maatje 1.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een maatje…
is een persoon; is een levend wezen
- [Soort] is een mens of soms een dier (bv. een hond)
- [Tijd] is meestal een oude bekende
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is iemand om wie een ander veel geeft
- [Activiteit of handeling] deelt veel en doet veel samen met een andere persoon en kan daar ook vaak goed mee praten
- [Betrokkene] is goed bevriend met iemand
- [Waardering] wordt heel erg gewaardeerd
Algemene voorbeelden
Barry en Isa kunnen het hartstikke goed met elkaar vinden. Ze zijn maatjes en begrijpen elkaar.
Een weer heel ander verlies is dan het verlies van je levenspartner. Je maatje, je minnaar laat je dan achter.
Daarnaast hebben hondenbezitters minder psychische problemen en kan de hond vooral voor alleenstaanden een heel belangrijk maatje zijn.
Soms blijven mensen bij elkaar, omdat ze toch van elkaar houden, omdat ze maatjes willen blijven.
Combinatiemogelijkheden
met adjectief ervoor
- beste maatjes
- goede maatjes
- dikke maatjes
Tijdens mijn treinreis naar huis probeerde ik mijn blijdschap over Maria vast te houden. Ik wist dat we goede maatjes zouden worden.
Het gaat helemaal niet goed met Drew Barrymore, bij menigeen nog wel bekend als het poppige meisje Gertie dat twintig jaar geleden in Steven Spielbergs kaskraker 'E.T.' de beste maatjes werd met het ruimtewezentje.
Kai en Gerda zijn dikke maatjes.
Ze proesten het uit, ze zijn goede maatjes. Het moet erg plezierig zijn, een vader te hebben met wie je heimelijk verbonden en goede maatjes bent - een verbond waarvan niemand iets afweet.
De brieven en de plaatjes [...], laten de lezer kennismaken met een zorgeloze, flirterige "Peggy" Mitchell, die goede maatjes was met de buurjongens, onder wie Henry Angel.
In Altijd moeten ze mij hebben gaat het over pesten. Koen verhuist en heeft op zijn nieuwe school geen vrienden. Erger nog: er duikt al meteen om de hoek een pestkop op die hem het leven zuur maakt [...]. Het komt allemaal nog voor elkaar als zijn moeder achterhaalt wat er aan de hand is. Maar of het altijd zo is dat je daarna dikke maatjes wordt met de grootste pestkop van de klas.
met ander, nevengeschikt substantief
- mijn vriendje, mijn maatje
- vriendjes, maatjes, kameraadjes
- vriendje, maatje, kameraadje
Hij was mijn vriendje, mijn maatje, nam me mee naar de kroeg als er genoeg geld lag in de hoed die hij voor zich op de straatstenen had gezet.
Van 13 tot en met 23 oktober is het feest in de bibliotheken en boekhandels onder het motto 'Vriendjes, maatjes, kameraadjes: vriendschap en liefde in kinderboeken'.
Bij minder dan vijftig deelnemers gaat de sponsorloop 'help je vriendje, maatje, kameraadje' echter niet door.
Vaste verbindingen
goede maatjes zijn met
-
Vormvariant: de beste maatjes blijven
goed passen bij; bij elkaar horen; ook: goed kunnen omgaan met; het eens zijn metWordt gebruikt in toepassing op combinaties van zaken of van personen en zaken.Ook bij gebakken vis doet radijs het heel goed. Gekookte radijs is goede maatjes met gekookte vis. Radijs voelt zich niet zo thuis bij gevogelte.
"Spoor en fiets blijven de beste maatjes [...]. De Genetello's kunnen op beide oren slapen. Ze kunnen hun fietsen nog steeds in Frankrijk op de trein zetten en ze later in een Belgisch station afhalen."
U leeft van uw pen, anders dan vele Mexicaanse collega's van u, die goede maatjes zijn met het regime.
De auteur erkent dat niemand goede maatjes is met kritiek, maar pleit 180 bladzijden lang voor het verwelkomen ervan, omdat we er zoveel van zouden kunnen leren.
De Sauvignon Blanc is goede maatjes met de sémillion. Bijna alle witte Bordeauxwijnen, droog of zoet, bevatten een hoeveelheid sauvignon.
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
- billenmaatje
- bromfietsmaatje
- celmaatje
- clubmaatje
- cricketmaatje
- drinkmaatje
- dubbelspelmaatje
- festivalmaatje
- fokkenmaatje
- gokmaatje
- golfmaatje
- houthakkersmaatje
- internetmaatje
- kamermaatje
- kroegmaatje
- likmaatje
- oplosmaatje
- ploegmaatje
- pompmaatje
- praatmaatje
- roeimaatje
- schoolmaatje
- scoormaatje
- skatemaatje
- skimaatje
- speelmaatje
- stapmaatje
- studiemaatje
- studiomaatje
- surfmaatje
- teammaatje
- tentmaatje
- trainingsmaatje
- vrijmaatje
- wolfmaatje
- zuipmaatje
maatje 1.1
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een maatje…
is een persoon; is een levend wezen
Algemene voorbeelden
Toen de Griek zich simpel vrij draaide op vijf meter van het doel ging hij niet voor eigen succes, maar legde goed af op z'n Georgische maatje.
De topscorer van de Belgische competitie vermaakte zich best met zijn maatje Igor Pamic, een van de acht geselecteerden uit de Kroatische competitie.
Aan de overzijde vergat Pierre tot tweemaal toe zijn vrijstaand maatje Nyysonen te bedienen, zodat een ervaren keeper als Menzo ook al niet opschrikte van de enkele balletjes die hij op te rapen kreeg.
Combinatiemogelijkheden
met adjectief ervoor
- oude maatjes
- vaste maatje
- vroegere maatje
"Dat Monica geen journalist meer kan zien, is te begrijpen", zegt een oude studie-begeleidster van de voormalige tennisster. "Maar dat ze ook niets meer van haar oude maatjes wil weten, doet pijn."
Vanavond opereert Reiziger hoogstwaarschijnlijk niet met vaste maatje Jaap Stam, die geveld is door een liesblessure.
'Mister Vitesse' was enkele dagen te gast bij zijn vroegere maatje en keek in de metropool zijn ogen uit.
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
maatje 1.2
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een maatje…
is een persoon; is een levend wezen
Algemene voorbeelden
Daar ontmoette hij de celgeneticus Dirk Bootsma, die zijn wetenschappelijke 'maatje' zou worden en die in 1968 naar Rotterdam kwam, twee jaar nadat daar de Medische Faculteit van start was gegaan.
Welten doorliep de politieacademie eind jaren zeventig samen met onder anderen Johan van Kastel, zijn latere maatje bij de Amsterdamse recherche.
In een heel bewogen betoog bedankte mevrouw Jansen, die een nieuwe uitdagende baan heeft gekregen, voor de medewerking in al die jaren. Zij dankte hierbij in het bijzonder 'haar maatje Werner' (wethouder W.W.F. Moret), dat haar immer met raad en daad terzijde heeft gestaan.
Combinatiemogelijkheden
met adjectief ervoor
- een oud maatje
- oude maatjes
- een vast maatje
Na afloop zegt Rosenmöller de vraag van Danny Brus "prima te begrijpen". En Brus is overigens een oud maatje van de partijleider. "Hij heeft mij nog getraind, vroeger bij de vakbond."
Sinds zijn vaste maatje, regisseur Paul Verhoeven, begin jaren tachtig naar Hollywood verhuisde, is Houwer nooit meer op zijn oude niveau gekomen.
Wiegel gaat naar de Senaat, en hij verheugt zich op het weerzien met zijn "oude maatjes".
- het beste maatje
- goede maatjes
Zelfs George van Gent van de VVD - gewoonlijk Sørensens beste maatje in de strijd tegen de PvdA - uitte zijn afkeuring.
Zorg dat je binnen de kortste keren goeie maatjes wordt met de fractiesecretaris, want die heeft veel invloed.
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
maatje 1.3
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een maatje…
is een persoon
Algemene voorbeelden
Samen met een 'maatje' verzorg ik op locatie o.a. de verbinding tussen de hoofdcomputer en de computer van de werknemers. Het gaat zowel om computer- als telefoonverbindingen. Dit maatje, dit kan een stagiaire zijn of een uitzendkracht, leid ik op.
De bemanning bestond naast de kapitein doorgaans uit een stuurman en matroos en een maatje, dat tevens voor de maaltijden verantwoordelijk was.
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
maatje 1.4
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een maatje…
is een persoon; is een levend wezen
Algemene voorbeelden
Iedereen wil wel een buddy hebben. Maatjes die een paar uur per week tijd vrijmaken helemaal voor een ander; buddies [...]. Kankerpatiënten, psychiatrische patiënten, daklozen, iedereen wil wel een buddy [...]. Een jaar later zijn er tien buddies en dubbel zoveel daklozen die graag een maatje willen. Volgens C. Jansen van De Bres gaat het de daklozen vooral om de vriendschap.
Ben je op dit moment iemands maatje? * Ik ben op verzoek van de reclassering een ex-gedetineerde gaan helpen die ook op persoonlijk vlak veel moeilijkheden had. Hij had net meerdere sterfgevallen in zijn omgeving meegemaakt en zijn relatie is recent verbroken.
De leerling van de Fatimaschool leest zijn of haar leesvriendje van de Mattheüsschool voor, geeft uitleg bij de plaatjes en stelt vragen [...]. "Slechte lezers van de Fatimaschool krijgen echt een duw omhoog als ze hier ervaren dat ze het beter kunnen dan hun maatje", zegt leesmoeder L. Bekendam, die het duolezen leidt.
De taak van het maatje is het kind met het Asperger-syndroom in de gaten te houden, pestincidenten vertrouwelijk te rapporteren, het slachtoffer aan te moedigen het incident te melden, en openlijk te laten weten dat het niet grappig is wanneer het kind wordt gepest, en dat het moet ophouden.
Een kwart van de aanvragers is dankzij het 'maatje' in staat meer activiteiten buitenshuis te ondernemen en meer andere mensen te ontmoeten.
Er zijn enkele groepen in onze samenleving die door diverse omstandigheden makkelijk dreigen verstrikt te raken in een sociaal isolement. Humanitas probeert dit te voorkomen of te doorbreken door het organiseren van diverse vormen van contacthulp zoals het bijeenbrengen van "maatjes".
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
maatje 1.5
(informeel; (vooral) gesproken taal)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een maatje…
is een persoon; is een levend wezen
- [Geslacht] is mannelijk
Algemene voorbeelden
De luitenant werd nu zowat uitzinnig. Wel een minuut lang schold hij ons uit [...]. Een paar ouderen en huisvrouwen maakten nu toch aanstalten om op te stappen, maar toen riep Natte: 'Zeg maatje, in Brussel moogt gij zoveel van uw kloten maken als ge wilt, maar hier op Klein Korea zou ik toch maar een toontje lager zingen als ik u was.'
Deleu sloeg er geen acht op. Hij staarde in gedachten verzonken voor zich uit. 'Is de begrafenis van de Poulders gefilmd?' 'Wat dacht je!' 'Ja, als ik het wist, dan zou ik het niet vragen, hé!' antwoordde Deleu geïrriteerd. 'Hé maatje, maakje niet druk. Tuurlijk is ze gefilmd. Of dacht je dat alles in de soep draait als jij met vakantie bent?' Deleu bemerkte de zelfvoldane grijns en zweeg.
Er werd op de deur geklopt: 'Je kleren, maatje.' Wade pakte ze aan en sloeg de deur dicht.
maatje 2.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een maatje…
is een afmeting
- [Afmeting] kan variëren van groot tot klein
- [Waarneembaarheid] is waarneembaar door middel van een voorwerp waarvan het de grootte is
- [Object betroffen] is de omvang van een voorwerp dat van de meest uiteenlopende aard kan zijn, bv. een gebouw, voertuig of gebruiksvoorwerp
Algemene voorbeelden
Sjalotten houden van zwaardere grond, net als uien trouwens, maar ook op lichtere gronden voldoen ze goed. Gebruik bij voorkeur maatje 8-10 en poot op een afstand van 30 x 15 cm.
Nu de 'tunnel' er eenmaal ligt, kan men de procedure desgewenst herhalen met een kleiner maatje gaspijp.
Combinatiemogelijkheden
met adjectief erachter
- een maatje breder
- een maatje kleiner
- een maatje groter
Nu we ieder jaar verwend worden met nieuwe rassen en variëteiten, maar ook met warme en droge zomers, moeten we toch extra rekening houden met de weelderigheid van groei en bloei. Koop daarom zeker geen te smalle of ondiepe bakken of potten. Liever een maatje groter dus.
Je vindt er twee soorten huizen: de hele grote worden als kantoor gebruikt door advocaten, notarissen en adviseurs, of er zitten doktoren in en tandartsen. Dan heb je de herenhuizen, die zijn een maatje kleiner. Soms wonen daar gezinnen in, maar de meeste herenhuizen zijn gesplitst en per etage verkocht.
De naam zegt het al, de Mini Wheel Mouse is een maatje kleiner dan een doorsnee muis en dat heeft zo z'n voordelen.
Wie speciale sportvelgen wil voor zijn Porsche of BMW moet evenwel met een uitgave van een kleine honderdduizend frank rekening houden. "Nieuwe trends zijn er momenteel niet. Wel heeft elk merk zijn eigen stijl. Meestal opteren kopers gewoon voor een maatje breder, liefst zo'n stoere 195- of zelfs 205-maat, dat oogt sportiever", zegt Jos Meuris.
- een maatje te groot
"De sierstenen die bij McDonald's voor de deur lagen waren heel geschikt om mee te gooien [...]. Ze waren eigenlijk net een maatje te groot, maar heel geschikt om de houten platen, die ze bij McDonald's preventief voor de ruiten hadden getimmerd, in te gooien", zegt fulltime actievoerder Bert van Wakeren (41) uit Sittard.
Vaste verbindingen
een maatje te groot zijn
-
Vormvariant: een maatje te hoog zijn; een maatje te snel zijn
overweldigend zijn; te goed zijnOok in de tweede set waren de Meppelers voor Luvo duidelijk een maatje te groot getuige de 15-2 winst.
De meest opvallende en nog niet eerder aangedragen 'verzachtende omstandigheid' was, dat het slachtoffer, ik dus, volgens de advocaat 'intellectueel een maatje te groot was geweest voor zijn cliënt'.
Het slechte nieuws is dat het klimaatprobleem een maatje te groot zou kunnen zijn.
De tegenstanders waren op dit moment nog even een maatje te groot voor onze splinternieuwe selectie, maar er zit potentie in de groep.
Castors-Antwerpen (100-84): Een collectief sterk Castors was een maatje te groot voor Antwerpen dat, wil het de play-offs halen, beter voor de dag moet komen in de resterende drie wedstrijden.
een maatje te klein zijn
-
ongeschikt zijn; te slecht zijn
Roeselare blijkt voorlopig nog een maatje te klein voor de landskampioen.
Een tekst als deze vraagt om een superieure behandeling en met alle respect voor hetgeen de spelers de afgelopen weken aan werk hebben verzet, daarvoor zijn ze toch net een maatje te klein. De choreografie is van het allersimpelste slag waardoor de loopjes en dansante bewegingen eerder irriteren dan dat ze iets toevoegen aan de voorstelling.
Atteveld erkende dat Roda nog een maatje te klein is voor het predikaat 'toplub'.
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
maatje 2.1
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een maatje…
is een afmeting
- [Afmeting] kan variëren van groot tot klein
- [Object betroffen] is de omvang van een kledingstuk of schoeisel
Algemene voorbeelden
We verkopen hier kledingstukken uit de shows, kleine maatjes dus, wat is blijven liggen uit de collecties van het vorige seizoen, maar ook stukken uit de nieuwe collecties, rechtstreeks van de fabrieken.
"Wendy had complexen over haar te kleine borsten. Ze is nu veel gelukkiger met haar maatje C. "Niet veel later besloot Wendy te gaan strippen, of beter paaldansen.
Maar wie had vooraf kunnen denken dat Oosterse maatjes maar half zo groot zouden zijn als de onze? Volgende keer toch maar liever weer eerst zelf even passen in een ouderwetse winkel. Want ook omruilen is op zijn minst omslachtig op het Net, om van de lange leveringstermijnen nog te zwijgen.
Combinatiemogelijkheden
met telwoord erachter
- maatje 36
- maatje 38
- maatje 44
- maatje achtendertig
Over een paar maanden moet ze natuurlijk in een trouwjapon maatje 36 passen!
Inmiddels zijn haar uitbundige kleren een begrip, en niet alleen bij maatjes 38. 'lk ben best goed in een pasvorm die je mooier maakt, die iets voor je doet'.
Hij liep naar een rek en bladerde tussen de kledingstukken. 'Welke maat draagt u? Nee, niets zeggen. Ik zit al zoveel jaren in het vak dat ik het zo wel raden kan. Trekt u de mantel even uit als u wilt.' Ze liet de armoedige jas van haar schouders glijden [...]. 'Ik schat maatje achtendertig.' Hij glimlachte vriendelijk.
Wat vooral treft is dat Van Noten geen professionele mannequins inhuurde, maar vriendinnen, grote klanten en medewerksters liet showen. Dus vrouwen van alle leeftijden, en ook maatjes 44.
- een maatje meer
De push-up bh wordt gekenmerkt door een beugel en meestal opvullende pads en geeft een prachtig effect onder kleding met een dieper decolleté. Perfect om een maatje meer te veinzen.
De bruidszaken voor 'een maatje meer' hebben schoenen, sieraden en hoeden die zijn aangepast aan de wat grotere omvang.
Ladyspeaker mevrouw Dorenbosch kondigde niet alleen volslanke mannequins aan, maar ook mannequins met een maatje meer lieten zien dat je niet alleen met maat 38 er goed uit ziet.
Ook voor mensen met een maatje meer (grand coupe) hebben we een collectie t.m. 5XL!!
Bepaalde modellen in maat 46 lenen zich echter ook voor een maatje meer.
met adjectief erachter
- een maatje groter
- een maatje kleiner
Let ook op voor het krimpen als je sportkledij van katoen of een samenstelling van katoen en synthetische materialen koopt. Een maatje groter kopen is aan te raden.
Achter hem stond een verkoper die hem in zijn schouders kneep en het hele jasje optilde. 'Ik zou de veston een maatje kleiner nemen, meneer,' zei hij.
Haar eerste hoge noren werden op de groei gekocht, maat 38. "Maar mijn voeten groeiden niet meer. Ieder volgend paar schaatsen werd een maatje kleiner. Ik heb maat 35."
- een maatje te klein
- een maatje te groot
't Is een maatje te groot maar ze hadden 't niet kleiner. Ze hadden 't alleen maar in 't groen in uw maat.
Hij had een WalMart-honkbalpet op die een maatje te groot was voor zijn hoofd, en een T-shirt over zijn overhemd met lange mouwen dat me vertelde hoe blij WalMart was om mij te mogen ontvangen.
Koop daarom kleren waarvan je zeker weet dat je je er lekker in voelt. En koop zeker niet een maatje te klein, dat accentueert alleen maar zaken die je liever bedekt houdt. Beter is het om een maatje te groot te kopen.
Ken je het gevoel dat je die schoenen gewoon moet hebben ook al zijn ze eigenlijk een maatje te klein?
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
maatje 2.2
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een maatje…
is een gebruiksvoorwerp
Algemene voorbeelden
Hannelore schepte vier maatjes koffie in de filter, vulde het reservoir en zette het apparaat aan.
'Eerst een borrel,' hield Beichler vol. Fieder kwam binnen met het kannetje. Hij hield Beichler diens kopje voor. Met een vertrokken gezicht nam deze een voorzichtig teugje. 'Dat is het kenmerk van de alcoholist,' zei Fieder. 'Hij walgt van de eerste slok, maar hij zet door.' En hij schonk zichzelf in. 'Jij?' Hij hield Gieneman het maatje voor. Gieneman aarzelde even. 'Och ja.'
De spaghettimaat heeft 4 uitwaaierende ringen die op één punt aaneen zijn geklonken. En op datzelfde punt kan het maatje aan het systeem van de open keuken worden gehangen.
Vaste verbindingen
een maatje jenever
-
hoeveelheid jenever (in 1809 officieel vastgesteld op 1/10 liter) die precies in een maatglaasje past dat vooral vroeger gebruikt werd toen de jenever direct vanuit het vat verkocht werd
Jenever kon ook per maatje gekocht worden, je ging met een lege fles naar de drankwinkel en liet hem daar vullen met een maatje jenever of citroenjenever.
Ik ben er als kind eens binnen geweest om een 'maatje' jenever te kopen voor mijn vader die vreselijke kiespijn had!
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
maatje 3.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een maatje…
is een consumptievis
Algemene voorbeelden
Bokkingtaartje met rode biet, augurk en kwark. Tip: Bokking is haring die eerst gezouten en dan gerookt wordt. In de plaats van bokking kan u ook maatjes gebruiken.
De maatjes die niet meteen worden verkocht, blijven in de vriezer. Een oude haring die nu bij de visboer ligt, heeft dus bijna een jaar in bittere koude doorgebracht, een nieuwe hooguit enkele weken [...]. Tegen medio juni benadert het maatje zijn ideale vetpercentage van ongeveer 25 procent [...]. Alle maatjes die eerder worden aangeschaft, zijn te 'ijl' (mager) en te duur.
Maagdelijke, groene haringen of maatjes zwemmen dezer dagen bij de vleet in Vlaamse eetkamers en over caféterrasjes. Maar spartelvers zijn ze nooit. "Nieuwe" maatjes behoren tot het rijk der gastronomische fabelen. De koel-zilveren visjes belanden pas op je bord na een verblijf van 24 uren in diepvriescellen, waar eventueel parasitair gespuis bij -20 C te lijf wordt gegaan.
De maatjes zijn goed, al gaat het met de Noordzeeharing slecht. De berichten waren begin vorige week nog somber. De nieuwe haring zou niet deugen omdat het vetgehalte te laag was. Maar de eerste maatjes die in Denemarken, Scheveningen en IJmuiden aan wal zijn gebracht blijken uitstekend te zijn.
'Jawohl,' zei Vroombout, 'Hering', en hij greep een denkbeeldig mals maatje bij de staart, hief het tot boven zijn geopende mond en liet het onzichtbare visje, daarbij luid smakkend, in zijn keelgat verdwijnen.
Haring voedt zich met plankton. De maatjes die nu gevangen worden, hebben vetpercentages die doorgaans pas drie weken later voorkomen.
Combinatiemogelijkheden
met adjectief ervoor
- Hollandse maatjes
Het vastgrijpen bij de staart en het langs de huig laten glijden van Hollandse maatjes zal in Duitsland nooit populair worden.
En stel je voor, het liefste wat ik lust, dat zijn Hollandse Maatjes, met een glaasje jenever!