kant

een dubbeltje op zijn kant

hoeken en kanten

1. ( (vooral) in België)
   

   allerlei plekjes; hoeken en gaatjes

   Synoniem: hoekjes en kantjes

   Sterrenstof is niet zomaar tuinvuil. Studies over hoe fel stof het licht absorbeert, emitteert en reflecteert vertellen ons dat het niet hetzelfde is als stof gebaseerd op korrel en draden stof dat de hoeken en kanten van ons huis plaagt.

   Een Chinese dirigent in de Blauwe Zaal, Indische hapjes in de lobby en oriëntaals geïnspireerde muziek in alle hoeken en kanten waren de ingrediënten van het oosters cocktail dat Radio 3 tijdens haar zesde Nacht zaterdagavond in deSingel serveerde.

   Ik ben geen type dat negentig minuten lang alle hoeken en kanten van het terrein induikt.

   De Amerikanen rukten op van huis tot huis, doken weg achter hoeken en kanten, gooiden handgranaten door vensters naar binnen, trapten deuren in en doorzeefden hele interieurs met kogels.

   + Toon 4 Voorbeelden

2. allerlei straatjes, steegjes en pleintjes; achterafgelegen straatjes; alle geheime plekjes in een stad

   Synoniem: hoekjes en kantjes

   Tussen die eenentwintig boekhandels staan nu, op straat, op hoeken en kanten, langs pleintjes en op muren, tien objecten die verwijzen naar boeken, naar lezen en naar schrijven.

   De andere meisjes, ze waren er oud genoeg voor, vrijden in hoeken en kanten en lieten zich betasten, niet alleen door de jongens van de broedersschool maar ook door oudere jongens, die reeds gingen werken.

   + Toon 2 Voorbeelden

achter hoeken en kanten

1. ( (vooral) in België. Vergelijk ook de letterlijke betekenis onder de combinatie hoeken en kanten.)
   

   in het geheim; stiekem; in het geniep

   Synoniem: achter hagen en kanten

   Arthur zal het natuurlijk niet nagelaten hebben om overal waar ze met hun kindermolen passeerden met een of ander plaatselijk dorpsgrietje achter hoeken en kanten te staan lebberen of frutselen, maar een lief hebben kunt ge zoiets niet noemen.

   Ik heb uw voorstel aandachtig nagelezen en ik geef toe, wat de democratisering betreft heb je voor de volle 100% gelijk. De basis heeft sinds enkele jaren geen enkele mogelijkheid van inspraak. Waarschijnlijk de reden waarom er achter hoeken en kanten van alles geregeld wordt.

   + Toon 2 Voorbeelden

het mes snijdt aan twee kanten

een scherpe kant

1. ( Vergelijk ook de verbinding onder 4.0 en vergelijk betekenis 9.0.)
   

   een vervelend aspect; een naar randje

   De strijd tussen de coalitiepartijen krijgt scherpe kanten waarbij hun twee woordvoerders voor Justitie al een tijdje niet op één lijn zitten.

   Voor de CVP heeft dit scenario wel een scherpe kant: Hoe aan de achterban uit te leggen dat met de PRL ook het Vlaamsvijandige Brusselse FDF in de coalitie komt?

   Is het wel verstandig om bijvoorbeeld de scherpe kanten van depressies of een rouwproces te onderdrukken met 'een pilletje'?

   + Toon 3 Voorbeelden

ergens de scherpe kanten afhalen

1. ( (vooral) in Nederland. Komt vaker met de verkleinvorm voor (vgl. de synoniemen).)
   

   iets verzachten; iets minder scherp maken; iets verbeteren door het wat milder te maken; de naarste aspecten weghalen

   Synoniem: ergens de scherpe kantjes afhalen ( (vooral) in Nederland)

   Synoniem: ergens de scherpe kanten afvijlen; ergens de scherpe kanten afronden; ergens de scherpe kantjes afvijlen; ergens de scherpe kantjes afronden ( (vooral) in België)

   Gelukkig zijn de scherpe kanten van de eerste voorstellen eraf gehaald.

   + Toon 1 Voorbeeld

ergens de scherpe kanten afronden

1. Vormvariant: ergens de scherpe kantjes afronden

   ( (vooral) in België. Komt vaker met de verkleinvorm voor (vgl. de synoniemen).)
   

   iets verzachten; iets minder scherp maken; iets verbeteren door het wat milder te maken; de naarste aspecten weghalen

   Synoniem: ergens de scherpe kanten afhalen; ergens de scherpe kantjes afhalen ( (vooral) in Nederland)

   Synoniem: ergens de scherpe kanten afvijlen; ergens de scherpe kantjes afvijlen; ergens de scherpe kantjes afronden ( (vooral) in België)

   Tevens wil hij de scherpe kanten van de wet wat afronden voor migranten.

   + Toon 1 Voorbeeld

ergens de scherpe kanten afvijlen

1. Vormvariant: ergens de scherpe kantjes afvijlen

   ( (vooral) in België. Komt vaker met de verkleinvorm voor (vgl. de synoniemen).)
   

   iets verzachten; iets minder scherp maken; iets verbeteren door het wat milder te maken; de naarste aspecten weghalen

   Synoniem: ergens de scherpe kanten afhalen; ergens de scherpe kantjes afhalen ( (vooral) in Nederland)

   Synoniem: ergens de scherpe kanten afronden; ergens de scherpe kantjes afronden; ergens de scherpe kantjes afvijlen ( (vooral) in België)

   De Welfare-hervormingen kregen steun van de Democraten, hoewel Clinton beloofde de scherpe kanten af te vijlen als hij herkozen wordt.

   Nederland blijft belang hebben bij sterke Europese instellingen waardoor de scherpe kanten van de belangen van de grote landen worden afgevijld.

   + Toon 2 Voorbeelden

de andere kant

1. het land dat aan de overzijde van een water ligt; het tegenoverliggende land; de overkant; de overzijde

   Synoniem: overkant; overzijde

   Toen ontstond er aan de andere kant van de oostelijke oceaan een grote vraag naar jassen van wolfspels.

   + Toon 1 Voorbeeld

kant noch wal raken

1. nergens op slaan; onzin zijn

   De stelling van NRC Handelsbladredacteur Harry Meijer, dat op Schiphol economie en milieu elkaar hebben gevonden in een 'transactiemodel', raakt dan ook kant noch wal. Er valt geen enkele milieuwinst te boeken, ook niet door de aanleg van wat groenstroken.

   Dat het onderwijs (en dus ook het PMS) dringend op zoek is naar geld weten we al lang, maar dat zij dit gaan zoeken in een dienst die zelf lijdt onder ernstige financiële beperkingen, raakt kant noch wal.

   Hij noemde de aantijgingen "beneden alle peil en ze raken ook inhoudelijk kant noch wal".

   + Toon 3 Voorbeelden

2. nergens op lijken; niks waard zijn

   Geen interview zonder plichtmatig elk kwartier muziek die kant noch wal raakt, behalve dan j.l. zondag bij Bram Vermeulen.

   En terwijl ze haar ogen snel en methodisch de kost gaf en zakelijk vaststelde dat er in deze winkel niets van haar gading hing, praatte ze hard tegen een meisje, een blondine, die haar bloezen liet zien die kant noch wal raakten: 'Jullie hebben hier in de provincie nog werkelijk respect voor je klanten, daar hoef je in Amsterdam niet meer om te komen!'

   + Toon 2 Voorbeelden

de wereld op zijn kant

1. ( soms)
   

   een gang van zaken die volstrekt omgekeerd is aan de normale gang van zaken; een totaal andere gang van zaken; de wereld op zijn kop

   Synoniem: de omgekeerde wereld; de wereld op zijn kop

   Deze man doet de ruzie tussen Van Doesburg en Mondriaan in zijn eentje over. En kiest merkwaardig genoeg voor Van Doesburg. Daar hadden ze samen op luidruchtige toon behoorlijk ruzie over kunnen maken. De wereld op zijn kant. Misschien was drank toen wel normaal. Een kunstenaar die niet dronk was belachelijk. Het leven moest geleden worden.

   Kliekjes verdwenen meestal in de vuilnisbak, want ik had geen idee wat ik daar mee moest en doordeweeks ook geen tijd. En toen kreeg ik kinderen, verloor ik mijn baan en ging de wereld op zijn kant. Hoewel ik altijd al braaf mijn afval scheidde en zelfs een tijdje biologische kaas verkocht op de markt werd mijn gevoel van "het moet anders" steeds sterker.

   + Toon 2 Voorbeelden

de wereld op zijn kant zetten

1. ( soms)
   

   de wereld doen opschudden; ophef veroorzaken; opwinding teweegbrengen

   Synoniem: de wereld op zijn kop zetten

   Android zet de smartphonemarkt én de open source-wereld op zijn kant. Enerzijds is het de doorbraak van Linux voor eindgebruikers, anderzijds is er ophef: schendt Android de open source-licentie GPL?

   De nieuwe Humminbird Helix 5 serie zet de wereld op zijn kant. De geliefde breedbeeld schermen van de Humminbird 800 en 900 toestellen nu in compact formaat.

   + Toon 2 Voorbeelden

iets van alle kanten bekijken

1. alle aspecten van iets onder de loep nemen; iets in detail onderzoeken

   Vergelijk betekenis 8.0.

   Ze logen er niet om. Één rooms-katholiek, drs. R. Bunnik, leraar aan het kleinseminarie te Apeldoorn, troostte zich tenminste nog met de gedachte dat 'voor de lichamelijke huwelijksbeleving tenminste een commissie werd benoemd om de zaak van alle kanten te bekijken'.

   + Toon 1 Voorbeeld

de andere kant van de medaille

1. de negatieve kant van iets; een nadeel aan iets dat positief is of lijkt

   De Portugese begroting was steevast in evenwicht, de munt sterk en stabiel. De andere kant van de medaille was dat de grote meerderheid van de Portugezen doodarm was, velen ook ongeletterd waren, en Portugal het armste land van Europa bleef.

   "Zij was mijn ideaal: piepjong, onafhankelijk maar toch deel van een geheel, gebruikster, omringd door vrienden, prostituée tijdens de schoolpauzes." Brigitte K. laat de andere kant van de medaille zien. Ze is geen filmster, maar een junkie die van extremen houdt, die meer prijs stelt op gepikte dingen, dan op zaken die je eerlijk met geld kan kopen.

   + Toon 2 Voorbeelden

twee kanten van dezelfde medaille

1. twee zaken die tegengesteld lijken (bijvoorbeeld een positief en een negatief iets) maar die juist op hetzelfde neerkomen of noodzakelijkerwijs samengaan

   'Ik had het ook niet over gerechtigheid, maar over wreedheid.' 'Dat zijn,' zegt hij, 'twee kanten van dezelfde medaille. Zonder besef van gerechtigheid bestaat er geen wreedheid.'

   Het sociaal beleid enerzijds en de noodzaak om banen te scheppen en de concurrentiekracht van de Europese economie te versterken anderzijds, zijn twee kanten van dezelfde medaille, aldus de Ierse EU-commissaris Pádraig Flynn op een persconferentie.

   Voor Tilly Hermans zijn debuten en bestsellers echter twee kanten van dezelfde medaille: "Zoals je bestsellers nodig hebt voor het zakelijke evenwicht op korte termijn, werk je door debuten aan een lange-termijnplanning."

   Stoerdoenerij en verlegenheid bijvoorbeeld zijn twee kanten van dezelfde medaille.

   + Toon 4 Voorbeelden

de goede kant

1. ( Gezegd van stoffen en textiel)

   bovenkant van een stof; kant waar de kleur en eventuele lichtval het beste zijn

   Leg het patroonpapier op het grote patroon, en teken alle onderdelen die uitgeknipt moeten worden over met potlood [...]. Knip ze op de getekende lijnen uit. Leg ze op de betreffende stoffen – op de goede kant – en zoek uit die stoffen de mooiste plek: soms zijn er stoffen met een speciaal effect, dat u graag naar voren wilt laten komen, vandaar.

   + Toon 1 Voorbeeld

aan kant

1. op orde; opgeruimd; netjes; schoongemaakt

   Komt voor in combinatie met werkwoorden als brengen, hebben, ]maken, zetten of zijn en komt vaak voor met zaken als de boel, het huis, de keuken.

   Johan vindt het prettig dat ze er is, zijn bed warmt, zijn keuken aan kant brengt en zijn was opstapelt.

   Ze had de flat netjes aan kant, en Frederick zou nog wel een uurtje wegblijven.

   Waarschijnlijk moest haar moeder ook eerst de boel aan kant hebben, voordat meneer de Wit een beurt kreeg.

   's Avonds hielp ze in het restaurant de maaltijden rond te brengen en na tien uur moest ze het huis nog aan kant maken, omdat haar zusje zich verzette en het liefst niets deed.

   Ik stond vroeg op om de boel aan kant te maken en toen ging ik naar de kamer van die meisjes toe.

   Beide vriendinnen hadden samen heel het huis aan kant gezet, zodat alles mooi netjes zou zijn voor als Bert zou komen.

   Nog even de boel aan kant zetten en de ochtenddienst voor die dag zit er weer op.

   De keuken was aan kant. Daar had Hannelore voor gezorgd.

   + Toon 8 Voorbeelden

aan de kant

1. uit de weg; opzij

   Een aantal mannen was bezig met een buizenconstructie en zeildoek. Een eind verderop waren een paar jonge kerels bezig een hek te plaatsen voor een soort kraal waar de dieren kwamen. "He, aan de kant," riep een harde stem. Tjerk draaide zich om en zag twee mannen met een deel van de buizenconstructie sjouwen.

   Als er een auto aan komt, roep ik 'aan de kant!'

   Drie breed naast elkaar fietsen en weigeren aan de kant te gaan voor tegenliggers, dat vinden de jongens belachelijk. Marinus: "Je móét wel aan de kant, anders knal je er bovenop."

   De beste club van Utrecht. Tot aan het ochtendchloor. Tafels aan de kant, dansen.

   + Toon 4 Voorbeelden

2. ( (vooral) in België)
   

   op orde; gedaan

   Vergelijk ook de verbinding aan kant.

   In de voormiddag was ze energiek aan het dweilen en schrobben gegaan om zich wat af te reageren, maar nu dat werkje aan de kant was, liep ze maar wat doelloos rond.

   Als mijn man van zijn werk kwam, was het huis aan de kant, zaten de twee kinderen netjes gewassen en in pyjama voor de tv naar Tik-Tak te kijken en stond het eten op tafel.

   + Toon 2 Voorbeelden

aan de kant staan

1. niet gebruikt worden

   Vaak echter vinden de senioren, of hun omgeving, dat fietsen te onveilig is geworden, of zijn zij heel onzelfzeker in het verkeer. Daardoor blijft de fiets vaak vroegtijdig aan de kant staan.

   Een trein wordt pas in behandeling genomen door het onderhoudsbedrijf Nedtrain na ontvangst van een opdracht van vervoerbedrijf NS Reizigers. In de praktijk blijkt het geven van die opdracht nog wel eens te worden vergeten, waardoor het materieel onnodig lang aan de kant blijft staan.

   + Toon 2 Voorbeelden

2. niet meedoen

   De onderstaande betekenissen c tot en met f zijn allemaal specialiseringen van deze.

   Juffrouw Kris neemt af en toe een kleuter op de schoot en hupt met hem of haar over de banken. Irish, het Filipijnse meisje, staat aan de kant en doet niet mee. Ze huilt.

   Aanwezigheid van vrouwen eisen in de politiek kan alleen door zelf aan politiek te doen, en niet door vingerwijzend aan de kant te staan.

   + Toon 2 Voorbeelden

3. geen werk hebben en niet deelnemen aan de samenleving; buiten de samenleving staan; economisch en maatschappelijk niet meetellen

   Werklozen worden vooral gemarginaliseerd doordat zij géén werk hebben en anderen wel. Het is die ongelijkheid die zorgt voor hun penibele situatie, en als je die ongelijkheid institutionaliseert met een basisinkomen, blijven de niet-werkenden gewoon aan de kant staan.

   Het Plan van de Arbeid van Wallage zou een oplossing bieden voor een probleem dat steeds grotere vormen aanneemt: Waarom staan zoveel mensen aan de kant en waarom komen ze daar door baanloze groei niet weg, terwijl er zoveel behoefte is aan (collectieve) dienstverlening?

   "Een goede timmerman van 50 jaar komt best wel aan de bak." H. Leemreize, beleidsmedewerker 'leeftijdsbewustpersoneelsbeleid' van de FNV: "Van Kesteren zet de zaak wel aardig op z'n kop. Dat noem ik je ogen sluiten voor het feit dat de ouderen massaal aan de kant staan. Maar als vakbeweging hebben we weinig greep op het wervings- en selectiebeleid van de werkgevers; dat is vervelend om vast te stellen, maar het is helaas zo."

   Heel dit besparingsbeleid werkt een huidige trend in de samenleving in de hand: in deze maatschappij moet je economisch iets betekenen of je speelt niet meer mee. Als je niet genoeg opbrengt, sta je aan de kant.

   Kort geleden nog organiseerde hij eigenhandig een project voor oudere immigranten; de eerste en vergeten groep van Italiaanse, Turkse en Griekse gastarbeiders die twintig tot dertig jaar in Duitsland hebben gewerkt en nu oud, ziek en uitgeblust aan de kant staan.

   + Toon 5 Voorbeelden

4. een afwachtende houding innemen; zich niet mengen in iets of niet ingrijpen; geen actie ondernemen

   Afwachten dus of nog meer toppolitici de mening van de Nederlandse minister van Financiën delen, die eruit flapte dat ons land in 1999 beter aan de kant blijft staan.

   Tokyo maakte een voorzichtig einde aan de afdaling van vorige week. De Nikkei steeg met 145,44 punten of 0,7 procent naar 20.885,41. Het gros van de beleggers bleef echter aan de kant staan, nog altijd in afwachting van de regeringsvorming.

   De Europese vakbonden willen niet aan de kant staan in die diskussie.

   "Vanuit het Vlaams bureau en sommige centrales verdedigden wij volgende strategie: de niet-ondertekening van het Toekomstcontract; wij wilden garanties, zwart op wit, duidelijkheid dat de inspanningen rechtvaardig over alle werknemers gespreid zijn, dat de index en de barema-verhogingen gegarandeerd zijn, dat de vermogens aangesproken worden. Maar tegelijk moest het overleg verder gaan, niet om het Toekomstcontract te redden, wel om het plan van de regering in onze richting om te buigen. En dat doet men niet door aan de kant te gaan staan".

   Daarom kan de academische gemeenschap niet aan de kant blijven staan, zij moet in dit debat participeren en optreden voor volledige vrijheid van menings- en informatie-uitwisseling.

   + Toon 5 Voorbeelden

5. niet deelnemen aan een sportwedstrijd of activiteit

   De Amerikaanse stond aan de kant met een schouderblessure.

   Toen men mij over de radio vertelde dat Jacques aan de kant stond, wist ik dat de titel binnen was.

   + Toon 2 Voorbeelden

6. aan de kant van de dansvloer staan; niet op de dansvloer zijn; niet meedansen of meefeesten

   Samen met de dansers van Banjaluka dansen een aantal mensen uit het publiek mee. De meeste toeschouwers blijven echter aan de kant staan.

   Ik ben zo'n Hollander die niet danst en aan de kant staat te kijken.

   + Toon 2 Voorbeelden

aan de kant zitten

1. niet op de dansvloer zijn; niet meedansen of meefeesten

   Synoniem: aan de kant staan

   Geesje Brouwer zegt dat het met de Nederlandse cultuur heeft te maken: 'Vrouwen bewegen hier makkelijker. Mannen zitten vaak stijfjes aan de kant. Op andere feesten is dat ook zo. Het komt waarschijnlijk, doordat Nederlanders geen eigen dansen meer maken op feestjes.'

   De kinderrijke familie danste niet. Ze zat aan de kant, andere gasten wierpen meewarige blikken op hen.

   + Toon 2 Voorbeelden

een speler aan de kant; een sporter aan de kant

1. ( sport en recreatie; politiek en bestuur)
   

   een sporter die niet op het veld staat; een sporter op de reservebank of blessurebank

   Synoniem: een [speler, sporter] op de kant

   In de wedstrijd tegen Bologna heeft de Lazio-verdediger een breuk in zijn middenvoetsbeentje opgelopen, zo wees onderzoek in het ziekenhuis in Rome vrijdag uit. De blessure houdt De Vrij een maand aan de kant.

   Weersing raakte wat ze raken kon en scoorde alles en ook Brinkman, die zich drie sets lang aan de kant had staan verbijten, maakte een sterke indruk.

   De Rode Duivel was dinsdag toe aan zijn eerste CL-wedstrijd sinds zijn rentree. Een kuitblessure had hem een maand aan de kant gehouden.

   + Toon 3 Voorbeelden

iemand aan de kant schuiven

1. iemand ontslaan; iemand in een functie of een ambt buiten spel zetten

   Synoniem: iemand aan de kant zetten

   Jonge schrijvers staan echter te dringen om erkend te worden als de nieuwe goden. Dat was in het verleden ook zo, maar de nieuwe "bedrijfscultuur" met zijn vele eufemismen waarmee mensen aan de kant worden geschoven, doet beslist ook haar invloed in andere domeinen van de samenleving gelden.

   Anhyp schuift Goldman Sachs aan de kant. De Antwerpse bank Anhyp heeft, in gemeenschappelijk akkoord, een einde gesteld aan de werkzaamheden van de zakenbank Goldman Sachs als haar financieel adviseur.

   Voor reclamegoeroe Maurice Saatchi bleef communicatie altijd bij voorkeur eenrichtingsverkeer. Misschien was daarom enige argwaan wel op zijn plaats geweest toen Maurice Saatchi liet merken dat hij met een aantal buitenlandse journalisten wilde praten. De mediareus van de jaren zeventig en tachtig had in de eerste maand van 1995 de publiciteit juist angstvallig geschuwd. Dat was sinds hij onder druk van ontevreden aandeelhouders aan de kant was geschoven door het bedrijf dat hij 25 jaar geleden samen met zijn broer Charles had opgericht.

   Broekhoff had gedurende de eerste oorlogsjaren gefungeerd als interim-hoofdcommissaris, was daarna door een NSB'er aan de kant geschoven, maar in het najaar van 1944 werd hij door de rechtsgetinte verzetsorganisatie OD naar voren geschoven als kandidaat-hoofdcommissaris voor na de bevrijding.

   + Toon 4 Voorbeelden

2. iemand negeren; iemand buitensluiten

   Synoniem: iemand aan de kant zetten

   De familie wilde wraak en had Lena al lang aan de kant geschoven, wanneer Julia, de dochter en tevens enige erfgename, er niet was geweest.

   + Toon 1 Voorbeeld

3. ( (vooral) in Nederland)
   

   iemand uitschakelen in een wedstrijd; van iemand winnen; iemand verslaan

   Synoniem: iemand aan de kant zetten

   In de laatste partij schoof hij zijn tegenstandster eenvoudig aan de kant en behoudt daarmee zijn ongeslagen status.

   Met veel machtsvertoon en een fijnzinnige stellingscontrole schoof Drejev Seirawan aan de kant. Er waren enkele momenten die vragen opriepen, maar dat onbegrip werd toegeschreven aan Drejevs superieure techniek. Toch was de werkelijkheid anders. Bij het verlaten van de speelzaal werden de spelers het er al over eens dat de witte aanval geenszins doorslaggevende kracht had gehad. Als Seirawan een verdekte verdediging had gevonden, had hij eerder beter gestaan. Veel beter tot gewonnen, volgens hem zelf.

   + Toon 2 Voorbeelden

het bord aan de kant schuiven

1. eten opzij schuiven, omdat iemand at niet meer hoeft; niet meer verder eten

   Na een hap schoof ze het bord kokhalzend aan de kant. "Doe mij maar twee ijsjes met warme chocolade," zei ze.

   Hij schoof het bord aan de kant. Hij zei dat hij geen behoefte had aan haar eten, stond op en vertrok naar zijn studeerkamer.

   + Toon 2 Voorbeelden

iets aan de kant schuiven

1. iets opzij schuiven; iets wegleggen of wegzetten

   Zuster Bernadette kwam terug en zette een blad met een kan water, een glas en brood en kaas voor me neer. Ik schoof het boek aan de kant.

   We rolden het vloerkleed op en haalden de reproducties, die ook niemand wilde hebben, van de muren, stapelde de stoelen op elkaar en schoven de tafel aan de kant.

   'Je raakt enthousiast en ik heb besloten van pottenbakken mijn beroep te maken', vertelt de Fluitenbergse, die in haar huis de meubels zoveel mogelijk aan de kant schuift om in de herfstvakantie bezoekers te kunnen ontvangen op haar tentoonstelling.

   Je kan die spullen van jou toch wel even aan de kant schuiven.

   + Toon 4 Voorbeelden

2. iets niet meer gebruiken

   Uiteindelijk als het product echt niet langer bruikbaar is wordt het aan de kant geschoven en vervangen door een totaal nieuw product.

   De verandering is nog niet doorgepraat, maar men schuift de oude terminologie alvast aan de kant.

   De oorspronkelijk bij Montage gebruikte muziek van Charles Ives schoof hij voor de nieuwe produktie aan de kant. Op vier verschillende, in weemoed gedrenkte composities van Arvo Pärt ontwikkelde hij nieuwe bewegingen voor zichzelf en de danseres Johanna Laber.

   + Toon 3 Voorbeelden

3. iets niet laten tellen; iets niet meenemen of gebruiken; iets negeren

   Synoniem: iets aan de kant schuiven

   Als je op zoek bent naar objectief toetsbare kennis kunnen negatieve of elkaar tegensprekende resultaten niet aan de kant geschoven worden.

   De vraag wiens droom het nu was, de mijne of de hare, schoof ik als irrelevant aan de kant.

   + Toon 2 Voorbeelden

4. zich ergens overheen zetten; iets opzijzetten

   Synoniem: iets aan de kant zetten; opzijzetten

   Na een aarzelend begin, toen verscheidene Russische militairen nog bevelen weigerden, hebben de Russen inmiddels zoveel kameraden verloren dat ze hun bezwaren aan de kant hebben geschoven.

   Net als Van In kon hij Vermeulen niet luchten, maar toen de chef van de technische recherche hem een halfuur geleden was komen opzoeken met de mededeling dat hij over bijzonder belangrijk bewijsmateriaal beschikte in verband met de moord op Thierry Steen, had hij voor een keer zijn bezwaren aan de kant geschoven.

   De vakbonden die sinds vele jaren niet meer samengekomen waren, hebben hun onenigheden aan de kant geschoven om een gemeenschappelijk front te vormen rond de eis van de volledige, onvoorwaardelijke en onmiddelijke kwijtschelding van de buitenlandse staatschuld.

   We hebben de ruzie van de avond ervoor aan de kant geschoven.

   Je moet al die zwarte gedachten aan de kant schuiven.

   + Toon 5 Voorbeelden

5. iets even laten voor wat het is; ergens niet meer aan werken

   Synoniem: iets aan de kant zetten

   Schuif de lessen aan de kant. Laat iedereen zijn emoties uiten.

   + Toon 1 Voorbeeld

iemand aan de kant zetten

1. iemand ontslaan; iemand in een functie of een ambt buiten spel zetten

   M. zette redacteur T. S. aan de kant en zal vanaf volgend jaar nog slechts goed verkopende thema-nummers uitbrengen.

   "Er dreigt onder meer een tekort aan programmeurs die het probleem kunnen oplossen. Het gaat immers om mensen die kunnen programmeren in de mainframetalen. En die hebben we allemaal aan de kant gezet, omdat we overgeschakeld zijn op kleinere systemen."

   'Denk niet, dat hier een directeur zit, die wegens mismanagement aan de kant is gezet', zei hij.

   Drie onderministers werden aan de kant gezet: Boris Gromov, de laatste commandant van de Sovjet-troepen in Afghanistan en de laatste Sovjet-militair die in 1989 Afghanistan verliet, is de meest prominente onder hen.

   Gewezen premier Paul Vanden Boeynants werd aan de kant gezet, uitgerekend door zijn voormalige kabinetschef Gérard Deprez die later PSC-voorzitter zou worden.

   Hij sprak van een "confrontatie" tussen de gemeentelijke Moskouse autoriteiten en het landsbestuur, waarbij Jeltsin door zijn omgeving zou zijn gedwongen Ponomarjov en Pankratov als zondebokken aan de kant te zetten in een actie die vooral tegen hem, Loezjkov, zou zijn gericht.

   + Toon 6 Voorbeelden

2. iemand buitensluiten; iemand negeren

   Vooral in het middelbaar onderwijs werden ze nogal eens gepest of voelden zich aan de kant gezet: "Door andere leerlingen, soms ook door leerkrachten."

   Daarom is de bereikbaarheid (voor uzelf of een collega) ook een belangrijke troef: heel wat tandartsen zijn reeds aangeklaagd door patiënten, niet zozeer omwille van de behandeling (of misbehandeling), maar omdat ze zich aan de kant gezet voelen door een min of meer triomfantelijke stem op het antwoordapparaat: "Wij zijn vandaag niet te bereiken."

   + Toon 2 Voorbeelden

3. iemand laten vallen; zijn handen van iemand aftrekken; iemand dumpen

   "Ik heb hem nu echt aan de kant gezet hoor", had ze over haar meppende 'ex' verteld.

   Mijn relatie is na twee jaar definitief gedaan en heb het daar heel moeilijk mee [...]. Ik voel mij aan de kant gezet en zooo gebruikt.

   'En daarom zet je mij dus aan de kant?' Ze draaide haar hoofd af [...]. Hij leunde naar voren en zei uitdagend: 'Er is iets dat je me niet wilt vertellen. Je bent al dagen zo. Weken zelfs. Wat is het, Kate? Je hoeft niet bang te zijn dat je me zal kwetsen, want dat zal niet gebeuren.' Waarschijnlijk niet, bedacht ze. En dat, arme Bobby, is nu net de ellende.

   + Toon 3 Voorbeelden

4. iemand uitschakelen in een wedstrijd; van iemand winnen; iemand verslaan

   Synoniem: iemand aan de kant schuiven; opzijzetten

   Francesca Schiavone had dan weer geen moeite met Laura Pous-Tio. De Spaanse werd in twee korte sets aan de kant gezet. Ook Jelena Jankovic zien we terug in de volgende ronde. Laura Robson kon amper twee games winnen.

   Ken-Am-Ju zette ook met 5-1 Mahorokan aan de kant en plaatste zich voor de halve finale.

   Als eerste treffen we de Fransen. Hebben we tijdens het EK- kwalificatietoernooi in Rotterdam al een keer aan de kant gezet. Maar we zien het wel. Als we maar lol in het spelletje hebben. Daar wonnen we de laatste twee wedstrijden mee.

   + Toon 3 Voorbeelden

5. een bestuurder sommeren zijn auto van de weg af te rijden; iemand aan de kant van de weg zetten

   Vergelijk de verbinding een voertuig langs de kant zetten.

   Zij zetten de overtreder verderop aan de kant en kunnen hem onmiddellijk met zijn rijgedrag confronteren.

   Ook werden 4676 automobilisten aan de kant gezet omdat zij te snel reden.

   Toen agenten hem aan de kant wilden zetten en klemreden, zette hij z'n wagen plotseling in de achteruit en ging de andere kant op.

   + Toon 3 Voorbeelden

iets aan de kant zetten

1. iets opgeven; ergens mee ophouden

   Synoniem: opzijzetten

   Muziek is zijn leven ook dat heeft hij voor mij aan de kant gezet.

   Ik heb de balletschool aan de kant gezet, ik doe nu wat ik zelf wil.

   + Toon 2 Voorbeelden

2. iets niet meer van kracht laten zijn; iets ongeldig maken; iets niet meer gebruiken; iets opgeven

   Synoniem: opzijzetten

   Moeten we dan maar de grondwet aan de kant zetten?

   "We hebben nooit kunnen vermoeden dat vliegtuigkapers zich bewust zelf de dood injagen. Dat is een nieuw fenomeen." Dat betekent volgens De Vries dat de 'oude' beveiligingsprocedures niet aan de kant moeten worden gezet, maar dat deze moeten worden geïncorporeerd in maatregelen die zijn toegesneden op de omstandigheden die na de 11e september zijn ontstaan.

   Dehaene bedoelde dat de welvaartsstaten zich moeten aanpassen aan de internationale concurrentieverhoudingen, zonder de positieve verworvenheden aan de kant te zetten.

   Pas in 1650 kreeg Meppel een eigen ijkplaats. En na 1814 zorgde Napoleon voor de invoering van het metrieke stelsel dat dit oude systeem aan de kant zette.

   + Toon 4 Voorbeelden

3. iets niet laten tellen; iets niet meenemen of gebruiken; iets negeren

   Synoniem: iets aan de kant schuiven; opzijzetten

   Maar wij hebben het gevoel gekregen dat onze voorstellen aan de kant zijn gezet, niet omdat men tegen is, maar omdat de voorstellen op dat moment niet bespreekbaar waren.

   Vooralsnog heeft de school zijn beroemde praktijkanalyses ('case studies') niet aan de kant gezet.

   + Toon 2 Voorbeelden

4. zich ergens overheen zetten; iets opzijzetten

   Synoniem: iets aan de kant schuiven; opzijzetten

   In de hoogtijdagen van de beweging, rond de WTO top in Seatlle (1999), werden de onderlinge meningsverschillen nog tijdelijk aan de kant gezet, maar die tijd lijkt inmiddels voorgoed voorbij.

   'Anton heeft zijn rancune aan de kant gezet,' probeert Fleur.

   Shaun Ryder en zijn broer, bassist Paul, zijn naar verluidt bereid hun ruzie aan de kant te zetten om de band in de originele bezetting te hervormen: gitarist Mark Day, keyboardspeler Paul Davis en drummer Gary Whelan.

   + Toon 3 Voorbeelden

5. iets even laten voor wat het is; ergens niet meer aan werken

   Synoniem: iets aan de kant schuiven

   Zet de takendiscussie maar even aan de kant, dat lukt toch niet op korte termijn.

   + Toon 1 Voorbeeld

geld aan de kant zetten

1. geld opzij zetten; sparen

   Obligaties zakken van 42 naar 37 procent en er wordt iets meer cash aan de kant gezet om in te spelen op mogelijke koopjes (13 in plaats van 11 procent).

   "Zolang de massa geld in het systeem blijft pompen en de beheerders te bang zijn om dat geld aan de kant te zetten (waar het niets opbrengt), zal de markt selektief blijven stijgen", zei een analist gisteren.

   De stichting heeft zich nooit goed gerealiseerd wat zij aan onderhoud zouden moeten doen en heeft wel geld aan de kant gezet, maar niet voldoende. De bedragen die ze aan de kant hadden moeten zetten, zijn gebruikt om de exploitatie rond te krijgen.

   + Toon 3 Voorbeelden

een voertuig langs de kant zetten

1. Vormvariant: een voertuig aan de kant zetten

   een voertuig aan/langs de kant van de weg zetten; met een voertuig direct naar een geschikte plek om te stoppen rijden; een voertuig van de rijbaan afhalen

   Gestolen wagens of auto's die vanwege een andere misdaad geregistreerd staan, kunnen meteen langs de kant worden gezet.

   Als Bettie op dat ogenblik de wagen aan de kant had gezet en opnieuw had gezegd dat ze al dat rijden beu was, dan had Bert zonder discussie het stuur overgenomen.

   Het Meppeler duo had de auto net langs de kant gezet om een dutje te doen.

   Ook werden 4676 automobilisten aan de kant gezet omdat zij te snel reden.

   De vrouw was met de auto onderweg, maar zette het voertuig aan de kant toen ze een brandlucht rook.

   + Toon 5 Voorbeelden

op de kant rijden

1. ( sport en recreatie; fietssport)
   

   aan de buitenkant rijden, waardoor er niet van de waaier geprofiteerd kan worden

   Ik wil dan ook naar het wereldkampioenschap als sprinter. Ik kan bovendien 'op de kant rijden' en ik wil me zeker opofferen voor Tom Boonen.

   "Op de dijken hebben we het vaak over op de kant rijden, maar dit begrip komt in de Tour niet zo snel om de hoek kijken als in veel kleinere koersen. Dan wordt het peloton nog wel eens snel in tweeën gesplitst."

   De hele dag werd er op de kant gereden.

   + Toon 3 Voorbeelden

een speler op de kant; een sporter op de kant

1. ( sport en recreatie; politiek en bestuur)
   

   een sporter die niet op het veld staat; een sporter op de reservebank of blessurebank

   Synoniem: een [speler, sporter] aan de kant

   Zeker nadat Ad Schepers en Jeroen Talens met blessures aan de kant bleven, was het gebeurd met het Meppeler verzet.

   Wilbert Vleeming is nog steeds geblesseerd en zal wellicht weer op de kant moeten toezien.

   Met drie wisselspeelsters op de kant begon het eerste partje.

   Men geloofde er niet meer in, ook al doordat nog een speler geblesseerd aan de kant kwam.

   + Toon 4 Voorbeelden

van kant maken

1. ombrengen; doden

   "Soms zeiden ze tegen mij: je bent zo onbelangrijk dat we geen kogel willen verspillen om je van kant te maken. Je bent geen schot waard."

   Hij heeft die ouwe lang niet gezien, minstens – hoelang? tien jaar – en het dringt tot M door dat zijn ouders misschien wel dood zijn, van kant gemaakt.

   En omdat er bij haar thuis niemand was die er verder voor kon zorgen, had ze de hond aan de buren gegeven, die hem echter de voorbije nacht, nadat hij wat te veel geblaft had, van kant hadden gemaakt.

   Haar moeder had ooit een meisje gekend dat zich na de dood van haar broertje van kant had gemaakt.

   'Tjonge, jonge,' riep mijn moeder uit de keuken, 'wat wil je nou eigenlijk, dat die jongen zich deze Kerstmis van kant maakt?'

   Je moet ook proberen om niet te panikeren als iemand dreigt zich van kant te zullen maken.

   + Toon 6 Voorbeelden

2. kapot maken; om zeep helpen

   Zowel in Duitsland als in Chili hebben de democraten zich uiterst wettelijk gedragen in die zin, dat ze aan de fascisten (tegenstanders van de democratie) de volle vrijheid hebben gegeven, om die democratie van kant te maken.

   + Toon 1 Voorbeeld

een kant van de lijn

1. Vormvariant: een kant van de telefoonlijn

   een helft van een telefoonverbinding; iemands gesprekbijdrage van een telefoongesprek; ook: een gesprekspartner bij een telefoongesprek

   Vaak in de combinatie met aan de andere kant van de lijn, wat dan 'bij de gesprekspartner/toehoorder' of 'als andere gespreksdeelnemer' aanduidt.

   Aan de andere kant van de lijn viel stilte.

   De telefoon ging en ik luisterde even naar de stilte voor ik weer ophing. Af en toe maakte ik mezelf wijs dat ik het ademhalen herkende, dat het een bekende was aan de andere kant van de lijn.

   "Jammer genoeg is het waar, ja", zucht een man aan de andere kant van de lijn.

   Het was stil aan de andere kant van de telefoonlijn en even dacht Brian dat Clifton de verbinding had verbroken.

   "Tijdens de twintig minuten die ons journaal duurt rinkelt de mooie ivoorkleurige hoge-frequentie telefoon op mijn bureau soms wel vijf of zes keer", vertelde Oleg Poptsov, directeur van het tweede Russische televisienet. "Vanaf de andere kant van de lijn wordt me dan gevraagd: Waarom vertelt jouw man dit allemaal, waar heeft hij zijn informatie vandaan?"

   Aan beide kanten van de lijn kunnen de gespreksdeelnemers met een speciale stift met een eigen kleur tekenen op het 'gemeenschappelijke' beeld.

   Hun telefoontje na de match, en vooral de stilte aan hun kant van de lijn, was een van de betere momenten van de dag.

   Nog meer vage mechanische geluiden aan Sarahs kant van de lijn.

   + Toon 8 Voorbeelden

de andere kant van het graf

aan de .... kant

1. relatief ...; een beetje tot vrij ...; enigszins tot tamelijk ...

   Het bijvoeglijk naamwoord wordt hier samen met zijn antoniem voorgesteld op een schaal en er wordt uitgedrukt dat we ons op die schaal duidelijk aan de kant van het genoemde bijvoeglijk naamwoord bevinden.

   We hieven de glazen hoog en een half uur later ging ik in jubelstemming op weg naar Frieda. Ik was wat aan de late kant, de volgende dag. 'VandenAcker heeft al voor je gebeld', zei Wiesje, 'maar ik heb een kopje koffie voor je warm gehouden. Dat doet een goede secretaresse voor haar baas.'

   Nat Thomas keek op zijn horloge en zei dat hij al aan de late kant was voor zijn visites en dat hij er maar beter vandoor kon gaan.

   De prijzen zijn bij deze laatste partij aan de hoge kant: 44,95 gulden voor de laatste van Janet Jackson.

   Wij hadden het gevoel dat wij het goed deden, dat wij aan de goede kant zaten.

   De reusachtige heldere vlek op Betelgeuze is zo'n 1.700 graden warmer dan de rest van het oppervlak van de ster, dat met een temperatuur van vijfduizend graden eerder aan de koele kant is voor een steroppervlak.

   Mevrouw Mortsiefer is aan de dove kant en de Filipijnse amper uitgerust met kennis van de Duitse taal.

   Edo de Waart aan het hoofd van het voortreffelijk spelend Radio Filharmonisch Orkest benaderde Massenet duidelijk met liefde, maar was soms wat zwaar op de hand. Zijn tempi waren meestal aan de langzame kant. Hoewel de uitvoering nooit huilerig of sentimenteel werd, kon de orkestrale textuur best wat meer doorzichtigheid en Frans parfum gebruiken.

   Mijn eerste vrouw was aan de magere kant.

   Veel inspanningsfysiologen zeggen dan op hun beurt dat 160 kilometer per week overtraining in de hand werkt. Ik ga bij deze rekensommetjes alleen uit van optimaal getrainde atleten en kijk verder wat er internationaal wordt gedaan. Dan blijkt dat ik met 160 kilometer per week niet aan de hoge kant zit.

   + Toon 9 Voorbeelden

wat aan de ... kant

1. een beetje ...; wat ...

   Het bijvoeglijk naamwoord wordt hier samen met zijn antoniem voorgesteld op een schaal en er wordt uitgedrukt dat we ons op die schaal net ergens aan de zijde of op de helft van het genoemde bijvoeglijk naamwoord bevinden.

   Volgens sommigen was het geluidsniveau wat aan de harde kant.

   + Toon 1 Voorbeeld

de prijs is aan de scherpe kant

1. ( (vooral) in Nederland)
   

   de prijs is aan de lage kant; iets is zeer scherp geprijsd

   Of we nog meer brood willen, vraagt Anne. Mooi, daarop wordt niet bespaard. Dat is verrassend, zeker omdat 7,50 euro per gerecht toch al aan de scherpe kant is.

   De calamares alla romana zijn taai, de gevulde champignon is met een korstje filodeeg door de frituur gehaald en druipt nog flink na. De gemarineerde gambastukjes zijn vrij smaakloos, de polpette redelijk, de tonijnsla (in een keiharde tomaat) ook en de anchoïade in mini pasteibakjes is zelfs lekker. De prijs is wel zeer aan de scherpe kant. Brood komt er niet bij.

   Het prijsniveau van deze Turkse zakenman is zeer aan de scherpe kant, in positieve zin. Goede reparaties voor een goede prijs.

   De installatie is een fluitje van een cent. Bij deze printer wordt zelfs nog een uitgebreide papieren handleiding geleverd. Een heel fijn apparaat ook voor foto's en afwijkende papiersoorten en formaten. De prijs is aan de scherpe kant, kortom een aanrader!

   Wat een koopje. Zojuist kregen wij een prijs door van de nieuwe Focus RS, die aan de scherpe kant is. Wat heet... nog geen 33 mille voor de absolute topversie van de Ford Focus, hier moet een addertje onder het gras zitten.

   Mijn ondernemingsplan is in een 1e ronde weliswaar goedgekeurd. Echter, er waren wat kritische vragen over mijn prijzen. Deze zijn nogal aan de scherpe kant in vergelijk met andere pizzeria's en wellicht wat ambitieus. Ik ben het hier niet mee eens, dus vandaar dat ik echt de winst per pizza wil berekenen.

   Wat vinden jullie van de prijs van 8 euro die MACE zegt te gaan berekenen? Hierbij worden de wenkbrauwen gefronst, men vindt dit wel aan de erg scherpe kant en kan zich niet indenken dat dat haalbaar is.

   + Toon 7 Voorbeelden

2. ( (vooral) in Nederland)
   

   de prijs is aan de hoge kant; de prijs is aan de stevige kant; iets is vrij duur

   Erg leuke camping en mooi gelegen. Leuk met kleine kinderen. Verschillende speeltuintjes, zwembad, pony rijden, tennisbaan, mini golf en gezellige retaurantjes. De prijzen waren wat aan de scherpe kant. Het dichtsbijzijnde strand op 3km, daar mag je de zee niet in.

   Prachtig apparaat als je het aan mij vraagt! Prijs wel wat aan de scherpe kant, aan de andere kant gezien krijg je ook echt een topproduct voor je prijs!

   Een gasfornuis oid had mij erg fijn geleken om een stukje verse vis te bakken van de bootjesmarkt. De reden voor het ontbreken van een kookplaat zal waarschijnlijk zijn omdat er een restaurant bij het zwembad zit, maar vond de prijzen voor bijvoorbeeld een ontbijt ietwat aan de scherpe kant.

   + Toon 3 Voorbeelden

de verkeerde kant

1. het criminele circuit

   Vergelijk ook de verbindingen met verkeerde kant bij betekenis 6.0 en 7.0.

   Velen hebben aan de verkeerde kant van de samenleving geleefd en zijn maar gedeeltelijk door hun eigen schuld in een gevangenis terechtgekomen, terwijl de grootste schuldigen buiten lopen.

   + Toon 1 Voorbeeld

aan de ene kant ... aan de andere kant

1. aan de ene zijde ... aan de andere zijde

   De Curaçaose Sefardi wijdden zich aan internationale handel en scheepvaart en opereerden in de driehoek van Curaçao met Noord-Amerika en Europa aan de ene kant en Zuid-Amerika aan de andere.

   Maar dan zijn er de taalketters die het systeem à la Metternich van taalbeheersing en kritiekverdringing voortdurend opnieuw provoceren: aan de ene kant Haider, die anti-literatuur produceert, die zegt wat niet geoorloofd is en wat velen willen horen. Aan de andere kant de Oostenrijkse literatuur, die zegt wat niet geoorloofd is omdat velen het niet willen horen.

   + Toon 2 Voorbeelden

op zijn kant

1. op zijn zij

   De goudvis dreef op zijn kant en hapte naar adem.

   + Toon 1 Voorbeeld

iets over je kant laten gaan

1. iets dat beledigend kan zijn voor lief nemen; iets slikken

   Wordt doorgaans in combinatie met niet gebruikt.

   Dat de PS-voorzitter hem niet en zijn voorganger wel de hand wil drukken, treft VLD-voorzitter Herman De Croo pijnlijk. Maar hij incasseert het zonder klacht. Wat hij niet over zijn kant kan laten gaan, is het verwijt van Busquin (DS 17 januari) over het optreden van De Croo in de zaak-Di Rupo.

   Moest De Klerk deze vernedering over zijn kant laten gaan?

   Nu behoor ik niet tot de auteurs die onmiddellijk woedend worden van zo'n opmerking maar ook niet tot hen die alles maar over hun kant laten gaan.

   Niemand werd beschuldigd van corruptie, ook Cresson niet. Maar dat kwam in de pers helemaal niet tot uiting. Integendeel: een en ander werd nog wat aangedikt. Ik vond niet dat we dit over onze kant mochten laten gaan.

   McCall aarzelde: als oud-bendelid kon hij dit gebrek aan respect niet over zijn kant laten gaan; als ex-gevangene die met moeite een baan had gevonden besefte hij echter dat hij veel had te verliezen.

   'Ik heb in erg korte tijd diepe gevoelens voor deze bijzondere gemeenschap gekregen. Dat klinkt zwaar, dat weet ik. Maar ieder woord ervan is waar. Als je dan ervaart dat zo'n gemeenschap onrecht wordt aangedaan, dan moet je aan de bel trekken. Dat moet je niet over je kant laten gaan'.

   + Toon 6 Voorbeelden

naar een kant

1. in de richting van een bepaalde lichaamszijde; naar links of rechts

   Een pasgeboren baby ligt met gebogen armen en benen op de rug, waarbij het hoofd naar één kant gedraaid is.

   Zo leert je kind zijn hoofd op te tillen en naar beide kanten te kijken.

   + Toon 2 Voorbeelden

je van je beste kant laten zien

1. Vormvariant: je van je goede kant laten zien

   ( Vergelijk ook betekenis 9.0.)
   

   het beste van jezelf laten zien; je zo goed mogelijk voor doen

   Met name Lubbers had zich van zijn beste kant laten zien en met zijn tactische en spitsvondige optreden voorzag hij premier Van Agt op beslissende momenten van niet te missen voorzetten.

   Anne Looymans (7 jaar) die dit jaar voor het eerst wedstrijden turnt, liet zich van haar beste kant zien. Zij deed dan ook iedereen verrassen door op een mooie derde plaats te eindigen met een puntentotaal van 58,90.

   Ook al is iemand een duidelijke lul (m/v) of lijkt hij anderszins nergens naar, toch kan hij zich in de plaatselijke talkshows ongehinderd van zijn beste kant laten zien.

   Maar in die moeilijke dagen lieten de parisiens en franciliens - dat laatste woord raakte tijdens de staking kompleet ingeburgerd - zich van hun beste kant zien. Automobilisten die anders, alleen in hun auto, gelaten de ochtendspits ondergingen, ontpopten zich tot sociale wezens die gul lifters meenamen, of stopten naast een joggende figuur om een lift aan te bieden.

   En wat die bos bloemen betreft: 'De mannen van het Waterschap hebben zich meteen van de goede kant laten zien. Dat zal de samenwerking alleen maar ten goede komen.'

   De nieuwelingen lieten zich van de goede kant zien. Rik Smilde, een talent op de vrije slag, won de 25 m ver voor het hele veld. Matthias Kauw won de 25 m schoolslag met ruim 2 sec. voorsprong op nummer 2.

   + Toon 6 Voorbeelden

achter hagen en kanten

1. verborgen; verstopt; in het geheim

   Synoniem: achter hoeken en kanten

   Daarom vind ik dat we ook over de negatieve kanten van de islamitische vrouw moeten praten en deze niet achter hagen en kanten laten.

   + Toon 1 Voorbeeld

de andere kant op kijken

1. Vormvariant: de andere kant uit kijken

   doen alsof je iets niet ziet of merkt; wegkijken

   Synoniem: wegkijken

   Hij gaat vervolgens in op de vraag wat men tijdens de oorlog over de holocaust had kunnen of moeten weten als de grote meerderheid niet de andere kant had opgekeken.

   Voor het geval de negen opperrechters in Washington onverhoopt de andere kant zouden opkijken, of Gore gelijk zouden geven, had de BV Bush nog een ander mechanisme in werking gesteld: de zwaar Republikeinse Senaat en Huis van Afgevaardigden van Florida zouden voor de zekerheid een eigen lijst van 25 kiesmannen benoemen.

   Ook andere bewoners kijken inmiddels liever een andere kant uit als de jongens van deze multiculturele gang kattekwaad uit halen.

   + Toon 3 Voorbeelden

alle kanten op kunnen

1. alle mogelijkheden hebben; nog geheel open liggen; alle richtingen op kunnen gaan

   De scores gingen over en weer en het leek alle kanten op te kunnen.

   Hij kan met zijn films alle kanten op en doet dat dan ook.

   + Toon 2 Voorbeelden

geen kant op kunnen

1. niet weg kunnen; op een bepaalde plek vastzitten

   Een groepje ongure types was uit het kantoortje gekomen en had zich verspreid over het pakhuis om de boel in de gaten te houden. De bijeenkomst had vanaf de middag tot laat op de avond geduurd en ik had niets kunnen doen; ik kon geen kant op. Al die tijd zat ik achter de kisten gehurkt, met gevaar voor eigen leven, beducht om geluid te maken.

   Sandra en Shirley konden door de hevige rookontwikkeling geen kant meer op en zaten vast in hun huis dat inmiddels in lichterlaaie stond.

   Het ongeval gebeurde in het dorp Gechi, dat Russische troepen gisteren opnieuw beschoten. Tientallen mensen kwamen bij het offensief om het leven, duizenden dorpelingen kunnen geen kant op.

   Henri bleef een nacht weg, zoveel was nu zeker. Waarom? Waarom nu, in dit weekend, terwijl zij hier op een boot zat en geen kant op kon?

   Ik zat daar gewoon heel erg dichtbij en ik kon het helemaal in vol ornaat zien, maar ik kon zelf geen kant op. Ik kon daar niet meer weg, of ik had uit het raam gemoeten, maar dat verdomde ik.

   De hitte kon geen kant op, weerkaatste tegen de witgekalkte rondlopende wanden.

   + Toon 6 Voorbeelden

2. niets kunnen doen; niets kunnen beginnen; niets kunnen aanvangen; vastzitten

   Grote bedrijven met monopolieposities kunnen dwingen. Hun klanten kunnen geen kant op dus de aanbieder bepaalt de relatie.

   Met die exorbitante prijs doken wij in de rode cijfers maar we konden geen kant op. Het was dus een kwestie van slikken en doen.

   Amsterdam opent als eerste stad in Nederland eind deze maand een opvangvoorziening die moet voorkomen dat mensen die in psychische nood verkeren in een politiecel belanden. Tot nu toe belandden ongeveer 2000 mensen per jaar ten onrechte achter de tralies, omdat de politie geen kant met hen op kon.

   Een tabel of een grafiek heeft alleen zin als hij de sleutel geeft tot een verklaring. Als hij dat niet doet, dan is het ballast, waar de lezer geen kant mee op kan.

   Freek de (niet meer zo) Jonge "Ik heb ze nog wel, mijn idealen, maar kan er geen kant mee op", bekent ex-Neerlands hoop Freek de Jonge, die nu vooral troost in bange dagen wil brengen.

   Op de Wereldtentoonstellingen konden ze elkaar naar de kroon steken en veel objekten zijn zoiets als "museumkunst" nu. Leuk voor de vakbroeders, maar je kan er geen kant mee op.

   + Toon 6 Voorbeelden

alle neuzen dezelfde kant op

1. Vormvariant: alle neuzen één kant op

   iedereen met dezelfde mening, visie of insteek; iedereen in dezelfde richting

   Vaak in combinatie met krijgen, staan of wijzen.

   Zoveel verschillende mensen, zoveel verschillende talen, zoveel verschillende culturen, zoveel verschilende volken: al die strijdigheden, tegenstellingen: Wat een enorme diaspora... dat is toch een niet uit te houden spanning. Zo'n beweging krijg je nooit op één lijn, nooit de neuzen allemaal dezelfde kant op.

   Zodra je een vijand hebt gecreëerd, mogen er geen dissidenten meer zijn, dan moeten "alle neuzen dezelfde kant op".

   Ja, maar de cultuur bij Veronica verschilt sterk met die van de TROS. Het is bij ons veel losser, doelgerichter. Alle neuzen staan dezelfde kant op.

   Tijdens deze vergaderingen bespreek je met je bestuurgenoten wat er zoal speelt en is het jouw taak om de meningen van alle bestuursgenoten te verzamelen en ervoor te zorgen dat alle neuzen dezelfde kant op wijzen.

   De werkgevers en vakbonden, die binnen de SER proberen alle neuzen één kant op te krijgen over de toekomst van het zorgstelsel, zijn het net als de Kamer nog altijd oneens over de premieheffing.

   + Toon 5 Voorbeelden

de wind staat de verkeerde kant op

1. ( (vooral) in Nederland)
   

   de wind waait uit een bepaalde richting die nadelig is

   Als de wind de verkeerde kant op stond kon je de scherpe zurige stank van de fabriek tot in R. ruiken.

   Als A. K. 's avonds thuis komt en zijn auto uitstapt, merkt hij het meteen of de wind de verkeerde kant op staat. Zijn ogen beginnen te prikken en zijn keel raakt geïrriteerd. 'De buurman is weer aan het stoken hoor,' denkt A. dan.

   De geluidsoverlast valt wel mee, denkt hij. "We stellen het geluid zó af, dat het niet in de richting van het ziekenhuis en het Soesterkwartier gaat. Tot dusver kregen we geen klachten. Bewoners van de Dollardstraat, 200 meter verderop, zouden wat meer kunnen horen. Als de wind de verkeerde kant op staat, sijpelt er wel wat geluid door."

   "Als je slaat, moet je fore roepen. Toch kan het zo zijn dat de wind de verkeerde kant op staat en dat anderen dat niet horen. Dan kan een bal zo maar op je hoofd terechtkomen. Dit was mij laatst bijna gebeurd."

   Om de stad Orléans te bereiken zit er dus niks anders op dan de rivier over te varen. Het probleem is echter dat de wind de verkeerde kant op staat. Ze kunnen dus alleen maar wachten. Jeanne voorspelt dat de wind spoedig zal draaien en dit gebeurt ook zo.

   + Toon 5 Voorbeelden

de goede kant opgaan

1. Vormvariant: de goeie kant opgaan

   de goede richting op gaan; zich op een goede manier ontwikkelen; dichter bij een gewenste toestand komen; nog wat worden

   Synoniem: op de goede weg zijn; op het goede spoor zitten; de goede richting opgaan; de goede richting uitgaan; in de goede richting gaan; de goede kant uitgaan

   Antoniem: de verkeerde kant uitgaan; de verkeerde kant opgaan

   Volgens het FBI gaat het met de misdaad in de Verenigde Staten de goede kant op. Het aantal misdrijven is sinds 1990 afgenomen met bijna 8 procent.

   Het tweede wereldcongres over alternatieven voor proefdieren mag alleen al daarom geslaagd heten. Grote doorbraken waren niet te melden, wel een constante beweging de goeie kant op. De mentaliteit bij onderzoekers en industrie is duidelijk veranderd.

   'Nu heb ik hier een appartement gehuurd en ingericht, in Parijs. Hier kun je weer aan het werk. En we gaan de goede kant op, want je bent in je eentje al de straat op geweest. Was je niet bang van het verkeer en van al die mensen en van de vreemde omgeving?'

   + Toon 3 Voorbeelden

de goede kant uitgaan

1. Vormvariant: de goeie kant uitgaan

   de goede richting op gaan; zich op een goede manier ontwikkelen; dichter bij een gewenste toestand komen; nog wat worden

   Synoniem: op de goede weg zijn; op het goede spoor zitten; de goede richting opgaan; de goede richting uitgaan; in de goede richting gaan; de goede kant opgaan

   Antoniem: de verkeerde kant uitgaan; de verkeerde kant opgaan

   Het gaat met een aantal belangrijke economische indicatoren de goede kant uit, zo vinden beleggers.

   Met de naambekendheid van Abanderado gaat het ondertussen de goede kant uit, zegt Cornelissen.

   De Franse scène dan. Wat vindt hij van de jongeren? "O, het gaat weer de goeie kant uit. De nieuwe generatie is interessant: Francis Cabrel en Alain Souchon en zo."

   'En ík heb mijn bed al opgemaakt,' zei ik. Ja, dat moest ik wel met al die boeken onder mijn matras. 'Nou zeg,' zei tante Gerda, 'dat gaat de goeie kant op met jou.'

   + Toon 4 Voorbeelden

de verkeerde kant opgaan

1. zich op een verkeerde manier ontwikkelen; een verkeerde richting inslaan; misgaan; mislopen

   Vergelijk ook de verbindingen met verkeerde kant bij betekenis 4.0 en 7.0.

   Synoniem: de verkeerde kant uitgaan

   Antoniem: de goede kant uitgaan; de goede kant opgaan

   Maar als dat zou neerkomen op een stapje terug, ook in Europa, in de richting van een verschraling van de wijze waarop we de Europese samenwerking in de achterliggende tientallen jaren vorm hebben gegeven, gaan we de verkeerde kant op.

   De zaken zijn de verkeerde kant opgegaan, omdat we de sleutel van het succes aan anderen gaven.

   "Het kan toch niet zo zijn dat iedereen voor zijn eigen achtertuinproblemen een referendum kan organiseren. Dan gaat het de verkeerde kant op met Amsterdam."

   In de dubbel van Zwartsenburg/Liezen leek het even de verkeerde kant op te gaan, maar de heren wisten toch de derde set met 6-4 op hun naam te schrijven.

   Voor hen staat het voor eens en voor altijd vast: met onze beschaving gaat het de verkeerde kant op.

   Als hij ziet dat het Filip - door drugs - de verkeerde kant opgaat, haakt hij af.

   'Waarom is het eigenlijk nooit iets tussen ons geworden? Ik was heus wel flink verkikkerd op je.' Het gesprek dreigde opnieuw de verkeerde kant op te gaan, vreesde Agnes. 'We waren meer kameraadjes van elkaar,' veronderstelde Agnes.

   + Toon 7 Voorbeelden

de verkeerde kant uitgaan

1. zich op een verkeerde manier ontwikkelen; een verkeerde richting opgaan; misgaan; mislopen

   Vergelijk ook de verbindingen met verkeerde kant bij betekenis 4.0 en 7.0.

   Synoniem: de verkeerde kant opgaan

   Antoniem: de goede kant uitgaan; de goede kant opgaan

   Ik vond dat het met kraken de verkeerde kant uit ging. Het kraken kreeg steeds meer met geweld van doen en trok meer en meer mensen aan die niet sympathiseerden mét of stonden vóór idealen waar krakers voor hoorden te staan.

   Maar ook met de activa ging het de verkeerde kant uit.

   Alleen in de verdachte slachthuizen gaat het hormonengebruik ogenschijnlijk de verkeerde kant uit.

   Maar die tijd wordt ons niet gegund want juist in deze periode gaat het met Joost de verkeerde kant uit.

   Maar toch ging het gesprek de verkeerde kant uit.

   + Toon 5 Voorbeelden

het gelijk aan je kant hebben

1. gelijk hebben; het bij het juiste eind hebben

   Ron wist uiteraard al dat hij het gelijk aan zijn kant had, maar dat is nu dan wetenschappelijk bewezen.

   Ook hier hebben de Fransen, althans in beginsel, het gelijk aan hun kant. Natuurlijk is de aankoop van dertig gevechtshelikopters, tegen de prijs van bijna een miljard dollar, een zaak die mede op grond van haar politieke merites beslist dient te worden, zo zij al niet uit een politieke conceptie dient voort te vloeien.

   Het is nochtans duidelijk dat wie vanaf 1982 aan de landen van de periferie voorstelde om de betaling van hun schulden stop te zetten het gelijk aan zijn kant heeft.

   + Toon 3 Voorbeelden

het gelijk aan je kant krijgen

1. gelijk krijgen

   Nygaard bleek enkele weken later het gelijk aan zijn kant te krijgen.

   De buurman heeft nu het gelijk aan zijn kant gekregen.

   + Toon 2 Voorbeelden

het gelijk aan je kant weten

1. denken of weten dat je gelijk hebt of zal krijgen

   Het is het taalgebruik van iemand met een scherp omlijnde politieke visie, iemand die het gelijk aan zijn kant weet.

   + Toon 1 Voorbeeld

de liefde komt van twee kanten

1. beide personen houden van elkaar

   "Natuurlijk hebben we wel eens met liefdesverdriet te maken", zegt bedrijfsarts Van G. [...]. Die avond, in een van de blokkendozen van IJmuiden zit een werknemer van Hoogovens aan zijn tafel [...]. "Ik dacht dat onze liefde van twee kanten kwam. Hoe heb ik me zo kunnen vergissen?"

   + Toon 1 Voorbeeld

de liefde moet van twee kanten komen

1. voor een goede samenwerking moeten alle partijen zich inzetten; sommige zaken kunnen alle slagen als alle partijen meewerken

   Synoniem: de liefde kan niet van één kant komen

   Koning Albert heeft het eenvoudig en duidelijk verwoord: "We moeten de taal en de cultuur van de andere gemeenschap leren eerbiedigen". Maar de liefde moet van twee kanten komen. Wanneer de Vlamingen Wallonië en de Ardennen bezoeken (en ze maken daar met de Nederlanders 80 % uit van de toeristen), spreken ze Frans. Wanneer de Franstaligen de Kust en de Vlaamse kunststeden aandoen, praten ze geen Nederlands.

   Ter B. heeft voor zichzelf beslist dat hij de zesjarige ambtstermijn helemaal vol zal maken. 'Wat er daarna gebeurt, daar wil ik nu nog niet aan denken. Dan volgt er een herbenoeming, als de provincie mij nog wil. Maar voor het zover is moet de liefde wel van twee kanten komen.' En om dat te bewerkstelligen heeft Ter B. nu zes jaar de tijd.

   + Toon 2 Voorbeelden

de liefde kan niet van één kant komen

1. Vormvariant: de liefde komt slechts van één kant

   voor een goede samenwerking moeten alle partijen zich inzetten; sommige zaken kunnen alle slagen als alle partijen meewerken

   Synoniem: de liefde moet van twee kanten komen

   "We zijn oplossingsgericht, maar de liefde kan niet van een kant komen." Volgens Kok heeft de houding van de Britten al heel veel schade berokkend aan de EU.

   Volgens de minister toont de regering hiermee "een duidelijke compromisbereidheid". Werkgeversorganisaties zouden hun publieke verzet tegen het bonus/malussysteem nu moeten staken, meende Kok, "opdat de liefde niet van één kant hoeft te komen".

   Maar Rusland doet niet aan liefdadigheid. De machtige Russische aardgasmaatschappij Gasprom wil de schuld niet zomaar laten vallen, tot woede van Loekasjanka die met tegenmaatregelen dreigt. Hij zou bijvoorbeeld geld eisen voor de Russische legerbasissen in Wit-Rusland en voor het gebruik van het grondgebied. Loekasjenka ondervindt nu wat het is als liefde slechts van één kant komt.

   + Toon 3 Voorbeelden

het recht aan je kant hebben

1. Vormvariant: de wet aan je kant hebben

   gerechtelijk in het voordeel zijn; wettelijk gemakkelijk gelijk krijgen

   De geur van een levensmiddelenbedrijf gaat niet samen met de geur van het mixen van mest. Het boerenbedrijf van Bouwman zit er te dicht op. Wil hij straks eens uitbreiden dan heeft Aldi het recht aan zijn kant.

   Minister Brinkhorst toont zich voor de kritiek niet gevoelig. Hij stelt dat hij de wet aan zijn kant heeft. Volgens hem zijn de kortingen niet aan te merken als boetes.

   + Toon 2 Voorbeelden

2. wettelijk in je recht staan; je niet in strijd met de wet gedragen; legaal handelen

   "Waarom heeft Israëls 's nachts een grote militaire en politiemacht ingezet en 's nachts de tunnel geopend? Waarom in het duister als ze het recht aan hun kant hebben?"

   "De kans is zeer groot dat we naar Antwerpen komen. De Schelde is een interessante rivier en Kotug wil een deel van de koek." Sociale onrust, overheidsbemoeienissen of een zware concurrentieslag schrikken Kooren niet af. "Als Europees burger heb ik de wet aan mijn kant", zegt hij.

   + Toon 2 Voorbeelden

het recht staat aan je kant

1. gerechtelijk in het voordeel zijn

   In de DDR stond het recht aan je kant als je ingreep om een misdrijf te voorkomen, je kreeg gratis verzorging als je daarbij gekwetst raakte.

   Zo had onze honderdjarige neutraliteit ons vervreemd van de krachten die het internationale gebeuren beheersen en zagen we de Indonesische kwestie als een binnenlandse kwestie, waarin het internationale recht aan onze kant stond.

   + Toon 2 Voorbeelden

ik van mijn kant

1. ik op mijn beurt

   Komt met alle persoonlijk voornaamwoorden voor.

   Ook over het thuisfront was ze in drie tellen uitgepraat, hoewel zij ons dialect, afgezien van een licht accent, nog merkwaardig nauwkeurig sprak [...]. Ook ik van mijn kant kreeg niets zinnigs over de lippen.

   Mensen beginnen mij aardig te vinden [...]. Ik kom ergens binnen [...] en ze beginnen elkaar aan te stoten (vrouwen!), ze beginnen te stralen van genoegen. En ik van mijn kant, ik straal natuurlijk net zo hevig terug.

   Het ergerde haar mateloos dat hij zelfs de schijn van een liefde voor natuurschoon niet kon opbrengen; terwijl hij van zijn kant haar onwennige gedweep zwaar ridicuul vond, en mijlen beneden haar niveau.

   Wel heeft Caes een verbintenis ondertekend. Hij zou haar en het kind onderhouden; zij van haar kant zou de identiteit van de vader niet verklappen.

   'Ik hou niet van gekonkel, wij van onze kant, jullie van jullie kant.'

   Van zijn kant maakte minister van Landsverdediging, Jean-Pol Poncelet, bekend dat hij over twee tot drie weken de Kamer een ander onderzoeksrapport bekendmaakt.

   + Toon 6 Voorbeelden

van iemands kant

1. van iemand; vanuit iemand; van iemands zijde; uit iemands richting

   Aanvankelijk wilde Welzorg pas dinsdag komen. Na aandringen van Anna's kant werd dit verzet naar maandag.

   Na 6 jaren gezegd te hebben "dat nooit meer" en na behoorlijk wat aandringen van mijn kant, waagde mijn man, Patrick Kortleven, weer eens de gok om de 20 km van Brussel te lopen.

   De ontmoeting met Anna kwam daarom bijzonder gelegen. Dit eerste contact had iets uitdagends, van haar kant.

   Aanvankelijk dacht ik dat Donnally door Mosley werd ingeschakeld omdat hij zich wilde profileren als Labour-man. Ook tegenover mij heeft Mosley dat altijd dik in de verf willen zetten, waarschijnlijk omdat hij dan van mijn kant meer inschikkelijkheid verwachtte.

   + Toon 4 Voorbeelden

de verkeerde kant

1. ( Vergelijk ook de verbindingen met verkeerde kant bij betekenis 4.0 en 6.0.)
   

   de kant van de vijand

   'Als Primo nog maar half zo verstandig is als men beweert, dan zou hij jou dat nooit verteld hebben. Je bent verdomme inspecteur van politie.' 'Hij had me in zijn macht.' 'Toch niet omdat je vader tijdens de oorlog de verkeerde kant koos?'

   Een andere man die even later binnenkomt, op de tonen van It's a man's world, zegt dat die soldaat aan de verkeerde kant staat. Maar wat is dan de goede kant?

   Hoe was het om te worden geconfronteerd met het onbekende oorlogsverleden van uw vader? "Ja, wat moet ik daarvan zeggen? Hij stond aan de verkeerde kant, zeg ik nu. Mijn sympathie ligt aan Indonesische zijde. Ik veroordeel hem niet. Zoals ik al zei: in beide kampen zijn verschrikkelijke dingen gebeurd."

   + Toon 3 Voorbeelden

van de verkeerde kant

1. ( beledigend. Komt ook in neutrale contexten voor en wordt soms schertsend gebruikt.)
   

   homoseksueel

   Vergelijk ook de verbindingen met verkeerde kant hierboven en bij betekenis 4.0 en 6.0.

   Luke had nooit enige interesse getoond in meisjes [...]. Het was zelfs zo dat Buck af en toe had gevreesd dat Luke van de verkeerde kant was.

   Nu je toch een heikel onderwerp aanboort: hoe evolueert het standpunt van de kerk ten opzichte van de homoseksualiteit, aangenomen dat er zelfs in uw nabije omgeving medewerkers van de verkeerde kant rondlopen?

   Tilly heeft gehoord dat Fortuyn van de verkeerde kant is.

   Aan het eind van de daaropvolgende zomer schreef ik mijn vader in bedekte termen over mijn, na een met mijn moeder in Engeland genoten vakantie, omgeslagen seksuele voorkeur [...]. Ik schreef een tweede, in onbedekte termen gestelde brief, waaraan ik een lange lijst met in het heden en verleden beroemd geworden schrijvers toevoegde, die mijn geaardheid deelden of hadden gedeeld. Mijn vader beaamde dat inderdaad vele verdienstelijke mannen van de verkeerde kant waren of waren geweest, maar dat ik me daar niet op moest richten.

   Maar gij zoudt hem een keer, zo tussen neus en lippen door, moeten vertellen dat zijn madammeke Kerskens-van-de-overkant regelmatig in een bad vol champagne zit bij mijnheer Groothuis als hij zijn feestjes geeft. Hij is wel van de verkeerde kant, mijnheer Groothuis, maar hij haalt toch vrouwvolk in huis voor de andere industriëlen.

   'Wat is er?' [...] Ze nam haar hand terug. Ze sloot haar dijen maar strekte nog niet haar benen. 'Ben je van de verkeerde kant?' 'O nee. Echt niet! Vergeef me. Het ligt niet aan jou.'

   + Toon 6 Voorbeelden

de koude kant

1. Vormvariant: de kouwe kant

   ( (vooral) in Nederland)
   

   aangetrouwde familie; aanhang

   Synoniem: aanhang

   Antoniem: de warme kant ( (vooral) in Nederland; soms)

   Het resultaat is dat de 'koude kant' (de aangetrouwde kant) geen recht heeft op de helft van de geërfde goederen ingeval van echtscheiding.

   Al snel was koningin Beatrix aan de beurt en zij had drie zoenen en een aai over de schouder over voor haar nichtje 'van de koude kant'.

   Een vaak gehoorde bezorgdheid is dat het opgebouwde familievermogen in handen valt van de 'koude kant', de schoonfamilie.

   De absolute top van emancipatie wordt nu echter verpersoonlijkt door Tante Sjaan, die onlangs werd benoemd tot officier in de Orde van Oranje Nassau [...]. Dan krijg je ook bij de kouwe kant een warm gevoel, trots op dit familielid omdat je weet dat deze verdienste niet is voortgekomen uit een persoonlijke ambitie, maar juist uit de overgave van de zelfbeschikking aan een belang dat boven de persoon uitstijgt.

   Is er sprake van een 'kouwe' en een 'warme' kant? Hoe volwaardig zijn de zwagers en de schoonzusjes?

   + Toon 5 Voorbeelden

de warme kant

1. ( (vooral) in Nederland; soms)
   

   directe familie, waarmee een bloedband wordt gedeeld

   Antoniem: de koude kant ( (vooral) in Nederland)

   Ik was bij deze begrafenis aanwezig als lid van de familie en op dat moment was het verschil tussen warme kant en koude kant erg onbelangrijk.

   Is er sprake van een 'kouwe' en een 'warme' kant? Hoe volwaardig zijn de zwagers en de schoonzusjes?

   + Toon 2 Voorbeelden

aan de ene kant

1. Vormvariant: langs de ene kant ( (vooral) in België)

   Vormvariant: van de ene kant

   in één opzicht; enerzijds

   Meestal gevolgd door aan de andere kant.

   Chagall is dan een gevestigd schilder, wiens werk door Russische collega-kunstenaars aan de ene kant als eigentijdse joodse kunst wordt gezien, maar aan de andere wordt bestudeerd vanwege zijn Parijse invloeden.

   Het is ingewikkeld. Aan de ene kant meende ik wat ik zei, dat wat er gebeurde van geen enkel belang was. Aan de andere kant kon ik erbij kermen, en ik heb dat vaak gedaan.

   Er zijn twee overwegingen. Aan de ene kant maken nogal wat veeartsen gebruik van deze diensten. Anderzijds moet ook iemand die het financieel niet zo breed heeft wel eens een groot overleden dier kwijt geraken.

   Hij vond het aan de ene kant al wat merkwaardig en aan de andere kant was hij wat boos.

   Langs de ene kant vindt de rechter dat de banken te lang lieten betijen en het bedrijf al vroeger failliet hadden moeten lang gaan, langs de andere kant oordeelt hij dat de banken nu maar moeten zorgen voor een oplossing voor het faillissement.

   Tenslotte was deze avond ook voor de personeelsleden van de gevangenis een positieve ervaring. Zij konden vertellen over hun job, over hoe moeilijk het eigenlijk wel is om langs de ene kant te zorgen dat het gevangenisleven zonder incidenten verloopt en tegelijkertijd te werken met mensen die veel aandacht nodig hebben.

   Dat is van de ene kant positief omdat het openingen biedt voor progressieve krachten die zich inzetten voor een wereld zonder nationale grenzen. Aan de andere kant is het niet uit te sluiten dat de elite haar toevlucht zal nemen tot een beleid dat gebaseerd is op het afsluiten van Nederlandse of Europese grenzen en op interne repressie.

   Toegegeven: veel Vlaamse langs-zeggers denken er anders over. U kunt het dag in dag uit lezen en horen: langs de ene of de andere kant (i.p.v. van), langs geen kanten (i.p.v. van), langs de voorkeur (i.p.v. door), langs moederskant (i.p.v. van), langs binnen (i.p.v. vanbinnen).

   + Toon 8 Voorbeelden

aan de andere kant

1. Vormvariant: langs de andere kant ( (vooral) in België)

   Vormvariant: van de andere kant

   in een ander opzicht; anderzijds

   Meestal voorafgegaan door aan de ene kant.

   Chagall is dan een gevestigd schilder, wiens werk door Russische collega-kunstenaars aan de ene kant als eigentijdse joodse kunst wordt gezien, maar aan de andere wordt bestudeerd vanwege zijn Parijse invloeden.

   Langs de ene kant vindt de rechter dat de banken te lang lieten betijen en het bedrijf al vroeger failliet hadden moeten lang gaan, langs de andere kant oordeelt hij dat de banken nu maar moeten zorgen voor een oplossing voor het faillissement.

   Jammer daarom dat veel agaven uit het natuurlijke landschap verdwijnen door erosie en overexploitatie. Met hun verdwijnen, verdwijnen ook tradities en dieren die de agaven nodig hebben voor nectar (kolibries), vocht of beschutting. Maar van de andere kant zijn er bij de resterende planten gelukkig exemplaren die lang mee gaan, misschien wel honderd jaar.

   + Toon 3 Voorbeelden

van geen kanten

1. Vormvariant: van geen kant

   in geen enkel opzicht; op geen enkele manier; totaal niet

   Synoniem: voor geen meter

   'De jacht op jonge vossen deugt van geen kanten', aldus VVD'er Blauw.

   Ik vroeg de Afrikaanse vrouwen wat er gebeurd was. Ze antwoordden dat de Vlaamse vereniging op hun rug subsidies kreeg en dat ze daarvan gemakkelijk die 500 frank konden betalen. Dat klopte van geen kanten.

   Het huis zat me al nooit als gegoten maar nu past het van geen kanten meer, alleen dankzij mijn eigen lichaamswarmte raak ik er op den duur mee vertrouwd, zoals ik vroeger op reis ten langen leste met een hotelkamer vertrouwd raakte door warmte te produceren en de vreemde meubelstukken en voorwerpen keer op keer aan te raken.

   Het gesprek vlotte van geen kanten maar zij liet zich gewillig dronken voeren en toen hij zeker wist dat die laatste bus al lang weg was, bracht hij haar naar de halte.

   "Er wordt gelekt, zowel bij commerciële instanties als bij de overheid. Dat klopt natuurlijk van geen kant. En een groot aantal opdrachtgevers die weten dat het tegen de wet is om bepaalde informatie te krijgen heeft zijn ogen dicht gedaan en gedacht: dat bureau moeten we toch maar eens bellen."

   'Die partij vertrouw ik van geen kant meer', aldus Gaasbeek.

   Ik had toen een tijdje de behoefte om over m'n jeugd te schrijven, maar dat lukte me van geen kant.

   Wat is dat nu weer voor wartaal, zei ze; doe toch niet zo gewichtig, dat past je van geen kant.

   + Toon 8 Voorbeelden

kant klossen

1. kant maken door klosjes met garen om spelden heen te slaan die in een bepaald patroon op een kussen geprikt zijn

   'Wie kinderen wil die krijgt ze', hoort ze een van de wasvrouwen zeggen. 'Die verwende, slappe kindvrouwtjes zijn bang om rimpels in hun buik te krijgen.' Waarop een andere wasvrouw meesmuilt: 'In plaats van kant te klossen of appelmoes te maken, klimmen ze liever het dak op of lopen met blote voeten door het water.'

   Werden er in Frankrijk geen borden beschilderd? Werden er in Volendam geen klompen beschilderd? Werd er in Brussel geen kant geklost? Verschilden de levens van de mensen die dat deden dan zo erg van elkaar.

   Zij heeft na de lagere middelbare school bij les soeurs maricoles ook nog op een privéatelier des cours de coupe gevolgd, spreekt vloeiend frans, is bedreven in het huishouden, koken, kant klossen, naaien, breien en borduren.

   Ik haak, brei, noch borduur. Ik vecht niet en ik vlecht niet. Ik klos geen kant. Ik bak mijn eigen brood niet, ik bind zelf geen boek in.

   + Toon 4 Voorbeelden