opa


opa 1.0

vader van iemands vader of moeder; grootvader

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een opa…

is een persoon

      Algemene voorbeelden


      De betreffende familie, bestaande uit opa en oma, dochter en schoonzoon en twee kleinkinderen, verbleef sinds december vorig jaar in Nederland en had hier asiel aangevraagd.

      Meppeler Courant,

      De dag dat opa stierf tracteerde oma op pruimen bij zijn graf.

      http://www.boekverslag.com/

      Als de kleinkinderen opa, vanwege zijn ziekbed, al maanden alleen maar in pyjama gezien hebben, dan kan het voor hen raar overkomen als opa ineens weer kleren aanheeft.

      http://www.fiddelaers.nl/welkom.html

      Combinatiemogelijkheden


      met koppelwerkwoord


      • opa zijn
      • opa worden

      Je vader was zo trots toen hij hoorde dat hij opa was geworden.

      Arend, Stefan Brijs,

      U stelt in de notitie voor om een aantal dingen te regelen voor een hoofdprojectleider van Rijkswaterstaat die met zijn vrouw op vakantie naar Curaçao gaat. U zegt: hij tennist altijd, dus hij houdt van tennissen, hij is net een paar maanden opa en zijn vrouw oma.

      http://www.tweede-kamer.nl/documentatie/stenografische_verslagen/Verhoren_enquete_Bouw.jsp?ComponentID=11131=1225#1,

      met adjectief ervoor


      • een krasse opa
      • een leuke opa
      • een lieve opa
      • een vieve opa
      • een suffe opa

      Hij zal wel een lieve vader zijn, hij zal wel een grapjas zijn, een leuke opa en vast wel een goede bokser, maar in de ring is hij een beest.

      NRC,

      In de Spoorstraat herken ik de lingeriezaak waar mijn corpulente omaatje zich gewoonlijk met engelengeduld een nieuw korset liet aanmeten en ooit overging tot de aanschaf van die buitenissige peignoir met pied-de-poulemotief en minuscule turquoise ruches; een aankoop die mijn vieve opa een heel nieuwe kijk op zijn eegaatje gaf.

      http://www.noordhollandsdagblad.nl/Index/0,4731,,00.html?sHoofdUrl=http%3A%2F%2Fwww.noordhollandsdagblad.nl%2FPagina%2F0%2C7106%2C15-1-4705--1737560-1322-723605-%2C00.html,

      Mia Wyns van het Centrum voor Bevolkings- en Gezinsstudies onderzoekt de grootouderlijke kinderopvang als teken van solidariteit onder de generaties [...]. Het fenomeen is typisch Belgisch - grootouders in onze buurlanden vangen minder kinderen op - en het oubollige beeld van de suffe opa met pijp en pantoffels heeft afgedaan.

      De Standaard,

      Je ziet in een ruim veld in de verte een wat glanzende stok staan tot je merkt dat het een reiger is. Dat zie je pas als hij gracieus zijn vleugels uitslaat en je verbaasd achterlaat. Of een krasse opa op de fiets in een dorpje, die stopt om een praatje te komen maken. Ja, met de kinderen spreekt hij graag plat, dat moet toch kunnen, monkelt hij.

      De Standaard,

      Kim Woo-Choong (59) ziet er met zijn zilvergrijs haar en afzakkend brilletje eerder een lieve opa uit dan een bikkelharde tijger, maar schuwt allerminst scherpe taal.

      De Standaard,

      • zijn dode opa

      De barkeeper die die avond eigenlijk had moeten werken maar vrij had genomen om de verjaardag van zijn vriendinnetje te vieren, spreekt uitvoerig over zijn dode opa die hem vanuit de hemel als een engel beschermt.

      De asielzoeker, Arnon Grunberg,

      met adjectivisch tegenwoordig deelwoord


      • een inwonende opa

      De Boemerang brengt onder regie van Annie Wormgoor een eigen interpretatie van Kunst en mest; het stuk speelt zich af rond een familiebedrijf waar moeder, zoon en dochter werken en een inwonende opa een verrassend jeugdige kijk op het leven blijkt te hebben.

      Meppeler Courant,

      met voorzetselgroep


      Voorzetsel: van

      • mijn opa van moeders kant
      • mijn opa van vaders kant

      Mijn opa van vaders kant was een niet al te rijke Linkse Meneer die voor een socialistische krant werkte en mijn opa van moeders kant was een gefortuneerde Rechtse Meneer met een stadsmanege.

      Het leukste jaar uit de geschiedenis van de mensheid, Ronald Giphart,

      met bezittelijk voornaamwoord


      • mijn, je, jouw, haar, zijn, onze, jullie, hun opa

      Het huwelijk werd door de familie geregeld. Je opa was rechter, iedereen kende hem. Hij was heel streng in de islamitische leer.

      Idil, een meisje, Yasmine Allas,

      'Weet je wel,' fluisterde ik Hanna in, 'dat onze opa de enige Oostenrijker is geweest die de nazi's altijd verrot gescholden heeft?'

      Het schot, Hilbert Kuik,

      Het geraamte van de film wordt gevormd door een gelukkig Frans/Italiaans gezinnetje, de Benedetti, dat door Toscane rijdt om hun opa op te zoeken.

      Meppeler Courant,

      lk kon me mijn opa van vroeger niet anders voorstellen dan heel rustig en geduldig en goedlachs.

      Nathalie, Ger Verrips,

      'Mijn vader, jullie opa uit Wijvendal, vond consequent zijn heel belangrijk maar daar heb ik me met jullie niets van aan getrokken, jullie zijn mijn kinderen en bovendien is opa dood.'

      De dag van de jas, Nelleke Zandwijk,

      Ze slenterde naast hem en genoot ervan dat iedereen die hen zag, dacht dat hij haar opa was.

      Walvis, Tom Naegels,

      Bereda is afgelopen zomer zijn opa voor de eerste maal gaan opzoeken.

      De Standaard,

      Mijn oma was geobsedeerd door stof en de dood [...]. Ook tennis had begrijpelijkerwijs haar belangstelling. Wanneer wij tennis op televisie zagen zei ze vaak: 'O, maar dat had jouw opa veel beter gedaan.'

      Fantoompijn, Arnon Grunberg,

      met ander, nevengeschikt substantief


      • oma en opa
      • oma of opa
      • opa en oma
      • opa en opoe
      • opa of oma
      • oma's en opa's
      • opa's en oma's

      Het is goed mogelijk dat een kleinkind een bijzondere band met opa of oma heeft, een karmische band.

      http://www.stervensbegeleiding.nl/boek/index.html,

      "Bij het eerste kleinkind nemen ze wat graag de zorg op zich", zegt Marcoen. "Afspraken lijken overbodig. Zo rollen grootouders in de rol van gratis opvangdienst. En dan is het hek van de dam. Veel oma's en opa's rationaliseren achteraf. Weinigen geven openlijk toe dat ze het tegen hun zin doen, dat het hen allemaal erg zwaar valt."

      De Standaard,

      In Duitse gezinnen waar oma of opa nog inwonen, gaat het er soms wreed aan toe. Oudjes worden op stoelen vastgekluisterd, in hun kamers opgesloten, blijven verstoken van nodige medische hulp of krijgen zelfs nu en dan een pak slaag.

      De Standaard,

      Jij was nog maar een half jaar. Ik kwam jou voor het eerst laten zien aan opa en opoe. En die waren toen toch ook een beetje trots op jou.

      Nathalie, Ger Verrips,

      Mijn oma en opa kunnen niet op mijn verjaardag komen, want er is geen vervoer.

      NRC,

      Goedemiddag dames en heren, jongens en meisjes, opa's en oma's, neefjes en nichtjes, ooms en tantes, vaders en moeders, broertjes en zusjes, schoonvaders en schoonmoeders, achterkleinzonen en achterkleindochters, wij naderen de stad Grrrrrrrrroningen.

      http://www.omroephumor.nl/u-bagage.html

      Ook kleinzoon Jens, op visite bij opa en oma, wordt de liefde voor auto's met de paplepel ingegoten.

      Meppeler Courant,

      met eigennaam


      'Lach eens naar me,' zei opa Felix, en ze lachte als een dwaas, en opa Felix zei: 'Goed zo, nu lijk je op een tsarina.'

      Annie Berber en het verdriet van een tedere crimineel, Yvonne Keuls,

      Opa Bruuns woont sinds kort in een bejaardentehuis, maar voelt zich daar niet op zijn gemak.

      Meppeler Courant,

      Mijn opa Mijers had een Javaanse grootmoeder.

      Sleuteloog, Hella S. Haasse,

      Opa Kolk was een avontuurlijk man, die overal handel in zag.

      Meppeler Courant,

      Er is nu zelfs de bril van opa Japan die, als ze hem tegen de grond laat kletteren, lachend zegt dat hij stukken beter ziet zonder bril.

      Werk, Josse De Pauw,

      Opa Grijs zwaaide boos met zijn smalle armen.

      http://www.uitgeverijholland.nl/kinder-prent/publicationsDetail.asp?id=288,

      Opa Gof stond iets opzij, tante Paula stond vooraan in de korte rij.

      Kriblijn, Barber van de Pol,

      voorafgegaan door als


      • als een opa

      Met het videospelletje wil de overheid in kontakt komen met de jonge lolmakers om hen te sensibilizeren voor een drugsvrij uitgaansleven en dito verkeersgedrag. De begeleiders van de busjes zullen de boemelaars informeren over de gevolgen van drugsgebruik. "De animatoren mogen echter niet, als een opa, belerend zijn", vindt de minister.

      De Standaard,

      Vaste verbindingen


      Woordfamilie


      Als deel van een afleiding


      Als deel van een afleiding


      Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


      Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


      Overige woordfamilieleden


      opa 2.0

      (informeel)

      oude man
      Ook als scheldwoord.

      Betekenisbetrekking


      generalisering
      Betrokken betekenissen 1.0 : 2.0

      Semagram (extra betekenisinformatie)


      Een opa…

      is een man; is een persoon

      • [Leeftijd] is oud

        Hoofdsemagram: man


        Algemene voorbeelden


        Ouderen worden door verpleegkundigen nog heel vaak opa of oma genoemd, terwijl ze dat helemaal niet prettig vinden.

        De Limburger,

        Valentijns agressiviteit nam evenredig toe en ik begon me langzamerhand te ergeren aan de beledigingen waarmee hij, in de bars die we aandeden, zo kwistig meende te moeten rondstrooien, zeker toen hij zich ging concentreren op de uiterlijke onvolmaaktheden van de argeloze cafébezoeker. 'Zeg opa, je hebt een wrat op je neus! Nou zeg, zo'n grote wrat heb ik nog nooit gezien! Hahaha!'

        Bulgaar in Wassenaar, Michael Eenhoorn,

        Vader Abraham (het is weer Carnaval en de bebaarde opa is weer uit de jaarlijkse mottenballen gehaald) gaat proberen van Erotisch sterretje Wendy van Wanten (een brunette met pronte borsten) een zangeresje te maken.

        ANP,

        Met het oog op de Olympische Winterspelen in het mormonenrijk Salt Lake City is een furieus debat ontstaan over de seksuele verwildering van de sport en meer bepaald het kunstschaatsen. De familiesport bij uitstek bleek de laatste tijd immers populairder dan ooit. Maar wel bij het verkeerde publiek: geile opa's zo zegt men.

        De Morgen,

        Combinatiemogelijkheden


        met adjectief ervoor


        • een oude opa

        Als man kun je tegenwoordig geen risico meer nemen. Tien jaar geleden kon je nog stoeien op je werk - nu niet meer. Ik ben het met de officier eens dat je je fikken thuis moet houden, maar je kunt ook te stringent zijn, dan wordt het Victoriaans. De eis is overtrokken. Als het nou om een ontucht plegende oude opa ging, dan was het wat anders.

        NRC,

        Vaste verbindingen


        Woordfamilie


        Als deel van een afleiding


        Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen