nexit 1.0
(politiek en bestuur; neologisme)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een of de nexit…
is een uittreding
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is een eventuele vrijwillige uittreding van Nederland uit de Europese Unie (EU)
- [Betrokkene] wordt o.a. nagestreefd door sommige eurosceptici, bv. aanhangers van de PVV
- [Oorzaak, reden of aanleiding] kreeg een impuls in 2016, toen de Britse bevolking in het brexitreferendum voor uittreding uit de EU stemde
Algemene voorbeelden
Het n-woord lijkt door de chaotische taferelen aan de overkant van het Kanaal besmet. Sinds 2017 stond er: FvD is voor een nexit. Nu staat er: "Forum voor Democratie is van mening dat de EU onhervormbaar is en is daarom voorstander van een referendum over het lidmaatschap van de Europese Unie."
Roger Bootle is directeur van Capital Economics, dat in opdracht van de PVV een rapport publiceerde over Nederland en de EU. Zoals Bootle een Brits uittreden (Brexit) bepleit, adviseert hij de PVV een Nederlands uittreden uit de EU, de zogenoemde Nexit. In plaats van 'gerespecteerde stem' is Bootle eigenlijk hoofdeconoom van de Britse onafhankelijkheidspartij UKIP, geleid door Nigel Farage die de Brexit predikt.
Forum presenteert zich als een soort Nexit-partij en weet daarmee kiezers te winnen. Da's opmerkelijk, want eigenlijk zien we een zwalkende matroos. Nexit ja, Nexit nee. Ja, nee, misschien… De lijsttrekker van Forum vindt dat hele Nexit-idee eigenlijk niks maar omdat de partijleider er eerst een beslissend referendum over wil (wat in Nederland overigens niet bestaat), kan hij het accepteren.
Combinatiemogelijkheden
als object bij een werkwoord
- een nexit afwijzen
85 procent van de ondervraagden in enquêtes en focusgroepen wijst een 'Nexit', vertrekken uit de EU, af. Het speelt helemaal niet.
in voorzetselgroep
- bij een nexit
Antwerpen en Hamburg pikken graag handel in die Rotterdam bij een Nexit verliest.
- een referendum over een nexit
De uitslag van het Britse referendum was nog maar koud binnen of de eerste politieke partijen pleitten al voor een referendum over het Nederlandse lidmaatschap en een Nexit. Voornamelijk een pleidooi voor de bühne omdat het Nederlands bestel geen mogelijkheid heeft voor een referendum – op verzoek van de bevolking – over bestaande wetten.
- pleiten voor nexit
Extreemrechts pleit voor "vlexit", "nexit" en "frexit". In navolging van het referendum over de brexit in het Verenigd Koninkrijk, roepen de extreemrechtse politici Tom Van Grieken (Vlaams Belang) in Vlaanderen, Geert Wilders in Nederland en Marine Le Pen in Frankrijk op tot gelijkaardige referenda in de andere lidstaten van de EU.
met onbepaald voornaamwoord
- geen nexit
Geen Nexit, Frexit of Italexit. De verkiezingsuitslag laat zien dat Europese burgers helemaal niet zo eurosceptisch zijn als het soms lijkt. Ze willen vooral dat de Unie problemen oplost. Maar welke?
met ander, nevengeschikt substantief
- auxit, bexit, dexit, frexit, hunxit, italexit, nexit en spexit
- vlexit, nexit en frexit
- geen nexit, frexit of italexit
In het kielzog van brexit ontstonden auxit (Oostenrijk), bexit (België), dexit, (Duitsland), frexit (Frankrijk), hunxit (Hongarije), italexit (Italië), nexit (Nederland) en spexit (Spanje). In België pleitte extreemrechts direct nadat de uitslag van het Britse referendum bekend was geworden voor een vlexit (Vlaanderen).
Extreemrechts pleit voor "vlexit", "nexit" en "frexit".
Geen Nexit, Frexit of Italexit. De verkiezingsuitslag laat zien dat Europese burgers helemaal niet zo eurosceptisch zijn als het soms lijkt.
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Etymologie
| Aard herkomst | inheems woord |
|---|---|
| Vroegste datering | 2014 |
| Bijzonderheden | Is gevormd naar analogie van het woord grexit 'uittreding van Griekenland uit de eurozone'. Vgl. ook bv. brexit. |