schepper


schepper 1.0

opperwezen dat alles geschapen heeft; scheppend opperwezen
In deze betekenis komen spellingen met en zonder hoofdletter voor. Het criterium daarvoor is of de woordgebruiker wat door het woord wordt aangeduid als heilig of niet beschouwt. In het eerste geval is hoofdlettergebruik aangewezen.

Semagram (extra betekenisinformatie)


De schepper…

is een wezen

  • [Rang of hiërarchische positie] is het opperwezen
  • [Aantal of hoeveelheid] is uniek, heeft geen soortgenoten
  • [Bestaansvorm of zijnsorde] is bovennatuurlijk en onstoffelijk van aard
  • [Activiteit of handeling] heeft alles, hemel en aarde geschapen
  • [Voorbeeld of specimen] is God in de christelijke traditie, Jahweh in de Joodse traditie, Allah in de islamitische traditie
  • [Voorstellingswijze] wordt voorgesteld als een persoon

Algemene voorbeelden


Ik schrijf hier zomaar over de Schepper, maar ik weet niet of Hij bestaat, Hij die eenden, vissen en dennebomen heeft gemaakt. Die oorlogen goedkeurt en afmattende ziektes.

De steen der wijzen, J.M.A. Biesheuvel,

Combinatiemogelijkheden


met adjectief ervoor


  • een almachtige schepper

De god van mijn kindertijd was een almachtige schepper, een toppunt van liefde die altijd alles ten goede zou keren.

http://www.bethlehemparochie.nl/,

met voorzetselgroep


Voorzetsel: van

  • de schepper van de mens
  • de schepper van de wereld
  • de schepper van het heelal
  • de schepper van het leven
  • de schepper van het universum
  • de schepper van hemel en aarde
  • schepper van hemel en aarde

Of geloofde ik toch nog in een God Allemachtig, Schepper van Hemel en Aarde, Ultieme Rechter?

Vliegen in een spinnenweb, Fernand Auwera,

Gelooft de aangeklaagde in God, de Schepper van hemel en aarde?

Duisternis bedekt de aarde, Jerzy Andrzejewski,

met bezittelijk voornaamwoord


  • mijn schepper
  • haar schepper
  • onze schepper
  • uw schepper
  • zijn schepper

In elk geval, we hebben de mogelijkheid, gekregen van onze Schepper (of van jezelf, als je dat wilt geloven), om te veranderen. De ene dag kunnen we een drinker zijn, de volgende dag een geheelonthouder. We kunnen van stom verstandig worden, van woedend vreedzaam; we kunnen geloven of niet, vertrouwen of niet, slagen of niet.

Het einde van verdriet, Lee K. Abbot,

met ander, nevengeschikt substantief


  • schepper en schepping
  • schepper en schepsel

Wie het goddelijke als radikaal transcendent ziet moet het kwaad aanvaarden. Voor hem is de schepping relatief, en het kwaad is een ingrediënt van het relatieve, gevolg van de kloof tussen schepper en schepsel.

De ark en de ratten, Erik Van Ruysbeek,

Vaste verbindingen


zijn schepper ontmoeten

  1. overlijden

    Synoniem: doodgaan; overlijden; sterven

    Een paar seconden geleden leek alles nog prima voor hem te gaan en nu dacht hij waarschijnlijk dat hij zijn schepper zou ontmoeten. Zijn hoofd en lichaam draaiden van me weg, zodat hij met zijn rug naar me toe kwam, en ik wist met mijn rechterhand zijn hoofd tegen de auto te rammen.

    Crisis four, Andy McNab,

voor zijn schepper staan

  1. overlijden

    Ze ontkende dat met zoveel gemoedsrust dat ze me overtuigde. Trouwens, ik wilde overtuigd worden, want zeggen dat het bedrog is vind ik zo goedkoop en ook onwaarschijnlijk van iemand die al drieëntachtig is en dus binnen afzienbare tijd voor haar schepper zal staan.

    Twee eendjes en wat brood, Renate Rubinstein,

naakt voor zijn schepper staan

  1. niets meer voor God kunnen verbergen bij het oordeel na de dood

    Mevrouw Schatz was als geen ander geïnteresseerd in de zonde, en vooral de zondaar, omdat zij de dag dat wij naakt voor onze Schepper zouden staan niet af kon wachten.

    Gstaad 95-98, Marek van der Jagt,

schepper 1.1

iemand die zichzelf en zijn universum 'schept' naar eigen inzicht en wil, alsof hij of zij het opperwezen was

Betekenisbetrekking


metafoor
Betrokken betekenissen 1.0 : 1.1

Algemene voorbeelden


Er zou voor iedereen toch minstens één periode in het leven moeten zijn waarin je ongestoord schepper, koning en onderdaan van je eigen universum kunt zijn.

Hij zegt dat ik niet dansen kan, Manon Uphoff,

De Renaissancefilosoof Pico delle Mirandola. In zijn Over de waardigheid van de mens formuleerde hij de gedachte van 'de mens als zijn eigen schepper'. De mens heeft zijn lot in eigen handen. Hij kan ontaarden in het dierlijke, maar zich ook verheffen tot het goddelijke. Daarbij vormt hij zichzelf door middel van een zoektocht in plaats van door voorschriften te volgen.

Pleidooi voor individualisme, Dirk Verhofstadt,

Woordfamilie


Als deel van een afleiding


schepper 2.0

iemand die iets, vaak een kunstwerk of een uitvinding, bedenkt, ontwerpt en maakt

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een schepper…

is een persoon

  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is vaak uitvinder, kunstenaar of schrijver
  • [Activiteit of handeling] bedenkt, ontwerpt en maakt zaken die volkomen nieuw zijn, zoals uitvindingen of kunstwerken
  • [Product of vrucht] brengt uitvindingen, kunstwerken, literair werk, romanpersonages voort
  • [Oorzaak, reden of aanleiding] doet zijn werk soms voor zijn beroep

Combinatiemogelijkheden


met voorzetselgroep


Voorzetsel: van

  • een schepper van beelden
  • een schepper van kunstwerken
  • een schepper van licht
  • een schepper van werken
  • de schepper van Alice
  • de schepper van Bertie Wooster
  • de schepper van de Marseillaise
  • de schepper van de Westerkerk
  • de schepper van Doctor Jekyll en Mister Hyde
  • de schepper van Dolly
  • de schepper van een apparaat
  • de schepper van een blijspel
  • de schepper van een grappa
  • de schepper van een held
  • de schepper van een kloon
  • de schepper van een technologie
  • de schepper van Hommeltje
  • de schepper van James Bond
  • de schepper van Kapitein Rob
  • de schepper van Kuifje
  • de schepper van Mickey Mouse
  • de schepper van Pietje Bell
  • de schepper van Star Trek

Hij schilderde met brede gebaren vanuit de schouder, haalde verf met een plamuurmes van het doek, schetste met houtskool door de natte lagen en onmiddellijk met die paar zwarte strepen ontstond ander licht. Hij was een schepper van licht.

Hier ben ik, Donald Niedekker,

Ik wist bijvoorbeeld niet dat de schepper van Pietje Bell, Chr.F. van Abkoude, die naar Amerika emigreerde, daar vanwege de uitspraak zijn naam veranderde in Winters.

NRC,

Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


schepper 3.0

iemand die toestanden, gelegenheden, mogelijkheden tot stand brengt; iemand die iets mogelijk maakt

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een schepper…

is een persoon

  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is vaak iemand die op het gebied van de economie bezig is
  • [Activiteit of handeling] zorgt ervoor dat er zich zaken voordoen als toestanden, gelegenheden, kansen, mogelijkheden, waar andere mensen de voordelen van genieten
  • [Object ontstaan] brengt vaak zaken tot stand die dienen tot nut of tot genot van de gemeenschap

    Combinatiemogelijkheden


    met voorzetselgroep


    Voorzetsel: van

    • een schepper van economisch herstel
    • een schepper van rijkdom
    • een schepper van ruimte
    • een schepper van sfeer
    • een schepper van toestanden
    • een schepper van voorwaarden
    • een schepper van waarde
    • een schepper van welvaart
    • een schepper van werkgelegenheid

    Steeds meer geld wordt weggeschuimd bij de middenklasse, bij de scheppers van rijkdom, ten bate van een herverdeling die duidelijk niet werkt.

    De Standaard,

    Woordfamilie


    Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


    schepper 3.1

    iets waardoor toestanden, gelegenheden, mogelijkheden tot stand komen; iets wat mogelijkheden schept

    Betekenisbetrekking


    metafoor
    Betrokken betekenissen 3.0 : 3.1

    Algemene voorbeelden


    Zowel de ontkerstening als het socialisme, zowel de seksuele hervorming als de wijzigingen in de moraal hebben zich voltrokken op stromen van boeken. Ze zijn zoals mensen: enerzijds produkten van bestaande verhoudingen, anderzijds scheppers van nieuwe toestanden, levende gevolgen en oorzaken tegelijk, getuigen van de evolutie of de revolutie.

    Het weerbarstige woord, Anton Constandse,

    schepper 4.0

    iemand die iets opschept of wegschept voor zijn beroep of voor de gelegenheid

    Semagram (extra betekenisinformatie)


    Een schepper…

    is een persoon

    • [Activiteit of handeling] schept stoffen of zaken uit, op of in
    • [Oorzaak, reden of aanleiding] doet zijn werk voor zijn beroep of bij een toevallige gelegenheid
    • [Organisatie en organisatiewijze] beoefent zijn activiteit zelfstandig of als werknemer

      Algemene voorbeelden


      Het papierscheppen gebeurde met behulp van een schepvorm, een raam van gevlochten koperdraad met bijpassend deksel. De schepper stond voor de schepkuip en dompelde de schepvorm in de papierbrij. Na het weer ophalen van de vorm uit het vocht maakte hij een schuddende beweging, zodat het meeste water langs het koperdraad weer in de kuip vloeide, en de papiervezels beter in elkaar grepen.

      http://www.dbnl.org/tekst/lint011gesc02_01/lint011gesc02_01_0011.htm

      "Een stabiele temperatuur, en niet te heet, dat is het geheim. Ik ben de bakker van ons tweeën, van begin af aan is dat zo geweest. Leon is de schepper, ik bak." Leon: "Als Jan de frieten te zwaar bakt, dan merk ik dat meteen: ik schud ze om en soms zijn ze te vettig, ik voel dat. Dat is ervaring. Onze Jan is een rustige, ik ben ongeduldiger."

      http://www.toerismevlaanderen.nl/tvl/view/nl/2133955--Reportages-detail-.html?view=104510808

      Vanmorgen zijn we weer door 'ons' busje opgehaald. Na aankomst gingen de slopers weer aan het slopen en de scheppers weer aan het scheppen. In de loop van de ochtend zat het werk van de slopers erop dus werden zij getransformeerd tot scheppers.

      http://www.vriendenvandjerela.nl/kiev.html

      Woordfamilie


      Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


      schepper 5.0

      werktuig om iets te scheppen; schepwerktuig

      Semagram (extra betekenisinformatie)


      Een schepper…

      is een werktuig

      • [Vorm] heeft vaak een vorm als die van een lepel
      • [Doel of bestemming] dient om stoffen of zaken op te scheppen

        Algemene voorbeelden


        Het totale servies bestond blijkens een oorkonde uit: drie grote bloemschalen, zes kandelabers en vierentwintig kandelaars, acht vruchtschalen met acht 'scheppers' en vierentwintig bonbonschalen met evenveel bonbonlepels.

        NRC,

        Woordfamilie


        Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen