streekgebonden

Historische boerderijen, of het nu om beschermde monumenten gaat of niet, vertegenwoordigen essentiële cultuurhistorische en landschappelijke waarden. Ze zijn de tastbare getuigen van eeuwenlang wonen, werken en bouwen op het platteland. Door hun opvallende verschijningsvorm en streekgebonden architectuur leveren ze een wezenlijke bijdrage aan de belevingswaarde en identiteit van de verschillende regio's.

Kortom ook voor de streekgebonden gastronomie is kwaliteit informatie en motivatie en deze kan komen vanuit de producent (bv. bij het terug op de markt brengen van een traditioneel streekgebonden biertje) of vanuit de consument (bv. de vraag naar scharrelkip, scharrel-, ... ).

Sinds een paar maanden studeert hij streekgebonden cultuur- en taalhistorie aan het Neder-saksisch Instituut, een onderdeel van de Rijksuniversiteit Groningen.

Daarnaast zijn een groot aantal producten in de loop van de jaren streekgebonden producten geworden, omdat die producten op die bepaalde plaats een bijzonderheid verkregen. Rond sommige is er een folklore ontstaan, bij enkele spelen bodemkenmerken of bereidingsmethodes van die bepaalde streek een rol. Enkele kregen een gastronomische waarde en werden zo opgenomen in de streekgebonden gastronomie. Oude recepten worden opgediept en terug in de belangstelling gebracht.

Om de consument beter te benaderen werd in Vlaanderen [...] op 1 juli 1998 overgegaan tot de oprichting van de "v.z.w. Vlaamse Streekproducten". De stichtende verenigingen waren: de v.z.w. Academie voor Streekgebonden Gastronomie, die zich voornamelijk wijdt aan de studie van streekproducten, de v.z.w. Vlaams Broederschap voor Keukenmeesters, die streekgerechten praktisch toepast in de restaurants van de leden en de v.z.w. Vlaamse Confrérie van de Gastronomie, die met gepaste luister promotie voert voor Vlaamse streekproducten.

Zijn restaurant in Berlare geldt als referentie voor streekgebonden gastronomie.

Een aparte plaats neemt Louis Paul Boon in. Met zijn boek Eten op zijn Vlaams is hij zowat de enige Vlaamse auteur die specifiek aandacht aan de streekgebonden gastronomie schonk.

Uit dit alles blijkt duidelijk dat om de continuïteit te kunnen waarborgen van locale landbouwbedrijven, eigen visserijsector, streekgebonden horecabedrijven en tal van klein, middelgrote en zelfs grote ondernemingen - naast andere initiatieven - men veel meer aan oorsprongsonderzoek zou moeten doen om van daaruit een gewenste productie- en verkoopsstrategie te bepalen. Deze stelling is eveneens geldig als het gaat om nieuwe creaties op basis van streekgebonden producten en streekgebonden combinaties. Dit zijn trouwens gegevens die aan de basis liggen van de oprichting van de Academie voor de Streekgebonden Gastronomie in 1981.

West-Vlaanderen is ook het hinterland, dat barst van geschiedenis en cultuur, van streekgebonden gastronomie en bezienswaardigheden.

Maar je vindt her en der ook nog leegstaande gebouwen van de vroegere steenbakkerijen die getuigen van deze streekgebonden industrie.

Een apart hoekje in de bibliotheek is voorbehouden aan de boeken en studies die Jacques Collen zelf schreef, soms met medewerking van anderen, zoals Jan Lambin, een ander "monument" van de Vlaamse streekgebonden keuken.

Wij plaatsen nationale tegenover streekgebonden kranten of partijen en spreken over nationale wetgeving als die de gehele bevolking van de staat aangaat.

In leisteen werden heel mooie kruisen gehouwen, die afgemaakte voorbeelden zijn van een typisch streekgebonden volkskunst.

Italiaans folkmonument La Macina bewees dat sterk streekgebonden, strikt in de traditie verankerde muziek nog immer kan boeien, mits met vuur en kennis van zaken gebracht.

Aansluiting bij internationale tendensen. Deze aansluiting is evident maar zowel in de geologie als in de geografie blijft er het probleem van de waardering van belangrijk streekgebonden onderzoek.

Daarnaast zijn een groot aantal producten in de loop van de jaren streekgebonden producten geworden, omdat die producten op die bepaalde plaats een bijzonderheid verkregen.

Wij hebben een aantal dossiers lopen, onder andere voor de geuze, naar analogie met de typische streekgebonden Europese producten zoals de camembert of champagne.

Het landelijk gebied wordt steeds belangrijker als toevluchtsoord om de dagelijkse hektiek te ontwijken. Streekgebonden productie bestaat nog wel. Ook productie die draait op directe betrokkenheid en controle van de consument ('ik wil wèl weten wat ik eet') vindt nog in Nederland plaats.

Massaproductie met kleine marges zal plaatsmaken voor hoogwaardige, gespecialiseerde en natuurlijke productie. Deze biologische of streekgebonden productie wordt steeds vaker gecombineerd met natuur- en landschapsbeheer en recreatie.

Hiermee wordt bijgedragen aan het versterken van de verwevenheid tussen streekgebonden productie en de karakteristieke en streekeigen natuur- en landschapswaarden.

Er wordt aandacht besteed aan het versterken van de relatie tussen streekgebonden productie en (het behoud van) gebiedseigen rassen en gewassen.

Hierbij valt het ons inziens vooral op dat bij de voorwaarden tot erkenning het maatschappelijk, heemkundig, geschiedkundig, ambachtelijk, … aspect niet ten volle tot uiting komt omdat de SPN-erkenning voornamelijk agrarisch-productief georienteerd is. In feite is het een benadering van wat in Vlaanderen onder hoeve- of streekgebonden landbouwproduct verstaan wordt.

Op landbouwgebied dient men meer en meer terug te keren naar de traditionele streekgebonden rassen en soorten om van daaruit te evolueren naar varianten die aangepast zijn aan de hedendaagse markteisen en moderne teelttechnieken (cfr. het succes van de hybride Mechelse Koekoek).

Of ze richten zich op kwaliteitsprodukten als biologische groenten en kwaliteitsvlees of streekgebonden specialiteiten als de Veenweidekaas, die vorig jaar door zelfkazende Zuidhollandse boeren werd gelanceerd en de grutto als beeldmerk heeft.

Daarnaast bestaan er nog een aantal streekgebonden spelen, zoals het ringrijden op Walcheren, en het ganstrekken in de polders nabij Antwerpen.

De boerderij is helemaal nieuw gebouwd in een klassieke streekgebonden stijl.

Wat de in de ANS beschreven streekgebonden variatie betreft valt allereerst op te merken dat de aanduiding 'regionaal' - als label en in de tekst - anders dan in de eerste druk strikt gereserveerd wordt voor verschijnselen die buiten de standaardtaal vallen. Verder worden de gevallen van streekgebonden variatie op verzoek van gebruikers niet langer alleen maar gesignaleerd, maar wordt daarbij zoveel mogelijk aangegeven om welk gedeelte van het taalgebied het gaat.

In de eerste druk van de ANS werden behalve stijl- en streekgebonden varianten ook groepsgebonden varianten als aparte categorie onderscheiden, waarvoor het label 'vaktaal' gebruikt werd.

Daarbij wordt jaloers gekeken naar kwalitatief hoogwaardige streekgebonden Franse en Italiaanse wijnen, kazen en vleeswaren, die nationaal en internationaal een sterke marktpositie hebben.

De vraag die nu voorligt, is of er voldoende interesse zal zijn bij de aardappeltelers. De werkgroep kan hier niet een éénduidig antwoord op geven en stelt dat deze vooral streekgebonden zal zijn.

Plantkundigen stellen vast dat sommige plantesoorten min of meer streekgebonden zijn.

Verder dient opgemerkt te worden dat de benaming van zandsoorten in Nederland vaak streekgebonden is.

Hun liedjes zijn niet echt streekgebonden, maar verraden wel hun wortels die in het Pajottenland en de Zennevallei moeten gezocht worden.

De botteling van de limonades gebeurt vooral in Vlaanderen, in zeer streekgebonden kmo's, een 40-tal.

Gevers' romans zijn wel streekgebonden, maar in die tijd legden wel meer auteurs zich toe op de beschrijving van hun besloten wereldje.

Met hun vaak streekgebonden nummers bliezen ze de Westvlaamse volksmuziektraditie nieuw leven in.

Het feit dat toerisme vaak zeer streekgebonden is, pleit zelfs voor beleid op regionaal niveau.

Al snel bleek dat squaredancing zo streekgebonden was, dat mensen die niet meer dan 25 km uit elkaar woonden niet bij elkaar konden gaan dansen.

Daarnaast zijn er kunstwerken aanwezig die niet streekgebonden zijn, zoals Leon Spilliaert, James Ensor.

Italiaans folkmonument La Macina bewees dat sterk streekgebonden, strikt in de traditie verankerde muziek nog immer kan boeien, mits met vuur en kennis van zaken gebracht.

In feite is het een benadering van wat in Vlaanderen onder hoeve- of streekgebonden landbouwproduct verstaan wordt.

In de eerste druk van de ANS werden behalve stijl- en streekgebonden varianten ook groepsgebonden varianten als aparte categorie onderscheiden, waarvoor het label 'vaktaal' gebruikt werd.

Voor de technologische industrie is het belangrijk dat Export Vlaanderen zich niet beperkt tot het verwerven van land- en streekgebonden knowhow.