white privilege

Misschien komt de onwil tot verandering voort uit schuldgevoel, maar ik denk dat er meer aan de hand is. Volgens mij zit de witte bevoorrechting, het white privilege, bij de Nederlanders zo diep dat ze eigenlijk geen verbinding met mensen buiten hun eigen werkelijkheid kunnen maken. Hun zelfbeeld berust op een eeuwenlange hersenspoeling die hun heeft voorgehouden dat ze verheven zijn boven bruine en zwarte mensen op de wereld.

Met fantastisch expressieve dansers, een vurige band die westerse en Afro-Caribische stijlen mengt, maar ook met veel en slecht uitgebalanceerde teksten, gaat Black Memories in op driehonderd jaar slavernij. De impact daarvan doet zich nog steeds voelen, in white privilege (de enige witte performer, een man, wordt nooit geweigerd bij een disco), in het wederzijdse wantrouwen (een witte vader wil betrouwbaar wit voor zijn dochter, een zwarte moeder kiest black power voor haar dochter) en in stereotypen en onwetendheid: heerlijk die swingende gospel, geweldig die ritmische Afrikaanse dans!

In weldenkende media en door politici wordt nu gezegd: het debat is zo gepolariseerd, laten we nu weer allemaal rustig doen. Veel witte mensen zuchten als ze zwarte mensen horen over deze kwestie. 'Ja hoor, ze trekken weer de racisme-kaart!' Dat is zo badinerend en vanuit het white privilege gedacht. De intellectuele elite van Nederland wil denken: "wij zijn beschaafd en oké. De racist is de PVV'er, niet wij." Dus laat u ze in je film een test maken. "De Impliciete Associatie Test van Harvard. Die meet welke begrippen je impliciet met zwarte en witte mensen associeert."

In Suburbicon hebben de buren het zo druk met het terroriseren van een zwart gezin dan niemand ziet dat Lodge op straat een verzekeringsagent de schedel inslaat met een haardpook of onder het bloed op een kinderfiets rondrijdt. "Als dat geen 'white privilege' is, wat dan wel", vraagt hoofdrolspeler Matt Damon retorisch in hotel Excelsior. Damon is verrast nog voor deze première de rassenrel in Charlotteville mee te maken: dat maakt Suburbicon volgens hem zo'n tijdige film. Suburbicon krijgt overigens een gemengde pers in Venetië.