winterzonnewende


winterzonnewende 1.0

afbeelding

Bron: Blueshade/Lies Van Rompaey
( CC BY-SA 3.0 )

(wetenschap; natuurkunde en astronomie)

astronomisch verschijnsel dat jaarlijks plaatsvindt rond 21 december wanneer de zon haar laagste boog aan de hemel beschrijft en op ons halfrond met de kortste dag de winter inluidt om vervolgens in haar schijnbare baan een geleidelijk hogere stand boven de horizon in te nemen

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een winterzonnewende…

is een zonnewende; is een verschijnsel

  • [Tijd] doet zich voor rond 21 december, wanneer op het noordelijk halfrond de kortste dag van het jaar plaatsvindt, waarna de dagen weer beginnen te lengen
  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] gaat in mythische en religieuze culturen vaak gepaard met het vieren van feesten
  • [Oorzaak, reden of aanleiding] vindt plaats door de baan van de aarde rond de zon en de schuine stand van de aardas, waardoor de zon zich rond 21 december loodrecht boven de Steenbokskeerkring bevindt
  • [Gevolg of resultaat] gaat gepaard met de zuidelijkste opkomst en ondergang, waarna zij voor ons steeds weer noordelijker staat

Algemene voorbeelden


Op 20 juni komt de zon op zijn hoogste punt ten noorden van de evenaar. De zon staat dan loodrecht boven de zogenaamde kreeftskeerkring. De dag op het noordelijk halfrond duurt het langst, en het is zomerzonnewende. Op de winterzonnewende (21 december) staat de zon het verst naar het zuiden en is de dag op het noordelijk halfrond het kortst, het is nu dus zomer op het zuidelijk halfrond. De zon staat dan boven de steenbokskeerkring.

http://www.astronomie.nl/media/medialibrary/2012/10/ANW_astronomie.pdf

Winterzonnewende (21 december): Wanneer de zon haar laagste boog aan de hemel vormt en de dagen het kortst en het koudst zijn. Rond deze tijd komt de zon het verst zuidwaarts op en gaat ze het verst zuidwaarts onder vergeleken met eender welke andere dag van het jaar.

http://www.myibizavilla.com/nl/ibiza-zonsondergangen-en-zonsopgangen-vanuit-de-zee.htm,

De oude Germanen vierden lang voor de komst van het christendom het joelfeest. Voor hen was was dit een van de belangrijkste, langste en grootste feesten. Dat feest begon met het begin van de winter, de winterzonnewende of het wintersolstitium op 21 december, de langste nacht en kortste dag. Na de zonnewende blijft de zon drie dagen vrijwel stil staan. Daarna begint de zon weer aan de hemel te stijgen en worden de dagen weer langer.

http://www.arendlandman.nl/2011/12/de-twaalf-heilige-nachten-en-de-13-heilige-dagen-tussen-kerst-en-driekoningen-of-epifanie-handreiking-voor-innerlijke-beleving-van-kersttijd-en-de-12-heilige-nachten-innerlijke-vernieuwing/,

Bij de Franken werd de Midwintertijd Wolfsmaand genaamd, verwijzend naar de meest duistere periode van het jaar, wanneer de Zon - zo geloofde men - opgeslokt werd door een wolf. Hier wil ik even verwijzen naar het sprookje Roodkapje. Roodkapje die de Zonnegodin moet voorstellen wordt door een wolf opgeslokt (Midwinter), nadien wordt ze bevrijdt door een jager (Wodan). Dit verwoordt op treffende wijze het natuurfenomeen van de winterzonnewende.

http://www.traditie.be/artikels.html

winterzonnewende 1.1

(wetenschap; natuurkunde en astronomie)

het ogenblik of de dag waarop, dan wel de korte periode waarin het verschijnsel van de winterzonnewende plaatsvindt

Betekenisbetrekking


metonymie
Betrokken betekenissen 1.0 : 1.1

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een winterzonnewende…

is een periode; is een tijdstip

      Algemene voorbeelden


      In de winter viel het werk stil. Sommige oogsten moesten nog rijpen of drogen, maar werk buiten was er haast niet. Het was vooral een kwestie van overleven. Net daarom kreeg het fenomeen van de winterzonnewende, het moment waarop de zon op haar laagste punt staat en de langste nacht van het jaar ingaat, een heel belangrijke betekenis.

      http://www.infotalia.com/nld/specials/feestdagen/eindejaar/alle_geheimen/geheim_detail.asp?id=2521

      Geplaatst 21/12/2010 [...]. Vandaag (vannacht officieel) is winterzonnewende. We hebben de kortste dag van het jaar. En daarmee de dag met het minst zonlicht van het jaar. Een mooie reden om het licht te vieren!

      http://ahaaah.wordpress.com/2010/12/21/de-dag-van-het-licht-winter-zonnewende-volle-maan-en-maansverduistering-in-een/