sardine 1.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een sardine…
is een vis; is een dier
- [Afmeting] wordt maximaal ongeveer 25 cm lang
- [Kleur] heeft een blauwgroene rug en een zilverkleurige buik en flanken
- [Bouw] is gewerveld
- [Deel] heeft een rugvin, een aarsvin, een gevorkte staart en relatief grote schubben
- [Voortplanting] legt eieren
- [Plaats] leeft, afhankelijk van de soort waartoe hij behoort, in subtropisch zout, zoet of brak water
- [Woongebied] komt onder andere voor in de Atlantische Oceaan en de Middellandse Zee; komt verspreid over de wereld voor
- [Leeftijd] kan 15 jaar oud worden
- [Gedrag] is een alleseter; leeft in scholen
- [Belang] is voor de visserij van groot commercieel belang
- [Gelijkenis] lijkt op een haring en een sprot
- [Onderscheid of tegenstelling] is doorgaans kleiner dan een haring; heeft grotere, hardere schubben dan een haring
Wetenschappelijke naam: Sardina pilchardus
| Rijk | Animalia; Dieren |
|---|---|
| Stam | Chordata; Chordadieren |
| Klasse | Actinopterygii; Straalvinnigen |
| Orde | Clupeiformes; Haringachtigen |
| Familie | Clupeidae; Haringen |
| Geslacht | Sardina |
| Soort | Sardina pilchardus |
Algemene voorbeelden
Sardine (Sardina pilchardus). In de zuidelijke landen, met name in Italie en Spanje is het sardientje een uitermate geliefd visje. In Nederland moeilijk vers te krijgen. Vanwege het uiterlijk wordt sardien, ook wel pelser (= grote sardien) genoemd, vaak verward met haring, het verschil is moeilijk te zien. Grotere en hardere schubben zijn een indicatie dat het om sardien gaat.
De sardien (ook geschreven als sardine) of pelser is een straalvinnige vis die familie is van de haring. Ze zijn vernoemd naar het eiland Sardinië. Ze kunnen ook net zo groot worden als een haring.
Hij was haar naam, haar familie vergeten en verbleef in het huis of liep rond het erf, vanwaar hij over de landstreek uitkeek, over de dorpen en over de zee, waar de kleine bootjes langs roeiden, de grote boten, die hun netten vulden met sardines, en de grote schepen die de Spaanse kroonkolonie kwamen binnengevaren.
Vette vissoorten (haring, forel, zalm, makreel, hondshaai of zeepaling, sardine, tonijn, paling enz.) zijn rijk aan vitaminen A en D.
Combinatiemogelijkheden
als object bij een werkwoord
- sardines vangen
Sardien. Niet spectaculair om te vangen. Wel vermeldenswaardig omdat dit een zeer goede aasvis is. Sardines worden zelfs vanaf de kant gevangen met een kruisnet.
met substantief ervoor
- een school sardienen
- scholen sardines
Elk jaar weer gebeurt er een merkwaardig natuurfenomeen aan de kusten van KwaZulu Natal. Een gigantische school sardienen trekt gedurende de wintermaanden van de Kaap naar KZN [...]. Dolfijnen komen massaal naar dit eetfestijn, naar schatting 20 000 van hen zitten mee aan de feestdis. Een school sardienen kan dan ook gigantische afmetingen aannemen, 15 km lang, 3 km breed en 40 m diep.
In de kringloop van de natuur dient plankton als voedsel voor scholen sardines. Die sardines worden gegeten door de tonijn, die op zijn beurt ten prooi valt aan marlijn en zwaardvis.
in voorzetselgroep
- de vangst van sardienen
Via de rivieren Don en Wolga wist het vraatzuchtige beest vervolgens in de Kaspische Zee door te dringen. Het lijkt erop dat de kwal zich daar nog sneller voortplant dan in de Zwarte Zee. Gevreesd wordt voor de vangst van sardienen die erg belangrijk is in het gebied. Ook de Kaspische rob, die boven aan de voedselketen staat, wordt bedreigd.
Bonino wil dat de vlootcapaciteit voor de vangst van kabeljauw, wijting, koolvis, schelvis en sardienen over een periode van zes jaar met 40 procent afneemt.
Vaste verbindingen
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
sardine 1.1
Betekenisbetrekking
| Specifiek | 1.0 : 1.1 |
|---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een sardine…
is een consumptievis
- [Structuur] heeft een vaste, fijne structuur
- [Functie] dient om te eten
- [Bereiding] wordt doorgaans in zijn geheel gebakken, gegrild of geroosterd
- [Stoffelijke eigenschap algemeen] is vet; is bederfelijk
- [Behandeling of bewerking] wordt vers in zijn geheel of ingeblikt als filet in olie, water of tomatensaus te koop aangeboden
- [Gebruikswijze] wordt gegeten als vis bij de hoofdmaaltijd
Algemene voorbeelden
De sardine kennen wij voornamelijk uit blik, maar in Mediterrane landen, worden ze ook vers geserveerd, bijvoorbeeld geroosterd op de barbecue. Behalve bliksardien, zijn in Nederland sardines vrijwel alleen diepgevroren te koop, die zijn bijna net zo goed als de verse. Sardines zijn rijk aan omega-3 en tevens een bron van calcium, omdat van sardientjes uit blik de graad ook gegeten wordt.
Sardine is een vette vis en wordt meestal verwerkt tot conserve.
En toen was het lunchtijd. Ronde roggebroden werden uit plastic tassen te voorschijn gehaald. In een kring van stenen werd een vuur gemaakt voor het roosteren van sardines.
Combinatiemogelijkheden
als object bij een werkwoord
- sardienen bakken
- sardines bakken
Mohammed, de dertienjarige, trotse buurjongen die koeien hoedt, bracht net een handvol sardienen, die hij voor ons paneerde en bakte in olijfolie.
In het prieel waren King en Joao druk bezig met het voorbereiden van de lunch. Joao bakte sardines op de primus en King smeerde boter op crackers.
met adjectief ervoor
- verse sardines
- vette sardines
Er lag een plastic zak met perziken. Er was een schaal met vreemde, gesneden groentes. Op de ovenplaat lagen verse sardines. De ovenplaat stond, wegens gebrek aan ruimte, boven op de koelkast.
Ikzelf kon de slaap maar niet vatten: de vette sardines van het souper lagen nog op mijn maag.
met adjectivisch voltooid deelwoord
- gebakken sardien
- geroosterde sardienen
- gegrilde sardines
Het eten was lekker (vooral de gebakken sardien) en meer dan genoeg.
We gingen eten op een pleintje, waar een tiental tafels onder zonnetenten stonden. Er waren allerlei visgerechten. De voorkeur ging vooral uit naar geroosterde sardienen en gamba's. Met een fris wijntje er bij en smaakvol brood was het een opgewekt feestje.
Een echte Portugese delicatesse zijn gegrilde sardines die voornamelijk in Lissabon worden gegeten.
- schoongemaakte sardines
Als je het niet erg vindt om zelf de sardientjes schoon te maken, dan heb je voor € 2,- een kilo heerlijke visjes. Ze verkochten ook schoongemaakte sardines voor € 10,- per kilo. Maar die € 8,- is snel verdiend met een scherp mesje en een vergiet. Je kunt er zelfs voor kiezen om ze in hun geheel op de barbecue te leggen, maar ik heb er voor gekozen om wel de ingewanden te verwijderen. Gegrilde sardientjes hebben eigenlijk niet meer nodig dan een beetje citroensap en wat zout.
met substantief ervoor
- een blikje sardienen
- een handvol sardienen
- een blikje sardines
- een doosje sardines
- blikken sardines
'Ook soep?' vroeg ik. Ik haalde een bord en een lepel in de keuken. 'Een blikje sardienen?' vroeg ik.
Mohammed, de dertienjarige, trotse buurjongen die koeien hoedt, bracht net een handvol sardienen, die hij voor ons paneerde en bakte in olijfolie.
Soms nam mijn vriendje kadetten voor mij mee, uit de bakkerij van zijn vader gejat, of had ik een blikje sardines gepikt uit de viswinkel, waarmee ik mijn brood belegde.
Ze had trek gekregen! Ze kon nu als de bliksem een ei bakken of een blikje sardines openmaken, maar in de keuken weifelde ze weer.
De familieleden van de meeste gevangenen brengen hen eenmaal per week wat maniok. Wie geen familie heeft, eet amper. Daarom komt Mireille elke dinsdag naar hier om er aan iedereen een doosje sardines te geven, iets wat in de gevangenis telkens weer voor grote opwinding zorgt.
De taverne was een bouwval van houten balken en zeildoek, maar we hadden niet te kiezen. Binnen troffen we twee barrels met whisky aan en een paar blikken oesters en sardines. Van brood, ham of eieren was geen sprake.