sauzen 1.0
(vooral)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Sauzen…
is een handeling
- [Onderscheid of tegenstelling] wordt gezegd van wanden en plafonds en niet, zoals wel ook het geval is bij verven en schilderen, van deuren, kozijnen, etc.
Algemene voorbeelden
Sauzen betekent letterlijk muren met dunne verf schilderen [...]. Sausen is een toepassing die alleen op wanden en plafonds wordt gedaan. Schilderen doet men op kozijnen en deuren.
Of het plafond al eens gesaust is. Zo nee, dan wordt er aangeraden om het twee keer te sauzen.
Sommige mensen sausen hun muren, anderen sauzen ze. Het gevolg van dit uitspraakverschil is dat er ook twee vormen zijn van de verleden tijd: sauste (van het grondwoord sausen) en sausde (van het grondwoord sauzen).
Combinatiemogelijkheden
met object
- gewelven sauzen
- muren sauzen
- het plafond sauzen
- wanden sauzen
- de wand sauzen
De bepleisterde gewelven zijn thans wit gesausd.
Sommige mensen sausen hun muren, anderen sauzen ze. Het gevolg van dit uitspraakverschil is dat er ook twee vormen zijn van de verleden tijd: sauste (van het grondwoord sausen) en sausde (van het grondwoord sauzen).
Tenslotte wordt het plafond gesausd (wit gemaakt, een kleur kan ook).
Het overtreft mijn stoutste verwachtingen. Grote ramen, drie, en heel breed. Prachtige gave vloer van royale planken, twee met plavuizen belegde stookplaatsen. Acht grote stappen breed, achttien lang. Een apart hokje met twee enorme emaille wasbakken. Er hoeft nauwelijks iets aan te worden gedaan, het is zelfs schoon, alleen de wanden sauzen.
Mijn lief heeft zaterdag de andere wand in de kamer gesausd.
met object en bijwoord
- muren wit sauzen
Het enige wat ze zou hoeven doen was de muren sauzen in de woonkamer, want de rode kleur die de langste muur had, was te heftig naar haar smaak. Die zou ze wit sauzen, of misschien een zandkleur geven.
met voorzetselgroep
Voorzetsel: in
- sauzen in een kleur
Ze zag de goedkope hotels die in een treurig ogende mayonaisekleur waren gesausd, kustlandschappen die door de oneindige Atlantische winden waren kaalgeschuurd, zodat er enkel nog wat palmstronken overeind stonden en wat zeekraal groeide.
De sneeuwwitte gevel, die doet denken aan een cake onder een dikke laag suikerglazuur, stijf en glanzend als de rok van een debutante, zal in warme kleuren worden gesausd.
Voorzetsel: met
- sauzen met muurverf
- sauzen met witkalk
- sauzen met een mengsel van kalk en klei
De muren werden gestuct en daarna met muurverf gesausd, het bed werd gespoten, de kastdeuren van de inbouwkast heb ik geschuurd en gelakt.
Ik woon boven dit café dat De Krakeling gaat heten en intussen ook zo heet, de naam is al op de buitenkant van de ruiten geschilderd, waarvan de binnenkant nog met witkalk is gesausd.
Het ziet er alleen verpauperd en verkommerd uit. Alsof alles gesausd is met een mengsel van kalk en klei.
- gesausd met katoenwit
- gesausd met lichtbruine en groene schutkleuren
Nu zijn de balken op een na dan crème, de kozijnen crème en de muren gesausd met katoenwit.
De muren van het resort zijn gesausd met lichtbruine en groene schutkleuren en matchen een-op-een met de natuur eromheen, waardoor het onopvallend tussen de bomen ligt.
met ander, nevengeschikt werkwoord
- verven en sauzen
Er kwam een nieuwe vloer in, er werd geverfd en gesausd en er werd een etalage gemaakt.
overig
- gesausd hoeven te worden
Schuurwerk heeft als voordeel dat het egaal wit (natuurlijk wit) opdroogt en dus niet meer gesausd hoeft te worden.
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
sauzen 2.0
(soms)
Algemene voorbeelden
Het was lang het domein van de Fransen: grote samengestelde salades voor de lunch. Maar inmiddels is het ook doorgedrongen tot Italië [...]. Dan rest nog slechts het probleempje dat Italianen sla zelf aan tafel aan willen maken, en Fransen gewend zijn aan scheplepels vol vinnige vinaigrette waarmee de bouwsels gesausd worden afgeleverd.
Combinatiemogelijkheden
met voorzetselgroep
Voorzetsel: met
- gesausd met twee koffielepels tomatenpuree en wat magere platte kaas
- gesausd met tzatziki
Als vleesschotel in boter en gestoofde uien gebakken stukjes kipfilet, als groentenschotel gestoofde oesterzwammen, gesausd met twee koffielepels tomatenpuree en wat magere platte kaas, op smaak gebracht met peper en zout, gearomatiseerd met gesnipperde peterselie, rozemarijn en kervel.
Gyros is een heel gekende en populaire snack. Vaak is het een heerlijke combinatie van vlees, tomaat en ui, geserveerd in een pitabroodje en gesausd met tzatziki.
sauzen 3.0
(eten, drinken en genotmiddelen)
Algemene voorbeelden
Voor het maken van rapésnuif worden de tabaksbladeren eerst gesausd [...]. Veel gebruikte ingrediënten waren bijvoorbeeld keukenzout, potas, rozenwater, dropwater en jeneverbessen.
Combinatiemogelijkheden
met object
- shag sauzen
- tabak sauzen
Het sap van de vruchten werd in de geneesmiddelenindustrie gebruikt, maar diende ook om tabak te sauzen en om er limonadestroop van te bereiden.
Die Amerongse tabak van weleer werd niet gesausd. Sigarettentabak wordt bijna griezelig uitgebreid gesausd om de typische smaak aan de sigaret te geven.
Voor de liefhebbers kan de tabak "gesausd" worden met een onwaarschijnlijke hoeveelheid aan smaken zoals bijvoorbeeld Batida de Coco, Bourbon-whiskey en mangopulp.
met ander, nevengeschikt werkwoord
- sauzen, fermenteren, fijnhakken en zeven
- snijden, mengen, sauzen, drogen
De fabricage van snuiftabak is een ingewikkeld proces waarbij tabak wordt gesausd, gefermenteerd, fijngehakt en gezeefd. Het malen van specerijen gebeurde op verschillende soorten stenen, op de zogenaamde koldergang en met liggende stenen waar tussen het maalgoed werd fijngemalen.
In een sigarettenfabriek wordt de tabak gesneden, gemengd, gesausd, gedroogd en tot slot besproeid met vluchtige aromastoffen.
voltooid deelwoord als adjectief gebruikt
- gesausde tabak
- gesausde tabakken
De gesausde tabak werd enige maanden in afgesloten kisten bewaard ter fermentatie, dit is een gistingsproces.
'Al jaren erger ik me aan de wijnsnoeverij', stak hij van wal. 'Sexy wijn, mineraal gespannen in de mond met peperige en vlezige finales, brains en boisé! Of toetsen van berghoning, toasty eik, gesausde tabak en zelfs leder. Komaan zeg.'
Er zijn in grote lijnen twee soorten pijptabak in de handel te onderscheiden: de gesausde tabakken en de ongesausde tabakken [...]. Gesausde tabakken bestaan uit een tabaksmengsel waar smaakstoffen aan toe zijn gevoegd die in principe niet zoveel met tabakssmaak te maken hebben [...]. Het grootste nadeel is wel dat alle gesausde tabakken een beetje de neiging hebben nat te roken; heel vaak lukt het niet om een pijp met gesausde tabak helemaal leeg te roken.
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
sauzen 4.0
((vooral) in België)
Combinatiemogelijkheden
met voorzetselgroep
Voorzetsel: met
- gesausd met allerhande anekdotes
- gesausd met bakken vol populistische gemakkelijkheid
- gesausd met politieke motieven
- gesausd met strijkers en koortjes
Zichzelf begeleidend op een zestal verschillende instrumenten (wees gerust, nooit allemaal tegelijk....) zal Jan De Smet zich overleveren aan het repertorium dat zich die dag aandient en dat is eigen (soms zeer onbekend) werk maar ook zorgvuldig uitgekozen liedjes van gewaardeerde collega's die hem hebben beïnvloed, dit alles aangenaam gesausd met allerhande grappige anekdotes en hier en daar een vreemd instrument.
Ondertussen polderde Nederland zichzelf politiek tot een wat pathetisch maar beangstigend afgietsel van het rauwe Britse en Noord-Amerikaanse kapitalisme. Met een bikkelhard verhaal voor wie het moeilijk heeft - geen pampers meer, voor wat hoort wat - ongegeneerde islamfobie en gesausd met bakken vol populistische gemakkelijkheid.
Uw Buyensiaanse stijl: nu eens vrank en vrij, open en bloot, dan weer gevoelig en teder, pakkend en ontroerend, gesausd met humor en tragiek, tilt het geheel boven het specifiek lokale niveau en verheft het tot een tijdsstaal van Vlaanderen in het interbellum, geschreven op literair niveau.
Zijn verhaal lijkt onderhand wel een soort van Midnight Express, maar dan gesausd met politieke motieven.
De muzikale omlijsting is [...] weergaloos. Soms jazzy als A Tribe Called Quest (Paris Tokyo), dan weer soulvol met een goed popgevoel (Superstar) en altijd ruim gesausd met strijkers en koortjes.
sauzen 5.0
((vooral) in Nederland; soms)
Combinatiemogelijkheden
met subject
- 't saust
- het saust
- het sausde
Het duurde niet lang of het begon onder de bomen door te lekken. "t Saust hier nog harder as op de weg!' stelde Toontje verdrietig vast.
Het regent niet meer, het saust (in de rest van Nederland zegt men dan: "het hoost"). De party-tent is te laag om er staand met de kijker onderdoor te kijken. Dat is balen. Ik probeer de koffiemelk troep een beetje schoon te maken. Het saust nog een graadje erger. In de verte zie ik langs de bosrand een groep Nordic-Walkers aankomen.
Redactiewerk te verrichten voor het zomernummer, terwijl je het gevoel hebt met het herfstnummer bezig te zijn. Het saust al dagen en de N(n)ijlganzen zwemmen ongeveer door de Moederstad.
Het saust nu van de hemel, het regenen houdt niet op.
Ook vannacht hoorde we het constant langzaam en hard regenen. Toen ik in bed lag en dat hoorde, dacht ik aan mijn vader. Hij zou gezegd hebben, wat nu valt, valt morgen niet. Maar vanmorgen sausde het nog steeds.
Deze fotos zijn genomen – net voordat de regen uit de hemel stroomde. Het regende niet, het sausde!
met bijwoord
- hard sauzen
Op het laatste stuk, even voorbij De Nieuwe Uitleg, hield het op met 'zachies regenen' en begon het onbarmhartig hard te sauzen.
overig
- begint het te sauzen
- begon het te sauzen
Dan bedenken we in een actief moment dat we wel eens de straat op kunnen gaan, begint het meteen ontzettend te sauzen.
Wel blijkt de buienradar niet altijd tot in detail betrouwbaar. Vanavond zou het tussen 18.00 uur en 20.00 uur droog zijn in Den Haag, maar toen ik om tien voor half zeven ging lopen, begon het te sauzen en niet zo'n klein beetje ook.
Bij vertrek uit het clubhuis begon het weer te sauzen en we beseften dat de weergoden ons niettemin goed gezind waren geweest, al was het maar voor goed uur, maar dat was dan ook precies het goede uur.
In de middag gingen we verder met de werkzaamheden die tot 15.30 doorgingen want ja wat de KNMI beloofd doen ze ook het begon te sauzen en het feest was over.
Vaste verbindingen
oude wijven sauzen
-
Vormvariant: ouwe wijven sauzen
heel erg hard regenen; erg stortregenenSynoniem: oude wijven regenen
Bij nacht en ontij (het sausde natuurlijk weer oude wijven, en een woeste rukwind kamde de boomkruinen tegendraads, balorige Belgische zomers) spoedde Sjors zich grijnzend huiswaarts.
Het sausde oude wijven en de wind rukte zowat onze tanden uit.
Droefgeestige gedachten, die altijd over mij komen als de regens weer doorbreken. Het saust hier weer ouwe wijven met klompen op het ogenblik.
sauzen 6.0
((vooral) in Nederland; vulgair; soms; neologisme)
Algemene voorbeelden
Vorige week introduceerde Damian het voor Lips nieuwe begrip 'sauzen'. Dat betekent 'de liefde bedrijven', maar dan op minder subtiele wijze. Damian 'saust' in elk geval twee 'wijven' per week.
Hij wil er vanavond één mee naar de villa nemen, om te 'sauzen'. Wat betekent sauzen eigenlijk? Dat vroegen veel kijkers zich af. Damian heeft uitgelegd dat dat 'neuken' betekent.
Woorden waarvan je geen idee had dat ze bestaan. Zoals 'sauzen'. Het blijkt het hipste woord voor seks te zijn.
Etymologie
Aard herkomst | inheems woord |
---|---|
Periode opkomst | 2016 |
Omstandigheden opkomst | Haagse uitdrukking die bekend is geworden door het realityprogramma 'Oh Oh Daar Gaan We Weer!' |