Waal


Waal 1.0

iemand die woont in Wallonië, d.w.z. het zuidelijke gedeelte van België waar Waals (een variant van het Frans) de voertaal is; iemand die geboren is in Wallonië; iemand die afkomstig is uit Wallonië

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een Waal…

is een persoon

  • [Groep] is een inwoner van de provincie Waals-Brabant, Henegouwen, Luik, Luxemburg of Namen en is een Belg
  • [Plaats] woont doorgaans in Wallonië
  • [Plaats van herkomst] is doorgaans afkomstig uit Wallonië; is geboren in Wallonië
  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] heeft de Belgische nationaliteit
  • [Taal] spreekt Waals (een variant van het Frans), maar in het uiterste oosten ook Duits

Algemene voorbeelden


De CVP'er Van den Brande verwoordde exact de almaar groeiende irritatie bij de Vlamingen over de huns inziens exorbitante uitgaven voor onderwijs, gezondheidszorg en werkloosheid die de Walen zich "op kosten van de Vlaamse belastingbetaler" zouden veroorloven.

NRC,

Theodoor van Ryswyck (1811-1849) heeft [...] heel wat hekelende verzen en liederen gepubliceerd in boek en krant. [...]. In Eene Hemelsage vertelt hij [...] hoe een Waal niet in de Hemel mocht, eerst omdat Sint Pieter zijn taal niet begreep, daarna omdat hij niet wist wat een Waal eigenlijk was, ten slotte omdat hij van Sint Paulus vernam, hoe 't er bij de stichting van de Belgische staat aan toe was gegaan.

De Standaard,

"De Franstaligen in Brussel hebben de Walen nodig om een dreigende vervlaamsing van Brussel tegen te gaan, en de Walen hebben er geen enkel belang bij om zich te laten afsnijden van de grootste Franstalige stad in het land", zegt hij. Daarom moet er een hechte Franstalige gemeenschap in een federaal België blijven bestaan, aldus Uyttendaele. Maar zeker voelt hij zich niet. "De Walen voelen zich geen Brusselaren en de Brusselaren voelen zich geen Walen. Maar de Vlamingen voelen zich overal Vlamingen", verzucht hij.

NRC,

Het aantal inwoners daalt alleen in Vlaanderen en Brussel, niet in Wallonië. Het verschil is echter niet zo groot als wel eens gesuggereerd wordt in het debat over de federalisering van de sociale zekerheid: de huidige verhouding van 57,9 % Vlamingen - 32,7 % Walen - 9,4 % Brusselaars verandert tegen 2051 naar 56,8 % - 34,2 % - 9 %.

De Standaard,

Minister van Landsverdediging Jean-Pol Poncelet (PSC) is van mening dat de toekomst van ons land zal afhangen "van het beeld dat Vlaanderen van Wallonië heeft". Hij zegt dit in Le Soir. Poncelet zegt dat Vlaanderen een beeld voor ogen heeft van "een ziek en verbijsterd Wallonië". De minister meent dat de Walen dit beeld zelf moeten rechttrekken. Zo moeten zij een poging ondernemen om, net als Vlaanderen, open te staan voor de hele wereld. Zij moeten talen leren.

De Standaard,

Voorzitter Alexandre de Merode verklaarde in Atlanta dat overheden het verstrekken en handelen in anabolica onder de strafwet moeten brengen. De Waal deed in de Olympische stad van 1996 het IOC-bestuur het voorstel daartoe een oproep te doen aan alle regeringen.

Meppeler Courant,

Gebarentaal is net als iedere taal onderhevig aan kulturele verschillen. Zo drukt een dove Waal zich via gebarentaal bij voorbeeld heel anders uit dan een slechthorende Fransman.

De Standaard,

Een van de grondleggers van de Waalse Beweging, graaf Albert du Bois, schreef reeds rond de eeuwwisseling dat België een kunstmatige staat was, en dat "de Walen Fransen waren". Sindsdien is de gedachte aan een terugkeer naar Frankrijk met hoogten en laagten altijd bij een groep intellectuelen in Wallonië aanwezig gebleven.

De Standaard,

Charleroi overleefde de derde ronde van de Koracbeker niet. De Walen verloren de terugmatch in Madrid met 97-90.

De Standaard,

"De Franstaligen zijn in het nadeel want zij schijnen via een aangeboren afwijking niet in staat te zijn om het Nederlands onder de knie te krijgen. Walen die getrouwd zijn met Vlamingen en in Vlaanderen wonen, zijn vaak tot nauwelijks meer in staat dan het meest rudimentaire Vlaams. Bij wijze van wraak weigeren Vlamingen hardnekkig Frans te spreken."

De Standaard,

Walen hebben zich na de oorlog opnieuw en met volle overgave op de boterconsumptie gestort. Margarine zien ze nog steeds als armemenseneten [...]. Een gezonde Waal is een dikke Waal die wit brood eet met een dikke laag boter erop.

Verdwaalde post, Walter van den Broeck,

Combinatiemogelijkheden


met eigennaam


  • de Waal Jean-Claude Levert
  • de Waal Magritte
  • de Waal Wilmots
  • de Walen Benjamin Barbier en Vincent Ternet
  • de Walen Collignon, Nemeth en Fays

Net zoals vorig jaar werkten de artistieke biljarters hun kampioenschap af voor de anderen aan hun karwei beginnen. Vrij vlug was duidelijk dat Raymond Steylaerts gebrand was op een nieuwe titel. Steylaerts slaagde met brio in zijn opzet. Voor aanvang van de laatste sessie, met nog vier figuren te gaan, had hij al een kloof van 27 punten opgebouwd tegenover de verrassende nummer twee uit het klassement, de Waal Jean-Claude Levert.

De Standaard,

In de glorietijd van de moderne kunst werkten de Vlaamse schilders in België en moesten zij zich waarmaken in de Belgische kunstwereld. De Vlaming Servranckx en de Waal Magritte ontwierpen om den brode behangpapier voor dezelfde fabriek in Haren.

De Standaard,

De Schalke-supporters kregen waar voor hun geld: het Roda JC met de Vlamingen Van der Heyden, Schops en Van Houdt kreeg met 3-0 op zijn Limburgse donder van de Waal Wilmots (twee goals) en de Nederlander Mulder.

De Standaard,

Na één ronde bestond de kopgroep nog uit een tiental atleten. De Walen Benjamin Barbier en vooral Vincent Ternet trokken even later de registers open. Samen met Gino Van Geyte kwam dit drietal aan de leiding.

http://groups.msn.com/stijnfincioenatletiek2000/_homepage.msnw?pgmarket=nl-be,

Veel wind, een mooi lenteweertje en veel draaien en keren: dat waren de omstandigen daar in Nieuwpoort voor het Belgisch kampioenschap halve marathon. De Walen Collignon, Nemeth en Fays lieten het BK links liggen, ook Allaert en Tom Van Hooste kwamen niet aan de start.

http://communities.msn.be/StijnFincioenAtletiek2000/actueel.msnw

met ander, nevengeschikt substantief


  • Waal en Vlaming
  • Walen en Brusselaars
  • Walen en francofonen
  • de Walen en Franstalige Brusselaars
  • Walen en Franstaligen
  • Walen en Vlamingen

De Witte Mars bracht ongetwijfeld het meest heterogene publiek op de been dat ooit door Brussel trok in een demonstratie. Jong en oud, Belg en migrant, Waal en Vlaming, arbeider en student.

De Standaard,

Als Vlaanderen er toch in slaagt zich af te scheiden, kan België doorgaan als een Waals-Brusselse staat. Walen en Brusselaars kunnen dan bij referendum beslissen wat ze doen: enquêtes wijzen uit dat de bevolking in dat geval kiest voor een Waals-Brusselse federatie.

De Standaard,

Cartuyvels leidde een debat alsof hij in een bunker zat, omsingeld door Vlaamse vijanden, tot Louis Michel nadrukkelijk stelde dat de grote meerderheid der Walen en Brusselaars helemaal niet naar Frankrijk wil.

De Standaard,

In 1995, Europees Jaar van het Natuurbehoud, nam het KBVBV het initiatief om een inventaris van dierlijke verkeersslachtoffers op te stellen. Zo'n 289 Vlamingen gaven gehoor aan de oproep om aan de inventarisatie mee te werken. "Veel respons kregen we uit Limburg, Antwerpen en West-Vlaanderen", weet Jan Rodts, directeur van de Vlaamse vleugel van het KBVBV. "Walen en Brusselaars reageerden beduidend minder enthousiast."

De Standaard,

Indien Walen en francofonen halsstarrig bij hun botte weigering blijven de federalisering van dit land op een gezonde basis te stoelen, luidt de doodsklok voor het koninkrijk België.

De Standaard,

Het kongres van de Waalse socialisten, vrijdagavond in de sporthal van Ans, had de koers moeten uitzetten voor een vervolg op de staatshervorming. In 1991 - tijdens Ans-I - kozen de Waalse socialisten voor het Gewest als bakermat voor de staatshervorming die in 1993 haar beslag kreeg. De Waalse regionalisten willen deze trend voortzetten; sommigen eisen de opheffing van de Franse Gemeenschap, die de Walen en Franstalige Brusselaars vertegenwoordigt.

De Standaard,

De PRL zelf neemt zich voor de Walen en Franstaligen weer hoop te bezorgen met een "toekomstgericht project".

De Standaard,

Nederlandse Turken hebben volgens Agit hier meer rechten dan Koerden in Turkije. [...]. Koerden wil volgens hem niet meer dan erkend worden en in harmonie met Turken samenleven, zoals de Walen en Vlamingen in België.

NRC,

De steun voor de monarchie in België is sterker dan ooit tevoren. De monarchie is bij Walen en Vlamingen bovendien even populair. Uit een enquête door het Vlaamse dagblad De Morgen blijkt dat bijna negentig procent van de Belgen de voorkeur aan een koning geven boven een gekozen president.

NRC,

  • Brusselaars en Walen
  • francofonen en Walen
  • Fransen en Walen
  • Franstaligen en Walen
  • Franstalige Brusselaars en Walen
  • Vlaming en Waal
  • een Vlaming en een Waal
  • Vlamingen en Walen
  • de Vlamingen en de Walen
  • Vlamingen, Walen en Brusselaars
  • Vlamingen, Walen en Duitstalige Belgen
  • Vlaming of Waal
  • Vlaming, Waal of Brusselaar
  • Vlamingen of Walen

Van deze 830.000 wintervakanties wordt 70 procent geboekt door Vlamingen, de rest door Brusselaars en Walen.

De Standaard,

Wie veel met hier verblijvende vreemdelingen omgaat, geeft zich rekenschap hoe moeilijk wij Vlamingen het hebben om op te tornen tegen het onbegrip over alles wat de Vlaamse identiteit benadrukt. Die houding wordt bij vreemdelingen actief aangewakkerd door de francofonen, waardoor wij nergens steun vinden voor de pogingen om uit ons isolement te geraken. Als voorzitter van de CVP en als Antwerps volksvertegenwoordiger moet Van Peel nog veel meer uit dat vaatje tappen! De francofonen en de Walen zullen het toejuichen. Denkt hij ook nog daarmee de culturele integratie vooruit te helpen?

De Standaard,

Het leukste onderdeel van het zangfestijn blijft uiteraard de stemming met al die jurywoordvoerders, die namens het volk de 'points' uitdelen in hun lokaal gekleurde Engels. Alleen de Fransen en Walen houden ijzerenheinig vast aan de eigen taal en cultuur en weigeren te buigen voor de angelsaksische tirannie.

Algemeen Dagblad,

Elk jaar worden in Vlaanderen in juli krachtige verklaringen afgelegd, met het oog op de naderende IJzerbedevaart. Dit jaar klonken de verklaringen krachtiger, wegens het geruzie in en rond het IJzerbedevaartkomitee en de (mislukte) pogingen van het Vlaams Blok om zich van de manifestatie meester te maken. In het zuiden des lands noemt men dit "les déclarations de juillet"'. Franstaligen en Walen maken op hun beurt gebruik van de Waalse Feesten en het officiële feest van de Franse Gemeenschap in september om op hun beurt met een reeks "septemberverklaringen" uit te pakken.

De Standaard,

Collignons Brusselse evenknie, Charles Picqué, verheugt zich in de Brusselse krant Le Soir over de betere verstandhouding tussen Franstalige Brusselaars en Walen.

De Standaard,

De monarchie pleegt in België als een psychologisch toevluchtsoord te fungeren, een vrijplaats waar Vlaming en Waal schuilen als "de politici" er niet uitkomen.

NRC,

"Als ik een Nederlands gedicht vertaal, proef ik het verschil met een Vlaams gedicht. Ik geloof dat een Vlaming en een Waal ondanks hun verschillen meer op elkaar lijken dan een Vlaming en een Hollander."

NRC,

Wilhelm Hadler van de Berlijnse krant Die Welt vindt het recente communautaire steekspel overdreven. "Vlamingen en Walen hebben meer met elkaar gemeen dan ze beseffen. Pas als je de grens overschrijdt, merk je hoe verschillend België is van Frankrijk en Nederland. België is een kunstmatige staat, maar er is een gemeenschappelijke cultuur gegroeid", verklaart hij.

De Standaard,

De holle wegen van Voeren dienden in die jaren zeventig als een veiligheidsklep voor de nationale, hevige spanningen tussen Vlamingen en Walen die hun frustraties ver van Brussel kwijt geraakten.

De Standaard,

Na de communautaire krisis over de wapenuitvoer in 1991, die leidde tot de val van de laatste regering-Martens, spraken de Vlamingen en de Walen een taakverdeling af. Een Vlaams ministerkomitee beslist sinds 1992 over Vlaamse wapendossiers, een Franstalig ministerkomitee over Waalse.

De Standaard,

Jaarlijks maken 144 miljoen Vlamingen, Walen en Brusselaars gebruik van de trein.

De Standaard,

Het belangrijkste examen dat migrantenjongeren elke dag weer moeten afleggen is het 'integratie-examen': ze moeten – haast meer dan de Vlamingen, Walen en Brusselaars zelf – bewijzen dat zij geïntegreerd zijn en onze cultuur aanhangen.

http://www.schoolzonderracisme.be/index_nl.html

De kroon is [...] in deze tijd nog altijd het bindteken bij uitstek tussen Vlamingen, Walen en Duitstalige Belgen.

De Standaard,

Helemaal bevreemdend is de reactie in Wallonië waar velen blijkbaar geloven in Vlaamse complotten om politici zoals Di Rupo ten gronde te richten. Die redenering is naast de kwestie. Het gaat er helemaal niet om of Di Rupo Vlaming of Waal is. Maar die Franstalige reactie roept vragen op over de bereidheid aan de overkant van de taalgrens om voor een echte ommezwaai te zorgen in de wijze waarop het land wordt bestuurd.

De Standaard,

Maar één Belg op honderd is echt blij met de huidige stand van de staatshervorming. Eén op tien ziet geen betere oplossing dan de bestaande toestand te bevriezen. Wat de overigen denken - verder gaan of terugschroeven - verschilt sterkt naarmate ze Vlaming, Waal of Brusselaar zijn.

De Standaard,

Het wordt hoog tijd dat we ophouden met in termen van Vlamingen of Walen te denken. Er bestaat gewoonweg geen Vlaams volk, waarop we zo trots zouden moeten zijn. Doorheen de geschiedenis werden we voortdurend gedomineerd en beïnvloed door andere landen. Wij zijn het resultaat van verschillende volkeren die zich in onze streken gevestigd hebben en met elkaar in kontakt gekomen zijn.

De Standaard,

Vaste verbindingen


Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen