spons


spons 1.0

primitief meercellig dier dat zich in kolonies vastzet op de bodem van zeeën of andere waters en dat uitsluitend bestaat uit een buis met een skelet dat vaak door mensen wordt opgevist en verwerkt tot het bekende gebruiksvoorwerp spons

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een spons…

is een dier

  • [Afmeting] is, afhankelijk van de soort, 0,5 cm tot 2 m lang
  • [Kleur] komt voor in verscheidene kleuren
  • [Bouw] is ongewerveld
  • [Deel] bestaat uit een buis die aan de ene kant in de bodem vastzit en waar een skelet omheen zit dat vaak bestaat uit eiwit of kiezel; heeft geen organen zoals de meer ontwikkelde diersoorten
  • [Functie] wordt verwerkt tot het bekende gebruiksvoorwerp spons
  • [Voortplanting] plant zich voort door eicellen die in het water bevrucht worden, waaruit larven komen die zich ergens vestigen; kan zich soms ook ongeslachtelijk voortplanten
  • [Plaats] komt voor op de bodem van zeeën en andere waters, ook op grote diepte
  • [Leeftijd] kan, afhankelijk van de soort, enkele jaren tot wel honderden jaren oud worden
  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] komt voor in kolonies die een onontwarbaar geheel lijken te vormen waarin de afzonderlijke dieren niet meer te herkennen zijn
  • [Geslacht] is tweeslachtig
  • [Behandeling of bewerking] wordt door duikers opgevist en vervolgens gedroogd
  • [Gedrag] is een alleseter

Rijk Animalia; Dieren
Stam Porifera

Algemene voorbeelden


Daar zijn rotsen met koraal erop, daar zijn sponzen.

De verpletterende werkelijkheid en andere verhalen, J.M.A. Biesheuvel,

Onder de zeebewoners zijn het vooral lagere dieren zoals sponsen, wormen en koralen, waar deze eenvoudige en snelle methode tot vermeerdering voorkomt.

http://www.duiken.nl/

Mariene fossielen (wormen, sponzen, koralen, weekdieren enz.) worden vaak zelfs in de steenkoollagen zelf aangetroffen, wat in een catastrofistisch model heel gemakkelijk voorstelbaar is.

http://users.pandora.be/jwils/evolution-creation/docs/hovdw/h6_2.htm

Sponzen zijn waterdieren die aan een plaats gebonden zijn.

http://home.planet.nl/~info.kneepkens/org/oenology/oen_bod5.html

Combinatiemogelijkheden


in voorzetselgroep


  • naar sponzen duiken

Geleidelijk aan ontwikkelt zich ook het duiken naar sponzen en later komen de eerste sigarenfabrieken, opgericht door Cubaanse immigranten.

http://www.amerika.nl/reizen/html/staten/deepsouth/florida/keys.htm

Woordfamilie


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


spons 2.0

afbeelding

Bron: Johan
( CC BY-SA 3.0 )

samendrukbaar gebruiksvoorwerp dat vroeger vooral bestond uit het skelet van sponsdieren maar thans vaker uit viscose of een andere kunststof gemaakt is, en dat vooral wordt aangewend bij de schoonmaak en in bad, omdat het gemakkelijk vloeistoffen opzuigt en bij de minste druk weer loslaat

Betekenisbetrekking


metonymie
Betrokken betekenissen 1.0 : 2.0

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een spons…

is een gebruiksvoorwerp

  • [Afmeting] heeft een grootte die ze geschikt maakt om ze makkelijk met de hand te gebruiken
  • [Kleur] is lichtbruin wanneer het een natuurlijke spons is; komt in vele kleuren voor wanneer ze uit kunststof gemaakt is
  • [Uiterlijk] heeft als het een natuurspons is vrij grillige vormen aan het oppervlak
  • [Vorm] heeft meestal een ronde vorm of de vorm van een kubus of een balk; komt soms voor in fantasierijke vormen
  • [Functie] wordt gebruikt om iets nat te maken en schoon te wrijven bij de schoonmaak; wordt vaak gebruikt door wie zich in bad wast; wordt door schilders gebruikt voor een techniek waarbij verf op een oppervlak wordt gedept
  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is gemakkelijk samendrukbaar; is zeer poreus; neemt zeer gemakkelijk een vloeistof op en is even gemakkelijk weer uit te knijpen

Algemene voorbeelden


Indien de koorts terug stijgt hervat je het afkoelen (badje of spons).

http://www.9maand.com/

Hij nam de spons in zijn ene hand, zeepte zijn oksels in, zijn hals, zijn borst en buik, en met een amper hoorbare huivering zijn bilspleet en zijn kruis.

Mijn tweede huid, Erwin Mortier,

Ik kon hem vanuit het raam aan het werk zien met een spons.

Quissama, F. Springer,

Pak een grote spons en was de fiets af.

http://www.jankooij.nl/

Terwijl onze Ziel dorst naar liefde, geven we Haar maar al te vaak onze verharde en verzuurde gevoelens; zoals we Meester Jezus die aan het kruis om water (om liefde) vraagt, een spons, gedrenkt in azijn toesteken.

http://www.stervensbegeleiding.nl/boek/index.html,

Combinatiemogelijkheden


als object bij een werkwoord


  • een spons in iets deppen
  • een spons uitknijpen

Wat aangeslagen knijpt Steve de spons uit.

Overige bestemmingen, Frans Kellendonk,

Dep de spons zachtjes in de verf.

http://www.decoratief.nl/DecoABC/Opsponsen_afsponsen.htm

met adjectief ervoor


  • een harde spons
  • een natuurlijke spons
  • een natte spons
  • een vochtige spons
  • een zachte spons

Laat het product 6 tot 10 uur inwerken en neem het nadien zorgvuldig weg met een vochtige spons.

De Standaard,

Laat het voegsel een halfuur opstijven en verwijder resten met een harde spons en veel water.

http://www.delftwonen.nl/

U hebt de keuze uit sponsen uit synthetische of plantaardige vezels of ook natuurlijke sponsen.

http://www.brico.be/fiches/03/05/bfm_N_03_05_1.htm

Zelfs de harde kern was zacht geworden als een spons, een natte spons.

De kabouter met het moedervlekje, Louis Verbeeck,

in voorzetselgroep


  • met een spons aanbrengen
  • met een spons afnemen
  • met een spons afvegen
  • met een spons afwissen
  • met een spons bevochtigen
  • met een spons schoonmaken
  • met een spons soppen
  • met een spons vegen
  • met een spons verwijderen
  • met een spons wassen
  • met een spons wegnemen

Haar ene voet op een omgekeerde ijzeren emmer terwijl ze met langzame bewegingen haar been met een spons sopt.

Alle verhalen, Kristien Hemmerechts,

Daarna kun je er met nog een kleur overheen sponsen, maar je kunt ook met twee sponsen tegelijk, twee verschillende kleuren aanbrengen.

http://www.decoratief.nl/DecoABC/Opsponsen_afsponsen.htm

Neem de wanden af met een vochtige spons.

http://www.tefal.nl/tefal/database_images/use_instructions/Electrical%20Cooking/Oven%20Cleantech%2026%20L%20-%20draaispit%205221.pdf,

Zowel keukenoppervlakken als sanitaire oppervlakken kunnen schoongemaakt worden met een spons of een afwaskwast en een aangepast onderhoudsproduct.

http://www.observ.be/NL/Doekjes/huis.shtml

Ik heb haar lippen al bevochtigd met een spons.

Fissura ani, G.F. Smelik,

Ik veeg mijn tekening van de tafel met een spons.

Kamer; Aarde, Marleen Nelen,

met ander, nevengeschikt substantief


  • een emmer en een spons
  • spons en zeemvel
  • dweilen, borstels en sponzen
  • water en spons
  • een spons of een afwaskwast

Uit het huisje bij de pomp kwam een vrouwtje met een emmer en een spons.

Een treurige afdronk, Levi Weemoedt,

Had ik de meester bewezen dat ik gelijk had, door het bewuste krantenartikel - de belangrijkste artikelen bewaarde ik in een knipselarchief in schoenendozen onder mijn bed - op te sporen en mee naar school te nemen, dan moest ik nablijven om de schoolborden met water en spons schoon te vegen.

De Hunnen. Dl. 3: Vrede, Jan Cremer,

Alles stond er nog, dweilen, sponzen, emmers en borstels, precies zoals we het hadden achtergelaten, de stoelen en de muren half gewassen, de tafel geboend en de ruiten vol ammoniak.

Reis naar de begeerte, Kris Peeraer,

Een poetsbeurt met spons en zeemvel?

http://www.motornet.be/modellen/021119_suzuki_quad.html

voorafgegaan door als


  • absorberen als een spons
  • drinken als een spons
  • iets zuigen als een spons
  • opzuigen als een spons
  • uitwringen als een spons
  • uitzetten als een spons
  • werken als een spons
  • zich volzuigen als een spons

"Hij staat midden in het leven, zuigt als een spons allerlei invloeden op, leest boeken, ziet films en houdt alles bij", zei Chabot.

Trouw,

Hij woonde in Rotterdam, steeds ergens anders maar altijd aan de haven, hij dronk als een spons, altijd geduvel met vrouwen, als mijn moeder over hem sprak kreeg ze wel een klein misprijzend bananemondje, maar ook heel lichte oogjes van de pret.

Een weekend in Oostende, Willem Brakman,

Er is tweeëneenhalf jaar aan gebouwd, onder onmogelijke omstandigheden omdat de veenbodem als een spons werkt.

NRC,

Zoals er vroeger kleine koekjes voor de slanke lijn bestonden die als een spons uitzetten in je maag ter bestrijding van het hongergevoel, zo zet deze kleine novelle uit in je geest.

NRC,

"Maar de laatste tijd word ik als een spons uitgewrongen: Piet-Hein, hoe doen jullie dat op school, Piet-Hein, kunnen ze dit volgens jou al aan?"

NRC,

"Vroeger durfde ik gewoon niet te zeggen dat ik van jonge schrijvers hield, bang dat ze me zouden verwerpen. Dat is voorbij: ik schrijf intuïtief, als een spons die opzuigt en uitgeknepen wordt."

De Standaard,

Toen het begon te regenen, werden de speurakties gestaakt, want de grote heestervlakte zoog water als een spons en in die spons konden hele dorpen, hele karavanen wegzinken zonder een spoor na te laten, zo diep.

De stoelendans, Paul Koeck,

Hij leek soms op zijn vader, alleen kleiner, minder weldoorvoed, zoals hij zich als een spons volzoog met al die grote woorden die hij gratis en voor niks had gekregen en epauletten vormden op zijn ziel.

De langverwachte, Abdelkader Benali,

Als een religieuze spons absorbeert hij de ene religie of geheime wijsheid na de andere.

Alles moet over, Carel Peeters,

Vaste verbindingen


de spons vegen over iets

  1. Vormvariant: de spons halen over iets

    ophouden met werk te maken van iets; vooral: ophouden met optreden tegen gemaakte fouten, gepleegde misdrijven of bestaande misstanden en er verder het zwijgen over toedoen

    Hij hoopt ook dat de regering voorzichtig de spons veegt over de corruptiezaken zodat er een einde komt aan zijn gerechtelijke zorgen.

    De Standaard,

    Burgemeester Van Thijn die aanvankelijk excuses van hem had geëist omdat hij het had gewaagd onder het apartheidsregime Zuid-Afrika te bezoeken, had per koerier een verzoenende brief gezonden. Dat was voor Hermans reden om voorzichtig 'de spons' te halen over zijn voornemen nooit meer in Amsterdam te komen.

    NRC,

    In juli 1994 vaardigde de kersverse regering Berlusconi een decreet uit om de spons te vegen over Tangentopoli, maar de Italiaanse openbare opinie reageerde woedend en verdedigde haar "helden", de magistraten van Milaan.

    De Standaard,

de spons erover!

  1. Vormvariant: spons daarover; de spons daarover

    wij stoppen met daarvan verder werk te maken

    Men heeft me uitgelegd dat wat in Spa gebeurde, enkel te wijten was aan een ongelukkige samenloop van omstandigheden. Spons daarover.

    De Standaard,

Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


spons 2.1

iets wat er uitziet als een spons; iets wat net als een spons vol gaten zit; iets wat absorbeert als een spons

Betekenisbetrekking


metafoor
Betrokken betekenissen 2.0 : 2.1

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een spons…

is een zaak

      Algemene voorbeelden


      Op dit ultieme ogenblik was zijn geest echter een natte spons waar geen enkele impuls van uitging.

      Bedorven vlees, John Vermeulen,

      Zijn lever was een spons in zijn lijf.

      Alle verhalen, Kristien Hemmerechts,

      Als je zo'n BSE-koe ziet, die zo vreemd spint en een spons in haar schedel heeft dan is dat voor jou geen lolletje. Maar het is voor de koe helemaal geen lolletje.

      http://www.animalfreedom.org/paginas/column/koosvanzomeren.html,

      Ik prikte in de aubergine, een met tomatensaus overgoten spons.

      De necrologieschrijver: een obsessieve zoektocht, Porter Shreve,

      Hij had zo'n protserige licht violetkleurige benzineslurpende Amerikaanse spons op sponzige wielen waarin alles zacht was en veerkrachtig; ze liet zich behaaglijk achteroverzakken.

      Oprechter trouw, Henk Romijn Meijer,

      Woordfamilie


      Als deel van een afleiding


      Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


      Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


      spons 2.2

      iemand die dingen in zich opneemt als een spons; bepaaldelijk iemand die graag en veel kennis in zich opneemt

      Betekenisbetrekking


      metafoor
      Betrokken betekenissen 2.0 : 2.2

      Semagram (extra betekenisinformatie)


      Een spons…

      is een persoon

          Algemene voorbeelden


          Een 4-5-jarige kleuter is een echte "spons". Hij neemt zeer veel op en staat voor heel wat nieuwe dingen open. De fijne motoriek en de oog-handcoördinatie verbeteren: gecontroleerder knippen, schilderen, kleven. Maar ook het denkvermogen vergroot: het puzzelen breidt uit, heel wat begrippen worden aangeleerd en vooral de taal gaat sterk vooruit: de woordenschat verruimt enorm.

          http://www.kattensprong.be/kleuter2.htm

          Door er meer over te lezen, begin ik hem nu ook beter te begrijpen. Hij is een echte spons, op zoek naar 'kennis'. Vooral dino's en andere dieren fascineren hem enorm.

          http://forum.zappybaby.be/viewtopic.php?f=30&t=70049&start=125&st=0&sk=t&sd=a

          Ik ben een spons die alles maar wil onthouden, druk hoog opgelegd voor zichzelf en nu gewoon vol gezogen is.

          http://marije-dijkstra86.hyves.nl/blog/39786820/Sponzig_onzeker_eitje/o5LB/

          Woordfamilie


          Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


          spons 2.3

          (informeel; pejoratief)

          iemand die te veel alcohol gebruikt; alcoholist; dronkenlap

          Betekenisbetrekking


          metafoor
          Betrokken betekenissen 2.0 : 2.3

          Semagram (extra betekenisinformatie)


          Een spons…

          is een persoon

              Combinatiemogelijkheden


              met adjectief ervoor


              • een zatte spons

              Voor u is die zatte spons een Waal, maar voor mensen uit andere landen is dat een "Belg", net zoals uzelf.

              http://www.politicsinfo.be/zatte-michel-daerden-op-vingers-getikt-door-tennisser-david-nalbandian-op-os-peking-t49296-20.html

              Kijk, als de politie zich de huid nou ook vol moet laten schelden om niks dan hebben de dienders totaal geen gezag meer, dus gewoon aanpakken zo'n zatte spons.

              http://www.waldnet.nl/nieuwsreacties.php?nid=17078

              spons 2.4

              ((vooral) in België)

              dikke, fluweelachtige textielstof die vooral gebruikt wordt voor kinderkleding en voor handdoeken

              Betekenisbetrekking


              overig
              Betrokken betekenissen 2.0 : 2.4

              Semagram (extra betekenisinformatie)


              Spons…

              is een textielstof; is een stof

                  Algemene voorbeelden


                  Het zijn pyjama's zoals ik er vroeger ook wel droeg. Spons, noemden wij die stof. Sponzen pyjama's, waarvan de broek altijd effen was, en het bovenstuk gestreept.

                  Alle verhalen, Kristien Hemmerechts,

                  Woordfamilie


                  Als deel van een afleiding


                  Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen