkoolde olieachtige edelstenen in zijn ogen deed groeien, om daarna, als de woordenstroom was weggewaaid, langzaam los te komen en weer de Sidi Mansoer te worden zoals Mehdi hem het liefst had.

        De langverwachte, Abdelkader Benali,

        Het heeft lang geduurd, maar nu is er dan toch eindelijk een Nederlandse vertaling beschikbaar van dit beroemde standaardwerk. Dat wil zeggen: van de samenvatting daarvan, want The Golden Bough, dat tussen 1890 en 1905 in drie opeenvolgende drukken uitdijde tot een monstrum van twaalf delen, heeft pas in de abridged edition van 1922 de vorm gekregen waarin het sindsdien regelmatig is herdrukt.

        NRC,

        Van Vliet illustreerde het boek Self-stryt van Jacob Cats, een jeugdzonde uit 1628. Zijn grootste en laatste werk is de op eenentwintig koperplaten gedrukte Triomf van Frederik Hendrik uit 1637, in vergelijking met het prentwerk van zijn tijdgenoten ronduit een monstrum. In negen jaar maakte hij zowat honderd prenten. Daarna raakte hij etsnaald en burijn blijkbaar niet meer aan.

        De Standaard,

        monstrum 4.0

        iets wat zeer slecht uitgevallen is of zal uitvallen; misbaksel; wanproduct
        Zowel gezegd van concrete zaken (4.1.) als van abstracte zaken (4.2).

        Semagram (extra betekenisinformatie)


        Een monstrum…

        is een mislukte zaak; is een zaak

        • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is mislukt of zal mislukken
        • [Kwaliteit] is van slechte kwaliteit

          monstrum 4.1

          van concrete zaken, zoals gebouwen, restaurants, films, boeken, machines e.d.

          Algemene voorbeelden


          Werkelijk, dat huis was een monstrum, een misbaksel: hoog en smal, te smal voor een echt huis, onmogelijk om er vrijuit te leven. Dat was het: je kon het als huis niet serieus nemen.

          Het samenzijn, Jan Meyers,

          Nu volgt de overgangsfilm Blowout (1981), overgeregisseerd op een eigen, treurig ondermaats scenario door Brian de Palma, die Travolta lanceerde in Carrie (en wiens carrière een zelfde wending zou nemen). Blowout, een monstrum vol stoterige contradicties, opgepept door Hitchcock via Antonioni, was niettemin een logische keus voor Travolta, inmiddels 27 en klaar, zo scheen het, om zijn Italiaans-Amerikaanse erfenis te aanvaarden.

          NRC,

          Terwijl Barry's carrière een meteoritische vlucht neemt, wordt Tull geen vernedering bespaart: zijn laatste roman, een modernistisch monstrum getiteld Untitled, belandt bij een obscuur Amerikaans uitgeverijtje en laat bij zijn handvol lezers slechts een spoor van spontane oogaandoeningen achter.

          NRC,

          Haar geld verdient ze, zoals veel artiesten in spe in New York, als serveerster in een trendy restaurant. In dit geval is dat een door louter afzichtelijke snobs bezocht monstrum dat 'Dali' heet en navenant magisch realistisch is opgeverfd en aangekleed.

          NRC,

          De stoommachine zou superieur zijn aan alle klassieke krachtwerktuigen, zou hogere vermogens op ieder gewenst tijdstip en plaats leveren, radicale kostenreductie mogelijk maken door grootschalige inzet en een universele krachtbron zijn. Wat blijkt echter: meer dan een eeuw lang, zo tot het midden van de negentiende eeuw waren stoommachines technische monstrums. Het waren grote, grove, dure, steenkool-vretende machines. Bovendien waren zij verre van universeel.

          NRC,

          monstrum 4.2

          van abstracte zaken, zoals regelingen, oplossingen, voorstellen, systemen, constructies e.d. die als onpraktisch, onrechtvaardig, ongepast of onaanvaardbaar worden ervaren

          Algemene voorbeelden


          De verbolgen voorzitter Dijkman van de Nederlandse Federatie van Belastingadviseurs noemt 'regeren bij persbericht een monstrum'. Het gaat zijns inziens niet aan dat Vermeend meedeelt dat de wet voortaan anders luidt en dat hij later nog wel eens de precieze tekst zal geven; dat geeft onaanvaardbare onzekerheid.

          NRC,

          Hierbij dient overigens aangetekend te worden, dat de VLB de in het onderhavige voorstel gekozen oplossing van toezicht en controle op het accountantsberoep door drie publieke lichamen, als een monstrum beschouwt. Wij achten dit niet robuust en transparant en derhalve geen duurzame oplossing. Het ligt naar onze mening op de weg van de overheid om op dit punt nu reeds klare wijn te schenken.

          http://www.vlb.nl/briefaande%20minister.htm,

          Combinatiemogelijkheden


          met adjectief ervoor


          • een bureaucratisch monstrum
          • een juridisch monstrum
          • een organisatorisch monstrum

          "We hebben nu een vergadering van PG's die wordt voorgezeten door iemand die niet bij het OM hoort [...]. Zo kun je nooit beleid maken of beslissingen nemen, want je bent gebonden. Bovendien heb je als hoofd van je eigen ressort en als portefeuillehouder verschillende belangen. Het is een organisatorisch monstrum."

          NRC,

          Uit de plannen van Justitie blijkt dat er ook een zogenoemde besturingseenheid moet komen, een soort 'politieagent op een kruispunt' die zich bezighoudt met de afstemming van de verschillende beleids- en uitvoeringsdiensten. Deze eenheid zal zich ontwikkelen tot een "bureaucratisch monstrum" en door ambtenaren snel worden gebruikt om problemen op af te wentelen.

          NRC,

          Korthals vindt dat 'een wet waarin een weloverwogen stervenswens van een ernstig lijdend mens wordt ingewilligd, niet misstaat in een volwassen samenleving.' Beide bewindslieden realiseerden zich dat deze wet met name voor de christelijke fracties een hard gelag is. De ChristenUnie en SGP spraken over een juridisch monstrum en deden uit principiële overtuiging een emotionele oproep aan het kabinet om 'deze doodlopende weg' alsnog te verlaten.

          de Volkskrant,