Hagenees 1.0
(informeel)
Algemene voorbeelden
De Hagenese stayer Veldkamp versloeg gisteren in een windstil Oslo op de 5.000 meter zijn voormalige kollega van de Nederlandse kernploeg, Rintje Ritsma (7.01.91).
Wat zegt u da doch? vroeg ik die bakker later. Geen kouwe drukte. Dat vond ik mooi. Geen kouwe kak. Niet op zijn Hagenees. Geen houten hammen op tafel. Geen aardappelen in de vioolkist halen. Niet zo'n kapsones. Verbeeld je maar niks. Dat hoorde ik toen allemaal. Dat vond ik mooi.
Naast de tekenstijl van Haagse Harry, is de populariteit van Haagse Harry minstens evenzeer te danken aan de typische Haagse humor die erin is verwerkt, het unieke Hagenese taalgebruik en de manier waarop Marnix Rueb dit wist weer te geven.
"Uw bestemming wordt vanzelf omgeroepen!" snauwde de Hagenese trambestuurder naar mij op mijn vriendelijke vraag welke halte ik moest hebben voor het gemeentemuseum.
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Hagenees 1.1
(informeel)
Algemene voorbeelden
Ach ja..... het IQ van de gemiddelde Hagenese voetballer/voetbalsupporter is niet echt hoog volgens dit bericht van de site van de Scheidsrechtervereniging Enschede en Omstreken.
Dit lijkt heel erg opgeblazen te worden. Vergelijkbaar met het gevalletje van die Hagenese voetballer die in de kantine een bepaald liedje zong na de overwinning op Ajax.
Sterckx stuurt Chevalier het straatje in. Die omspeelt de Hagenese doelman en deponeert het leer buitenkant voet in de mand: 2-0!
Hagenees 2.0
(informeel)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een Hagenees…
is een persoon
Algemene voorbeelden
Een "Hagenees" (door Hagenezen uitgesproken als "Hageneiz") en een "Hagenaar" zijn beiden inwoners van Den Haag. Een "Hagenees" is er doorgaans geboren en getogen, op het "veen" ten oosten van de Laan van Meerdervoort. Hij spreekt "hoog haags" volgens de regels, beschreven in "Ut Groen-Geile Boekie" van Bral en Rueb. Het vereist geen studie maar wel enige oefening om een Hagenees te kunnen verstaan.
Uren na zijn historische triomf kon Michael Boogerd nog maar moeilijk beseffen dat hij en niemand anders de koninginnenrit in de Tour de France op zijn erelijst had bijgeschreven [...]. Met de Alpen als inspiratiebron van ontelbare heroïsche verhalen schreef op een onvergetelijke woensdag in juli een blonde Hagenees een spannend hoofdstuk vaderlandse wielergeschiedenis.
Er zijn twee soorten: Hagenaars en Hagenezen. Hagenaars zijn bekakt, en Hagenezen plat. Maar je kunt Hagenaar ook in het algemeen gebruiken. Hagenees niet.
Waar de Nederlandse coach zelf op aanstuurde na de Europese uitschakeling door zijn vorige klub PSV Eindhoven, is gisteren gebeurd: Werder Bremen ontsloeg na 193 dagen dienst zijn trainer Aad de Mos. De 48-jarige Hagenees vernam zijn afdanking gisterochtend voor de hervatting van de training in het Weserstadion.
Als wij Balkaniseerden, dan vochten nu de Drenten met de Tukkers, de Zeeuwen met de Brabanders en de Amsterdammers met de Hagenezen.
De coureur uit Koekange slaagde er tijdens de finale niet in zijn grootste rivaal, Wilco Riem, het leven zuur te maken. De punten voorsprong van de geboren Hagenees bedroeg voor de finale al 31 punten.
Volgens Henk Houwaart is de kans evenwel vrij groot dat Verschelde volgend seizoen opnieuw de Harelbeekse kleuren verdedigt. "Hij had met de voorzitter een goed gesprek en kreeg een financieel aantrekkelijk voorstel", zegde de Belgische Hagenees na de donderdagtraining.
Verder vind ik de verschillende culturen van de groepen erg boeiend. Zo is Toneelgroep Haag een groep met echte Hagenezen, terwijl Dialoog weer een echte Wassenaarse groep is.
Het dissertatie-onderwerp waarop Alberts vlak vóór de oorlog bij Gerretson promoveerde, behelsde de tegenstelling tussen de deftige Hagenees J. Ch. Baud, die onder het autoritaire regime van 1840 tot 1848 minister van koloniën was, en de leider van de liberale oppositie en grondwetsherziener J.R. Thorbecke.
Kieken noar de Kiekdeuze was plezier voor iedereen [...]. Als er al tranen vloeiden, waren die louter van het lachplezier. Hagenees Harry Sol (Klaas Piel) besloot met zijn vrouw Lien (Hennie Bos) terug te gaan naar zijn familie in Drenthe. Zijn zus Nora (Klaasje Pater) vond dat nog niet zo erg maar Nora's man Jan Kwant (Freddy Piel) en diens rustende vader Geert (Jan Mennink) keken al snel als een stelletje boeren met kiespijn.
Hagenees 2.1
(informeel)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een Hagenees…
is een persoon
Algemene voorbeelden
NAC-doelman Mari van Dongen ziet de ene na de andere Hagenees voor zijn doel verschijnen, maar de thuisclub weet slechts 1 keer te scoren.
De thuisploeg speelde een zwakke eerste helft waarin ADO Den Haag het voortouw nam en op zoek ging naar de openingstreffer. De Hagenezen zetten vroegtijdig druk en brachten de ploeg van Marco van Basten verscheidene keren in de problemen.
De Hagenezen zongen gisteravond de hele tijd wie niet springt die is een jood. Het is een trend om anti-songs te zingen over ploegen waar je niet tegen speelt.
Hagenees 3.0
(informeel)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Hagenees…
is een dialect; is een taal
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] komt voor in een volkse, "platte" variant die zich kenmerkt in de uitspraak door een brouwende r en een specieke uitspraak van de diftongen ei, ]ui en au; komt ook voor in een "deftige", in de uitspraak als "bekakt" beschouwde variant, waarvoor ook wel - in tegenstelling tot het Hagenees -het woord Haags wordt gebruikt
Algemene voorbeelden
Met het Indische "Petjok" zou het "Hagenees" wel eens spoedig kunnen uitsterven, tenzij de Unesco zich over beide talen ontfermt en ze uitroept tot "Werelderfcultuurgoed".
De bedenkers van de Haagse oertaal, het Hagenees, organiseren een laatste Haags dictee ter gelegenheid van het verschijnen van de laatste scheurkalender.
Gevolg van de Harry-albums was dat de belangstelling en de waardering voor het Hagenees als dialect enorm is toegenomen. Het blad "Onze Taal" noemde in een interview met Marnix Rueb over het taalgebruik van Haagse Harry het Hagenees onlangs "Het meest besmettelijke accent van Nederland".
Koekel is het woord "Google" uitgesproken in het Hagenees. Koekel is ook een Haagse parodie op Google. De parodie is opgezet door Jim Stolze van Toscani en Haagsche Harry Marnix Rueb.
Combinatiemogelijkheden
met adjectief ervoor
- onvervalst Hagenees
In de hall liep de man voor me uit, terwijl zijn vrouw met zachte stem in onvervalst Hagenees tegen hem foeterde: "Ik durf te wedden dat je weer aan wou komen met de moffen! Schaam je je niet om van die dingen zonder kop of staart te verzinnen?"
- plat Hagenees
Sjaak spreekt vloeiend plat Hagenees.
Een grote dag voor Marco Duyts die vandaag zijn eerste stagedag als assistent scheidsrechter ("flagger" in plat Hagenees) zou beleven.
Bout = plat Hagenees voor keutel.
Diverse bewoners spreken zich voor de camera uit, hetzij in plat Hagenees, hetzij in gebroken Nederlands, hetzij in het Turks.
met adjectivisch voltooid deelwoord
- bekakt Hagenees
Neut?? Wat is dat, dat doe je toch drinken?? Lussiknie. Welnee man, neut is bekakt Hagenees voor noot. Zou jij toch moeten weten.
Van mij hoeft Maxima dus geen bekakt Hagenees te leren. Dat doet die slimme meid ook niet, weet ik zeker.
Geen uitheems koeterwaals meer op straat. Definitief schlusz met de zo verheerlijkte multiculturele santekraam. Alleen nog maar puur algemeen bekakt Hagenees voor de man en vrouw op de stoep. En dat allemaal weer in het onvolprezen kader van de nieuwe waarden en normen.
in voorzetselgroep
- in het Hagenees
Legbad is een term die alleen in het Hagenees voorkomt. En Lekker Legbad is een lied van Koot en Bie in hun Klisjeemannetjes tijd. Natuurlijk is het in ABN een ligbad.
Om te stellen dat dit filmpje hetzelfde impliceert als het ...krijg de kanker!!!... wat straatschoffies plegen te schreeuwen en wat in het Hagenees een normale manier van schelden is, is ronduit vies!
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Hagenees 4.0
(informeel)
Algemene voorbeelden
Pipet [...]. Zuigbuis [...]. Een prachtig 'Hagenees' woord!