luchtbel


luchtbel 1.0

hoeveelheid lucht of gas die als rond bolletje waarneembaar is; door een vloeistof of door zeepsop omhuld bolletje gas of lucht

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een luchtbel…

is een hoeveelheid

  • [Vorm] is bolvormig
  • [Materiaal] bestaat uit lucht die of gas dat gevangen is in iets, bijvoorbeeld in een vloeistof (een bubbel), een vloeistof die stolt (bv. chocola, beton, rubber) of door een laagje van een bepaalde vloeistof in de lucht (zoals bij een zeepbel door sop)
  • [Levensduur] is meestal tijdelijk, omdat de lucht kan ontsnappen
  • [Beweging] stijgt vaak (maar niet per se) omhoog, zowel in de lucht als in een vloeistof
  • [Onderscheid of tegenstelling] wordt soms van een bubbel onderscheiden, omdat het bij bubbels zou gaan om luchtbellen die omhoog stijgen
  • [Voorbeeld of specimen] is een bubbel (in vloeistof), een zeepbel, speekselbel of een schuimbel (in de lucht of aan de oppervlakte van een vloeistof)

Algemene voorbeelden


Deze vinvis kromt zijn rug voor hij duikt. Vandaar de naam bultrug. Vangt een hele school vissen, door ze met luchtbellen naar één plek te drijven.

http://archive.greenpeace.nl/ams/walvissoorten2.shtml,

Het water trof me als een vuist in mijn buik en even hoorde ik gebulder. Toen stilte. Blauw licht. Luchtbellen. Paniek. Mijn eigen spartelende armen en benen.

Mijn tweede huid, Erwin Mortier,

Reizigers varen door mist, luchtbellen, rook en ze horen geheimzinnige muziek.

NRC,

Bellen blazen kunnen we allemaal. En hebben we wel eens gedaan. Maar Mark Day dacht: dat kan veel grootschaliger. Op Stinson Beach bij San Francisco in de VS. En het lijkt wel animatie, zo mooi dansen de luchtbellen door de lucht.

http://www.droomplekken.nl/nieuws/mooi-bellen-blazen-op-een-strand.html,

Een bierschuimbel is een pakketje lucht of koolzuur wat bijeen wordt gehouden door een laagje bier. Luchtbellen ontstaan wanneer er vrij wild in wordt geschonken.

http://www.hab.a1.nl/

Bij de visuele diagnose wordt de urine van de patiënt bekeken en beoordeeld op kleur, helderheid, neerslag (sediment), geur en schuimvorming. Hierbij worden de luchtbellen beoordeeld op hun grootte, stabiliteit, verdeling over het oppervlak en op het geluid.

http://home.wxs.nl/~nstg/ned/artikel.html

Hoe meer trillingen, hoe meer chocolade er wegdruppelt. Bovendien gaan zo de luchtbellen eruit.

De Standaard,

Vóór het aanbrengen van de grondlaag wordt het beton ontruwd, t.t.z.: het plaatselijk aanbrengen van aangepaste plamuur om luchtbellen, enz... te doen verdwijnen, nadat de belangrijkste correcties (slijpen, ontbramen, stoppen) werden uitgevoerd.

http://www.vhm.be/B2001/Deel8/hfd80.htm

Combinatiemogelijkheden


als subject bij een werkwoord


  • borrelen
  • opborrelen
  • opstijgen

Maar misschien is de dood mijn zusje. Op de bodem van de zee zie ik haar staan. Er borrelen zwarte luchtbellen om haar heen.

Zonsopgangen boven zee, Jeroen Brouwers,

Luchtbellen borrelen op waar de rietstengels uit het wateroppervlak naar boven komen.

Vertezucht, Jef Aerts,

De planten, die er in het water felgroen uitzien, wiegen heen en weer. Luchtbellen stijgen op en vormen een kleine wieling aan de oppervlakte.

Mooie dingen, Lilian Faschinger,

Er stijgt een voile van luchtbellen uit op, krommend op de stroming van het water, een serene en hypnotiserende aanblik.

De vrouw die alles had, Kees van Beijnum,

als object bij een werkwoord


  • luchtbellen blazen

De leerlingen van Heilige Harten Secundair in Ninove hebben gisteren luchtbellen geblazen op de speelplaats van de school.

http://www.hln.be/regio/nieuws-uit-ninove/leerlingen-blazen-bellen-voor-recht-op-onderwijs-a2075108/,

  • een luchtbel dragen
  • een luchtbel meedragen

De kleine waterroofkevertjes dragen aan hun achterlijf een duidelijke luchtbel.

http://www.argo.be/scholen/geonatuur/waterdieren/

Stratiomys is een vlieg met mooie geelbruine tekening, de vleugels zijn in rust over elkaar gevouwen. De bruine, gelede larve, zonder pootjes (made) is vooraan en achteraan toegespitst, vooraan bevinden zich monddelen en getande borstels, waarmee het dier in de modder rondkruipt. De opening van de lange adembuis aan het achterlijf is door fijne haren omgeven, waartussen een luchtbel wordt meegedragen.

http://www.argo.be/scholen/geonatuur/waterdieren/

met adjectivisch tegenwoordig deelwoord


  • uiteenspattende luchtbellen

Het water is koel met uiteenspattende luchtbellen.

De jongen die alles goed wou denken, Ben Faccini,

Zij zaten bij het grijze water met zijn scherfjes licht, de opborrelende en uiteenspattende luchtbellen.

Het verdriet van België, Hugo Claus,

met voorzetselgroep


Voorzetsel: met

  • luchtbellen in water

De zachte massagestreling van luchtbellen in water.

De Standaard,

De nieuwe campagne van O2 moet die klanten zien terug te lokken. Met een cool imago (luchtbellen in water, mooie mensen) en met belpakketten die financieel doorzichtiger zijn dan bestaande.

NRC,

in voorzetselgroep


  • een gordijn van luchtbellen
  • een snoer van luchtbellen
  • een spoor van luchtbellen

Door hun relatief grote staart hebben bultruggen een hoge wendbaarheid, waardoor ze heel andere vangtechnieken kunnen toepassen, waaronder het creëren van een verticaal gordijn van luchtbellen dat de prooi concentreert.

http://www.bionieuws.nl/artikel.php?id=6157&print=1,

De 'ketting die hem de adem benam' uit het gedicht was volgens Reyer het snoer van luchtbellen dat Tristan zag terwijl hij zonk.

Alles over Tristan, Tommy Wieringa,

Een zilveren snoer van luchtbellen stijgt ononderbroken omhoog.

De kus, Jan Wolkers,

Met z'n drieën liggen we in het water en de pinguïns drijven op een paar meter afstand op het wateroppervlak. Als ik te dichtbij kom, duiken ze met een enorme snelheid onder, met een lang spoor van luchtbellen achter ze aan.

http://www.duiken.nl/

met substantief ervoor


  • een snoer luchtbellen
  • een trits luchtbellen

Het enige dat beweegt is het snoer luchtbellen in het blauwe aquarium.

De kus, Jan Wolkers,

Vroeger was experimenteren met sonoluminescentie een kwelling omdat geluidsgolven in water normaliter een hele trits luchtbellen genereren.

NRC,

Vaste verbindingen


in een luchtbel

  1. in een eigen wereld, waar iemand zich terugtrekt en zich psychisch afsluit van de buitenwereld

    Synoniem: bubbel

    Ik loop richting dorp, er dringen geen geluiden tot me door, ik zit in een luchtbel.

    Natte sokken, Maai Daniëls,

    Ik kniel neer en trek zacht de deken weg en even zacht vraag ik hem waarom hij zich opsluit in een luchtbel, kunnen we niet praten met elkaar, kunnen we niet verwoorden wat ons bezighoudt?

    Het tranenmeer, Elisabeth Marain,

Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als deel van een samenstellende afleiding


luchtbel 1.1

gevangen hoeveelheid lucht onder de oppervlakte van een voorwerp; bobbel onder een voorwerp

Betekenisbetrekking


specialisering
Betrokken betekenissen 1.0 : 1.1

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een luchtbel…

is een hoeveelheid

  • [Waarneembaarheid] zit onder een vast oppervlak, bijvoorbeeld onder een stuk papier, onder nat wasgoed of onder een laagje folie of plastic
  • [Materiaal] bestaat uit lucht die gevangen is onder een bepaald vast oppervlak
  • [Levensduur] is soms tijdelijk, omdat de lucht kan ontsnappen
  • [Waardering] is soms onwenselijk, omdat het oppervlak dan juist glad moet zijn

Algemene voorbeelden


Wrijf met een borstel het behang tegen de muur, ook hier vanuit het midden naar de zijden, zodat luchtbellen verdwijnen.

http://www.delftwonen.nl/

Kees liep de deur uit, de overloop op, waar nu Jenny's luierwas in de zinken wasbak een geur van bederf stond uit te stomen. Spatten uit de kraan maakten kuiltjes in de luchtbel onder het katoen.

't Is zo weer nacht, Joyce Roodnat,

Dompel het papier enkele minuten lang helemaal onder in koud water, haal het eruit en leg het plat op een stevig tekenbord. Maak vooreerst het bord ook nat. Dep het overtollige water op. Verwijder de luchtbellen onder het papier.

http://users.pandora.be/werner.de.wree1/1%20aquarel.htm,

Noppenfolie is een beschermende laag plastic folie met gevulde luchtbellen ontworpen om objecten te beschermen wanneer zij worden geleverd, verplaatst of opgeslagen.

http://www.transport-en-logistiek.nl/noppenfolie.html

Woordfamilie


Als deel van een afleiding


luchtbel 1.2

ruimte met lucht onder water; hoeveelheid lucht in een ruimte onder water

Betekenisbetrekking


specialisering
Betrokken betekenissen 1.0 : 1.2

Algemene voorbeelden


Enkele uren nadat de duikers gisterochtend voor het eerst waren afgedaald, kwam men tot de conclusie dat de Koersk bijna in zijn geheel met water was volgelopen. "De kans op overlevenden is slechts theoretisch", meldde Itar/TASS. Maar gistermiddag kwam het regeringskanaal RTR met 'breaking news': "Er zijn luchtbellen aan boord. Er kunnen nog mensen in leven zijn."

De Telegraaf,

Ze konden nog net hun reddingvesten aantrekken en overleefden dank zij een luchtbel in het ruim.

De Standaard,

Combinatiemogelijkheden


in voorzetselgroep


  • in een luchtbel

In vroegere handboeken werd beweerd dat de slachtoffers die zich in de wagen bevonden, steeds in een luchtbel konden ademen die zich onder het dak zou bevinden. Dit is met de moderne wagentypes niet meer mogelijk omdat de daken vlakker zijn en dus weinig plaats laten voor een luchtbel en omdat moderne wagens uit lichter materiaal vervaardigd zijn zodat het water een deuk in het dak duwt.

http://www.redderaanzee.wobra.be/

luchtbel 1.3

laag lucht met een hogere of lagere temperatuur of consistentie dan de omringende lucht; luchtlaag

Betekenisbetrekking


specialisering
Betrokken betekenissen 1.0 : 1.3

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een luchtbel…

is een laag

  • [Samenstelling] bestaat uit lucht
  • [Consistentie] heeft vaak een andere consistentie dan de omringende lucht
  • [Temperatuur] heeft vaak een andere temperatuur dan de omringende lucht
  • [Beweging] stijgt wanneer deze warmere lucht bevat dan de omgeving
  • [Werking of functionering] koelt af terwijl deze stijgt

Algemene voorbeelden


Wanneer een 'luchtbel', verwarmd door contact met de - door de zon verwarmde - aarde, begint te stijgen, koelt hij gewoonlijk 1° Celsius per 100 meter af. Zolang de omringende lucht koeler is, zal de bel blijven stijgen.

http://www.zeilvliegen.nl/

Combinatiemogelijkheden


als subject bij een werkwoord


  • opstijgen

De opstijgende luchtbellen blijven stijgen totdat de lucht ophoudt naar boven toe steeds kouder te worden. Zodra de temperatuur in de omgeving van de luchtbel even warm is als de luchtbel zelf, stijgt deze natuurlijk niet verder op.

http://www.sterrenkunde.nl/jwg/universum/artikelen/KOJ3.html,

met adjectief ervoor


  • een hete luchtbel
  • een warme luchtbel

Boven een hete plek wordt de lucht ook warm en deze lucht wil opstijgen, want warme lucht is lichter dan koude lucht. Zo ontstaat er een hete luchtbel die opstijgt naar grotere hoogten.

http://www.sterrenkunde.nl/jwg/universum/artikelen/KOJ3.html,

Dan ontstaat er een warme luchtbel, een luchtwerveling, die kan opstijgen, wel tot vele tientallen meters hoogte.

De Limburger,

Woordfamilie


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


luchtbel 2.0

op niets berustend idee; illusie; luchtkasteel

Betekenisbetrekking


metafoor
Betrokken betekenissen 1.0 : 2.0

Algemene voorbeelden


Karina van Dreemel (46) – niet haar echte naam- trouwde en leefde vier jaar samen met een narcist. 'Hij loog en manipuleerde. Alles was een luchtbel, alles was gespeeld.'

http://www.lindanieuws.nl/nieuws/karina-trouwde-met-een-narcist-ik-raakte-in-zijn-web-verstrikt/,

Combinatiemogelijkheden


met koppelwerkwoord


  • een luchtbel blijken te zijn

Hij leunde voorover, dempte zijn stem, en vervolgde op samenzwerende toon: "en als zelfs dát je niet meer lukt en het wordt koud en donker om je heen, kun je altijd nog sportjournalist worden." De geest was uit de fles. Het vak waar ik zo naar opgekeken had bleek een luchtbel te zijn.

http://www.frieschdagblad.nl/index.asp?artID=23296,

'Het begon voor mij als een droom. Ik gaf, vóór de aftrap van de show, aan dat ik met 800.000 kijkers al heel blij zou zijn en het werden er de eerste aflevering maar liefst 1,2 miljoen. Fantastisch natuurlijk! Helaas bleek de droom een luchtbel [...].'

http://www.parool.nl/kunst-en-media/danny-s-droom-bleek-een-luchtbel~a1867878/,

Vaste verbindingen


een luchtbel doorprikken

  1. een onwaarheid of drogreden blootleggen; iets als een illusie ontmaskeren; een leugen doorzien

    Premier Kok liet enkele dagen later de kans lopen om deze luchtbel door te prikken. Weliswaar nuanceerde hij Wallages gedachte een beetje, maar de premier nam er niet klip en klaar afstand van.

    NRC,

    Zelfs de misselijke waarheden en therapeutische ethiek waarmee je de luchtbel doorprikt zijn gecommercialiseerd.

    Herinneringen aan moeder aarde, Johan Tykens,

    We zijn er een beetje blasé van geworden, we prikken zo door deze luchtbellen, en we slepen ons dan ook naar dit jaarlijkse Sint-Niklaasritueel met steeds langer wordende tanden.

    Scènes op het werk, Paul Desmedt,

de luchtbel spat uit elkaar

  1. het wordt duidelijk dat het om een illusie gaat; iets valt in duigen

    'Het begon voor mij als een droom. Ik gaf, vóór de aftrap van de show, aan dat ik met 800.000 kijkers al heel blij zou zijn en het werden er de eerste aflevering maar liefst 1,2 miljoen. Fantastisch natuurlijk! Helaas bleek de droom een luchtbel die uit elkaar spatte en zijn we van hoog naar laag gegaan.'

    http://www.parool.nl/kunst-en-media/danny-s-droom-bleek-een-luchtbel~a1867878/,

luchtbel 2.1

economisch verschijnsel dat de prijzen voor iets zijn gestegen naar een op termijn onhoudbaar hoog niveau, zodat een aanzienlijk risico bestaat op een plotse, grote waardedaling en forse verliezen; economische illusie; bubbel; zeepbel

Betekenisbetrekking


specialisering
Betrokken betekenissen 2.0 : 2.1

Betekenisbetrekking


metafoor
Betrokken betekenissen 1.0 : 2.1

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een luchtbel…

is een illusie

      Hoofdsemagram: zeepbel


      Algemene voorbeelden


      Twee jaar geleden nog werd de toekomst door investeerders haast openlijk ter discussie gesteld. Een luchtbel, werd gezegd. Financieel gekonkel, werd gefluisterd.

      De Standaard,

      Het is vandaag gemakkelijker om met wat bluf en lobbywerk 10 miljoen euro los te krijgen voor een luchtbel, dan met een goed financieel plan en bewezen capaciteiten 10.000 euro voor een kleine onderneming.

      http://www.voka.be/tekst.asp?ID=1116=export,

      Combinatiemogelijkheden


      als subject bij een werkwoord


      • barsten

      Toen de luchtbel barstte zaten ze opgescheept met een aanzienlijk aantal dubieuze debiteuren, vooral onder onroerend-goedfirma's.

      NRC,

      als object bij een werkwoord


      • een luchtbel doorprikken

      De zuidelijke Europese valuta zakten gestaag, de luchtbel van de beurs van Hongkong werd doorgeprikt, de koersen kelderden met veertig procent.

      NRC,

      met koppelwerkwoord


      • een luchtbel blijken

      De eventuele hulp van de Kursk-Foundation op het financiële vlak bleek helaas een luchtbel.

      http://www.digitalestadmaassluis.nl/sleepvaartmuseum/index.html

      met adjectief ervoor


      • een financiële luchtbel

      In de daarop volgende jaren breidde Philips zijn belang met enorme investeringen verder uit. Super Club bleek echter een financiële luchtbel. In 1990, toen het voor het eerst betrouwbare cijfers pubiceerde, boekte het bedrijf een verlies van 818 miljoen gulden bij een jaaromzet van 900 miljoen.

      NRC,

      • een speculatieve luchtbel
      • speculatieve luchtbellen

      Dit was het begin van de handel in een speculatieve luchtbel: de koers schoot omhoog, iedereen wilde aandelen hebben en het geld stroomde binnen bij de staat.

      NRC,

      Een half jaar na de prijspiek lijken beide beweringen een beetje waar: wereldwijd is de economische groei inderdaad sneller aangetrokken dan voorzien, maar er blijkt zich in de zomer toch een speculatieve luchtbel in de grondstoffenmarkt te hebben gevormd, die vroeg of laat zal moeten leeglopen.

      NRC,

      De centrale bank behoort er in het bijzonder beducht voor te zijn uitsluitend op een daling van de beurskoersen te reageren, want op die manier zou het ontstaan van speculatieve luchtbellen in de toekomst alleen maar in de hand worden gewerkt.

      http://www.bnb.be/Sg/Nl/Produits/publication/Pdf/reveco/REjan03n.pdf,

      in voorzetselgroep


      • het klappen van de luchtbel

      Voor 80 duizend miljonairs is rijkdom snel vervlogen. Het klappen van de luchtbel op de Amerikaanse schermenbeurs Nasdaq heeft ook de financiële droom van 80 duizend miljonairs uiteen doen spatten.

      de Volkskrant,

      met ander, nevengeschikt substantief


      • luchtbel of zeepbel

      Tesamen bouwen ze zo aan een reusachtige prijspiramide, maar in de feiten betalen ze prijzen die buiten elke proportie tot de reële waarde van de aandelen staan, er wordt als het ware een reusachtige lucht- of zeepbel (de zogenaamde "bubble economie") opgebouwd met overgewaardeerde aandelen.

      http://www.pvda.be/belgie/LernoutHauspie.htm

      Woordfamilie


      Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


      Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen