overdrijven


A - Als scheidbare samenstelling

overdrijven 1.0

( Gezegd van wolken of atmosferische toestanden)
zich door de lucht van een plaats verwijderen; wegtrekken

Algemene voorbeelden


Als je boft is het wisselend weer, gematigd guur onder de wolk, lekker warm zodra die wolk weer even vergedreven is.

Twee eendjes en wat brood, Renate Rubinstein,

Het slechte weer drijft over.

http://www.xs4all.nl/~iddinja/butoh/openbaring.html

In dezelfde mate waarin de nattigheid overdrijft, maakt een broeierige atmosfeer haar entree.

Meppeler Courant,

Maar de bui dreef over en soms piepte de zon zelfs door de wolken.

Meppeler Courant,

overdrijven 1.1

verdwijnen; wegtrekken

Betekenisbetrekking


metafoor
Betrokken betekenissen 1.0 : 1.1

Algemene voorbeelden


Op de enkele driftbui na, die op de gang gauw weer overdrijft, valt ze reuze mee.

http://www.ouders.nl/xinz9905.htm

Maar wat kunnen wij ermee aanvangen wanneer regeringen steeds minder tot regeren in staat zijn? Zo zitten wij in een permanente crisis. Men kan niet hopen dat ze weer overdrijft. Ze is structureel.

De Standaard,

overdrijven 2.0

zich door de lucht verplaatsen over een plaats heen; overtrekken

Algemene voorbeelden


Dat naast de vele Cirri die met de zuidwestelijke bovenstroming vanuit Zuid-Amerika overdrijven.

http://www.vwkweb.nl/index.html?http://www.vwkweb.nl/weerinfo/klimaat/curacao.html

Allereerst stelde hij de passagiers gerust aangaande de opkomende bewolking: 'De wolkjes die u ziet overdrijven, hebben niets te betekenen.'

Het paradijs, Anton Haakman,

Het daglicht verdween langzaam en donkere wolken dreven over. Er was sneeuw op komst! wisten de jongens en dat betekende knokken.

De Hunnen. Dl. 2: Bevrijding, Jan Cremer,

overdrijven 3.0

over een plaats heen, naar de andere kant van een plaats verdrijven

Algemene voorbeelden


Toen begonnen de Kroaten met hun etnische zuiveringen. Elke nacht werden er honderden moslims de brug overgedreven. Zo werd het steeds voller bij haar in de kelder.

NRC,

B - Als onscheidbare samenstelling

overdrijven 1.0

iets groter of belangrijker voorstellen dan het in werkelijkheid is; iets te groot voorstellen

Algemene voorbeelden


Iedereen weet: hoe hij zich ook draait of keert, een drol blijft toch altijd een drol. Wat zeg je? Overdrijf ik? Ongetwijfeld overdrijf ik!

Wees maar niet bang, Christophe Vekeman,

De Franse socioloog Pierre Bourdieu overdrijft wellicht, maar er is toch iets van aan als hij in De regels van de kunst schrijft: 'Het discours over het kunstwerk is niet simpelweg een hulpmiddel dat het begrip en de waardering voor het werk moet vergroten, maar een factor in de produktie van dat werk, van zijn betekenis van zijn waarde.'

Cultuur is oorlog, Leo De Haes,

Het is net als met die gekke koeien. Jullie schrijven maar raak, overdrijven en de mensen geloven alles wat ze lezen.

De Standaard,

Tot het moment dat de vrouwelijke hoofdpersoon haar grote liefde ontmoette, zocht ze haar vrienden onder mannen die alles konden behalve liegen, overdrijven, toneelspelen, voorwenden, huichelen, verdraaien, paaien en graaien, zoals Connie Palmen ze beschrijft.

http://www.boeken.net/wbnliterair/index.asp

Ik was wel degelijk ziek, al wist ik zelf niet of ik overdreef of dat mijn klachten werkelijk wezen op iets ernstigs, maar ik had mijn redenen om de indruk te wekken dat mijn situatie zeer acuut was.

Het paradijs, Anton Haakman,

Combinatiemogelijkheden


met object


  • cijfers overdrijven
  • de dreiging overdrijven
  • de eigen prestaties overdrijven
  • de eigen talenten overdrijven
  • de feiten overdrijven
  • de omvang overdrijven
  • de risico's overdrijven
  • de verschillen overdrijven
  • de zaak overdrijven
  • een gevaar overdrijven
  • een probleem overdrijven
  • een resultaat overdrijven
  • het belang van iets overdrijven
  • het leed overdrijven

AzG-België ontkent cijfers doelbewust te overdrijven [...]. Met betrekking tot de crisis in Centraal-Afrika heeft Artsen zonder Grenzen-België op geen enkel ogenblik cijfers doelbewust overdreven [...].

De Standaard,

In een persconferentie zei Tsjebotarev echter dat de Westerse media "de dreiging uit het Oosten" overdrijven.

NRC,

Men mag de zaak ook niet overdrijven: er is geen veldslag uitgevochten en er viel gelukkig geen enkele gewonde.

De Standaard,

Altijd zal de NP zijn eigen prestaties en talenten overdrijven.

Het leukste jaar uit de geschiedenis van de mensheid, Ronald Giphart,

Hij heeft volgens Vande Lanotte 'sukses' in zijn politiewerk, al moet hij zijn resultaat niet overdrijven.

De Standaard,

De krant beschuldigde hem ook van het herhaaldelijk surfen naar reactionaire websites, fabriceren, fout weergeven en overdrijven van feiten, beschimpen van de Chinese communistische partij en het socialistisch systeem, en het inschrijven op buitenlandse onlinepublicaties.

http://www.aivl.be/Media/jan_China.txt,

De risico's van de wortelgroei zijn zeker niet te verwaarlozen maar mogen ook niet worden overdreven.

http://www.dakweb.nl/rb/00-3/00-3-12.htm,

Zij verkondigde in haar boek dat het leed van kinderloosheid werd overdreven.

http://www.freya.nl/,

Over deze vragen bleek nog geen consensus te bestaan, al moet men de verschillen niet overdrijven.

http://www.ub.rug.nl/dnpp/CH2000.html,

Thornton zegt dat de omvang van de ramp door de internationale media is overdreven.

NRC,

Belgische diplomatieke kringen vinden dat de bestaande problemen rond het diplomatiek statuut niet mogen overdreven worden.

De Standaard,

Volgens Sinn Fein moet het belang van de ontmoetingen niet worden overdreven.

De Standaard,

Medische controle. Ook artsen mochten de aantallen hoeren in de stad en het gevaar van geslachtsziekten graag overdrijven.

NRC,

met voorzetselgroep


Voorzetsel: in

  • overdrijven in iets

Tenslotte wordt verondersteld dat iemand die weet dat hij hiv-besmet is, zijn seksueel gedrag aanpast. Als de test ten onrechte zou uitwijzen dat hij of zij niet besmet is, kan de persoon in kwestie gemakkelijk anderen besmetten. Volksgezondheid vindt dat we hierin niet mogen overdrijven. Bij aidstests in België wordt altijd een tegenexpertise voorgesteld.

De Standaard,

Burgemeester tegen bewaking [...]. "Ik denk dat de bewoners van de Tuinwijk overdrijven in hun angst voor de stijgende kriminaliteit", zegt de Antwerpse burgemeester Leona Detiège.

De Standaard,

Voorzetsel: met

  • overdrijven met iets

De maffiajagers vrezen dat De Filippo niet overdrijft met zijn bewering dat de clan van Corleone over een raketlanceerder beschikt waarmee ze een grote slag wil slaan, bij voorbeeld de beschieting van het justitiepaleis in Palermo.

De Standaard,

"Ik denk dat men overdrijft met het benadrukken van die verschillen", meent de Mérode.

De Standaard,

met bijwoord


  • lichtjes overdrijven

Wie de auteur kent, weet dat hij lichtjes overdrijft.

De Standaard,

met adjectief


  • fel overdreven worden
  • lichtjes overdreven worden
  • schromelijk overdreven worden
  • sterk overdreven worden
  • systematisch overdreven worden
  • zwaar overdreven worden

Natuurlijk levert oorlog soms uitvindingen op. Maar het belang daarvan wordt zwaar overdreven, zei Van Bergen deze week in het populair-wetenschappelijke radioprogramma VPRO's Noorderlicht.

NOS Nieuws,

En dat versterkt alleen maar de toch al bestaande indruk dat de milieu- en natuurschade van dit soort ingrepen door Greenpeace en andere lobbygroepen systematisch wordt overdreven.

http://www.vu.nl/english/o_o/instituten/IVM/nme/index.htm

De door Brouwers geconstateerde ontkenning van gruwelijkheden in de jappenkampen raakt een gevoelig punt: hij voerde er een polemiek over met Rudy Kousbroek, die betoogde dat Brouwers in zijn roman Bezonken Rood (1981) de wantoestanden sterk overdreef.

NRC,

Camera helpt niet tegen criminaliteit [...]. Het effect van camera's op straat wordt schromelijk overdreven.

Trouw,

Hij beweerde dat de medische waarschuwingen fel overdreven worden en dat een oorzakelijk verband tussen roken en longkanker niet bewezen is.

De Standaard,

overig


  • een beetje overdrijven
  • ik overdrijf niet
  • ik overdrijf niet wanneer ik zeg ...
  • laten we niet overdrijven
  • niet mogen overdrijven
  • niet moeten worden overdreven
  • niet mogen worden overdreven
  • niet overdreven kunnen worden
  • niet willen overdrijven
  • op gevaar af te overdrijven
  • zonder overdrijven
  • zonder te overdrijven

Lieden die de gevaren van hoog water een beetje wegwuiven, die de landschapsschade van onze ingrepen een beetje overdrijven en die zich nu een beetje muisstil houden.

NRC,

Maar laten we niet overdrijven: die spanningen waren niet groter dan vorig jaar op het begrotingsconclaaf.

De Standaard,

Natuurlijk, zo meldde de afgevaardigde Blaauw (VVD) tijdens een kamerdebat op 16 februari, zouden luchtaanvallen "extra risico" kunnen betekenen voor ook Nederlandse VN-militairen. Echter, wij mogen niet overdrijven. "Ondanks alle dreigende taal is tot op heden nooit gebleken dat de commando-lijnen aan Bosnisch-Servische zijde altijd strak verlopen", aldus de afgevaardigde geruststellend.

NRC,

Mijn moeder heeft mij, bij mijn weten, nooit haar gouden kind genoemd, maar ik overdrijf niet wanneer ik zeg dat ik het wel degelijk van haar ben geweest.

NRC,

Adjunct-directeur Bruins van het Aalsmeerse Wellant College weigert het racisme van zijn leerlingen echter onder ogen te zien. "Het moet ook niet worden overdreven. Het gaat om een harde kern van vijf, zes domme jongens."

http://www.gebladerte.nl/10983f62.htm,

Maar na twee millennia waarin de Kerk de joden veroordeelde als de Kristus-doders, waarin de katolieke Kerk openlijk de kampioen was van het doctrinaire antisemitisme in Europa - ik overdrijf niet -, heeft ze in één generatie haar houding tegenover de joden fundamenteel bijgestuurd.

De Standaard,

Op gevaar af te overdrijven zie ik in mijn geliefde Gérard de Nerval de uiterste consequentie van het meest zuivere artistieke temperament.

http://www.balie.nl/slaa/,

De werkwijze die ik toepas mag ik zonder overdrijven geniaal noemen.

Keefman, Jan Arends,

Ik wil niet overdrijven, besef best dat ik nog competitie mis, dat er nog te weinig cohesie in mijn tennis zit en dat ik niet genoeg naar het net kom, maar ik denk dat ik nooit beter tenniste dan de laatste dagen, ik heb meer spelinzicht.

De Standaard,

Hygiëne. Het belang van een goede hygiëne kan niet worden overdreven.

http://www.xs4all.nl/~tateoac/

De schlager is, zonder te overdrijven, big business en de sterkte van zo'n nummer valt of staat met zijn verkoop en de plaats die het op basis daarvan in de hitparade krijgt toebedeeld.

http://home.planetinternet.be/~sintlod8/kleinkunst/kleinkunst_1.htm

Ze doet alsof ze in oorlog is met de rest van Europa, terwijl het belang van de hele zaak niet mag worden overdreven.

De Standaard,

Woordfamilie


Overige woordfamilieleden


overdrijven 2.0

meer doen dan nodig of goed is; te veel doen

Algemene voorbeelden


Pleit ik daarmee voor een ongenuanceerd en kritiekloos gebruik van bastaardwoorden en vreemde termen? Vergeet het maar, en dat om twee redenen. Allereerst is te nooit goed. Wie overdrijft, maakt zich belachelijk en, gelukkig maar, le ridicule tue. Anders geformuleerd: alleen bij wijze van parodie kun je je lezers voortdurend om de oren slaan met buitenlandse termen.

De Standaard,

Onverzadigd vet, zoals in zonnebloemolie en olijfolie, is juist weer goed - zolang je niet overdrijft natuurlijk.

http://www.studentenkeuken.nl/index2.html

Articuleer goed, maar overdrijf het niet.

http://www.videofilmer.nl/,

Trends zijn leuk, maar je moet niet overdrijven.

NRC,

Combinatiemogelijkheden


met voorzetselgroep


Voorzetsel: in

  • overdrijven in de andere richting
  • overdrijven in de andere zin
  • overdrijven in het nadenken
  • overdrijven in zijn enthousiasme

Frankie Starlight Onverteerd, literair geraamte, zijn films met een flinterdun verhaaltje, de regel, Frankie Starlight overdrijft in de andere zin. Maar teveel en slecht gedoseerd is ook niet ideaal.

De Standaard,

Om eraan toe te voegen: "Amerikanen en Britten overdrijven wel altijd een beetje in hun enthousiasme of hun negatieve stemming."

NRC,

'Zingen' zegt de echte Gentenaar met veel nadruk op de n en de g. In de 16de of 17de eeuw is in heel het westen van Oost-Vlaanderen die n weggevallen. Gent is daar toen mee begonnen en onder invloed van Gent heeft het Meetjesland dat geïmiteerd. Maar toen de Gentenaars merkten dat die 'boeren' dat ook zo zegden, hebben ze vierkant die n hersteld en zijn ze zelfs beginnen overdrijven in de andere richting: ze hebben er nog de g bijgezet.

http://lambda.radiotequila.be/dialecten.htm,

Voorzetsel: met

  • overdrijven met afkortingen
  • overdrijven met het arbeidsethos
  • overdrijven met idealisme
  • overdrijven met make-up

Steeds meer artsen geven openlijk toe dat ze eigenlijk overdrijven met de voorschrijving van geneesmiddelen of lab-onderzoeken, maar dat als ze het niet doen, ze hun patiënten naar collega's zien verdwijnen.

De Standaard,

Ik wil in dat nadenken ook niet overdrijven.

De droogte, Herman Brusselmans,

Misschien had zij met de make-up overdreven en leek zij meer op een travestiet dan op een prostituee en stopten daarom de auto's niet voor haar.

Cargo, Patrick Conrad,

Een beetje zon is best gezond, maar overdrijf er ook niet mee!

http://users.skynet.be/macharisa/

Met andere woorden: met afkortingen kunnen we beter niet overdrijven.

De Standaard,

De Flor vond dat je met idealisme niet moest overdrijven.

De Standaard,

Diels heeft gelijk: we overdrijven met het arbeidsethos, maar is het dan geen rechtvaardiger en eerlijker oplossing dat we met zijn allen korter gaan werken.

De Standaard,

overig


  • niet moeten overdrijven
  • zonder te overdrijven

Massage, verdampen van oliën, gebruik van verzorgingsproducten kunnen actief door beide ouders worden toegepast en het hechtingsproces met het adoptiekind bevorderen. Voor 'wachtende' ouders is het een prima middel om sneller een intieme band te krijgen met het kind zonder te overdrijven.

http://home.wxs.nl/~spier085/watis.htm

"Het gevaar is dat het geroep van een kleine minderheid te luid klinkt, in vergelijking met de zwijgende menigte, die geen aanstoot neemt aan erotiek in reclame", stelt Michils. "Dan gaan we naar softe campagnes die geen invloed meer hebben. Aan de andere kant moeten we ook niet overdrijven en grenzen overschrijden, alleen maar om invloed uit te oefenen."

De Standaard,

Koffie is toegelaten, natuurlijk zonder te overdrijven, vier kopjes per dag.

De Standaard,