droedel


droedel 1.0

raadseltekening in de vorm van een simpele tekening die pas begrijpelijk is als de titel ervan bekend is, of in de vorm van een visuele uitbeelding van een woord door middel van letters die op een bepaalde manier ten opzichte van elkaar zijn gepositioneerd; raadseltekening
Dit woord is een vernederlandsing van het Engelse droodle, een samentrekking van doodle ('gekrabbeld tekeningetje') en riddle ('raadsel'). Droodles, in 1953 bedacht door de Amerikaan Robert Price, waren tekeningetjes waarvan je de betekenis pas snapte als je de titel of beschrijving kende. De Nederlandse betekenis is iets breder.

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een droedel…

is een raadsel; is een spel

  • [Functie] dient als amusant tijdverdrijf
  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] bestaat uit een simpele tekening waarvan moeilijk te raden valt wat ermee wordt uitgebeeld, of uit letters die op zo'n manier ten opzichte van elkaar gepositioneerd zijn dat ze een woord uitbeelden

    Algemene voorbeelden


    Bij een droedel hoort een clou. Je ziet een tekeningetje, bijvoorbeeld twee strepen verticaal naast elkaar met wat rondjes ertussen en je hebt geen idee wat het is – tot de droedelaar het verklapt: een giraffenek. Of een groot rondje met een kleiner rondje erin: een Mexicaan onder zijn grote hoed. Of… et cetera. Een rage, in de jaren zeventig.

    https://tedvanlieshoutarchief.wordpress.com/2010/07/24/vergadertekeningetje/,

    Een droedel is een soort puzzel waarbij je je grijze cellen hard aan het werk moet zetten. Door middel van een paar letters wordt een heel woord opgeschreven, wat de puzzelaar vervolgens (jij dus) moet ontcijferen.

    http://home.hetnet.nl/~erwin/puzzelpaleis/Puzzels/Droedels.html

    Combinatiemogelijkheden


    als object bij een werkwoord


    • een droedel oplossen

    De eerste droedel moet opgelost worden als dr-op-je, want de letters DR staan bovenop de letters JE. Het tweede voorbeeld wordt bew-onder-en.

    http://home.hetnet.nl/~erwin/puzzelpaleis/Puzzels/Droedels.html

    Woordfamilie


    Als deel van een afleiding


    Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


    droedel 2.0

    vaak gedachteloos gekrabbeld, maar soms bewust creatief uitgewerkt tekeningetje; gekrabbeld tekeningetje; doodle
    Dit woord is een vernederlandsing van het Engelse droodle, een samentrekking van doodle ('gekrabbeld tekeningetje') en riddle ('raadsel'). In het Nederlands is de betekenis van droedel naast 'raadseltekening' ook 'gekrabbeld tekeningetje'. Inmiddels gebruiken we ook het gewone Engelse woord doodle voor 'gekrabbeld tekeningetje'.

    Semagram (extra betekenisinformatie)


    Een droedel…

    is een tekening

    • [Uiterlijk] ziet er vaak krabbelig uit
    • [Vorm] kan allerlei vormen aannemen, maar is relatief vaak een poppetje, gezichtje, bloemetje of geometrische figuur
    • [Functie] kan helpen de concentratie te vergroten bij het luisteren naar een verhaal of betoog
    • [Vervaardiging] wordt vaak getekend met toevallig aanwezig schrijfmateriaal
    • [Plaats] wordt vaak in de kantlijn of vanuit de hoek van een pagina getekend
    • [Intentionaliteit] wordt vaak gedachteloos opgekrabbeld, maar wordt soms ook bewust creatief uitgewerkt
    • [Handelende persoon] wordt vaak gemaakt door iemand die intussen naar een ander luistert, bv. tijdens het telefoneren of in de les

    Algemene voorbeelden


    Droedels is een fraaie benaming voor krabbeltjes; tekeningen dus die in verloren uurtjes tijdens vergaderingen gemaakt worden.

    https://krantenbankzeeland.nl/issue/stm/1987-12-01/edition/null/page/2?query=droedels,

    Combinatiemogelijkheden


    als object bij een werkwoord


    • een droedel beginnen
    • droedels krabbelen
    • droedels maken
    • droedels tekenen

    Van de Pol is te werk gegaan zoals hij op een kladblok zou doen: linksboven op het vel begint hij een droedel, die zich langzaamaan uitbreidt tot onderaan de pagina.

    http://www.silvesterstrips.nl/new/recensieovr.php?uid=27

    In de Rococobibliotheek is docent Paul Hoftijzer iets bijzonders tegengekomen. Hij laat het titelblad zien van een keurig bewaard boek over Vesalius. Een pagina terug staan poppetjes getekend, met rondjes als gezicht en harkjes als armen en benen. [...]. Zelf houdt Hoftijzer zich meer bezig met gebruikerssporen uit de zestiende en zeventiende eeuw, die hij in deze bibliotheek des te meer vindt. Ook toen krabbelde men uit verveling al droedels in de kantlijn.

    http://www.mareonline.nl/archive/2012/03/28/schatzoekers-tussen-de-nonnen,

    Ik maak af en toe een puzzeltje in de krant, en tijdens het nadenken maak ik dan droedels in de rand. Lekker met balpen op dat zachte krantenpapier.

    https://www.monsterkamer.nl/jeroen-klaver-shamrock-over-papier/,

    In het onderzoek werd aan mensen gevraagd om tijdens het luisteren wat te gaat zitten tekenen. Dan ging het niet om het tekenen van een situatie, object of persoon, maar om ogenschijnlijk zinloze krabbeltjes. Dat wordt ook wel met een Engels woord doodling genoemd. Zo'n tekeningetje heet dan een doodle. In het Nederlands hebben we het over droedelen en droedels tekenen.

    https://educatie-en-school.infonu.nl/diversen/162938-wil-je-meer-onthouden-van-wat-je-hoort-maak-een-droedel.html,

    met adjectief ervoor


    • favoriete droedels
    • een stekelige droedel

    Er is [...] een wezenlijk verschil tussen een verzameling lukrake lijntjes en objecten of symbolen die telkens weer tevoorschijn treden. Willekeurige krabbels komen misschien een paar keer voorbij, maar dan nooit meer. Terwijl het type hardnekkige schetsen steevast de kop blijft opsteken. Je onderbewuste lijkt er simpelweg geen weerstand aan te kunnen bieden. Dit soort favoriete droedels verklappen vaak iets over jezelf waar je wellicht selectief blind voor bent geweest.

    https://verkenjegeest.com/de-betekenis-van-je-onbewuste-droedels-gedachteloos-tekenen/,

    Naast de (stads)plattegronden schilderde Kuitca een stamboom en een doornenkroon. [...]. De doornenkroon, symbool van het martelaarschap van Christus, is bij Kuitca veranderd in een stekelige droedel.

    NRC,

    met voorzetselgroep


    Voorzetsel: in

    • droedels in de kantlijn
    • droedels in de rand

    In de Rococobibliotheek is docent Paul Hoftijzer iets bijzonders tegengekomen. Hij laat het titelblad zien van een keurig bewaard boek over Vesalius. Een pagina terug staan poppetjes getekend, met rondjes als gezicht en harkjes als armen en benen. [...]. Zelf houdt Hoftijzer zich meer bezig met gebruikerssporen uit de zestiende en zeventiende eeuw, die hij in deze bibliotheek des te meer vindt. Ook toen krabbelde men uit verveling al droedels in de kantlijn.

    http://www.mareonline.nl/archive/2012/03/28/schatzoekers-tussen-de-nonnen,

    Ik maak af en toe een puzzeltje in de krant, en tijdens het nadenken maak ik dan droedels in de rand. Lekker met balpen op dat zachte krantenpapier.

    https://www.monsterkamer.nl/jeroen-klaver-shamrock-over-papier/,

    Woordfamilie


    Als deel van een afleiding


    Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen