cowboy


cowboy 1.0

afbeelding

Bron: John C. H. Grabill
( Publiek domein )

iemand die op de vlaktes in het midden en westen van de Verenigde Staten te paard en met een lasso vee bij elkaar houdt en opdrijft en hierbij vroeger tegen inheemse bewoners (indianen) vocht en die zeer bekend is uit films, uit het circus, uit avonturenverhalen en uit kinderboeken; Amerikaanse koeiendrijver

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een cowboy…

is een persoon

  • [Uiterlijk] draagt een hoed, stevige kleding (zoals een spijkerbroek), laarzen met sporen, beenkappen en een leren gordel voor wapens
  • [Soort] is typisch Amerikaans, maar kent vergelijkbare beroepen in andere landen, zoals de 'gaucho's' in Zuid-Amerika of de 'vaqueros' in Mexico
  • [Plaats] komt voor in het midden en westen van de Verenigde Staten, in uitgestrekte, droge vlaktes, werkt op ranches in komt in saloons
  • [Tijd] komt vooral voor en in de tweede helft van de 19e eeuw
  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] heeft een stoer en ruig imago
  • [Deskundigheid of vaardigheid] kan heel goed paardrijden en is zeer behendig met zijn lasso en revolver
  • [Activiteit of handeling] drijft vee (runderen en paarden) bij elkaar
  • [Gedrag] rookt vaak een sigaret
  • [Instrument] rijdt op een paard en heeft een lasso om vee mee te vangen en een revolver of geweer om mee te schieten
  • [Voorstellingswijze] komt vaak voor in films, als stripheld of als artiest
  • [Overige] is voor kinderen een geliefde manier om zich te verkleden

Algemene voorbeelden


Door de toenemende mechanisatie en de verandering in bedrijfsvoering verdwenen de uitgestrekte veeranches aan het begin van deze eeuw. Er kwam een einde aan het tijdperk van de cowboys, maar hun kennis en kunde is hiermee niet verdwenen. Gelukkig is veel van hun kennis beland bij de huidige trainers in de western-paardensport. Door de trainingsmethoden en de rijstijl van de cowboys voort te zetten, zien zij erop toe dat deze manier van rijden en omgaan met paarden niet verloren gaat.

http://www.paardennieuws.be/index.html

Het hoefijzerwerpen is ontstaan in de Romeinse legerkampen en is later via Engeland naar Amerika overgewaaid. Het schijnen met name cowboys te zijn geweest die het spel daar speelden.

Meppeler Courant,

Levi Strauss mocht zich tegen het einde van de negentiende eeuw reeds multimiljonair noemen. De nieuwe broek werd als het ware het verplichte uniform van de cowboys. Hun ruig, individueel en onafhankelijk imago vormde een ideale basis om de Levi's jeans ook in Europa te lanceren. Dat gebeurde na de Tweede Wereldoorlog, onder andere door toedoen van jeansdragende filmhelden als James Dean, Marlon Brando en Marilyn Monroe, die toen beschouwd werden als personificaties van de rebelse vrijheid.

De Standaard,

Het paard was de teamgenoot van een cowboy en niet zijn werktuig. Zijn leven was ervan afhankelijk. Niet voor niets werd je in het wilde Westen opgehangen voor paardendiefstal! Omdat hij bovendien vaak lange afstanden moest afleggen, zocht de cowboy naar een veilige en comfortabele manier van rijden. Zowel hijzelf als zijn paard mocht zomin mogelijk vermoeid raken. Zo ontstond de western-rijstijl.

http://www.paardennieuws.be/index.html

Hoewel de streek nauwelijks bewoond leek, liepen er altijd mensen langs de weg. Kinderen en vrouwen met bundeltjes in de hand, een man op een ezeltje, een ruiter op een klein paard gekleed in de leren dracht van de vaqueiros, de cowboys van Brazilië. Een leren broek met open kruis, een leren jak, een leren hoed gemodelleerd naar de oude helmen der Portugese veroveraars en dit alles gescheurd en verkleurd en grauw, altijd grauw.

Een broer in Brazilië, Beb Vuyk,

Maar Amerika is het land van de cowboys en dit kunstige westernrijden heeft toch een heel andere traditie dan de dressuur in Europa.

NRC,

Combinatiemogelijkheden


met adjectief ervoor


( Vertaling van de Engelse woordgroep lonesome cowboy.)
  • eenzame cowboys
  • een eenzame cowboy

Het luistert als een verhaal van lang vervlogen dagen over eenzame cowboys, maar dan zonder spectaculaire reddingen.

De Standaard,

In het diepst van zijn gedachten is hij een eenzame cowboy. Gun hem die fantasie.

http://www.vn.nl/Opiniemakers/Arnon-Grunberg-helpt/Artikel-Arnon-Grunberg/Grunberg-helpt-week-1617.htm,

  • een Amerikaanse cowboy
  • Amerikaanse cowboys

Hij ziet eruit als een Amerikaanse cowboy. Bruin, verweerd en slungelig.

De kus, Jan Wolkers,

De Rodeo-USA-show Europa is opgezet omdat veel Amerikaanse cowboys als militair in Frankfurt en Neurenberg in Duitsland gelegerd zijn.

Meppeler Courant,

met voorzetselgroep


Voorzetsel: in

  • cowboys in het Wilde Westen

Tot zijn ontzetting zag Louis dat het jongetje zeer kromme benen kreeg, zoals de cowboys in het Wilde Westen.

Het verdriet van België, Hugo Claus,

Paardrijden als cowboys in het Wilde Westen, die gasten waren niet van hun paard te krijgen, konden met lasso's gooien, die konden in volle galop, staande op de rug van het paard, met een lange zweep het bovenste blikje van een hoge stapel afslaan.

De Hunnen. Dl. 2: Bevrijding, Jan Cremer,

De cowboys in het westen, de bange federale agenten en de 'dreigende machtsovername' door de Verenigde Naties.

NRC,

  • een cowboy in series
  • cowboys in de westerns

In zijn huis in Los Angeles overleed gisteren Doug McClure, de blonde televisiester die beroemd werd met rollen als jongensachtige cowboy in series als The Virginian.

NRC,

Ramon Mendoza's hand was warm en stevig. Hij kneep zachtjes in de mijne, niet expres macho – te hard zoals de cowboys in de westerns vaak deden, maar wel op een manier die de achterliggende kracht van de spieren voelbaar maakte.

Eten met Emma, Herman Koch,

voorafgegaan door als


  • zich verkleden als cowboy
  • als cowboy verkleed
  • uitgedost als cowboy

Waarom rennen kinderen overal ter wereld achter elkaar of achter een bal aan, verstoppen ze zich in de meest onmogelijke hoekjes of verkleden ze zich als cowboy of indiaan?

http://www.elfenbos.nl/didactistot.htm

Dat de bedienden in het Sofitel verkleed zijn als cowboys en Indianen, klopt wel.

De Standaard,

Tussen de hiphoppers op MTV en de mensen die als cowboy verkleed naar Garth Brooks gaan luisteren zijn geen bruggen.

De Standaard,

Net zoals Herman Koch niet zomaar Maarten 't Hart imiteert, maar daarbij is uitgedost als cowboy met een ongeschoren onderkaak - een parodie in een parodie.

NRC,

met ander, nevengeschikt substantief


  • cowboys en indianen
  • indianen en cowboys

Schutters die waren uitgekeken op de moderne wapens keerden terug tot de tijden van de cowboys en de indianen, maar ook naar de schutterijen zoals zij vroeger stad en land verdedigden.

http://www.schietsport.cjb.net/

Rodeo ruikt naar traditie, cowboys en indianen schrijft hij, maar het is gewoon showbizz.

NRC,

In de literatuur was ik nog niet verder gekomen dan de strijd tussen Indianen en Cowboys, waar ik niet werkelijk in geloofde, en dat Rotterdam heel vroeger een moeras geweest zou zijn waar Batavieren en Kaninefaten elkaar beknuppelden leek me ook ver gezocht.

De doosjesvuller en andere vondsten, Janwillem van de Wetering,

Vaste verbindingen


Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


cowboy 1.1

iemand die voor een feest of een act verkleed is als cowboy; als cowboy verkleed persoon

Betekenisbetrekking


metonymie
Betrokken betekenissen 1.0 : 1.1

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een cowboy…

is een persoon

  • [Uiterlijk] draagt een cowboypak
  • [Leeftijd] is een volwassene of een kind
  • [Oorzaak, reden of aanleiding] ziet er zo uit voor een speciale gelegenheid, uit liefhebberij of voor zijn beroep
  • [Omstandigheid] bevindt zich op een feest, zoals een kinderverkleedpartij, themafeest of carnaval, of in een act, zoals in een circus of bij een evenement

Algemene voorbeelden


Hij wil een verkleedpartij op zijn verjaardag. Hij is cowboy.

De vrouwenoppasser, Peter de Zwaan,

Combinatiemogelijkheden


met ander, nevengeschikt substantief


  • cowboys en cowgirls
  • wilde cowboys, stoere cowgirls en een woeste stier
  • cowboys en sheriffs

Was men wellicht door de activiteiten van woensdag en donderdag al wat in de stemming gekomen, vrijdagavond kwamen de mensen echt goed los tijdens de country- en westernavond. Vele cowboy's en cowgirls hadden de weg naar de feesttent in de Wijert gevonden. En hoewel de zwierige cowboydansen nog wel enige oefening vereisten kreeg de bevolking al gauw de passen onder de knie.

Meppeler Courant,

Het jaarlijkse evenement was overgoten met een Westernse saus van wilde cowboys, stoere cowgirls en een woeste stier.

Meppeler Courant,

Deze paarden zullen niet alleeen door hun eigen ruiters bereden worden maar ook door speciaal voor deze demonstratie uit de USA overgevlogen cowboy's en cowgirls.

Meppeler Courant,

Voor de country- en westernavond waren tal van bezoekers in aangepaste kleding verschenen. Cowboys en sheriffs vierden samen met de inwoners en met medewerking van Non-Value feest. Een kleine 600 westernfans amuseerden zich opperbest met zang en dans.

Meppeler Courant,

  • indianen en cowboys
  • een indiaan of een cowboy

Dit jaar is ook hier slechts nieuws op showgebied: indianen en cowboys van het Russisch Staatscircus verzorgen een wildwestshow en een nieuwe show van de Looney Tunes staat op de planken.

http://www.trouw.nl/tr/nl/4324/Nieuws/archief/article/detail/1757327/2004/03/27/Met-een-lik-verf-en-wat-nieuwe-shows-hoopt-het-pretpark-op-betere-tijden.dhtml,

Wat ons ook opviel, was dat de manier waarop de kinderen zich verkleden totaal verschilt van vroeger. Toen wij klein waren, was je een fee, Pipi Langkous, een indiaan of een cowboy.

http://www.9maand.be/column/veerle/carnaval.php

Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


cowboy 2.0

ondernemer die zich buiten de gebaande paden waagt en daarbij soms regels aan zijn laars lapt; iemand die in zijn beroepsveld doet waar hij zin in heeft

Betekenisbetrekking


metafoor
Betrokken betekenissen 1.0 : 2.0

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een cowboy…

is een persoon

      Algemene voorbeelden


      Het probleem met het op de markt brengen van voedingssupplementen ligt volgens Bast in het feit dat de claims die de producenten maken veelbelovend klinken, maar onbewezen zijn. "Het zijn snelle jongens, cowboys. Ze nemen de tijd niet om goed vergelijkend onderzoek te doen. Bij een regulier medicijn duurt dat makkelijk tien jaar."

      Trouw,

      "Iedereen die dat wil, kan stands gaan bouwen. Met als gevolg dat ook bij ons enkele cowboys aktief zijn die onder de prijs en niet altijd volgens het boekje werken. Dat bezorgt de sektor een slechter imago dan wij verdienen."

      De Standaard,

      De term onderzoeksjournalist is bezoedeld. Het wordt te veel geassocieerd met fantasten en journalistieke cowboys. Er gebeurt te weinig onderzoek naar de geloofwaardigheid van bepaalde bronnen. Het beroep gaat kapot aan teveel mensen van verscheidene pluimage die zich journalist noemen.

      http://www.vvoj.be/nieuws/documenten/rapport_021108f.html,

      Een bedrijf als Nedlloyd heeft als vervoerder een dermate grote verantwoordelijkheid dat het nooit een cowboy op de brug van een schip van 100 miljoen gulden zal zetten. In de containervaart zijn de personeelskosten ook niet zo doorslaggevend.

      NRC,

      De concurrentieslag tussen de officiële regionale zender AT5 en de cowboys van het open kanaal kenmerkte zich door een totaal gebrek aan zakenkennis aan beide zijden.

      NRC,

      De direktie antwoordt nauwelijks op onze vragen of verschuilt zich achter dubbelzinnige antwoorden. Het personeel wordt openlijk misprezen. In de hiërarchie wordt alles overgelaten aan "cowboys" die menen dat alles is toegelaten.

      De Standaard,

      Woordfamilie


      Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


      Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


      cowboy 3.0

      (sport en recreatie; fietssport)

      wielrenner die veel durft en op een gevaarlijke manier rijdt, waarbij in massasprints ook anderen in gevaar kunnen worden gebracht; durfal, wegpiraat bij het wielrennen
      Wordt vaak gebruikt als bijnaam voor wielrenners, bv. de Cowboy van Tasjkent voor Djamolidin Abdoesjaparov.

      Betekenisbetrekking


      metafoor
      Betrokken betekenissen 1.0 : 3.0

      Semagram (extra betekenisinformatie)


      Een cowboy…

      is een persoon

      • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] durft veel
      • [Activiteit of handeling] is een wielrenner en sprint op zijn fiets
      • [Gedrag] fietst gewaagd en is daardoor goed, maar brengt soms zichzelf of ook anderen in gevaar

        Algemene voorbeelden


        Zondag had hij zich niet tussen de kamikaze-piloten gestort, maar angst voor een valpartij lag daaraan niet ten grondslag. "Dat is geen moment in me opgekomen. Ik heb als sprinter al zoveel valpartijen meegemaakt. Als ik daar gevoelig voor was, had ik allang moeten stoppen." Los van een select groepje cowboys, trillen renners en ook volgers na de gebeurtenissen in Armentières nog over al hun ledematen.

        http://www.trouw.nl/tr/nl/5009/Archief/archief/article/detail/2671314/1994/07/05/Van-Poppel-wie-niet-meer-snel-is-moet-slim-zijn.dhtml,

        Wielrennen, en zeker sprinten, komt met gevaren. Er zijn van die cowboys in het peloton die hun kogels in het wilde weg schieten. Maar in de afgelopen tien jaar is er wel wat veranderd in het peloton. Er was vroeger meer respect.

        http://www.wielerrevue.nl/nc/nieuwsitem/2012/03/21/boonen-sprinters-zijn-als-cowboys-met-revolvers/,

        Raas loopt in het jaar, dat hij op zoek moet naar een nieuwe sponsor, hetzelfde risico. Want bij de cowboys van het peloton is een sleutelbeen snel gebroken.

        http://www.trouw.nl/tr/nl/5009/Archief/archief/article/detail/2477418/1995/01/26/Raas-zit-met-Abdoe-op-het-slappe-koord.dhtml,

        Zelf viel ik in mijn 589 wedstrijden zestien maal. Dat komt neer op één valpartij per 53 uur koersen. Was ik daarmee nu een kamikaze? (zo duiden renners in Nederland brokkenmakers aan; het bekendere woord cowboy slaat op wilde renners in het algemeen).

        43 Wielerverhalen, Tim Krabbé,

        Grillo staat er alleen voor. Geen probleem voor de cowboy, maar dit keer levert het kwakken en duwen geen resultaat op. Ver achter winnaar Robert Förster bolt hij als 25ste over de eindstreep op de Kerkwijk. De Italiaan heeft er vrede mee. Tijdens de volgende koers zet hij opnieuw lijf en ledematen op het spel.

        http://www.gelderlander.nl/sport/wielersport/3262834/Cowboy-komt-tekort-op-Kerkewijk.ece,

        "Hij leed helse pijnen, maar verloor nooit het bewustzijn", zei Honorez' ploegleider Pascal Pieterarens in Gazette des Sports. ""Ik wou de cowboy niet uithangen", zei hij me meteen. "Ik moest uitwijken om een obstakel in het peloton te ontwijken"."

        http://m.sporza.be/cm/sporza.mobile/m_wielrennen/1.595007,

        Woordfamilie


        Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


        Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen