braam


braam 1.0

afbeelding

Bron: Foppe01
( CC BY 3.0 )

donkerblauwe tot paarszwarte, eetbare vrucht van de braamstruik, die bestaat uit kleine vruchtjes die samen een cluster vormen rond een kern; braambes

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een braam…

is een vrucht; is voedsel

  • [Gevoelsindruk] is een zachte, vlezige en sappige vrucht
  • [Kleur] is donkerblauw, paars of zwart
  • [Smaak] smaakt zoet
  • [Uiterlijk] is rond of iets kegelvormig en bestaat uit vele kleine vruchtjes die samen een verzamelvrucht vormen
  • [Functie] wordt gegeten als fruit
  • [Plaats] wordt vaak in het wild geplukt, bijvoorbeeld tijdens een wandeling
  • [Tijd] wordt vaak in de zomer gegeten
  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is een gezonde vrucht, want ze is vezelrijk en bevat veel vitamine C
  • [Gebruikswijze] wordt uit de hand gegeten; wordt verwerkt in taarten; wordt gebruikt als garnituur voor desserts; wordt verwerkt in jam, gelei en vruchtensap

Algemene voorbeelden


Bramen. Kent u dat ook? Een half uur plukken en dan nauwelijks een half schaaltje vol? JaJa! Bramen en frambozen, dat snoept zo heerlijk weg! Gelukkig maar dat we ze tegenwoordig bij de groentenman kunnen plukken.

http://www.degroentenman.nl/

Bramen zijn heerlijk om zo te eten, of eerst een uurtje weggezet met wat suiker bestrooid. Maar ook bramencompote, bramensap, bramenlimonade of bramenjam of -gelei en een bramensaus zijn het proberen waard.

http://www.degroentenman.nl/

Ze knielen, buigen de grassen opzij, lichten voorzichtig de tak op en nemen de bramen eraf die zo rijp zijn dat ze in de hand vallen.

Het meesterstuk, Anna Enquist,

In een kom de slagroom stijfkloppen. Driekwart van de bramenpuree erdoor kloppen. De rest van de bramen (4 achterhouden voor de garnering) over vier hoge coupes verdelen. De bramenroom erop schenken. De rest van de bramenpuree erover verdelen. Garneren met een braam en een chocoladeflik.

http://content.cosun.nl/Suikerunie/nl/1.3.2g%20Recepten%20toetjes.htm#top

Lisa pakt de grote jampan van boven uit de keukenkast. Ze weegt de bramen in hun verwaarloosbaar lichte plastic bakjes en laat ze in de pan vallen. Vuur eronder, deksel erop. De vruchten zijn zo rijp dat er geen water bij hoeft. Na vijf minuten licht Lisa het deksel eraf en openbaart een gruwelijk tafereel: tientallen witte wormpjes of maden of hoe ze ook heten zijn vanuit hun gezellige braam in doodsnood omhooggekropen toen de hitte toenam.

Het meesterstuk, Anna Enquist,

Wat een verrassing als u midden in de winter een fruitsalade van aardbeien met frambozen en bramen op tafel brengt.

http://www.degroentenman.nl/

Combinatiemogelijkheden


als object bij een werkwoord


  • bramen invriezen
  • bramen opeten
  • bramen plukken
  • bramen wassen
  • bramen zoeken

Sneeuwwitje zingend van struik tot struik, plukt bramen en doet die in een mandje aan haar arm.

Sneeuwwitje en de zeven dwergen, Jules Deelder,

Zij stopt twee kleine plastic emmers in haar rugzak; langs de plas groeien bramen die zij plukken wil.

Het meesterstuk, Anna Enquist,

We zwierven rond in de velden, zochten konijnenholen, plukten bramen.

Alle verhalen, Kristien Hemmerechts,

Was de bramen heel voorzichtig, laat ze uitlekken en verwijder de kroontjes. Bramen kunt u het beste eind augustus, begin september invriezen.

http://www.degroentenman.nl/

De meesten kenden de streek: in de zomer kwamen ze korenbloemen plukken, in de nazomer bramen zoeken.

De Hunnen. Dl. 2: Bevrijding, Jan Cremer,

Het is verstandig om bosbessen, bramen en paddestoelen uit het bos eerst goed te wassen alvorens ze op te eten.

http://www.dierenbescherming.nl/

met adjectief ervoor


  • verse bramen

De aanvoer van verse bramen loopt van half augustus tot in de herfst. Let bij het kopen op een glanzend en gaaf uiterlijk en een diep donkerblauwe, bijna zwarte kleur. (licht gekleurde bramen zijn nog niet rijp).

http://www.degroentenman.nl/

met substantief ervoor


  • een bakje bramen

Zomerfruittaart, nagerecht, 8 personen · 225 g bloem · 100 g zachte boter · 1 ei (gesplitst) · 500 g pruimen (ontpit en in vieren gesneden) · 1 bakje frambozen (125 g) · 1 bakje bramen (150 g) · 50 g suiker · 1 eetlepel custardpoeder (pak a 500 g) · 8 rietsuikerklontjes (doos a 500 g) · plasticfolie · bakpapier.

http://www.ah.nl/allerhande/recepten/recipe.jsp?ingredient=bramen=196278,

met ander, nevengeschikt substantief


  • bramen en bessen
  • bramen en frambozen

Mijn vader is het bedrijf gestart en van oorsprong was het een veelzijdig fruitbedrijf waar onder andere frambozen, aardbeien, bramen en bessen werden geteeld.

http://www.verseoogst.nl/telers/van-wijngaarden-miltenburg

In de laatste zomermaand plukte ik de bramen en frambozen langs de weg, met de herfst trok ik bieten en knollen uit de grond om 's ochtendsvroeg wat in mijn maag te hebben.

De Hunnen. Dl. 3: Vrede, Jan Cremer,

Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


braam 1.1

smaak of geur van bramen; bramensmaak; bramengeur

Betekenisbetrekking


metonymie
Betrokken betekenissen 1.0 : 1.1

Algemene voorbeelden


Tien jaar geleden, wat gebeurde er toen eigenlijk? Toen pas werd de Carmenere ontdekt. De laatste wijn in het pakket is van deze druif gemaakt. Je komt hem nog niet veel tegen, maar vanaf nu weet je hoe die moet smaken: bramen, kersen, niet heel complex, maar wel lekker sappig en een redelijke lange afdronk.

http://www.wallyswonderewijnwereld.nl/html/archief_pakket/pakket_voorjaar2002.html,

Wijn: Nero d' Avola IGT; producent: Centonze, Marsala (Trapani); ras: Nero d'Avola; jaar: 2008; alc.: 13%; smaak: braam, kers, moerbei; bij: vlees, gevogelte, kaas; prijs: €6,50.

http://www.maddalenawines.nl/html/sicilia.htm

Naam: Syrah/shiraz. Geur en smaak: bramen, zwarte bessen, peper, specerijen, leer, teer. In welke wijnstreek: Rhône (Hermitage, Côte Rôtie), Australië.

(onbekend)

braam 2.0

afbeelding

Bron: Sten Porse
( CC BY-SA 3.0 )

doornige struik van het geslacht Rubus, die braambessen voortbrengt en voornamelijk groeit langs bossen, landwegen en spoordijken; braamstruik
Men onderscheidt verschillende soorten. De gewone braam (Rubus fruticosus) en de dauwbraam of duinbraam (Rubus caesius) zijn in Nederland en België de meest bekende soorten.

Betekenisbetrekking


metonymie
Betrokken betekenissen 1.0 : 1.1

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een braam…

is een struik; is een plant

  • [Uiterlijk] is doorgaans een doornige struik, maar er bestaan ook doornloze soorten; draagt witte of roze bloesems en paarse tot zwarte vruchten
  • [Plaats] groeit op droge tot natte, al of niet voedselrijke grond langs bossen en landwegen, in de duinen, in heggen en ruigten; groeit ook langs spoorwegen
  • [Tijd] bloeit van eind mei tot september; draagt eetbare vruchten vanaf augustus
  • [Product of vrucht] brengt braambessen voort

Wetenschappelijke naam: Rubus

Rijk Plantae; Planten
Stam Embryophyta; Landplanten
Klasse Spermatopsida; Zaadplanten
Orde Rosales
Familie Rosaceae; Rozenfamilie
Geslacht Rubus

Algemene voorbeelden


Links langs de weg is de weideafsluiting her en der overgroeid door een bramenstruweel. Bij ons komen tientallen soorten braam voor. Voor de leek is het daarom vrijwel onmogelijk te bepalen welke soort hij voor zich heeft. Alle bramen dragen echter lekkere en gezonde vruchten.

http://www.aalst.be/wandeling8.htm,

Vervolgens baande ik mij een weg tussen vlieren, bramen en kindshoge brandnetels, die door de haagwinde aan het oog werden onttrokken.

Het woeden der gehele wereld, Maarten 't Hart,

Bramen, wilde hop en windes maakten de omheining op de meeste plaatsen ondoorzichtig.

Requiem voor de geitenmelker, Robin Hannelore,

Ik herinnerde mij bij voorbeeld dat ik eens met een heel stel kinderen bij een spoordijk was waar bramen langs groeiden, en dat ik ze vertelde wat er uit spoortreinen kon komen en dus eventueel op deze bramen gesproeid was; toen ik dat had uitgelegd wilde er niemand van de bramen eten.

De meidenziekte, Tom Pauka,

Bramen groeien op plaatsen waar organisch materiaal snel wordt afgebroken, waardoor er veel stikstof beschikbaar komt. Deze snelle afbraak wordt bevorderd door een hoog kalkgehalte in de omgeving, wat verklaart dat vooral in kalkrijke duinstreken veel bramen voorkomen. Dauwbramen kunnen gemakkelijk kruisen met andere bramensoorten, zoals bosbramen en frambozen.

http://www.waddenzee.nl/dutch/ecomare/NED0316.HTM

De chaotische verwaarloosde achtertuin waar frambozen en aalbessen en bramen doorheen woekerden verleende een mysterieuse dimensie aan geheel de hof.

De lange geboorte, Lut Ureel,

Schaffers constateerde dat het aantal bloeiende kruiden afneemt en de grote grassen toenemen, als maaisel te laat wordt geruimd. Of de bermen verruigen door de groei van sterke planten zoals distels, bramen en brandnetels.

Trouw,

Geen roos zonder doornen, luidt een oud spreekwoord, maar voor de bramen gaat dat niet helemaal meer op, want de snuggere mens heeft inmiddels brummelrassen gekweekt, die ongedoornde stengels hebben en die men gewoon als tuinplant kan aanplanten.

Meppeler Courant,

Combinatiemogelijkheden


met adjectief ervoor


  • doornloze bramen
  • wilde bramen

Wij verkiezen de doornloze bramen. Zo gaat het leiden en het plukken heel wat vlotter.

http://www.ping.be/~pin29174/newpage1.htm

Alles is overwoekerd door wilde bramen die tot in de tuinen van de buren in de grond verankerd zitten.

Natte sokken, Maai Daniëls,

Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


braam 2.1

braamstruiken of braamsoorten; ook: het geslacht braam

Betekenisbetrekking


metonymie
Betrokken betekenissen 2.0 : 2.1

Algemene voorbeelden


Toegepaste soorten zijn hier els en berk, met veel braam en mossen in de ondergroei.

http://www.homepages.hetnet.nl/~ridmrt55/Inlnew.htm

Langs het pad zie je een brede houtsingel met knotels, es, vlier, lijsterbes met hop en braam in de ondergroei.

http://www.homepages.hetnet.nl/~ridmrt55/

Voor vogels die graag op de grond scharrelen en hun nest laag bij de grond maken voorziet men best een rustig hoekje in de tuin met lage struiken (een combinatie van bladverliezende struiken, coniferen en besdragende struiken) en omgeven door een voor katten ondoordringbare heg van braam of meidoorn.

http://www.ecoline.org/verde/publicaties/stopdeplaag/index.shtml

Door de gewijzigde waterstand bleven de rietgorzen verstoken van vocht, zodat ze langzaam verkommerden en overwoekerd raakten met brandnetel en braam.

NRC,

Bramen groeien op plaatsen waar organisch materiaal snel wordt afgebroken waardoor er veel stikstof beschikbaar komt. Deze snelle afbraak wordt bevorderd door een hoog kalkgehalte in de omgeving. Dat verklaart het voorkomen van braam in kalkrijke duinstreken.

http://www.lacoteflamande.be/NL/bezoeker/dieren_planten/duinen/planten/de_dauwbraam/

braam 3.0

afbeelding

Bron: Noim210
( CC BY-SA 3.0 )

ruwe, oneffen rand aan gegoten metalen voorwerpen, aan de sneden van messen of bijlen, aan ijzers van schaatsen, enz.; baard

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een braam…

is een rand; is een zaak

  • [Uiterlijk] is een ruwe rand, een oneffenheid of uitsteeksel
  • [Behandeling of bewerking] moet verwijderd worden door ontbramen met schuurpapier, een braamsteen of een speciale slijpmachine
  • [Object betroffen] doet zich voor bij bewerkt metaal; komt ook voor op schaatsijzers
  • [Oorzaak, reden of aanleiding] ontstaat bij bepaalde bewerkingen, bijvoorbeeld metaal gieten of slijpen van messen of schaatsen

Algemene voorbeelden


Om te solderen zaagt of snijdt u de buis haaks af. Schuur de bramen weg en reinig de buitenkant van de buis en de binnenkant van het hulpstuk met staalwol.

http://www.delftwonen.nl/

Ook moet je altijd controleren of er bramen op je schaatsen zitten, dit zijn kleine stukjes metaal die naar de buitenkant van je ijzer uitsteken.

http://snt.student.utwente.nl/~skeuvel/

Na het slijpen met de slijpsteen zijn er weer bramen ontstaan. Deze kun je verwijderen met een braamsteen, dat is ook een slijpsteen, maar een heel stuk kleiner dan je gewone slijpsteen. De bramen haal je eraf door de braamsteen op je slijptafel te leggen en met de lange kant van het steentje langs de zijkant van je ijzers te gaan.

http://snt.student.utwente.nl/~skeuvel/

Met de thermische ontbraammethode (TEM) worden bramen zowel inwendig als uitwendig op zekere wijze verwijderd. Van verspanend bewerkte metalen onderdelen, maar ook van spuitgietdelen. De te ontbramen onderdelen worden in een drukkamer geplaatst. In de gesloten kamer wordt een zuurstof/gasmengsel tot ontsteking gebracht en door de kortstondig optredende verhitting verbranden alle bramen.

http://www.brimet.nl/benseler/index.html

Zaag de buizen haaks af en verwijder bramen met een mesje.

http://www.delftwonen.nl/

Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


braam 4.0

afbeelding

Bron: rblje-oko.hr
( CC BY-SA 3.0 )

(dieren)

zeevis met een hoog, zijdelings afgeplat lichaam met zilverkleurige flanken, donkere rug en relatief kleine schubben; braamvis; Brama brama

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een braam…

is een vis; is een dier

  • [Afmeting] is gemiddeld 40 cm lang, maar kan ook tot 1 m lang worden
  • [Kleur] heeft zilverkleurige flanken en een donkere rug
  • [Vorm] heeft een ovaalvormig, hoog en zijdelings afgeplat lichaam
  • [Bouw] is gewerveld
  • [Deel] heeft relatief kleine schubben; heeft stekelstralen bij enkele van de vinnen
  • [Voortplanting] legt eieren
  • [Plaats] leeft in zout water
  • [Woongebied] komt voor in de Atlantische Oceaan, Indische Oceaan en de Grote Oceaan; komt ook soms langs de Noordzeekust voor als dwaalgast
  • [Leeftijd] kan 9 jaar oud worden
  • [Gedrag] is een vleeseter

Wetenschappelijke naam: Brama brama

Rijk Animalia; Dieren
Stam Chordata; Chordadieren
Klasse Actinopterygii; Straalvinnigen
Orde Perciformes; Baarsachtigen
Familie Bramidae; Zilvervissen
Geslacht Brama
Soort Brama brama

Algemene voorbeelden


Het lijkt wel of bramen plat zijn gedrukt, zo dun en hoog zijn ze. Dat is best onhandig voor deze vissen. Ze kunnen hierdoor niet zo goed zwemmen in ondiepe, woelige wateren. Zo kan het gebeuren dat ze soms, zelfs nog levend, door de branding op het strand worden geworpen. In sommige jaren worden er daarom weleens heel veel op de Nederlandse stranden gevonden.

http://www.ecomare.nl/ecomare-encyclopedie/organismen/dieren/vissen/baarsachtigen/braam-vis/

De 9-jarige Milan heeft op het strand van Heemskerk een bijzondere vis gevonden: een braam. Dat meldt Ecomare op de website. Deze vissen zwemmen normaal gesproken in de oceanen, maar komen soms in de Noordzee terecht.

http://www.rtvnh.nl/nieuws/95257/9-jarige+jongen+vindt+zeldzame+braam

Vaste verbindingen


Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen