broodje 1.0
(eten, drinken en genotmiddelen; weinig gebruikt)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een broodje…
is een brood; is een zaak
- [Omvang concreet] is een klein brood
Algemene voorbeelden
Het Pandabroodje is in 1989 geïntroduceerd in Nederland. Aanvankelijk was het bedoeld als een tijdelijk meergranenbroodje om geld in te zamelen en donateurs te werven voor het Wereld Natuur Fonds. Echter het broodje was zo populair, dat de actieperiode eerste een aantal keren opgerekt is en vervolgens is besloten om er maar helemaal niet meer mee te stoppen.
Grof speltbrood. Broodje zonder tarwegluten enkel spelt. Enkel op vrijdag verkrijgbaar.
Combinatiemogelijkheden
met adjectief ervoor
- een bruin broodje
- een rond broodje
- een wit broodje
Louis haastte zich naar Mimi, de bakkerin, die met gekruiste armen in de deuropening van haar winkel stond. 'Een bruin broodje en een wit,' zei zij.
Er zijn broodmakers voor ronde en voor vierkante broden. De ronde broden zien er uit als langwerpige buizen. De vierkante daarentegen lijken meer op manueel gebakken broden. Als je de ronde broodjes verticaal gaat snijden, bekom je natuurlijk ook vierkante sneetjes.
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
broodje 2.0
(eten, drinken en genotmiddelen)
Betekenisbetrekking
Betrokken betekenissen | 1.0 : 2.0 |
---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een broodje…
is een zaak; is voedsel
- [Gevoelsindruk] is hard of zacht
- [Omvang concreet] is een klein broodje, bestemd voor een persoon
- [Smaak] wordt doorgaans lekkerder gevonden dan een boterham
- [Vorm] is langwerpig, rond of heeft een andere vorm
- [Functie] dient als voedsel; wordt gegeten
- [Plaats] kan gekocht worden bij de bakker of broodjeszaak; kan men eten in een tearoom, lunchroom, eetcafé of restaurant
- [Behandeling of bewerking] wordt belegd
- [Omstandigheid] wordt gegeten bij de lunch; wordt gegeven bij koffietafels, bijvoorbeeld op feestjes of uitvaarten
- [Voorbeeld of specimen] is bijvoorbeeld een kadetje (puntje of bolletje), pistoletje, croissantje, kaiserbroodje
Algemene voorbeelden
"Mensen eten steeds minder brood, maar tegelijk kiezen ze meer voor kleingoed als koffiekoeken en alle mogelijke soorten kleine broodjes".
Puntje, wit zacht. Zacht, langwerpig broodje dat op de (bak)plaat wordt gebakken.
Maanzaadbolletje. Krokant wit rond broodje dat is gedecoreerd met maanzaad (blauw zaad).
Shoarma/pitabroodje. Dit is een plat, rond broodje met een zachte korst en een holle binnenkant.
Ik koop een broodje en geen krant. Buiten glimlacht de zon en ik glimlach terug. Ik maak koffie voor mezelf. Het broodje is vers en knapperig. Er komt roomboter, jonge kaas en Engelse marmelade op.
Tegen lunchtijd staan er een kopje soep, een broodje en een fruitsalade voor u klaar.
De broodjes belegd met vis zijn een goede keuze voor wat betreft vetzuursamenstelling, maar ze bevatten nog veel vet, dus veel calorieën.
Bij elk van deze groepsuitstappen kan je voor de middag een maaltijd reserveren: broodjes of warme maaltijd.
Combinatiemogelijkheden
als object bij een werkwoord
- verse broodjes halen
- een broodje eten
- een broodje halen
- een broodje kopen
- broodjes afbakken
- broodjes klaarmaken
- broodjes smeren
De consument kan de verse broodjes thuis afbakken, waardoor de beleving van zelfgebakken brood wordt versterkt.
Ik zou verse broodjes hebben gehaald bij de bakker.
'Ik heb een broodje gegeten, samen met een vriendin,' zei ze, 'en nu ga ik weer, nou ja, naar huis.'
Ik kocht een broodje, een krant en de grootste kop koffie die ze hadden en ging aan een tafeltje zitten.
Ze had een broodje voor me klaargemaakt.
Overdag stond ik in de smalle broodjeszaak achter de toog koffie in te schenken, broodjes te smeren en huzarensalades te maken.
met adjectief ervoor
- een bruin broodje
- een hard broodje
- een knapperig broodje
- een lekker broodje
- een luxe broodje
- een vers broodje
- een warm broodje
- een wit broodje
- een zacht, wit broodje
- een hard, bruin broodje
- verse broodjes
- warme broodjes
Hij nam een hap van een knapperig broodje en toen een ferme slok uit een groot glas bier.
7.45 uur. Opstaan. Douchen. Bo wekken. 8.03 uur. Naar de bakker. Eieren bakken. Ontbijttafel dekken met verse broodjes, jus d'orange en sterke koffie. 8.28 uur. Ontbijten.
De bakker, wit van het meel en met slaperige ogen, haalde net de warme broodjes uit de oven.
Hij heeft nog een kwartier om een kop soep en een warm broodje naar binnen te werken, voordat om twee uur in de plenaire zaal het vragenuurtje en de stemmingen beginnen.
Daarna kwamen de zachte witte broodjes, tijgerbolletjes, maanzaadbolletjes, sesambolletjes of gewone vloerkadetten, het maakte allemaal niet zoveel uit, zolang de binnenkant maar was gevuld met minimaal honderdvijftig gram pekelvlees, lever, tartaar met uitjes, filet américain (vaak ook met uitjes, en soms met dunne plakjes hardgekookt ei), of dikke plakken jonge boerenkaas.
Familie Picknickmand met ontbijt voor 4 personen. [...] Bestaande uit: Luxe witte broodjes in hartvorm, luxe bruine broodjes, croissants, beschuitjes, ontbijtkoek, krentenbollen, vier soorten kaas, drie soorten vleeswaren, roomboter, vier soorten zoetwaren, gerookte zalmfilet, heilbotfilet, kaviaar en toast, verse jus d'orange en fruitsalade, gekookte eitjes, vruchten yoghurt, zakjes espresso koffie en Tea for one, bonbons, een leuk moederdag cadeautje en een mooie roos.
met adjectivisch voltooid deelwoord
- een belegd broodje
- belegde broodjes
Bezoekers kunnen ook terecht in de cafetaria voor een belegd broodje, snack en drankje.
De drie zussen trippelden, met ogen nog dik van het huilen, door de ontvangstzaal van het crematorium. Ze namen de diensters het werk uit handen door zelf rond te gaan met koffie en met schalen vol belegde broodjes en met dozen cigarillo's van het beste merk.
De viswinkel-traiterie. Naast de verkoop van verse vis worden in dit winkeltype naar verhouding veel traiteursproducten (belegde broodjes, vissoepen, salades, schotels e.d.) aangeboden.
Tussen beide zones lag niet enkel een psychologische barrière, maar stond als effectieve buffer een dubbele rij karretjes en kraampjes waar allerlei eetwaar te koop was: belegde broodjes met gehakt, ham, gerookte tong en kaas, maar vooral een heel gamma dorstverwekkende versnaperingen.
met voorzetselgroep
Voorzetsel: met
- een broodje met ham
- een broodje met kaas
Op tafel ligt haar broodje met kaas al drie uur onaangeroerd.
Vandaag was het een M.-Propre-getegelde sandwichbar waar een jongen een broodje met ham bestelde voor zijn meisje. Moet er boter op? Nee. Moet er mayonaise op? Niet nodig. Een eitje? Ja, dat mag.
in voorzetselgroep
- koffie met broodjes
- soep met broodjes
Ook hier kent men koffie met cake maar meestal kiest de familie voor koffie met broodjes of een meer uitgebreide koffietafel.
Ik heb ze maar soep met broodjes aangeboden en de onkosten vergoed.
met substantief erachter
- een broodje eiersalade
- een broodje ham
- een broodje haring
- een broodje kaas
- een broodje krab
- een broodje paté
- een broodje salami
De Europeanen eisten een degelijk restaurant waar bij de lunch van een goed glas wijn kon worden genoten. Toen daar van Nederlandse zijde op werd geantwoord dat er niets mis was met een broodje kaas en een kop soep, dreigden de Europeanen Petten geheel te verlaten: Geen wijn? Geen contract!
De RuG heeft besloten dat dat basispakket bestaat uit koffie, thee, en een broodje ham of kaas. De RuG heeft al duidelijk gemaakt dat het in ieder geval niet van plan is om dit basispakket uit te breiden met warme maaltijden.
met adjectief erachter
- een broodje gezond
Je probeert de eetpatronen ook wat te sturen door je presentatie: een broodje gezond krijgt een prominentere plaats dan een kroket.
met ander, nevengeschikt substantief
- broodjes en koffie
- verse broodjes en croissants
Ooit liepen we hier hand in hand over het strand. Met badlakens en een lunchpakket: broodjes en koffie voor u en vruchtensap voor mij.
Zondag waren volgens de overkoepelende beroepsorganisatie ongeveer 20 procent van de bakkers open. Voor hun deuren vormden zich in Hamburg en Bremen lange rijen klanten die verse broodjes en croissants wilden kopen.
Vaste verbindingen
als warme broodjes de deur uitvliegen
Zie: als warme broodjes de deur uit vliegen
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
- amandelbroodje
- appelbroodje
- biobroodje
- brunchbroodje
- busbroodje
- chocoladebroodje
- falafelbroodje
- feestbroodje
- gezondheidsbroodje
- granenbroodje
- hamburgerbroodje
- hubertusbroodje
- kaiserbroodje
- kaneelbroodje
- kaviaarbroodje
- kipbroodje
- kloosterbroodje
- knakworstbroodje
- koffiebroodje
- koffietafelbroodje
- krentenbroodje
- luxebroodje
- maanzaadbroodje
- maïsbroodje
- meergranenbroodje
- middagbroodje
- molenbroodje
- nierbroodje
- ontbijtbroodje
- paasbroodje
- pitabroodje
- puddingbroodje
- puntbroodje
- roggebroodje
- saucijzenbroodje
- shoarmabroodje
- soepbroodje
- stokbroodje
- stoombroodje
- sucadebroodje
- suikerbroodje
- tankstationbroodje
- tarwebroodje
- tijgerbroodje
- vlechtbroodje
- volkorenbroodje
- waldkornbroodje
- wrapbroodje
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
broodje 3.0
Betekenisbetrekking
Betrokken betekenissen | 1.0 : 3.0 |
---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een broodje…
is een stuk; is een hoeveelheid; is een zaak
- [Object betroffen] is een stuk metaal of edelmetaal, bijvoorbeeld goud of koper
- [Gelijkenis] is een broodvormig stuk; lijkt op een vierkant brood
Algemene voorbeelden
Kopererts werd onder andere gewonnen in Chili en Afrika. Verschillende Nederlandse fabrieken smolten het erts om tot zogenaamde 'broodjes'.
Goud verandert niet van aard, het laat zich even gemakkelijk omvormen tot staven, broodjes of munten.
Combinatiemogelijkheden
met substantief erachter
- een broodje goud
- een broodje koper
- een broodje lood
- een broodje zilver
Verschillende Nederlandse fabrieken smolten het erts om tot zogenaamde 'broodjes'. Die broodjes koper konden een verschillende samenstelling hebben. Ze konden van zuiver koper zijn, maar werden ook geleverd in mengsels van verschillende metalen. Zo'n mengsel wordt een legering genoemd.
Aan weerszijde van de schroefas ligt de lading die het schip vervoerde, grote bulten met koperen en loden broodjes. Er werden een paar broodjes koper en lood geborgen.
De belegger met meer geld in kas kan kiezen voor een broodje zilver, dat is een baar van 31 kilogram.