eitje


eitje 1.0

vrouwelijke geslachtscel waaruit zich, na bevruchting, een nakomeling kan ontwikkelen
Zowel in toepassing op kiemen die hun ontwikkeling buiten het moederlichaam voortzetten als in toepassing op kiemen die zich binnen het moederlichaam ontwikkelen. In deze betekenis vaker dan in de vorm ei.

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een eitje…

is een cel; is een deel

      Hoofdsemagram: ei


      Algemene voorbeelden


      Een goede pil voor mannen is veel ingewikkelder te maken dan de pil voor de vrouw. Het grote probleem is dat de man miljoenen spermacellen heeft en de vrouw maar één eitje.

      Gazet van Antwerpen,

      Er is ook een vrouwencondoom. Die wordt in de vagina aangebracht [...] en zorgt er ook voor dat het sperma niet bij een eitje kan komen.

      http://home.wish.net/~jipschijndel/

      Combinatiemogelijkheden


      als subject bij een werkwoord


      • rijpen
      • vrijkomen
      • zich innestelen

      Als je cyclus korter is dan 21 dagen, dan is de kans groot dat je geen eisprong hebt omdat een eitje minimaal 8 dagen nodig heeft om te rijpen in de eierstok.

      http://www.kindjeopkomst.nl/default.htm

      In driekwart van de gevallen is synchroniseren van bevruchting en ovulatie (het moment dat het eitje vrijkomt) al voldoende.

      De Standaard,

      Op de plaats waar het eitje zich ingenesteld heeft treedt intussen een heel speciaal weefsel in werking.

      http://www.babybelgie.com/reference/grossesse.htm

      als object bij een werkwoord


      • een eitje deponeren
      • eitjes leggen

      In elke kamer wordt slechts één eitje gedeponeerd, telkens op een hoopje bijenbrood.

      http://www.ping.be/honingbijen/social1.htm

      Een aantal vissoorten, zoals sommige haaien, zijn levendbarend (zoals bij de mens). Dat wil dus zeggen dat ze hun jongen levend ter wereld brengen. De meeste vissen echter leggen eitjes. Dat noemt men kuit schieten.

      http://www.kinderenwebhotel.be/WO_natuur/vissen.htm

      met adjectief ervoor


      • een onbevrucht eitje
      • onbevruchte eitjes

      Er zijn bevruchte en onbevruchte eitjes.

      http://www.ping.be/honingbijen/index3.htm

      met adjectivisch voltooid deelwoord


      • een bevrucht eitje
      • bevruchte eitjes

      Uit de bevruchte eitjes komen werksters of koninginnen, al naargelang de soort cel waarin het eitje gelegd werd en vooral de voeding die de uit de eitjes ontstane larven ontvangen hebben.

      http://www.ping.be/honingbijen/index3.htm

      eitje 2.0

      (liefkozend)

      kippenei of vogelei; kippenei of ei van een andere hoendervogel als zuivelproduct en als voedsel; ook: de inhoud van een ei die gebruikt wordt bij het bereiden van gerechten

      Betekenisbetrekking


      specialisering
      Betrokken betekenissen 1.0 : 2.0

      Semagram (extra betekenisinformatie)


      Een eitje…

      is een zuivelproduct; is voedsel

          Hoofdsemagram: ei


          Algemene voorbeelden


          Dadelijk mijn koffie en een eitje.

          Liliane, of De spiegelingen van leugen en liefde, Clem Schouwenaars,

          Gekke koeienziekte, dioxineschandaal, varkenspest, salmonella, mond- en klauwzeer: het ene probleem is nog niet voorbij of het volgende dient zich al weer aan. Boeren voelen zich machteloos en steeds meer consumenten vragen zich langzamerhand af of ze dat lapje vlees of dat eitje eigenlijk nog wel kunnen of willen eten.

          http://www.antrop-ver.nl/motief/nummers/motief41-2.htm,

          Ontbijtje op bed (croissantje, eitje, koffie, verse jus) en nog even met Joris en Kim ravotten.

          http://www.gironet.nl/home/viru/980519.htm,

          Combinatiemogelijkheden


          als object bij een werkwoord


          • een eitje bakken
          • een eitje koken
          • een eitje leggen
          • een eitje onthoofden
          • een eitje pellen
          • een eitje tikken

          Van hem hoorde ik ook dat de Duitsers toen gewoon een eitje stonden te bakken en plotseling waren de bevrijders voor hun neus opgedoken.

          Meppeler Courant,

          Toen moeder weer in de keuken terugkwam zei ze: we zullen maar eens beginnen een eitje te koken.

          Twee vorstinnen en een vorst, R.J. Peskens,

          In de scharrelstal zijn legnesten, waardoor de kip plezierig haar eitje kan leggen.

          http://www.blijmeteenei.nl/

          Ze had de aanvallen van oom Oscar overleefd en die van Tresckow, niettemin slurpte ze op gênante wijze van haar thee en onthoofdde ze het ene eitje na het andere.

          Het overspelige gras, Louis Ferron,

          Schil de komkommer en pel het eitje.

          http://www.123aantafel.be/05/content_05c_recept.asp?id=59

          Zó dichtbij was ze nu, en ik tikte een eitje. Half acht, een maandagmorgen.

          Alles over Tristan, Tommy Wieringa,

          met adjectief ervoor


          • een hardgekookt eitje
          • een zachtgekookt eitje

          Het brood is zompig en wak, de koffie lijkt aangelengd en zelfs mijn hardgekookte eitje heeft nog een snotterige plas water tussen vel en vlees.

          De kabouter met het moedervlekje, Louis Verbeeck,

          Hans brengt mijn ontbijt op bed, toast, thee, een zachtgekookt eitje en sinaasappelsap.

          De schaamte voorbij, Anja Meulenbelt,

          met adjectivisch voltooid deelwoord


          • een gebakken eitje
          • een gekookt eitje
          • een uitgeblazen eitje

          Toch begint hier het verhaal van uw centrale verwarming, uw warme douche en uw gebakken eitje.

          http://www.nam.nl/

          Verder krijgen ze ook kattenvlees uit blik, maar een gekookt eitje gaat er ook altijd wel in.

          http://home.wanadoo.nl/~tabbers/infovoed.html

          'Hier zit een uitgeblazen eitje in,' zei ze. Ze zette de doos op de grond en tilde de deksel eraf. 'We waren een keertje aan het roeien en toen zagen we een eitje drijven, dus toen heeft mijn vader het uitgeblazen want als een ei drijft weet je dat het verrot is.'

          De meidenziekte, Tom Pauka,

          Vaste verbindingen


          eitje 3.0

          chocolade-eitje

          Betekenisbetrekking


          metafoor
          Betrokken betekenissen 2.0 : 3.0

          Semagram (extra betekenisinformatie)


          Een eitje…

          is een voorwerp

              Algemene voorbeelden


              Eitjes van chocolade noemen we 'chocolade-eitjes'; helemaal aan elkaar, met een streepje ertussen vanwege de klinkerbotsing.

              http://www.spatiegebruik.nl/popup.php?id=3542

              Woordfamilie


              Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


              eitje 4.0

              gemakkelijk karweitje; makkie; fluitje van een cent
              Volgens etymologiebank.nl oorspronkelijk gebakken eitje. De metafoor is dan 'zo gemakkelijk als het bakken van een eitje'. Ook gebrukt als tussenwerpsel.

              Betekenisbetrekking


              metafoor
              Betrokken betekenissen 2.0 : 4.0

              Semagram (extra betekenisinformatie)


              Een eitje…

              is een hoeveelheid werk

                  Algemene voorbeelden


                  Je kunt ervan uitgaan dat we een overschot op de begroting hebben bereikt. Dat is echt nieuw. Maar de laatste maanden hebben we ook te maken met een behoorlijk afgevlakte conjunctuur. Het behoedt ons, ook in de PvdA-gelederen, voor het euforische gevoel dat meer dan 3% jaarlijkse groei een "eitje" is. De conjunctuurontwikkeling is daarom een échte waarschuwing.

                  Het Financieele Dagblad,

                  'Kom maar langs. Ik woon tegenwoordig in Eagleridge. Kun je meteen kennismaken met mijn vrouw. Afslag nummer twee vanaf de snelweg. Eitje. Je hebt het adres al uit het telefoonboek, hè? Kom maar snel.'

                  Alle families zijn psychotisch, Douglas Coupland,

                  eitje 5.0

                  een weinig daadkrachtig persoon; week persoon; sul; doetje; watje

                  Betekenisbetrekking


                  metafoor
                  Betrokken betekenissen 2.0 : 5.0

                  Semagram (extra betekenisinformatie)


                  Een eitje…

                  is een persoon

                      Algemene voorbeelden


                      Grappig mannetje, dachten de mandekkers, maar waarom wordt er nu gefloten? En waar is Romario? Romario leek zo'n eitje.

                      http://www.vvdalto.nl/la12eitje.htm

                      Combinatiemogelijkheden


                      met adjectief ervoor


                      • een zacht eitje
                      • een zachtgekookt eitje

                      Nee, een zacht eitje was hij niet. Was ergens vanuit een stad een pijl afgeschoten of een steen gegooid naar een Mongool, dan moest die stad met de grond gelijkgemaakt worden.

                      De Standaard,

                      "Wat was het voor een jongen?" Ze sloeg haar armen over elkaar en forceerde een koude rilling. Een zacht eitje. Begrijp je? Zo'n week geval. Niet echt lekker pittig. Te zacht, te week, en volgens mij veel te beschermd opgevoed.

                      De Cock en de moord op melodie, Appie Baantjer,

                      Van dag tot dag hadden die pillen me ondergraven, tot ik een zachtgekookt eitje werd.

                      De bondgenoot, Marcella Baete,