slotzin 1.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een slotzin…
is een zin; is een taaleenheid; is een geheel
- [Functie] dient ter afsluiting van een tekst en kan bv. een conclusie of een oproep bevatten
- [Eindpunt] vormt het einde van een geschreven of gesproken tekst
- [Voorbeeld of specimen] is bv. de laatste zin van een boek, hoofdstuk, paragraaf, gedicht, verhaal, verslag, artikel, folder, opstel, brief, gesprek, lied, toespraak, redevoering, toneelstuk of film
Algemene voorbeelden
Verwarring ontstond over een slotzin met een beeld van de grachten in het journaal van 18.00 uur. Er zouden in Meppel plannen zijn voor demping van de grachten, zou uit de commentaartekst kunnen worden begrepen. In het journaal van 20.00 uur kwam deze passage, na tussenkomst van de Stadswacht, niet meer voor.
Combinatiemogelijkheden
als subject bij een werkwoord
- erop duiden
- luiden
- iemand vertederen
De draaideur is dus een roman over geboorte. Meer nog is het een roman over de dood – van het motto ontleend aan een gedicht van Cees Nooteboom ('Langzaam zweef ik op de spiegels af/waarin ik ga smelten') tot en met de slotzin ('ik adem mijn laatste adem in'). Die slotzin lijkt erop te duiden dat ik aarzelde Patrizio Canaponi ook zijn laatste ademtocht meteen al te laten prijsgeven.
Het geluk van de zwakzinnigen, "dat is waar het in de zwakzinnigenzorg toch allemaal om begonnen is", luidt de slotzin.
"Ik wou dat ik moe was", luidt de slotzin van Peer Wittenbols' oerhollands drama Doodrijp.
Aarzelend hengel ik zijn laatste brief naar me toe. Zijn slotzin: "I love you girl" vertedert me.
als object bij een werkwoord
- zijn slotzin afmaken
- een slotzin bevatten
- de slotzin citeren
- een (goede) slotzin vinden
- slotzinnen voorlezen
De professor maakt zijn slotzin af.
Een e-mailbericht bevat een aanspreking, de eigenlijke boodschap ingedeeld in alinea's en een slotzin gevolgd door uw naam en e-mailadres.
Ze bladerde in het boek en citeerde de slotzin.
Hij stak zonder op te kijken een goedkeurende arm op, wetend dat die gezien zou worden, en werkte, steeds wreveliger, door aan de derde versie van zijn hoofdartikel. De eerste was te lang geweest, de tweede verleidelijk maar onrechtvaardig, de derde kon goed worden, als hij die verdomde goede slotzin kon vinden.
In een van haar films leest ze aan Jean Paul Belmondo de slotzinnen voor van 'The Wild Palms', een roman van William Faulkner, verschenen in haar geboortejaar: - 'Between grief and nothing, I will take grief'.
met adjectief ervoor
- de bekende slotzin
- de beroemde slotzin
- de cryptische slotzin
- de geestige slotzin
- een goede slotzin
- nieuwe slotzinnen
- de onheilspellende slotzin
- een onopvallende slotzin
Het dieptepunt in deze bundel is het slot-essay over Wittgenstein. Het is geschreven naar aanleiding van de bekende slotzin van de Tractatus Logico-Philosophicus: "Waarover men niet spreken kan, dient men te zwijgen."
Dat velen de beroemde slotzin Morgen komt er een nieuwe dag uit Gone with the Wind moeten nazeggen, leidt eveneens tot plezierige scènes.
Ik besloot Anne Weber maar liever niet op te bellen en ging met de brief van Mariette naar boven. In de lift, op weg naar de vierde verdieping, probeerde ik de cryptische slotzin te ontraadselen. Hij hield een duidelijke toespeling in op Leopolds 'verkaveld paradijs', en tegelijk verwees hij naar de symboliek waarin Mariette een van zijn eigen werken verpakt had.
De geestige slotzin van Braeckmans wetenschappelijke uiteenzetting doet het publiek, dat meer dan en uur op ongemakkelijke stoeltjes ademloos had zitten luisteren, in een bevrijdende, te luide lach losbarsten.
Je oefent je beroep duidelijk met passie uit? Ja, ik doe mijn job echt heel graag en elke dag maak ik hier weer nieuwe dingen mee. En dat lijkt me een goede slotzin!
Max voerde weer zijn rol op: 'Als jullie dat niet inzien speel ik niet meer mee!', en René zorgt voor nieuwe slotzinnen: 'Heb jij na Frekas nog niet begrepen dat wij ons ook moeten organiseren? Je schapen komen er, Philippe. Je zult ze nog vaak genoeg scheren.'
Hij stak zonder op te kijken een goedkeurende arm op, wetend dat die gezien zou worden, en werkte, steeds wreveliger, door aan de derde versie van zijn hoofdartikel. De eerste was te lang geweest, de tweede verleidelijk maar onrechtvaardig, de derde kon goed worden, als hij die verdomde goede slotzin kon vinden.
'De toekomst is aan de massa's' luidt de onheilspellende slotzin van de proloog van het verhaal.
Soms breekt er in een enkel bijvoeglijk naamwoord of in een onopvallende slotzin ook een lichte paniek door.
met voorzetselgroep
Voorzetsel: onder
- de slotzin onder het laatste hoofdstuk
Bij het zien van de slotzin onder het laatste hoofdstuk gooide hij zijn hoofd in zijn nek en lachte schel.
Voorzetsel: van
- de slotzin van het artikel
- de slotzin van het boek
- de slotzin van de brief
- de slotzinnen van de novelle
- de slotzin van zijn opstel
- de slotzin van een passage
- de slotzin van de proloog
- de slotzin van de roman
- de slotzin van het stuk
- de slotzin van een van de verhaaltjes
Uit de Bijzondere Statistische Tellingen tot 2000-2001, het laatst bekende jaar, steeg het gemeentelijk onderwijs elk jaar in leerlingenaantal. Hieruit blijkt duidelijk dat de slotzin van het artikel "de meeste gemeentescholen gaan nu over naar het gemeenschapsonderwijs" absoluut niet steunt op cijfers.
"Mijn moeder, naar wie ik een leven lang heb verlangd - mijn moeder is eindelijk dood," luidt de slotzin van het boek.
Opgang en verval maken, in de ogen van de klassieke denkers, deel uit van een onvermijdelijk cyclisch geschiedenispatroon, luidde de slotzin van het boek.
De slotzin van de brief was: 'Je bent altijd welkom. Liefs en tot gauw.'
Hij besluit zijn dichterschap en vriendin te laten voor wat zij zijn en zich in een nieuw, meeslepend leven te storten. Nog voor dat echt is begonnen, dient zich in de slotzinnen van de novelle de desillusie al aan.
Hoe die synthese precies tot stand komt, is voor Van Ostaijen erg onduidelijk. Zijn synthetisch voluntarisme is er alleen maar des te groter om, zoals nog eens blijkt uit de slotzin van zijn opstel: 'Ons geslacht blijft de taak te syntetiseren weggelegd.'
Van Doesburgs distantiëring van het futurisme in de slotzin van deze passage klinkt bijzonder ironisch voor wie weet waar hij de mosterd haalde bij het concipiëren van zijn esthetica én bij het schrijven van bovengenoemde passage.
'De toekomst is aan de massa's' luidt de onheilspellende slotzin van de proloog van het verhaal.
Dat de verteller van de Mutmaßungen zich slechts als medium voor de woorden en stemmen van de anderen beschouwt, wordt in de slotzin van de roman subtiel duidelijk gemaakt door het verrassende gebruik van de eerste persoon meervoud, dat meer dan waarschijnlijk niet als pluralis majestatis werd bedoeld.
Wat de slotzin van het stuk betreft: ik ben telkens weer 'sociaal bewogen' als ik lees hoe een oude vrouw 'tegen de Nederlandse traditie van humaniteit' over de grond is gesleurd en met een heupfractuur of andere schade het verder maar moet uitzoeken.
Bij een slotzin van een van de verhaaltjes schreef iemand: 'briljant!' Een ander schreef bij dezelfde zin: 'dit schrappen!'.
- de slotzin van Braeckmans wetenschappelijke uiteenzetting
- de slotzin van Malcolm Lowry's Under the volcano
- de slotzin van Smalhout
- de slotzinnen van The Wild Palms
De geestige slotzin van Braeckmans wetenschappelijke uiteenzetting doet het publiek, dat meer dan en uur op ongemakkelijke stoeltjes ademloos had zitten luisteren, in een bevrijdende, te luide lach losbarsten.
'Somebody threw a dead dog after him down the ravine.' Als een zweep door een krant, zo sloeg die slotzin van Malcolm Lowry's Under the volcano door me heen.
De slotzin van Smalhout is al even raak: "Waar blijft de Mozes die ons volk komt bevrijden uit de Egyptische duisternis van de onderwijshotemetoten?"
In een van haar films leest ze aan Jean Paul Belmondo de slotzinnen voor van 'The Wild Palms', een roman van William Faulkner, verschenen in haar geboortejaar: - 'Between grief and nothing, I will take grief'.
in voorzetselgroep
- in de slotzin
- in een slotzin
- in zijn slotzin
In de slotzin lazen we dat we de brief, hoewel "bedoeld voor ons persoonlijk geweten", toch mochten publiceren.
Dat de verteller van de Mutmaßungen zich slechts als medium voor de woorden en stemmen van de anderen beschouwt, wordt in de slotzin van de roman subtiel duidelijk gemaakt door het verrassende gebruik van de eerste persoon meervoud, dat meer dan waarschijnlijk niet als pluralis majestatis werd bedoeld.
Van Doesburgs distantiëring van het futurisme in de slotzin van deze passage klinkt bijzonder ironisch voor wie weet waar hij de mosterd haalde bij het concipiëren van zijn esthetica én bij het schrijven van bovengenoemde passage.
Ik volsta met het citeren van mijn slotzin: "Doen alsof is kortom een al te simpel boek, dat naar mijn smaak niet herdrukt had hoeven worden." Duidelijke taal, waarmee ik het nog steeds eens ben, al zou ik nu in een slotzin het woord 'kortom' vermijden en in het algemeen de woorden 'naar mijn smaak'.
Details worden niet gegeven. Kennelijk moet nader onderzoek hierin meer inzicht verschaffen, maar de auteur waarschuwt in zijn slotzin: "Mocht deze studie niet de inspiratie voor dergelijk onderzoek bieden, dan zal de briljante comedyserie 'Yes Minister' dat wel doen."
- eindigen met een slotzin
De documentaire eindigt met de slotzin: 'How I as an Indian learned to belong to Britain'.
De auteur eindigt met een slotzin waarin hij zijn vrees uitspreekt dat het oude Avondland wel eens opnieuw het slagveld van de wereld zou kunnen worden.
- na de slotzin
Toen Clintons brief werd voorgelezen riepen de demonstranten eerst in koor "Where is Bill?", maar na de slotzin applaudiseerden ze.
met telwoord ervoor
- één slotzin
De strekking van alle resoluties wordt samengevat in één slotzin: "De PS neemt deze teksten aan, en belast diegenen, die op diverse beleidsniveaus verantwoordelijkheid dragen, een maximum aan positieve resultaten te halen".
met bezittelijk voornaamwoord
- mijn slotzin
- haar slotzin
- zijn slotzin
Ik volsta met het citeren van mijn slotzin: "Doen alsof is kortom een al te simpel boek, dat naar mijn smaak niet herdrukt had hoeven worden."
Haar ogen liepen opeens vol tranen, maar ze bleef glimlachen, waardoor de uitdrukking van haar gezicht iets geheimzinnigs kreeg, wat je wel meer bij oude dames ziet. Ik dacht aan Agatha Christie en zei meewarig: "ach...". Het klonk ondiep, maar haar slotzin had me uit een hinderlaag overvallen.
Aarzelend hengel ik zijn laatste brief naar me toe. Zijn slotzin: "I love you girl" vertedert me.
De professor maakt zijn slotzin af.
met ander, nevengeschikt substantief
- een openingszin of slotzin
Wanneer ik een roman of novelle 'voel aankomen' (zo'n werk kan zich aandienen in de vorm van een openings- of slotzin, een fragment met kop noch staart, dan wel als een vaag of scherp omlijnd idee), wil ik, om zekerheid te hebben, het boek eerst – ruw – in zijn uiteindelijke verschijningsvorm voor me zien.
voorafgegaan door als
- als de slotzinnen van Oranjes Apologie
- met als slotzin
Een portret van de prins in het Mauritshuis vertoont de woorden dan ook boven aan de lijst geschilderd. De laatste biograaf van de prins heeft gewezen op de overeenkomst van deze woorden met eerdere uitlatingen en geschriften van Oranje. Dat is inderdaad waar - de laatste woorden zijn in inhoud en strekking ongeveer als de slotzinnen van Oranjes Apologie.
Daarna kwam een reisfilm met als slotzin 'So we say farewell to these lovely islands' [...], gevolgd door een tekenfilm van Bugs Bunny of Popeye, enkele minuten reclame en tenslotte de trailers van verwachte films.
Ze zou naar de toneelschool gaan, daar verliefd worden op andere docenten en af en toe ook eens op een student en uiteindelijk zou ze met gevoel voor drama afscheid nemen van haar gymleraar, van wie ze nog steeds heel veel hield, maar die ze te vaak had bedrogen en na elke keer had ingelicht met steevast als slotzin: 'Het stelde toch niets voor.'
Volgt verslag van haar latere narigheid met als slotzin: "I feel still the sorrow of this tragedy."